İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Tablolar, Şekiller ve Resimler Listesi 19
Kısaltmalar 21
I. Bölüm
GÜMRÜK İLE İLGİLİ TEMEL BİLGİLER
1.1 Temel Kavramlar 23
1.1.1 Gümrük 23
1.1.2 Gümrük İdareleri 24
1.1.3 Türkiye Gümrük Bölgesi 25
1.1.4 Gümrük Statüsü 25
1.1.5 Gümrük Mevzuatı 26
1.1.6 Gümrük Yükümlülüğü 26
1.1.7 Diğer Kavramlar 28
1.2 Gümrüklerde Temsil Hakkı 30
1.2.1 Doğrudan Temsil 31
1.2.2 Dolaylı Temsil 31
1.2.3 Gümrük Müşavirleri 32
1.2.3.1 Gümrük müşaviri olma şartları 33
1.2.3.2 Gümrük Müşavirinin Yükümlülükleri 33
1.2.4 Gümrük Müşavir Yardımcıları 34
1.2.4.1 Gümrük Müşavir Yardımcısı Olma Şartları 35
1.2.5 Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri 35
1.2.5.1 Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri Olabilme Şartları 36
1.3 Basitleştirilmiş Usul 36
1.4 Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü 38
1.4.1 İhracatta Yerinde Gümrükleme 43
1.4.2 İthalatta Yerinde Gümrükleme İzni 46
1.4.3 İzinli Gönderici 48
1.4.4 İzinli Alıcı 50
1.4.5 Kısmi Teminat 54
1.4.6 Götürü Teminat 54
1.4.7 Eksik Beyan 55
1.4.8 Onaylanmış İhracatçı Yetkisi 55
2. Bölüm
GTİP VE MENŞE
2.1 Gümrük Tarifesi 57
2.2 Türk Gümrük Tarife Cetveli 57
2.3 Gümrük Tarifesi İstatistik Pozisyonu (GTİP) 59
2.3.1 Bölüm 59
2.3.2 Fasıl 61
2.3.3 Pozisyon 61
2.3.4 Alt Pozisyon 62
2.3.5 AB Kodu–Milli Kod–İstatistik Kodu 63
2.4 Bağlayıcı Tarife Bilgisi 64
2.5 Menşe 65
2.5.1 Eşyanın Menşe 65
2.5.2 Tercihli Menşe 66
2.5.3 Menşenin Belirlenmesi 67
2.5.4 Menşe Tespit Yöntemleri 67
2.5.4.1 GTİP Kuralı 68
2.5.4.2 Katma Değer Kuralı 68
2.5.4.3 İki Aşamalı Dönüşüm Kuralı 70
2.5.4.4 Teknik Analiz Kuralı 71
2.5.5 Menşe Değiştirmeyen Haller 71
2.5.6 Menşe Şahadetnamesi 72
2.5.6.1 Menşe Şahadetnamesinde Bulunacak Bilgiler 73
2.5.7 Bağlayıcı Menşe Bilgisi 73
3. Bölüm
GÜMRÜKLERDE KULLANILAN BELGELER
3.1 Gümrük Belgeleri 75
3.1.1 Gümrük Beyannamesi 75
3.1.2 Kıymet Bildirim Formu 80
3.1.3 ATA Karnesi (ATA Carnet) 81
3.1.4 INF Form Belgeleri 83
3.2 Ticari Belgeler 86
3.2.1 Ticari Fatura (Commercial Invoice) 86
3.2.2 Proforma Fatura (Proforma Invoice–p/i) 90
3.2.3 Navlun Faturası (Freight Invoice) 91
3.2.4 Konsolosluk Faturası (Consular Invoice) 93
3.2.5 Çeki Listesi (Weight Note) 93
3.2.6 Koli Listesi 94
3.3 Serbest Dolaşım ve Menşe İspat Belgeleri 95
3.3.1 ATR Dolaşım Belgesi (ATR Movement Certificate) 95
3.3.2 EUR.1 Dolaşım Sertifikası (EUR.1 Movement Certificate) 97
3.3.3 EUR–MED Dolaşım Sertifikası (EUR–MED Movement Certificate) 99
3.3.4 Tedarikçi Beyanı 101
3.3.5 FORM A Menşe Belgesi 102
3.3.6 Menşe Şahadetnamesi (Certificate of Origin) 104
