İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 29
Birinci Bölüm
CEZA HUKUKUNA GİRİŞ
I. CEZA HUKUKU TEMEL KAVRAMLAR KİTABININ İŞLEVİ 31
II. CEZA HUKUKU TANIMI 32
III. CEZA HUKUKUNUN AMACI 33
IV. KAMU HUKUKU İÇİNDE YER ALAN BİR DİSİPLİN OLARAK CEZA HUKUKU 35
V. DİĞER HUKUK DALLARIYLA CEZA HUKUKUNUN ARASINDAKİ İRTİBAT 36
A. Medeni Hukuk ile Arasındaki İrtibat 36
B. Bazı Kamu Hukuku Dalları ile Arasındaki İrtibat 37
C. Ceza Muhakemesi Hukuku ile Arasındaki İrtibat 39
D. İnfaz Hukuku ile Arasındaki İrtibat 40
E. Yakın Bilim Dalları ile Arasındaki İrtibat 40
VI. CEZA HUKUKUNUN KAYNAKLARI 42
A. Genel Olarak 42
B. Doğrudan Kaynaklar 43
1. Anayasa 43
2. Kanun 44
a. Suçta ve Cezada Kanunilik 44
b. TCK ile Özel Kanunlar Arasındaki İrtibat 46
C. Dolaylı Kaynaklar 48
1. Ahlak Kuralları 48
a. Suçlarla Ahlaka Aykırı Eylemlerin Aynı Olduğunu İleri Süren Görüş 48
b. Suçlar Ahlaka Aykırı Eylemlerin En Önemsi Olduğunu İleri Süren Görüş 49
c. Suçlarla Ahlak Kuralları Ortak ve Fakat Ayrı Sahalarının Bulunduğunu İleri Süren Görüş 51
2. Örf ve Adet Kuralları 51
3. Dini Kaideler 53
4. İçtihat 53
5. Öğreti (Doktrin) 54
VII. CEZA HUKUKUNUN GÜVENCE İŞLEVİ 55
A. Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesi 56
B. Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesinden Çıkan Alt İlkeler 57
1. Yasa Dışındaki Bir Hukuk Kaynağı ile Suç Oluşturma, Kaldırma ve Cezayı Değiştirme Yasağı 57
a. Genel Olarak 57
b. İdarenin Düzenleyici İşlemiyle Suç ve Ceza Konulması Yasağı 58
c. Örf ve Adete Dayanarak Suç ve Ceza Konulması Yasağı (Lex a) 59
2. Belirlilik İlkesi (Lex Certa) 59
3. Ceza Kurallarının Yorumu, Kıyas ve Kıyasa Yol Açan Genişletici Yorum Yasağı (Lex Stricta) 62
4. Geçmişe Yürüme Yasağı (Zaman Bakımından Uygulama – Lex Praevia) 65
VIII. CEZA HUKUKU ve YORUM 67
A. Genel Olarak 67
B. Yorum Vasıtaları 68
1. Lafzi Yorum 68
2. Hazırlık Çalışmaları (Tarihsel Yorum) 69
3. Kanunun Sistematiği 70
4. Mantık 70
5. Sosyolojik Gerçekler 71
6. Karşılaştırmalı Hukuk 71
7. Hukukun Genel İlkeleri 72
C. Yorum Çeşitleri 72
1. Yapan Organa Göre Yorum 72
a. Yasama Yorumu 72
b. Yargı Yorumu 73
c. Doktrin Yorumu 73
2. Niteliğe Göre Yorum 74
a. Amaca Göre Yorum 74
b. Düzeltici Yorum 75
c. Daraltıcı Yorum 75
d. Genişletici Yorum 75
e. Genişletici Yorum ve Kıyas 76
İkinci Bölüm
SUÇ POLİTİKASI
I. KAVRAM 77
II. ANA İLKELER 78
A. Hukuk Devleti 78
B. Kusur 79
C. Ümanizm 79
D. Ceza Hukukunun Son Çare Olması 80
Üçüncü Bölüm
CEZA HUKUKU TARİHİ
