İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Üçüncü Baskıya Ön Söz 5
Giriş 19
Birinci Bölüm
KAMU HARCAMALARI
1. KAMU HARCAMALARININ TANIMI, KONUSU VE KAPSAMI 24
1.1. Dar Kapsamlı Kamu Harcamaları Tanımı 25
1.2. Geniş Kapsamlı Kamu Harcamaları Tanımı 25
1.3. Kamu Harcamaları Konusunda Klasik ve Modern İktisatçıların Görüşleri 27
1.3.1. Kamu Harcamaları Konusunda Klasik Görüş 27
1.3.2. Kamu Harcamaları Konusunda Modern Görüş 31
2. KAMU HARCAMALARI VE KOLEKTİF İHTİYAÇLAR 34
2.1. Tam Kamusal Mallar 34
2.2. Yarı Kamusal Mallar 37
2.3. Erdemli/Erdemsiz Mallar 38
2.4. Özel Mal ve Hizmetler 39
2.5. Kulüp Malları 39
2.6. Küresel Kamusal Mallar 40
3. KAMU HARCAMALARININ SINIFLANDIRILMASI 40
3.1. İdari Sınıflandırma 41
3.2. İşlevsel (Fonksiyonel) Sınıflandırma 41
3.3. Ekonomik Sınıflandırma 42
3.4. Dalton'un 7’li Sınıflandırması 44
4. KAMU HARCAMALARININ ARTIŞI 45
4.1. Kamu Harcamalarının Görünürde Artış Nedenleri 48
4.1.1. Enflasyon 48
4.1.2. Bütçe Tekniği 49
4.1.3. Ülke Sınırları ve Nüfus Artışı 49
4.1.4. Ayni Ekonomiden Nakdi Ekonomiye Geçiş 49
4.2. Kamu Harcamalarının Gerçek Artış Nedenleri 50
4.2.1. Savaş ve Savunma Harcamaları 50
4.2.2. Devlet Anlayışında Meydana Gelen Değişmeler 51
4.2.3. Bilimsel ve Teknik Alanda Gelişmeler 51
4.2.4. Nüfus Artışı 52
4.2.5. Kaynak Mobilizasyonu ve Finansman Yeteneği 52
4.3. Kamu Harcamalarının Artışını Açıklayan Yaklaşımlar 53
4.3.1. Kamu Harcamalarının Artışı Yasası – A. Wagner Hipotezi 53
4.3.2. Musgrave Modeli 54
4.3.3. Rostow Modeli 55
4.3.4. Peacock–Wiseman Sıçrama Tezi 55
4.3.5. Mali Yanılsama Hipotezi 56
4.3.6. Baumol Hipotezi 56
4.3.7. Niskanen Modeli 57
5. KAMU HARCAMALARININ ETKİLERİ 57
5.1. Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri 58
5.2. Kamu Harcamalarının Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkileri 60
5.3. Kamu Harcamalarının Ekonomik İstikrar Üzerindeki Etkileri 62
İkinci Bölüm
KAMU GELİRLERİ
1. KAMU GELİRLERİNİN AYRIMI 65
1.1. Egemenlik Gücüne Dayalı Olup Olmamasına Göre Kamu Geliri Ayrımı 67
1.1.1. Egemenlik Gücüne Dayalı Olarak Elde Edilen Kamu Gelirleri 68
1.1.1.1. Vergi 68
1.1.1.2. Harçlar 74
1.1.1.3. Resimler 78
1.1.1.4. Harcamalara Katılma Payı 79
1.1.1.5. Şerefiye 79
1.1.1.6. Parafiskal Gelirler 80
1.1.1.7. Devalüasyon ve Emisyon Gelirleri 80
1.1.1.8. Para ve Vergi Cezaları 86
1.1.1.9. Zorunlu Borçlar 87