3.4 Sigorta Belgeleri (Insurance Documents) 107
3.4.1 Sigorta Poliçesi (Insurance Policy) 107
3.5 Taşımacılık Belgeleri 108
3.5.1 Konşimento, Taşıma Belgeleri (Bill of Lading, Transport Documents) 108
3.5.1.1 Deniz Konşimentosu (Marine bill of lading, Ocean bill of lading, Bill of lading) 110
3.5.1.2 Havayolu Konşimentosu (Airwaybill) 110
3.5.1.3 Demiryolu Hamule Senedi (Railway Consignment Note) 112
3.5.1.4 Karayolu Taşıma Belgesi (Road Waybill/CMR Consignment Note) 112
3.5.1.5 Nakliyeci Makbuzu (Forwarder's Receipt) 113
3.5.2 TIR Karnesi 113
4. Bölüm
GÜMRÜK İŞLEMLERİ
4.1 Türkiye Gümrük Bölgesi’ne Giriş 118
4.2 Özet Beyan 118
4.2.1 Sunum 118
4.2.2 Süre Sınırları 119
4.2.3 Muafiyet 119
4.3 Geçici Depolama 120
4.3.1 Süre Sınırı 121
4.3.2 Geçici Depolama Yerleri 121
4.3.3 Geçici Depolama Yerlerine Alınmayacak Eşya 121
4.4 Gümrük Beyanı 122
4.4.1 Beyan Türleri 122
4.4.1.1 Yazılı/Bilgisayar Veri Tekniği ile Beyan 122
4.4.1.2 Sözlü Beyan 123
4.4.1.3 Başka Tasarruf Yolu ile Beyan 124
4.5 Tescil 125
4.5.1 Beyanın Kontrolü 125
4.5.2 Belge Kontrolü 125
4.5.3 Muayene 126
4.6 Verginin Ödenmesi / Beyanın Kapatılması 127
5. Bölüm
GÜMRÜK REJİMLERİNİN
İŞLEYİŞ MEKANİZMALARI
5.1 Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi 130
5.1.1 Türkiye Gümrük Bölgesi 130
5.1.2 Ticaret Politikası Önlemleri 131
5.1.3 Diğer İşlemler 131
5.1.4 Verginin Ödenmesi 131
5.1.5 Serbest Dolaşıma Giriş Rejiminin İptali 132
5.1.6 Rejim Kodu 132
5.2 İhracat Rejimi 133
5.2.1 Rejimin İşleyişi 134
5.2.2 Beyan 134
5.2.3 Geçici Depolama 134
5.2.4 İhracın Kapatılması 135
5.2.5 Geri Gelen Eşya 135
5.2.6 Rejim Kodu 136
5.3 Transit Rejimi 140
5.3.1 Tarihçe 140
5.3.2 Tanım 140
5.3.3 Rejimin İşleyişi 141
5.3.4 Transit Sistemler 142
5.3.4.1 Ortak Transit Sistemi 142
5.3.4.2 Tır Sistemi 144
5.4 Gümrük Antrepo Rejimi 147
5.4.1 Tanım 147
5.4.2 Gümrük Antrepo Türleri 149
5.4.2.1 Genel Antrepolar 149
5.4.2.2 Özel Antrepolar 149
5.4.3 Süre 152
5.4.4 Rejim Kodu 153
5.4.5 Tükiye’de Gümrük Antrepo Rejimi 154
5.5 Dahilde İşleme Rejimi 155
5.5.1 Tanım 155
5.5.2 Kapsam 156
5.5.3 Süre 158
5.5.4 Dahilde İşleme Rejimi Türleri 158
5.5.4.1 Şartlı Muafiyet Sistemi (Önce İthalat) 159
5.5.4.1.1 Eşdeğer Eşya Kullanımı (Önce İhracat) 160
5.5.4.1.2 Yurt İçi Alımlar 161
5.5.4.1.3 Rejim Kodu 161
5.5.4.2 Geri Ödeme Sistem 162
5.5.4.2.1 Rejim Kodu 164
5.5.4.3 Sistemler Arasındaki Farklar 165
5.5.5 Dahilde İşleme Rejimi Aşamaları 166
5.5.5.1 Başvuru 166
5.5.5.2 İthalat 168
5.5.5.3 Teminat 168
5.5.5.4 İşleme 169
5.5.5.5 İhracat 170
5.5.5.6 DİR Kapatılması 171
