İÇİNDEKİLER
İçindekiler
3. Baskıya Önsöz 7
Önsöz 9
Teşekkür 13
Özgeçmiş 15
Kısaltmalar 27
GİRİŞ 29
1. BÖLÜM:
HASTA HAKLARININ GELİŞİMİ VE SAĞLIK HAKKI
GİRİŞ 35
1. GELİŞİM 36
2. HASTA HAKLARININ GÜNCELLİĞİ 43
3. SAĞLIK HAKKI 46
3.1. Sağlık Hakkı Yaşam Hakkı İlişkisi 48
3.2. Sağlık Hakkının Devletlere Getirdiği Yükümlülükler 53
2. BÖLÜM:
HASTA HAKLARI VE ULUSLARARASI BELGELER
GİRİŞ 57
1. LİZBON HASTA HAKLARI BİLDİRGESİ 58
1.1. Nitelikli Sağlık Bakımı Hakkı 60
1.2. Seçim Yapma Özgürlüğü 61
1.3. Kendi Geleceğini Belirleme Hakkı 62
1.4. Bilinci Kapalı Hasta 62
1.5. Yasal Olarak Yeterliliği Bulunmayan Hasta 63
1.6. Hastanın İsteğine Karşın Yapılan Girişimler 63
1.7. Bilgilenme Hakkı 64
1.8. Gizlilik Hakkı 64
1.9. Sağlık Eğitimi Hakkı 65
1.10. Onurunu Koruma Hakkı 65
1.11. Dini Destek Hakkı 66
2. AVRUPA’DA HASTA HAKLARININ GELİŞTİRİLMESİ BİLDİRGESİ 66
2.1. SAĞLIK HİZMETLERİNDE İNSAN HAKLARI VE DEĞERLERİ 67
2.2. Bilgilendirme 67
2.3. Onam 69
2.4. Mahremiyet ve Özel Hayat 70
2.5. Bakım ve Tedavi 72
2.6. Başvuru 73
3. BİYOETİK SÖZLEŞMESİ 74
3.1. Sözleşme’nin Amacı 76
3.2. İnsanın Önceliği 77
3.3. Sağlık Hizmetlerinden Adil Şekilde Yararlanma 78
3.4. Meslekî Standartlar 78
3.5. Onam 78
3.6. Akıl Hastalığı Olan Kişilerin Korunması 79
3.7. Acil Durum 80
3.8. Önceden Açıklanmış İstek 80
3.9. Onam İle İlgili Diğer Maddeler 80
3.10. Özel Hayat ve Bilgilendirilme Hakkı. 81
3.11. Üzerinde Araştırma Yapılan Kişilerin Korunması 81
4. AVRUPA HASTA HAKLARI ŞARTI 85
4.1. Hastanın 14 Hakkı 87
4.2. Koruyucu Tedbirlerin Alınması Hakkı 89
4.3. Erişim Hakkı 90
4.4. Bilgi Hakkı 91
4.5. Onam Hakkı 92
4.6. Özgür Seçim Hakkı 93
4.7. Özel Yaşam ve Gizlilik Hakkı 93
4.8. Hastaların Vaktine Saygı 94
4.9. Kalite Standartları Hakkı 94
4.10. Güvenlik Hakkı 95
4.11. Yenilik Hakkı 95
4.12. Gereksiz Ağrı ve Sıkıntıdan Sakınma Hakkı 95
4.13. Kişisel Tedavi Hakkı 96
4.14. Şikâyet Hakkı 96
4.15. Tazminat 96
3. BÖLÜM:
TÜRKİYE’DE HASTA HAKLARI
Giriş 99
1. 1961 ANAYASASI’NA KADAR OLAN YASAL DÜZENLEMELERDE HASTA HAKLARI 99
1.1. Tababet ve Şuabat–ı Sanatlarının Tarz–ı İcrasına Dair Kanun 100
1.2. Umumi Hıfzıssıhha Kanunu 101
1.3. Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi 102
1.4. Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında Kanun 106
2. 1961 ANAYASASI VE SONRAKİ YASAL DÜZENLEMELERDE HASTA HAKLARI 107
2.1. Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanun 107
3. 1982 ANAYASASI VE SONRAKİ DÜZENLEMELERDE HASTA HAKLARI 108
3.1. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Teşkilatı ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname 109
3.2. Nüfus Planlaması Hakkında Kanun 110
3.3. Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu 111
4. HASTA HAKLARI YÖNETMELİĞİ 111
4.1. Dayanak ve Amaç 112
4.2. Kapsam 113