1.1.1.10. Fonlar 88
1.1.2. Egemenlik Gücüne Dayalı Olmayan Kamu Gelirleri 88
1.1.2.1. Mülk, Teşebbüs ve Özelleştirme Gelirleri 89
1.1.2.2. Bağış ve Yardımlar 89
1.1.2.3. Zorunlu Olmayan Borçlar 90
1.2. Geliri Elde Eden Birim Açısından Kamu Geliri Ayrımı 90
1.3. Süreklilik Açısından Kamu Geliri Ayrımı 91
1.4. Klasik ve Modern Maliyecilere Göre Kamu Geliri Ayrımı 91
2. VERGİNİN FONKSİYONLARI 92
3. VERGİLENDİRME TEKNİĞİ 95
3.1. Vergi Yükümlüsü 95
3.1.1. Vergi Mükellefi 96
3.1.2. Vergi Sorumlusu 98
3.2. Verginin Konusu 100
3.3. Verginin Matrahı 101
3.3.1. Vergi Matrahının Tespiti 102
3.3.2. Vergi Matrahının Tespit Yöntemleri 102
3.4. Vergi Ehliyeti 103
3.5. Vergiyi Doğuran Olay 104
4. VERGİLENDİRME SÜRECİ 106
4.1. Verginin Tarhı 106
4.2. Verginin Tebliği 107
4.3. Verginin Tahakkuku 107
4.4. Verginin Tahsili 108
4.4.1. Verginin Tahsil Usulleri 108
5. VERGİ ORANLARI 109
5.1. Düz Oranlı Vergiler 110
5.2. Azalan Oranlı Vergiler 110
5.3. Artan Oranlı Vergiler 110
5.3.1. Dilim Usulü Artan Oranlılık 111
5.3.2. Sınıf Usulü Artan Oranlılık 113
5.3.3. Gizli Artan Oranlılık 114
5.3.4. Tersine Artan Oranlılık 115
6. VERGİ YÜKÜ 115
6.1. Toplam Vergi Yükü 116
6.2. Bireysel Vergi Yükü 117
7. VERGİLERİN SINIFLANDIRILMASI 118
7.1. Şahsi Vergiler–Objektif Vergiler 118
7.1.1. En Az Geçim İndirimi 118
7.1.2. Muafiyet ve İstisnaların Varlığı 119
7.1.3. Ayırma Kuramı 119
7.1.4. Artan Oranlılık 120
7.2. Dolaylı Vergiler–Dolaysız Vergiler 120
7.3. Kaynağına Göre Sınıflandırma 120
7.3.1. Gelir Vergileri 120
7.3.1.1. Kaynak Kuramı 121
7.3.1.2. Safi Artış Kuramı 121
7.3.2. Servet Vergileri 122
7.3.3. Harcama Vergileri 122
8. VERGİ HARCAMASI 124
9. VERGİYE KARŞI TEPKİLER 124
9.1. Verginin İkame ve Gelir Etkisi 125
9.1.1. Laffer Eğrisi 125
9.2. Verginin Yansıması 128
9.2.1. Ramsey Kuralı (Vergileri) 129
9.3. Vergiden Kaçınma–Vergi Kaçırma 130
9.3.1. Peçeleme 132
10. VERGİ GREVİ – VERGİ REDDİ 134
11. VERGİ BİLİNCİ VE AHLAKI 135
12. KAMU GELİRLERİNE İLİŞKİN DİĞER KAVRAMLAR 136
12.1. Vergi Maliyeti 136
12.2. Vergi Kapasitesi 137
12.3. Vergi Gayreti 137
12.4. Verginin Amortismanı ve Kapitalizasyonu 137
12.5. Vergi Erozyonu 138
12.6. Vergi Planlaması 138
12.7. Mali Aldanma 139
12.8. Mali Zorlanma 139
12.9. Mali Tatil 139
12.10. Vergi Tatili 139
12.11. Çifte Vergilendirme 140
12.12. Vergi Cennetleri 140
12.13. Tobin Vergisi 141
