İÇİNDEKİLER
 İçindekiler 
Önsöz  7 
Üçüncü Basıda Yenilikler  9 
Dördüncü Basıda Yenilikler  11 
Beşinci Basıda Yenilikler  13 
Altıncı Basıda Yenilikler  15 
Yedinci Basıda Yenilikler  17 
Sekizinci Basıda Yenilikler  19 
Kısaltmalar  29 
Birinci Bölüm 
DENİZ HUKUKU 
I. GİRİŞ  31 
II. DENİZ HUKUKUNUN KAYNAKLARI  32 
III. ESAS HAT KAVRAMI  40 
A. Düz Esas Hat  40 
B. Körfezler  41 
C. Takımada  43 
IV. İÇSULAR  45 
A. Limanlara ve Diğer İçsulara Giriş  46 
B. İçsularda Yabancı Gemiler Üzerinde Kıyı Devletinin Yargı Yetkisi  46 
C. Türk Hukuku’nda İçsular Rejimi  47 
V. KARASULARI  48 
A. Karasularının Genişliği  49 
B. Zararsız Geçiş Hakkı  51 
1. Zararsız Geçiş Hakkının Unsurları  51 
a. Geçiş Kavramı  51 
b. Zararsız Olmak  51 
2. Kıyı Devletinin Hakları ve Yükümlülükleri  55 
3. Kıyı Devletinin Gemiler Üzerindeki Yargı Yetkisi  56 
C. Türk Hukuku’nda Karasuları Rejimi  58 
VI. BOĞAZLAR  59 
A. Transit Geçiş Hakkı  60 
B. Türk Boğazları  62 
1. Ticaret Gemileri  63 
2. Savaş Gemileri  63 
VII. BİTİŞİK BÖLGE  66 
VIII. BALIKÇILIK BÖLGESİ  67 
IX. MÜNHASIR EKONOMİK BÖLGE  67 
A. Kıyı Devletinin Münhasır Ekonomik Bölge Üzerindeki Hakları  68 
B. Diğer Devletlerin Münhasır Ekonomik Bölge Üzerindeki Hakları ve Yükümlülükleri  70 
X. KITA SAHANLIĞI  70 
A. Kıyı Devletinin Kıta Sahanlığı Üzerindeki Hakları  72 
B. Diğer Devletlerin Hakları  73 
XI. DENİZ ALANLARININ SINIRLANDIRILMASI  74 
XII. TÜRKİYE VE DENİZ ALANLARI SINIRLANDIRMA UYUŞMAZLIKLARI  82 
A. Türkiye–Yunanistan Ege Denizi Deniz Alanları Sınırlandırma Uyuşmazlığı  84 
B. Türkiye–Akdeniz Deniz Alanları Sınırlandırma Uyuşmazlıkları  87 
1. Türkiye–Yunanistan Akdeniz Deniz Alanları Sınırlandırması  89 
2.Türkiye–KKTC Akdeniz Deniz Alanı Sınırlandırması  91 
3.Türkiye–Mısır Akdeniz Deniz Alanı Sınırlandırması  92 
4. Türkiye–GKRY Akdeniz Deniz Alanı Sınırlandırması  94 
5. Türkiye–Libya Akdeniz Deniz Alanı Sınırlandırması  95 
XIII. AÇIK DENİZ  98 
A. Açık Denizlerin Serbestliği İlkesi  98 
B. Açık Denizlerde Yargı Yetkisi  99 
C. Bayrak Devletinin Yetkili Olması İlkesine Getirilen İstisnalar  100 
1. Deniz Haydutluğu  100 
2. Deniz Güvenliğine Karşı Hukuka Aykırı Eylemler  102 
3. Köle Ticareti  102 
4. Uyuşturucu Madde Kaçakçılığı  103 
5. İzinsiz Yayın  103 
6. Sıcak Takip Hakkı (Kesintisiz İzleme Hakkı)  103 
XIV. ULUSLARARASI DENİZ YATAĞI  104 
XV. 1982 TARİHLİ BİRLEŞMİŞ MİLLETLER DENİZ HUKUKU SÖZLEŞMESİ ÇERÇEVESİNDE UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLLARI  106 
XVI. ULUSLARARASI DENİZ HUKUKU MAHKEMESİ  107 
A. Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi’nin Yapısı  108 
B. Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi’nin Yargı Yetkisi  111 
1. Davalara Bakma Yetkisi  111 
a. Kişisel Yargı Yetkisi  111 
b. Maddi Yargı Yetkisi  113 
aa. Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi’nin Yetkili Olduğu Uyuşmazlıklar  113 
bb. Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi’nin Uygulayacağı Hukuk Kuralları  119 
2. Danışma Görüşü Verme Yetkisi  120 
C. Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi Usul Hukuku  123 
1. Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi Önüne Davanın Getirilmesi ve Davanın Aşamaları  124 
2. Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi Önündeki Davalarda Usule İlişkin Özel Durumlar  125 
a. Yetki İtirazı  125 
b. Davaya Katılma/Müdahale  125 
c. Hazır Bulunmama (Yokluğunda, Gıyabi, Yargılama)  126 
d. Gemilerin ve Mürettebatının Derhal Salıverilmesinde Usul  126 
3. Karar ve Özellikleri  127 
4. Kararın Yorumlanması ve Yargılamanın İadesi  128 
D. Danışma Görüşlerinde Usul  128 
XVII. GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ  129 
Tartışma Soruları  131 
İkinci Bölüm 
KUVVET KULLANMA 
I. GİRİŞ  135 
II. DEVLETLERCE TEK TARAFLI KUVVET KULLANMA  137 
A. 1945 Öncesi Hukuki Yapı  137 
B. 1945 Birleşmiş Milletler Andlaşması ve Sonrası  139 
1. Geniş Yorum  141 
2. Dar Yorum  142 
C. Birleşmiş Milletler Andlaşması Madde 2 (4) Çerçevesinde Kuvvet Kullanma Yasağının Kapsamı  142 
1. Uluslararası İlişkilerde Kuvvet Kullanma Yasağı  142 
2. Kuvvet Kullanma ve Kuvvet Kullanma Tehdidinde Bulunma?  145 
3. Bir Başka Devletin Toprak Bütünlüğü ve Siyasi Bağımsızlığına Karşı veya Birleşmiş Milletler’in Amaçlarına Aykırı Kuvvet Kullanma  146 
D. Meşru Müdafaa Amaçlı Kuvvet Kullanma  148 
1. Meşru Müdafaa Hakkının Kapsamı  149 
2. Silahlı Saldırı Kavramı ve 11 Eylül 2001 Sonrası Durum  151 
3. Önleyici Meşru Müdafaa  155 
4. Müşterek (Ortak/Kolektif) Meşru Müdafaa  157 
5. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne Bildirim  160 
E. İnsani Amaçlı Müdahale  160 
F. Koruma Sorumluluğu  164 
G. Güvenli Bölge Oluşturma Amaçlı Kuvvet Kullanma  168 
III. KOLEKTİF KUVVET KULLANMA  175 
A. Birleşmiş Milletler  175 
1. Güvenlik Konseyi  175 
2. Genel Kurul  180 
B. Bölgesel Örgütler  183 
IV. SONUÇ  185 
Tartışma Soruları  187 
Üçüncü Bölüm 
SİLAHLI ÇATIŞMALAR HUKUKU 
(SAVAŞ HUKUKU – ULUSLARARASI İNSANİ HUKUK) 
I. GİRİŞ  193 
II. SİLAHLI ÇATIŞMALAR HUKUKUNUN KAYNAKLARI  194 
III. SİLAHLI ÇATIŞMALAR HUKUKUNUN UYGULAMA ALANI  198 
A. Silahlı Çatışmalar Hukuku Ne Zaman Uygulanır?  199 
B. Silahlı Çatışma Nedir?  200 
C. Silahlı Çatışma Türleri  206 
1. Uluslararası Silahlı Çatışmalar  206 
2. Uluslararasılaştırılmış Silahlı Çatışmalar  208 
3. Uluslararası Nitelikli Olmayan (İç) Silahlı Çatışmalar  210 
IV. SİLAHLI ÇATIŞMALAR HUKUKUNDA SAVAŞAN (MUHARİP) İLE SİVİL AYRIMI  213 
V. SİLAHLI ÇATIŞMALARDA KORUNAN KİŞİLER  220 
A. Yaralılar, Hastalar (Deniz Savaşlarındaki Kazazedeler Dahil)  220 
B. Savaş Esirleri  222 
C. Siviller  224 
VI. SİLAHLI ÇATIŞMALARIN YÜRÜTÜLMESİ VE SİLAHLI ÇATIŞMALAR HUKUKUNA HAKİM OLAN İLKELER  228 
A. Gereksiz Acılara Sebep Olmama İlkesi  229 
B. Ayrım Gözetme İlkesi  231 
C. Sadakat İlkesi  235 
D. Çevre Üzerinde Ağır Sonuçlar Doğuracak Silah ve Savaş Yöntemlerinin Yasaklanması İlkesi  235 
VII. SİLAHLI ÇATIŞMALAR HUKUKU İLE İNSAN HAKLARI HUKUKU ARASINDAKİ İLİŞKİ  236 
VIII. SİLAHLI ÇATIŞMALAR HUKUKUNU UYGULAMA ARAÇLARI  239 
A. Koruyucu Güçler Sistemi ve Diğer Denetim Mekanizmaları  240 
