İÇİNDEKİLER
 İçindekiler 
Önsöz  5 
Birinci Bölüm 
TOPLUM HAYATINI DÜZENLEYEN 
KURALLAR VE HUKUK 
I. TOPLUMSAL DAVRANIŞ KURALLARININ ÖNEMİ, İŞLEVİ VE NİTELİKLERİ  15 
II. TOPLUMSAL DAVRANIŞ KURALLARININ ÇEŞİTLERİ  17 
A. Din Kuralları  18 
B. Ahlak Kuralları  20 
C. Nezaket (Görgü) Kuralları  21 
D. Örf ve Adet (Gelenek ve Görenek) Kuralları  23 
E. Hukuk Kuralları  24 
1. Genel Bakış  24 
2. Diğer Toplumsal Davranış Kuralları ile Karşılaştırılması  25 
a. Hukuk ve Din Kuralları  25 
b. Hukuk ve Ahlak Kuralları  27 
c. Hukuk ve Nezaket (Görgü) Kuralları  28 
d. Hukuk ile Örf ve Adet (Gelenek ve Görenek) Kuralları  29 
BÖLÜM ÖZETİ  31 
BÖLÜM SORULARI  33 
İkinci Bölüm 
HUKUKUN ANLAMI, AMAÇLARI VE 
HUKUK SİSTEMLERİ 
I. HUKUK KAVRAMININ TANIMI VE ÇEŞİTLİ ANLAMLARI  37 
A. Tanımı  37 
B. Çeşitli Anlamları  38 
1. Pozitif Hukuk  39 
2. Mevzu Hukuk  39 
3. Tabii Hukuk  40 
4. Maddi Hukuk – Şekli Hukuk  41 
5. Objektif Hukuk – Sübjektif Hukuk  42 
6. Yazılı Hukuk – Yazılı Olmayan Hukuk  42 
7. Milli Hukuk – Milletlerarası Hukuk – Evrensel Hukuk  43 
II. HUKUKUN AMAÇLARI  44 
A. Toplum Düzenini Sağlama  44 
B. Toplum İhtiyaçlarını Giderme  45 
C. Adaleti Tesis Etme  45 
III. HUKUK SİSTEMLERİ  46 
A. İslam Hukuk Sistemi  47 
B. Kıta Avrupası (Roma) Hukuk Sistemi  48 
C. Anglo – Amerikan (Common Law) Sistemi  49 
D. Sosyalist Hukuk Sistemi  50 
BÖLÜM ÖZETİ  52 
BÖLÜM SORULARI  54 
Üçüncü Bölüm 
HUKUKUN TASNİFİ VE KAMU HUKUKU – 
ÖZEL HUKUK AYRIMI 
I. GENEL BAKIŞ  57 
II. KAMU HUKUKU – ÖZEL HUKUK AYRIMI  58 
A. Kullanılan Kriterler  59 
1. Menfaat (Amaç) Kriteri  59 
2. Egemenlik (Kamu Gücü) Kriteri  59 
3. Eşitlik Kriteri  60 
4. İrade Serbestisi (Hürriyeti) Kriteri  61 
5. Kriterlerin Değerlendirilmesi  61 
B. Kamu Hukuku – Özel Hukuk Ayrımını Reddeden Görüşler  62 
III. KAMU HUKUKUNUN KOLLARI  63 
A. Genel Kamu Hukuku  63 
B. Devletler Genel Hukuku  64 
C. Anayasa Hukuku  65 
D. İdare Hukuku  66 
E. Vergi Hukuku  67 
F. Ceza Hukuku  68 
G. Yargılama Hukuku  69 
IV. ÖZEL HUKUKUNUN KOLLARI  70 
A. Medeni Hukuk  70 
B. Ticaret Hukuku  71 
C. Devletler Özel Hukuku  72 
D. İcra ve İflas Hukuku  72 
V. KARMA NİTELİKLİ HUKUK KOLLARI  73 
A. İş Hukuku  73 
B. Bankacılık Hukuku  74 
C. Sermaye Piyasası Hukuku  74 
D. Rekabet Hukuku  75 
E. Tüketici Hukuku  75 
F. Fikri Mülkiyet Hukuku  76 
G. Bilişim Hukuku  77 
H. Spor Hukuku  77 
İ. Sağlık Hukuku  77 
J. Çevre Hukuku  78 
BÖLÜM ÖZETİ  80 
BÖLÜM SORULARI  82 
Dördüncü Bölüm 
HUKUKUN KAYNAKLARI VE KANUNLAŞTIRMA 
I. GENEL BAKIŞ  85 
II. ASLİ–BAĞLAYICI (DOĞRUDAN) KAYNAKLAR  86 
A. Yazılı Kaynaklar  86 
1. Anayasa  86 
a. Yapım Süreci  88 
b. Teklif  89 
c. Komisyonlarda Görüşülme  89 
d. Oylama  90 
2. Kanun  91 
a. Yapım Süreci  91 
3. Uluslararası Sözleşmeler  94 
4. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi  95 
a. Olağan Dönem  96 
b. Olağanüstü Dönem  97 
5. İçtüzük  99 
6. Yönetmelikler  100 
7. Adsız Düzenleyici İşlemler  101 
8. İçtihadı Birleştirme Kararları  102 
B. Yazılı Olmayan Kaynaklar (Örf ve Adet Hukuku)  103 
1. Genel Bakış  103 
2. Unsurları  103 
III. TALİ–BAĞLAYICI OLMAYAN (DOLAYLI) KAYNAKLAR  107 
A. Yargısal İçtihatlar  107 
B. Bilimsel İçtihatlar  108 
IV. TÜRKİYE’DEKİ BELLİ BAŞLI KANUNLAŞTIRMA HAREKETLERİ  109 