12.14. Vergi Takozu – Vergi Kaması 142
Üçüncü Bölüm
KAMU BORÇLANMASI
1. BORÇLANMANIN TANIMI, KONUSU VE KAPSAMI 145
1.1. Kamu Borçlanması ve Özel Borçlanma Ayrımı 146
1.2. Kamu Borçlanması ve Vergi Ayrımı 148
1.3. Kamu Borçlanması Konusunda Klasik ve Modern İktisatçıların Görüşleri 151
1.3.1. Kamu Borçlanması Konusunda Klasik Görüş 151
1.3.2. Kamu Borçlanması Konusunda Modern Görüş 154
2. KAMU BORÇLANMASIYLA ULAŞILMASI HEDEFLENEN AMAÇLAR 155
2.1. Kamu Harcamalarını Finanse Etmek için Borçlanma 156
2.2. Olağanüstü Harcamaları Finanse Etmek için Borçlanma 157
2.3. Yatırım Harcamalarını Finanse Etmek için Borçlanma 157
2.4. Bütçe Denkliğini Sağlamak için Borçlanma 157
2.5. Borç Ödemek için Borçlanma 158
2.6. Maliye Politikasının Amaçlarını Gerçekleştirmek için Borçlanma 159
3. KAMU BORÇLANMASININ HUKUKİ NİTELİKLERİ 159
4. KAMU BORÇLANMASININ SINIFLANDIRILMASI 159
4.1. Kamu Borçlarının Vadelerine Göre Sınıflandırılması 160
4.1.1. Kısa Vadeli Borçlar (Dalgalı Borçlar) 163
4.1.1.1. Kısa Vadeli Borçlara Başvurulma Nedeni 164
4.1.1.2. Kısa Vadeli Borç Türleri 164
4.1.2. Uzun Vadeli Borçlar 166
4.2. Kamu Borçlarının Kaynağına Göre Sınıflandırılması 168
4.2.1. İç Borçlar 168
4.2.2. Dış Borçlar 169
4.3. Kamu Borçlarının Zorunlu ve Gönüllü Olma Durumuna Göre Sınıflandırılması 171
4.3.1. Gönüllü (ihtiyari) devlet borçları 172
4.3.2. Zorunlu (cebri) devlet borçları 172
5. BORÇLANMA KÂĞIDI ALANLARA SAĞLANAN MENFAATLER 173
5.1. Borçlanma Faiz Oranını Dolaylı Yoldan Yükselten Uygulamalar 173
5.1.1. Borçlanma Faizi 173
5.1.2. İtfa Primi ve Başabaşın Altında İhraç 174
5.1.3. Primli ve İkramiyeli İhraç 174
5.1.4. Vergi Avantajları 175
5.2. Alacağın Paraya Çevrilmesini Kolaylaştırıcı Önlemler 175
5.2.1. Devlet Tahvillerinin İhalelerde Teminat Olarak Gösterilmesi 175
5.2.2. Devlet Tahvillerinin Vergi Ödemelerinde Kullanılması 176
5.2.3. Vadesinden Önce Paraya Çevrilebilmesi 176
5.3. Paranın Değerindeki Değişmelere Karşı Önlemler (Altın, Kambiyo ve Fiyat Endeksi) 176
6. İÇ BORÇLANMA ARAÇLARININ SATIŞ YÖNTEMLERİ 178
6.1. İhale ile Satış Yöntemi 178
6.2. TAP (musluk) Yöntemi 179
6.3. Doğrudan Satış Yöntemi 180
6.4. Halka Arz Yöntemi 180
7. TÜRKİYE’DE BORÇ YÖNETİMİNE İLİŞKİN MEVZUAT DEĞİŞİMİNİN KRONOLOJİK SEYRİ 181
8. KAMU BORÇ YÖNETİMİ 184
8.1. Olağan Borç Yönetimi 185
8.2. Olağanüstü Borç Yönetimi 185
9. KAMU BORÇLANMASINA İLİŞKİN BAZI TEMEL KAVRAMLAR 188