B. Misilleme  242 
C. Devletin Sorumluluğu  242 
D. Uluslararası Ceza Hukukunda Bireysel Cezai Sorumluluk  243 
IX. SONUÇ  244 
Tartışma Soruları  246 
Dördüncü Bölüm 
ULUSLARARASI CEZA HUKUKU 
I. GİRİŞ  249 
II. ULUSLARARASI CEZA HUKUKUNUN KAYNAKLARI  250 
A. Uluslararası Ceza Mahkemelerinin Statüleri  251 
B. Suçların Unsurları, Usul ve Delil Kuralları, Diğer Düzenlemeler  252 
C. Diğer Uluslararası Andlaşmalar  254 
D. Uluslararası Örf–Adet Hukuku Kuralları  255 
E. Genel Hukuk İlkeleri  257 
F. Yargı Kararları  258 
III. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMELERİ  259 
A. Nuremberg ve Tokyo Uluslararası Askeri Ceza Mahkemeleri  260 
B. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Tarafından Kurulan Ad Hoc Nitelikli Uluslararası Ceza Mahkemeleri  261 
1. Eski Yugoslavya ve Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemeleri  262 
2. Birleşmiş Milletler Uluslararası Ceza Mahkemeleri Rezidüel Mekanizması  264 
C. Uluslararası Ceza Mahkemesi  264 
IV. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ  265 
A. Kuruluşu  265 
B. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Yapısı  267 
C. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Yargı Yetkisi  268 
1. Ulusal Mahkemeleri Tamamlayıcı Nitelikli Yargı Yetkisi  268 
2. Uluslararası Ceza Mahkemesi Yargı Yetkisinin Devletler Tarafından Kabulü  270 
3. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Kişiler Bakımından Yargı Yetkisi  272 
4. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Maddi Yargı Yetkisi  274 
a. Saldırı Suçu veya Barışa Karşı Suçlar  275 
b. İnsanlığa Karşı İşlenen Suçlar  277 
c. Soykırım Suçu  279 
d. Savaş Suçları  280 
aa. 1949 tarihli Cenevre Sözleşmeleri’nin Ağır İhlalleri Sistemi  281 
bb. Savaş Kanunları veya Örf–Adet Hukuku Kurallarının İhlali  283 
5. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Yer Bakımından Yetkisi  285 
6. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Zaman Bakımından Yargı Yetkisi  288 
D. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin İlk Uygulamaları  290 
V. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ VE TÜRKİYE  307 
VI. SONUÇ  311 
Tartışma Soruları  314 
Beşinci Bölüm 
ULUSLARARASI UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLLARI 
I. GİRİŞ  317 
II. DİPLOMATİK YOLLAR  319 
A. Görüşmeler  319 
B. Dostça Girişim  320 
C. Arabuluculuk  321 
D. Uzlaştırma  321 
E. Soruşturma  322 
III. HUKUKİ YOLLAR  323 
A. Uluslararası Hakemlik (Tahkim)  323 
1. Sürekli Hakemlik Mahkemesi  323 
a. Tarihçe  325 
b. Sürekli Hakemlik Mahkemesi’nin Yapısı  329 
aa. Hakem Listesi  329 
bb. Uluslararası Büro  330 
cc. İdari Konsey  331 
c. Sürekli Hakemlik Mahkemesi’nin Yargı Yetkisi  331 
aa. Hakemlik Mahkemesi’nin Kişisel Yargı Yetkisi  332 
bb. Hakemlik Mahkemesi’nin Maddi Yargı Yetkisi  333 
i. Hakemlik Mahkemeleri Önüne Getirilebilecek Uyuşmazlıklar  333 
ii. Hakemlik Mahkemesi’nin Uygulayacağı Kurallar  333 
cc. Hakemlik Mahkemesi’nin Zaman Bakımından Yargı Yetkisi  335 
dd. Danışma Görüşü Verme Yetkisi  335 