I. AVRUPA’DA CEZA HUKUKUNUN TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİ 83
II. CEZA HUKUKUNUN ESKİ DÖNEMİ 83
A. Genel Olarak 83
B. Şahsi Öç Usulü 84
1. Genel Olarak 84
2. Usulün Sakıncaları 84
3. Usule Getirilen Sınırlamalar 85
C. 18’inci Yüzyıl Sonlarından Zamanımıza Kadar Olan Dönem 86
1. Klasik Okul 86
a. Toplumsal Yarar Kuramı 86
b. Mutlak Adalet Kuramı 87
c. Karma Kuram 87
2. Pozitivist Okul 88
a. Genel Olarak 88
b. Pozitivist Okulun Temel Özellikleri 90
c. Pozitivist Okulun Karma Kuramdan Farkları 91
III. CEZA HUKUKUNUN TÜRKİYE’DEKİ GELİŞİMİ 92
A. İslamiyet’ten Önceki Dönem 93
B. İslamiyet’ten Sonraki Dönem 93
1. Tanzimat’tan Önceki Dönem 93
2. Tanzimat’tan Sonraki Dönem 97
a. 1840 Tarihli Ceza Kanunu 97
b. 1851 Tarihli Ceza Kanunu 97
c. 1858 Tarihli Ceza Kanunu 98
3. Cumhuriyet Dönemi Ceza Hukuku 98
Dördüncü Bölüm
CEZA KANUNLARININ ZAMAN İTİBARİYLE
UYGULAMA ALANI
I. CEZA YASALARININ YAPILMASI, YÜRÜRLÜK BAŞLANGICI, YAYINI VE İLANI 101
II. CEZA KANUNLARINDA YÜRÜRLÜK 102
A. Sürekli Yasa 103
B. Süreli Yasa 104
C. Geçici Yasa 104
III. GEÇMİŞE YÜRÜME YASAĞI VE İSTİSNASI (LEHE KANUNUN GEÇMİŞE YÜRÜMESİ) 105
A. Genel Bilgiler 105
B. Gerekçeler 106
IV. LEHE KANUNUN GEÇMİŞE YÜRÜMESİ 107
V. LEHE KANUNUN ETKİ ALANI 110
VI. SUÇUN İŞLENDİĞİ ZAMAN 111
VII. CEZALARIN İNFAZ REJİMİNE, GÜVENLİK TEDBİRLERİNE,
CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNA VE ZAMANAŞIMINA İLİŞKİN YASALARIN ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI 113
A. İnfaza Dair Yasalar 113
B. Güvenlik Tedbirlerine Dair Yasalar 113
C. Ceza Muhakemesi Hukukuna Dair Yasalar 115
1. Hemen Uygulama İlkesi 115
2. Hemen Uygulama İlkesinin Sonuçları 115
a. İşlemler Yürürlükteki Kanuna Göre Yapılır 115
b. Eski Kanun Dikkate Alınarak Yapılmış Olan İşlemlerin Yürürlükte Yeni Kanun Bulunmasına Rağmen Geçerliliğini Sürdürür 115
c. Eski Kanuna Göre Henüz Yapılmamış Olan İşlemler Bundan Sonra Yeni Kanuna Göre Yapılır 116
d. Sanığın Lehine veya Aleyhine Olduğuna Bakılmadan Yeni Kanun Hemen Uygulanır 116
3. Hemen Uygulama Kuralının İstisnası 117
D. Zamanaşımına Dair Yasalar 117
VIII. ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMA KAPSAMINDA SÜRELİ, GEÇİCİ VEYA İSTİSNAİ YASALAR 119
Beşinci Bölüm
SUÇ KAVRAMI VE SUÇUN UNSURLARI
I. SUÇ KAVRAMI 121
II. SUÇUN UNSURLARI 123
A. Tipiklik 123
B. Tipiklik ve Hukuka Aykırılık 124
C. Tipiklik ve İşlenemez Suç (Elverişsiz Teşebbüs) 124
D. Tipikliğin Objektif ve Sübjektif Unsurları Ayrımı 125
III. TİPİKLİĞİN OBJEKTİF UNSURLARI 125