10. BORÇLANMAYA İLİŞKİN BAZI SORU VE CEVAPLAR 192
10.1. Hazine İhalesi Nedir? 192
10.2. İhalelere Kimler Katılır? 193
10.3. Hazine İhaleleri Ne Zaman Yapılır? 193
10.4. Satın Alınan Senetler Nerede Saklanır? 193
10.5. Devlet Tahvili ve Hazine Bonolarını Nasıl Alabilirim? 194
10.6. Birincil Piyasa ve İkincil Piyasa Ne Demektir? 194
10.7. Devlet İç Borçlanma Senedi Nedir? 195
10.8. Hazine neden DİBS İhraç Eder? 195
10.9. Hazine Tarafından Gerçekleştirilen Borçlanma İşlemlerinin Dayanağı Nedir? 195
10.10. ISIN Kod Nedir? 195
10.11. Kuponlu ya da Kuponsuz İhraç Ne Demektir? 196
10.12. STRIPS (Separate Trading of Registered Interest and Principal of Securities) Nedir? 196
10.13. DİBS İhalelerinde Ne tür Borçlanma Yöntemleri Kullanılır? 196
10.14. DİBS’lerde Zamanaşımı Var mı? 197
10.15. Kira Sertifikası Nedir? 197
10.16. Piyasa Yapıcılığı Sistemi Nedir? 198
10.17. Türkiye Brüt ve Net Dış Borç Stoku Neyi İfade Etmektedir? 198
11. TÜRKİYE’DE KAMU BORÇLARININ GÜNCEL DURUMU 199
1.1.1. Brüt Dış Borç Stoku 200
1.1.2. İç Borç Stoku 201
Dördüncü Bölüm
KAMU BÜTÇESİ
1. BÜTÇE KURAMI 203
1.1. Bütçenin Tanımı 203
1.2. Bütçenin Tarihi Gelişimi 205
1.2.1. İngiltere 205
1.2.2. Fransa 206
1.2.3. Amerika Birleşik Devletleri 206
1.2.4. Türkiye’de Bütçenin Gelişim Süreci 207
1.3. Bütçe Sistemleri 208
1.3.1. Klasik (Geleneksel) Bütçe Sistemi 208
1.3.2. Performans Bütçe Sistemi 209
1.3.3. Program Bütçe Sistemi 209
1.3.4. Program Bütçe–Performans Bütçe Ayrımı 210
1.3.5. Planlama–Programlama Bütçe Sistemi (PPBS) 211
1.3.6. Sıfır Esaslı Bütçe Sistemi 211
1.3.7. Analitik Bütçe 211
1.4. Devlet Bütçesinin Dayandığı Temel İlkeler 212
1.4.1. Genellik İlkesi 213
1.4.2. Birlik İlkesi 213
1.4.3. Anlaşılır Olma (Açıklık) İlkesi 214
1.4.4. Doğruluk İlkesi 214
1.4.5. Samimiyet İlkesi 214
1.4.6. Yıllık Olma İlkesi 214
1.4.7. Denk Olma (Tevzin) İlkesi 214
1.4.8. Aleniyet (Şeffaflık–Saydamlık) İlkesi 215
1.4.9. Ön İzin İlkesi 215
1.5. 5018 sayılı Kanun Uyarınca Kamu Maliyesinin Temel İlkeleri 216
1.6. 5018 sayılı Kanun Uyarınca Bütçe İlkeleri 217
1.7. Bütçenin Fonksiyonları 219
1.8. Bütçeye İlişkin Temel Kavramlar 220
2. TÜRK BÜTÇE SİSTEMİ 223
2.1. 5018 Sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununda Yer Alan Bütçeye İlişkin Kavramlar 223
2.2. Bütçe Türleri ve Kapsamı 225
2.3. Kamu Kaynağının Kullanılmasının Genel Esasları 235