BÖLÜM ÖZETİ  111 
BÖLÜM SORULARI  112 
Beşinci Bölüm 
HUKUK KURALLARIN TÜRLERİ VE UYGULANMASI 
I. HUKUK KURALLARININ TÜRLERİ  115 
A. Emredici Hukuk Kuralları  115 
B. Yetki Verici Hukuk Kuralları  116 
C. Tanımlayıcı Hukuk Kuralları  117 
D. Tamamlayıcı Hukuk Kuralları  118 
E. Yorumlayıcı Hukuk Kuralları  119 
II. HUKUK KURALLARININ YER BAKIMINDAN UYGULANMASI  119 
A. Ülkesellik (Mülkilik) İlkesi  120 
B. Kişisellik (Şahsilik) İlkesi  120 
III. HUKUK KURALLARININ ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI  121 
A. Hukuk Kurallarının Yürürlüğe Girmesi  121 
B. Hukuk Kurallarının Yürürlükten Kaldırılması  121 
1. Kendiliğinden Yürürlükten Kalkma  122 
2. Başka Bir Kanunla Yürürlükten Kalkma (İlga)  122 
a. Açık (Sarih) İlga  123 
b. Örtülü (Zimni) İlga  123 
3. İptal Edilmesi Nedeniyle Yürürlükten Kalkma  124 
C. Kanunların Geçmişe Yürümemesi Prensibi ve İstisnaları  125 
IV. HUKUK KURALLARININ ANLAM BAKIMINDAN UYGULANMASI  126 
A. Yorum Türleri  127 
1. Yasama Yorumu  127 
2. Yürütme Yorumu  127 
3. Yargı Yorumu  128 
4. Bilimsel Yorum  128 
B. Yorum Yolları  129 
1. Sözel Yorum  129 
2. Tarihsel Yorum  130 
3. Sistematik Yorum  130 
4. Amaçsal Yorum  130 
C. Yorum Yaparken Kullanılan Muhakeme İlkeleri  131 
1. Kıyas  131 
2. Evleviyet (Öncelikle Uygulama Kuralı)  132 
3. Aksiyle İspat  133 
D. Hakimin Hukuk Yaratması ve Takdir Yetkisi  134 
1. Hakimin Hukuk Yaratması  134 
2. Hakimin Takdir Yetkisi  136 
E. Hukuk Kurallarının Müeyyidesi  138 
1. Genel Bakış  138 
2. Müeyyide Türleri  138 
a. Kamu Hukuku Müeyyideleri  138 
b. Özel Hukuk Müeyyideleri  142 
BÖLÜM ÖZETİ  146 
BÖLÜM SORULARI  150 
Altıncı Bölüm 
HAK 
I. HAK KAVRAMI  153 
A. Genel Bakış  153 
B. Hak Kavramı Açıklayan Teoriler  154 
1. İrade Kuramı  154 
2. Menfaat Kuramı  155 
3. Karma Kuram  155 
II. HAKLARIN TASNİFİ  156 
A. Kamu Hakları  157 
1. Negatif Statü Hakları  157 
2. Pozitif Statü Hakları  157 
3. Aktif Statü Hakları  158 
B. Özel Haklar  158 
1. Niteliklerine Göre Özel Haklar  158 
a. Mutlak Haklar  158 
b. Nispi Haklar  160 
2. Konularına Göre Özel Haklar  162 
a. Malvarlığı Hakları  162 
b. Şahıs Varlığı Hakları  162 
3. Devredilebilir Olup Olmamasına Göre Özel Haklar  163 
a. Devredilebilen Haklar  163 
b. Devredilemeyen Haklar  163 
4. Etki Ettiği Hukuki Sonuca Göre Özel Haklar  164 
a. Yenilik Doğuran Haklar  164 
b. Yenilik Doğurmayan Haklar  165 
III. HAKLARIN KAZANILMASI, KULLANILMASI, KAYBEDİLMESİ VE KORUNMASI  165 
A. Hakların Kazanılması  165 
1. Hakların Kazanılma Sebepleri  165 
a. Hukuki Olay  165 
b. Hukuki Fiil  166 
c. Hukuki İşlem  166 
2. Hakların Kazanılma Biçimleri  166 
a. Aslen Kazanma  166 
b. Devren Kazanma  167 
c. Tesisen Kazanma  167 
3. Hakların Kazanılmasında Subjektif İyiniyetin Önemi  167 
B. Hakların Kullanılması  170 
1. Objektif İyiniyet  170 
2. Hakkın Kötüye Kullanılması  171 
3. Kanuna Karşı Hile  172 
C. Hakların Kaybedilmesi  172 
D. Hakların Korunması  173 
1. Kişinin Kendisi Tarafından Hakkını Koruması  173 
a. Meşru Müdafaa  173 
b. Zorda Kalma Hali  174 
c. Güç Kullanma  175 
2. Devlet Tarafından Korunması  175 
3. Uluslararası Düzeyde Korunması  178 
BÖLÜM ÖZETİ  180 
BÖLÜM SORULARI  182 
Kaynakça  185 
Kavramlar Dizini  191  |