A. Fiil (Eylem/Hareket/Davranış/Aksiyon) 127
1. Fiilin Ceza Hukukundaki İşlevi 128
a. Tasnif Etme İşlevi 129
b. Tarif Etme İşlevi 129
c. Sınırlama İşlevi 129
aa. Fiil ve Kusur Yeteneği Ayrımı 129
bb. Tüzel Kişilerin Durumu 130
cc. Mutlak Kuvvetin Etkisi Altındaki Davranışlar 130
dd. Mücbir Sebep 131
ee. Zorlayıcı Kuvvetin Etkisi Altındaki Davranışlar 132
ff. Refleks Hareketler 132
gg. Affekt Hareketler ile Yarı Otomatik Davranışlar 133
i. Affekt Hareketler 133
ii. Yarı Otomatik Davranışlar 133
hh. Şuurun Tamamen Kaybolduğu Sırada Gerçekleştirilen Davranışlar 134
ıı. Hayvandan Kaynaklı Davranışlar 135
2. Fiil Teorileri 135
a. Ontolojik Teoriler 135
aa. Doğal Hareket Teorisi 136
bb. Amaççı Hareket Teorisi 138
cc. Sosyal Hareket Teorisi 141
b. Normativist Teori 143
c. Kanaatimiz 144
3. Fiilin Niteliğine Göre Suçların Sınıflandırılması 145
a. Hareketin Sayısına Göre 145
aa. Tek Hareketli Suçlar 145
bb. Birden Fazla Hareketli Suçlar 146
i. Birleşmiş Hareketli Suçlar 146
ii. Kesintili Hareketli Suçlar 146
iii. Seçimlik Hareketli Suçlar 147
iv. İtiyadi Suçlar 148
b. Hareketin Şekline Göre 148
aa. İcrai – İhmali Suçlar 148
bb. İhmal Suretiyle İcra Suçları (Garantörsel İhmali Suçlar) 152
c. Hareketin Önemine Göre (Serbest Hareketli – Bağlı Hareketli Suçlar) 155
d. Hareketin İcrasının Devam Edip Etmemesine Göre 157
aa. Ani Suç 157
bb. Mütemadi Suç 158
cc. Ani Suç – Mütemadi Suç Ayrımının Yararı 159
B. Netice 159
1. Genel Olarak 159
2. Neticeye Göre Suçlar 160
a. Sırf Hareket Suçu ve Neticeli Suç Ayrımı 160
b. Kalkışma Suçları 161
C. Nedensellik Bağlantısı 161
1. Genel Olarak 161
2. Nedensellik Bağlantısını Açıklayan Teoriler 162
a. Şart Teorisi 162
b. Etkin Sebep Teorisi 163
c. Uygun Sebep Teorisi 165
3. Nedensellik Bağlantısına İlişkin Özel Haller 166
a. Alternatif Nedensellik 166
b. Kümülatif Nedensellik 167
c. Varsayılan Nedensellik 168
d. Öne Geçen Nedensellik 168
e. Toplu Kararlarda Nedensellik 168
f. Nedenselliğin Atipik Gelişimi 169
4. Objektif İsnadiyet Teorisi 170
D. Fail 174
1. Genel Olarak 174
2. Özgü Suçlar 175
a. Gerçek Özgü Suçlar 175
b. Görünüşte Özgü Suçlar 176
3. Bizzat İşlenebilen Suçlar 176
4. Tüzel Kişilerin Durumu 177
E. Mağdur 177
F. Suçun Konusu 179
G. Suçun Nitelikli Unsurları 182
1. Fiil ile İlgili Nitelikli Unsurlar 183
a. Fiilin İşleniş Şekli ile (Tarzıyla) İlgili Nitelikli Unsurlar 183
b. Fiilin İşlendiği Zaman ve Yer ile İlgili Nitelikli Unsurlar 184
2. Fail ve Mağdurla İlgili Nitelikli Unsurlar 184
a. Failin Mahiyeti ile İlgili Nitelikli Unsurlar 184