4.3. Tanımlar 113
4.3.1. HHY’de Hasta Tanımı 114
4.3.2. HHY’de Hasta Haklarının Tanımı 114
4.3.3. HHY’de Sağlık Kurumu ve Personeli Tanımları 114
4.3.4. Temel İlkeler 115
4. BÖLÜM:
SAĞLIK HİZMETLERİNDEN YARARLANMA HAKKI
Giriş 119
1. Sağlık Hizmetlerinden Adalete ve Hakkaniyete Uygun Yararlanma 119
2. Hizmet Konusunda Bilgi İsteme Hakkı 120
3. Sağlık Kuruluşunu Seçme ve Değiştirme Hakkı 123
4. Sağlık Personelini Seçme ve Değiştirme Hakkı 124
5. Öncelik Sırasının Belirlenmesini İsteme Hakkı 130
6. Tıbbi Gereklere Uygun Teşhis, Tedavi ve Bakım Alma Hakkı 130
7. Tıbbi Gereklilikler Dışında Müdahale Edilememesi 131
8. Tıbbi Özenle Hizmet Alma Hakkı 132
5. BÖLÜM:
HASTANIN AYDINLATILMA VE ONAM VERME HAKKI
Giriş 145
1. AYDINLATILMIŞ ONAMIN TIP ETİĞİ VE HUKUKU AÇISINDAN TAŞIDIĞI ÖNEM 147
2. TÜRKİYE’DE AYDINLATILMIŞ ONAM İLE İLGİLİ HUKUKİ DURUM 150
3. HASTANIN TIBBİ GİRİŞİME ONAM VEREBİLMESİ İÇİN GEREKEN ŞARTLAR 156
3.1. Ayırt Etme Gücüne Sahip Olmak 157
3.1.1. Biyolojik Öğe 159
3.1.2. Yaş Küçüklüğü 159
3.1.3. Akıl Hastalığı 159
3.1.4. Akıl Zayıflığı 160
3.1.5. Sarhoşluk 160
3.2. Ergin (Reşit) Olmak 161
3.3. Kısıtlı Olmamak 163
3.4. Hastanın Aydınlatılması 164
3.4.1. Aydınlatmanın İçeriği 164
3.4.1.1. Tanı ve Tedavi Hakkında Bilgilendirme 167
3.4.1.2. Risk Aydınlatması 168
3.4.2. Aydınlatma Kapsamının Genişlemesi 170
3.4.3. Kapsamın Daralması veya Aydınlatmanın Hiç Yapılmaması 172
3.4.3.1. Hastanın Serbest İradesi ile Aydınlatılmak İstememesi 172
3.4.3.2. Hastanın Uygulanması Düşünülen Tıbbi Girişim Hakkında Bilgi Sahibi Olması 174
3.4.3.3. Acil Haller 175
3.4.3.4. Aydınlatmanın Hasta İçin Öneminin Kalmaması 177
3.4.3.5. Tedavi Ayrıcalığı 177
3.4.4. Aydınlatmanın Verilme Tarzı 179
3.4.5. Aydınlatma Kime Yapılmalıdır? 180
3.4.6. Bilgilendirme Kim Tarafından Yapılmalıdır? 183
3.4.7. Aydınlatmada Şekil 183
3.4.8. Bilgilendirme Ne Zaman Yapılmalıdır? 188
4. ÇOCUK ADINA TIBBİ GİRİŞİMLERE KARAR VERİLMESİNDE ETİK VE YASAL TARTIŞMALAR 188
4.1. Ayırt Etme Gücü Bulunmayan Çocuklar Adına Tıbbi Girişime Karar Verilmesi 190
4.2. Ayırt Etme Gücü Bulunan Çocuklardan Tıbbi Girişimler İçin Aydınlatılmış Onam Alınması 191
6. BÖLÜM:
HASTANIN TEDAVİYİ REDDETME HAKKI
Giriş 197
1. TEDAVİYİ REDDETME HAKKI VE ETİK TARTIŞMALAR 198
2. KARAR VERME YETERLİLİĞİ OLAN HASTANIN TEDAVİYİ REDDETME HAKKI VE TÜRK HUKUKU 200
2.1. Anayasa ve Karar Verme Yeterliliği Olan Hastanın Tedaviyi Reddetme Hakkı 201
2.2. Özel Hukuk ve Karar Verme Yeterliliği Olan Hastanın Tedaviyi Reddetme Hakkı 203
2.3. Ceza Hukuku ve Karar Verme Yeterliliği Olan Hastanın Tedaviyi Reddetme Hakkı 206
2.3.1. Tedaviyi Ret Hakkı ve Yaşam Hakkından Vazgeçmeye Onam Vermek 206
2.3.2. Tedaviyi Ret Hakkı ve Zorunluluk Hali 208
2.3.3. Hekimin Tıbbi Uygulama Gerçekleştirme Yükümlülüğü ve Tedaviyi Ret Hakkı 210