5.5.5.7 Teminatın/Verginin Geri Verilmesi 172
5.5.6 Türkiye’de Dahilde İşleme Rejimi 172
5.6 Hariçte İşleme Rejimi 173
5.6.1 Tanım 173
5.6.2 Rejimin İşleyişi 174
5.6.3 Süre 177
5.6.4 Tamir Amacıyla Geçici İhracat 178
5.6.4.1 Garantili Ürünler 178
5.6.4.2 Garantisiz Ürünler 178
5.6.5 Standart Değişim Sistemi 178
5.6.6 Üçgen Trafik 179
5.6.7 Rejim Kodu 180
5.6.8 Türkiye’de Hariçte İşleme Rejimi 182
5.7 Geçici İthalat Rejimi 183
5.7.1 Tanım 183
5.7.2 Muafiyet Türleri 184
5.7.2.1 Kısmi Muafiyet 184
5.7.2.2 Tam Muafiyet 185
5.7.3 Teminat 185
5.7.4 Süre 186
5.7.5 Beyan Türleri 186
5.7.5.1 ATA karnesi 186
5.7.5.2 Yazılı Beyan 187
5.7.5.3 Sözlü Beyan 187
5.7.6 Ceza 188
5.7.7 Rejim Kodu 189
5.7.8 Türkiye’de Geçici İthalat Rejimi 190
5.8 Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi 191
5.8.1 Tanım 191
5.8.2 Süre 193
5.8.3 Rejimin işleyişi 194
5.8.3.1 Rejime Giriş 194
5.8.3.2 Teminat 194
5.8.3.3 Rejimin sonlandırılması 194
5.8.3.4 Teminat iadesi 194
5.8.4 Cezalar 195
5.8.5 Rejim Kodları 195
5.8.6 Türkiye’de G.K.A.İ.R. 195
6. Bölüm
GÜMRÜK KIYMETİ VE VERGİLENDİRME
6.1 Gümrük Kıymeti 197
6.2 Gümrük Kıymetinin Tespiti 199
6.2.1 Satış Bedeli Yöntemi 199
6.2.2 Aynı Eşyanın Satış Bedeli Yöntemi 201
6.2.3 Benzer Eşyanın Satış Bedeli Yöntemi 201
6.2.4 İndirgeme Yöntemi 201
6.2.5 Hesaplanmış Kıymet Yöntemi 202
6.2.6 Son Yöntem 202
6.3 Vergilendirme 205
6.3.1 Gümrük Vergisi 205
6.3.1.2 Gümrük Vergisi Türleri 206
6.3.1.2.1 Advolarem Vergi 207
6.3.1.2.2 Spesifik Vergi 207
6.3.1.2.3 Karma Vergi 207
6.3.3 Gümrük Vergilerinden Muafiyet ve İstisna 207
6.3.4 Özel Tüketim Vergisi 210
6.3.5 Katma Değer Vergisi (KDV) 214
6.3.5.1 KDV İstisnası 215
6.3.5.2 Muaf veya Müstesna Olan Eşya 215
6.3.5.3 Sosyal ve Askeri Kapsamda KDV’den İstisna Eşya 216
6.3.6 Anti–Damping Vergisi 218
6.3.7 Sübvansiyonlar ve Telafi Edici Önlemler 221
6.4.8 Gözetim ve Korunma Önlemleri 226
6.3.9 Tarife Kontenjanları 228
6.3.10 İlave Gümrük Vergileri 230
6.3.11 Telafi Edici Vergiler 231
6.3.12 Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF) 234
6.3.13 Diğer Vergi ve Fonlar 237
6.3.14 İthalat Vergisi Hesaplanması 239
7. Bölüm
CEZALAR
7.1 Vergi Kaybına Neden Olan İşlemlere Uygulanacak Cezalar 245
7.2 Usulsüzlüklere İlişkin Cezalar 248
7.3 İtirazlar 251
BÖLÜM SORULARI
I. BÖLÜM SORULAR 255
II. BÖLÜM SORULAR 258
III. BÖLÜM SORULARI 261
IV. BÖLÜM SORULARI 264
V. BÖLÜM SORULARI 267
VI. BÖLÜM SORULARI 270
VII. BÖLÜM SORULARI 273
EKLER
EK–1: Türk Gümrük Tarife Cetveli 279
EK–2: Telafi Edici Vergi Tahsilat Cetveli 285
EK–3: KKDF Muaf Olan Eşyalar Listesi 291
Kaynakça 295
Kavram Dizini 301 |