b. Mağdurun Mahiyeti ile İlgili Nitelikli Unsurlar 185
c. Fail ile Mağdur Arasındaki İlişki Bakımından Nitelikli Unsurlar 185
3. Suçun Maddi Konusu ile İlgili Nitelikli Unsurlar 185
4. Fiilin İşlenmesinde Güdülen Amaç Bakımından Nitelikli Unsurlar 186
IV. TİPİKLİĞİN SUBJEKTİF UNSURLARI 186
A. Kast 187
1. Kastın Anlamını Ortaya Koymaya Yardımcı Olan Teoriler 188
a. Tasavvur Teorisi 188
b. İrade Teorisi 188
c. Karma Teori 188
2. Kastın Unsurları 189
a. Kastın Bilme Unsuru 189
b. Kastın İsteme (İrade) Unsuru 190
3. Kastın Aranacağı Zaman 192
4. Kastın Türleri 193
a. Genel Kast – Özel Kast 193
b. Doğrudan Kast – Olası Kast 194
c. Ani Kast – Tasarlama 194
d. Weber Kastı 195
e. Seçimlik Kast 195
B. Taksir 196
1. Taksirin Tanımı ve Kasttan Ayrımı 196
2. Taksirin Hukuki Esasını Açıklayan Teoriler 199
a. Etkin Sebep Teorisi 199
b. Öngörebilme Teorisi 199
c. Öngörebilme ve Önleyebilme Teorisi 200
d. Hata Teorisi 200
e. Kanaatimiz 200
3. Taksirin Unsurları 200
C. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suç 203
1. Genel Olarak 203
2. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suçun Yapısı 205
3. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlarda Nedensellik Bağı 207
4. Kasten Yaralama Suçunda Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Hallerin Uygulanması 207
5. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suça Teşebbüs 208
6. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suça İştirak 209
V. HUKUKA AYKIRILIK UNSURU 210
A. Genel Olarak 210
B. Hukuka Uygunluk Nedenleri 211
1. Kanun Hükmünü (Görevi) Yerine Getirme 211
2. Meşru Savunma 212
a. Meşru Savunmanın Tanımı ve Hukuki Esası 212
b. Meşru Savunmanın Koşulları 213
aa. Saldırıya İlişkin Koşullar 213
i. Bir Saldırı Bulunmalı 213
ii. Saldırı Haksız Olmalı 213
iii. Saldırı Bir Hakka Yönelik Olmalı 214
iv. Saldırı Mevcut Olmalı 214
bb. Savunmaya İlişkin Koşullar 214
i. Savunmada Zorunluluk Olmalı 214
ii. Savunma, Saldırıya ve Saldırgana Karşı Yapılmalı 215
iii. Savunma, Saldırı ile Orantılı Olmalı 215
3. Hakkın Kullanılması 215
a. Hakkın Kullanılmasının Koşulları 215
b. Hakkın Kullanılmasına Örnekler 217
aa. Düşünce Özgürlüğü 217
i. Genel Olarak 217
ii. Düşünce Özgürlüğü Kavramı ve Kapsamı 217
(1). Haber Alma Hakkı ve Öğrenme Özgürlüğü 218
(2). Kanaat Edinme Özgürlüğü 218
(3). Düşünceyi Açıklama Özgürlüğü 218
iii. Düşünce Özgürlüğünün Sınırlandırılması, Sınırlandırma Sebepleri ve Sınırlandırma Ölçütleri 220
bb. İhbar ve Şikâyet Hakkı 221