2.3.1. Mali Saydamlık 235
2.3.2. Hesap Verme Sorumluluğu 236
2.4. Merkezi Yönetim Bütçesinin Hazırlanması 237
2.4.1. Orta Vadeli Program (OVP) 238
2.4.2. Bütçe Çağrısı ve Bütçe Hazırlama Rehberi 238
2.4.3. Gider Bütçesinin Hazırlanması 239
2.4.4. Plan Bütçe Komisyonunda Görüşülmesi 241
2.4.5. Genel Kurulda Görüşülmesi 242
2.5. Geçici Bütçe 244
2.6. Bütçeden Yapılan Ödeneğin Esasları 245
2.6.1. Ödeneklerin Kullanılması 245
2.6.1.1. Yüklenmeye Girişilmesi 247
2.6.1.2. Ödenekler Tahakkuku 248
2.6.1.3. Ödeneklerin Ödeme Emrine Bağlanması ve Ödenmesi 248
2.6.1.4. Ödenemeyen Giderler 249
2.6.1.5. Ön Ödeme 250
2.6.1.6. Harcama Yetkisi 251
2.6.1.7. Muhasebe Yetkilisi 253
2.6.2. Ödenek Aktarmaları 254
2.6.3. Yedek Ödenek 255
2.6.4. Örtülü Ödenek 255
2.7. Gelirlerin Toplanmasına İlişkin Esaslar 256
2.7.1. Gelirlerin Dayanakları 256
2.7.2. Özel Gelirler 258
2.7.3. Bağış ve Yardımlar 258
2.8. Bütçe Kapatma Usulleri 259
2.8.1. Egzersiz (hesap dönemi) Yöntemi 260
2.8.2. Jestiyon (yönetim dönemi) Yöntemi 260
2.9. Bütçe Denetimi 260
2.9.1. Bütçenin Yasama Denetimi 261
2.9.1.1. Faaliyet Raporları 261
2.9.1.2. Kesin Hesap Kanunu 262
2.9.1.3. Genel Uygunluk Bildirimi 264
2.9.2. Bütçenin İdari Denetimi 264
2.9.2.1. İç Kontrol 264
2.9.2.2. Ön Mali Kontrol 265
2.9.2.3. İç Denetim 266
2.9.3. Bütçenin Yargısal Denetimi 269
2.10. Yaptırımlar ve Yetkili Merciler 270
2.10.1. Ödenek Üstü Harcama 270
2.10.2. Kamu Zararı 270
2.10.3. Yetkisiz Tahsil ve Ödeme 271
2.10.4. Para Cezaları ve Yetkili Merciler 272
2.10.5. Zamanaşımı 272
Beşinci Bölüm
MALİYE POLİTİKASI
1. MALİYE POLİTİKASININ DOĞUŞU 273
2. İKTİSAT POLİTİKALARI 278
2.1. Para Politikası 278
2.2. Gelirler Politikası 280
2.3. Maliye Politikası 280
3. MALİYE POLİTİKASININ AMAÇLARI VE ARAÇLARI 281
3.1. Ekonomik İstikrarı Sağlamak 281
3.2. Ekonomik Büyüme ve Kalkınmayı Sağlamak 282
3.3. Gelir Dağılımında Adaleti Sağlamak 283
4. İRADİ VE İRADİ OLMAYAN MALİYE POLİTİKALARI 286
5. EKONOMİK İSTİKRARI SAĞLAMADA MALİYE POLİTİKASI 290
5.1. Enflasyonla Mücadelede Maliye Politikası 290
5.2. Durgunlukla Mücadelede Maliye Politikası 291
5.3. Stagflasyonla Mücadelede Maliye Politikası 292
6. EKONOMİK BÜYÜMEYİ SAĞLAMADA MALİYE POLİTİKASI 293
7. GELİR DAĞILIMINDA ADALETİ SAĞLAMADA MALİYE POLİTİKASI 295
Kaynakça 297 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