d. Sürekli Hakemlik Mahkemesi Usul Hukuku  335 
aa. Hakemlikte Kullanılan Dil  337 
bb. Hakemlikte Tarafların Temsili  337 
cc. Hakemlik Aşamaları  337 
i. Yazılı Aşama  337 
ii. Sözlü Aşama  339 
dd. Hakemlik Mahkemesi Önündeki Davalarda Usule İlişkin Özel Durumlar  340 
i. İlk İtirazlar  340 
ii. Geçici Koruma Önlemleri (İhtiyati Tedbir)  341 
iii. Davaya Katılma/Müdahale  341 
ee. Hakemlik Kararları  342 
e. Sürekli Hakemlik Mahkemesi Hakkında Genel Değerlendirme  343 
B. Uluslararası Mahkemeler  346 
1. Uluslararası Adalet Divanı  348 
a. Tarihçe  349 
b. Uluslararası Adalet Divanı’nın Yapısı  354 
c. Yargı Yetkisi  361 
aa. Devletler Arası Davalara Bakma Yetkisi  361 
i. Divan’ın Kişisel Yargı Yetkisi  361 
ii. Divan’ın Maddi Yargı Yetkisi  370 
bb. Divan’ın Danışma Görüşü Verme Yetkisi  373 
i. Divan’ın Kişisel Yargı Yetkisi  374 
ii. Divan’ın Maddi Yargı Yetkisi  376 
d. Usul Hukuku  378 
aa. Devletler Arası Davalarda Usul  379 
i. Divan Önüne Davanın Getirilmesi  379 
ii. Davanın Aşamaları  380 
bb. Danışma Görüşlerinde Usul  394 
i. Danışma Görüşü Talep Edilmesi  395 
ii. Yazılı ve Sözlü Aşamalar  395 
iii. Divan’ın Yapısı  395 
iv. Danışma Görüşü Verilmesi  396 
cc. Kararlar ve Danışma Görüşleri  396 
i. Devletler Arası Davalarda Divan’ın Kararları  397 
ii. Danışma Görüşleri  400 
e. Uluslararası Adalet Divanı Hakkında Genel Değerlendirme  401 
IV. ULUSLARARASI ÖRGÜTLER VE UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ  406 
A. Bölgesel Örgütler  406 
B. Birleşmiş Milletler Aracılığıyla Çözüm  408 
V. SONUÇ  409 
Tartışma Soruları  410 
Altıncı Bölüm 
ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKU 
I. GİRİŞ  415 
II. ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKUNUN GELİŞİMİ  417 
III. ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKUNUN KAYNAKLARI  422 
A. Andlaşmalar  422 
1. Evrensel Düzeyde Akdedilen Uluslararası Andlaşmalar  423 
a. Genel Nitelikli Uluslararası Andlaşmalar  423 
b. Özel Nitelikli Uluslararası Andlaşmalar  424 
2. Bölgesel Düzeyde Akdedilen Andlaşmalar  425 
a. 1950 tarihli İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşme (Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi)  425 
b. Amerika İnsan Hakları Sözleşmesi  427 
c. Afrika İnsan ve Halkların Hakları Sözleşmesi  427 
d. Arap İnsan Hakları Sözleşmesi  428 
B. Örf–Adet Hukuku  428 
IV. ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKUNA HAKİM OLAN İLKELER  431 
A. Özgürlük  431 
B. Adil Olmak ve Tarafsızlık: Eşit Muamele ve Ayrımcılık Yasağı  431 
C. İnsan Onuru  432 
D. Adalet ve Hukukilik  432 
E. Katılma  434 
F. Sorumluluk  434 
G. Özel Hayatın Gizliliği  434 
V. ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKU UYGULAMA ARAÇLARI/MEKANİZMALARI  435 
A. Evrensel Düzeyde  436 
B. Bölgesel Düzeyde  439 
1. Avrupa  440 
2. Amerika  444 
3. Afrika  444 
4. Arap Ligi  446 
C. Ulusal Hukuk Düzeyinde  446 
D. Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları (NGO’s)  448 
VII. SONUÇ  448 
Tartışma Soruları  450 
Kaynakça  453 
Kavramlar Dizini  471  |