cc. Savunma Dokunulmazlığı 222
dd. Basının Haber Verme Hakkı 222
ee. Tıbbi Müdahaleler 223
ff. Organ ve Doku Nakilleri 228
i. Genel Olarak 228
ii. Yaşayan Vericiden Organ ve Doku Alınması 230
iii. Ölüden Organ ve Doku Alınması 232
gg. Tedip Hakkı 233
hh. Spor Hareketleri 234
4. İlgilinin Rızası 235
a. Suç Konusu Üzerinde Mağdur Serbestçe ve Mutlak Olarak Tasarruf Hakkına Sahip Olmalıdır 236
b. Rızaya Ehliyet 239
c. Rızanın Açıklanması 240
C. Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Aşılması 241
Altıncı Bölüm
KUSURLULUK
I. GENEL OLARAK 245
II. KUSURLULUĞU ETKİLEYEN HALLER 247
A. Amirin Emrini İfa (Hukuka Aykırı, Bağlayıcı Emrin Yerine Getirilmesi) 249
B. Zorunluluk Hali 251
1. Tehlikeye İlişkin Koşullar 252
a. Ağır Bir Tehlike Bulunmalı 252
b. Tehlike Muhakkak Olmalı 253
c. Tehlike Kişinin Kendisine veya Başkasının Hakkına Yönelik Olmalı 254
d. Tehlikeye Bilerek Sebebiyet Verilmemeli 254
2. Korunmaya İlişkin Koşullar 254
a. Tehlikeden Başka Suretle Korunma İmkânı Bulunmamalı 254
b. İşlenen Fiil ile Tehlike Arasında Orantı Bulunmalı 255
c. Tehlikeye Göğüs Germe Yükümlülüğü Bulunmamalı 256
3. Zorunluluk Hali ile Meşru Savunmanın Arasındaki Farklar 257
C. Cebir Kullanma 258
D. Korkutma ve Tehdit 260
E. Haksız Tahrik 261
1. Genel Olarak 261
2. Haksız Tahrikin Hukuki Niteliği 263
3. Haksız Tahrikin Çeşitleri 264
a. Fiil Bakımından – Kişi Bakımından Haksız Tahrik 264
b. Basit (Adi) Tahrik – Ağır (Mevsuf) Tahrik 264
c. Genel Haksız Tahrik – Özel Haksız Tahrik 265
4. Haksız Tahrik ve Diğer Bazı Özel Haller 265
a. Haksız Tahrik – Tasarlama (Taammüt) 265
b. Haksız Tahrik – Kan Gütme Saiki 267
c. Haksız Tahrik – Töre Saiki 268
F. Yaş Küçüklüğü (TCK m. 31) 269
1. Genel Olarak 269
2. Yaş Küçüklüğünün Kusur Yeteneğine Etkisi 269
3. Ceza Muhakemesi Yönünden Yaş Küçüklüğünün Niteliği 271
4. Yaptırım Sistemi Yönünden Yaş Küçüklüğünün Niteliği 273
G. Akıl Hastalığı (TCK m. 32) 274
H. Sağır ve Dilsizlik (TCK m. 33) 277
I. Geçici Nedenler (TCK m. 34) 277
1. Genel Bilgiler 277
2. Alkol ve Uyuşturucu Madde Kullananlarda Kusur Yeteneği 278
a. İstemeyerek Alkol veya Uyuşturucu Madde Alınması (TCK m. 34/1) 279
b. İsteyerek Alkol veya Uyuşturucu Madde Alınması (TCK m. 34/2) 279
c. Alkol veya Uyuşturucu Maddeyi Kullanmayı İsteyip, Etkisi Altında Kalmayı İstememe (Taksirle Sarhoş Olma veya Uyuşturucu Madde Etkisinde Kalma) 281
Yedinci Bölüm
CEZA HUKUKUNDA HATA
I. HATA (YANILMA) TERİMİ 283
II. KASTI KALDIRAN HATA 284
A. Suçun Maddi Unsurlarında Hata (TCK m. 30/1) 284