3. HASTA HAKLARI YÖNETMELİĞİ VE TEDAVİYİ RET HAKKININ SINIRLARI 211
7. BÖLÜM:
ONURU İLE ÖLME HAKKI
Giriş 221
1. ÖLÜMÜN TANIMI 223
2. ONURU İLE ÖLME HAKKI BAĞLAMINDA ÖTANAZİ 226
3. ONURU İLE ÖLME HAKKI 228
3.1. Gerçeği Bilme ve Gizlilik Hakkı 235
3.2. Yaşamının Son Döneminde Olan Hastanın Tedaviyi Reddetme ve Karara Katılma Hakkı 237
3.3. Ölmekte Olan Hastanın Tıbbi Deneme ve Uygulamalara Katılmama Hakkı Vardır 239
3.4. Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma Hakkı 241
3.5. Diğer Haklar 242
8. BÖLÜM:
HASTANIN ÖZEL HAYATINA SAYGI HAKKI
Giriş 245
1. ÖZEL HAYAT KAVRAMI 246
1.1. Özel Hayatın Sınırları 246
2. ÖZEL HAYATA SAYGI HAKKI VE ULUSLARASI BELGELER 248
3. TÜRK HUKUK SİSTEMİNDE ÖZEL HAYATA SAYGI HAKKI 251
3.1. T.C. 1982 Anayasası’nda Özel Hayata Saygı Hakkı 252
3.2. Medeni Kanun ve Borçlar Kanunu Kapsamında Özel Hayata Saygı Hakkı 253
3.3. Türk Ceza Kanunu ve Özel Hayata Saygı Hakkı 254
3.4. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu 255
4. SAĞLIK HİZMETLERİNDE ÖZEL HAYATA SAYGI HAKKI 261
4.1. Türkiye’de Sağlık Hizmetlerinde Özel Hayata Saygı Hakkının Kapsamı 263
4.2. Sağlık Hizmetlerinde Özel Hayata Saygı Hakkının İnsan Hakları ve Tıp Etiği Açısından Önemi 272
4.3. Sağlık Hizmetlerinde Özel Hayata Saygı Hakkının Temel Sorunları 275
4.4. Hastalara Ait Bilgilerin Gizliliği ve Sağlık Hizmetlerinin Sunumunda Karşılaşılan Etik ve Yasal Sorunlar 276
4.4.1. Sağlık Hizmetlerinde Meslek Sırrı ve Karşılaşılan Etik/Yasal Sorunlar 276
4.4.1.1. Sağlık Hizmetlerinde Meslek Sırrı Yükümlüğü Olan Kişiler 278
4.4.1.2. Sağlık Hizmetlerinde Meslek Sırrının Sınırları ve Karşılaşılan Etik /Yasal Sorunlar 279
4.4.2. Türk Hukukunda Sağlık Hizmetlerinde Meslek Sırrı 282
4.4.2.1. Bir Kanun Hükmünü Yerine Getirme 283
4.4.2.1.1. Bulaşıcı Hastalıklarda Bildirim 284
4.4.2.1.2. Suçun Bildirimi 290
4.4.2.2. Yetkili Makamın Emrini Yerine Getirme 292
4.4.2.3. Tanıklıktan Çekinme 292
4.4.2.4. Meşru Savunma ve Zorunluluk Hali 294
4.4.2.5. Hastanın Rızası 295
4.5. Sağlık Hizmetlerinde Arşiv / Kayıtların Gizliliğinde Karşılaşılan Etik ve Yasal Sorunlar 295
4.5.1. Türk Hukukunda Durum 301
4.6. Hastaların Beden Mahremiyeti ve Sağlık Hizmetlerinde Etik / Yasal Sorunlar 303
4.6.1. Sağlık Eğitimi Sürecinde Beden Mahremiyeti 305
9. BÖLÜM:
ŞİKÂYET HAKKI
GİRİŞ 311
1. SORUMLULUK VE HUKUKİ KORUNMA YOLLARI 314
1.1. Sağlık Tesislerinde Hasta Hakları Uygulamalarına Dair Yönerge (2003) 317
1.2. Hasta Hakları Uygulama Yönergesi (2005) 320
1.3. HHY 2014 Değişikliği ve 2014 Genelgesi 323
1.3.1. Hasta Hakları Kurulları 324
1.3.2. Karar ve Karara İtiraz 327
1.3.3. Hasta Hakları İl Koordinatörlüğü 328
1.3.4. Hasta Hakları Birimi 329
Kaynaklar 331
Kavram Dizini 349 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