B. Suçun Nitelikli Unsurlarında Hata (TCK m. 30/2) 285
C. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Maddi Şartlarında Hata (TCK m. 30/3) 287
III. KUSURLULUĞU ETKİLEYEN HATA 289
A. Kusurluluğu Etkileyen Nedenlerin Maddi Şartlarında Hata (TCK m. 30/3) 289
B. Haksızlık Yanılgısı (TCK m. 30/4) 289
Sekizinci Bölüm
SUÇUN UNSURLARI DIŞINDA KALAN DİĞER HALLER
I. ŞAHSİ CEZASIZLIK SEBEPLERİ 291
II. OBJEKTİF CEZALANDIRILABİLME ŞARTLARI 294
Dokuzuncu Bölüm
SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ
I. GENEL OLARAK 299
II. SUÇA TEŞEBBÜS 299
A. Teşebbüsün Cezalandırılmasının Nedenlerini Açıklayan Görüşler 300
B. Teşebbüsün Şartları 301
1. Kasten İşlenebilen Bir Suçun İşlenmek İstenmesi 301
2. Fiilin İcra Hareketi Niteliğinde Olması 302
a. Sübjektif Teori 302
b. Objektif Teoriler 302
aa. Kronolojik Teoriler 303
bb. Şekli (Biçimsel) Objektif Teori 303
cc. Maddi Objektif Teori 303
3. Fiilin Elverişli Olması 303
4. Neticeli veya İcra Hareketleri Kısımlara Bölünebilen Sırf Hareket Suçunun Bulunması 304
5. İcra Hareketlerine Başlanmış Olmakla Birlikte Hareketlerin Tamamlanamamış veya Tamamlanmış Olmakla Birlikte Neticenin Gerçekleşmemiş Olması 304
C. Gönüllü Vazgeçme 305
1. Gönüllü Vazgeçme Halinde Failin Cezalandırılmamasının Nedenini Açıklayan Görüşler 306
a. Suç Siyaseti Teorisi 306
b. Af – Ödül Teorisi 307
c. Vazgeçme Cezalandırmadan Beklenen Amaçları Kaldırır Teorisi 307
2. Gönüllü Vazgeçmenin Unsurları 307
a. Suç Tamamlanmamalıdır 307
b. Vazgeçme İradi Olmalıdır 308
c. Vazgeçme Gönüllü Olmalıdır 308
3. Gönüllü Vazgeçmenin Kabul Edilemeyeceği Durumlar 309
4. İştirak Halinde İşlenen Suçlarda Gönüllü Vazgeçme 309
5. Gönüllü Vazgeçmenin Sonucu 310
D. İşlenemez Suç 311
1. Objektif Teori 311
2. Sübjektif Teori 312
3. Yeni Objektif Teori (Tehlike Teorisi) 312
III. SUÇA İŞTİRAK 312
A. Suça İştirakin Hukuki Niteliği 315
B. Suça İştirakin Cezalandırılması Konusunda Sistemler 315
C. İştirak Şekilleri ve Bağlılık Kuralı 316
1. Faillik 317
a. Genel Bilgiler 317
b. Müstakil Faillik 317
c. Müşterek Faillik 318
aa. Şartları 320
i. Faillerin Fiil Üzerinde Müşterek Hakimiyet Kurmaları 320
ii. Birlikte Suç İşleme Kararının Bulunması 321
bb. Özgü Suçlarda Müşterek Faillik 321
cc. İhmali Suçlarda Müşterek Faillik 321
dd. Taksirli Suçlar ve Müşterek Faillik 322
d. Dolaylı Faillik 322
2. Şeriklik 323
a. Azmettirme 323
aa. Genel Bilgiler 323
bb. Azmettirme ve Manevi Yardım Etme 323
cc. Azmettirme ve Dolaylı Faillik 324
dd. Azmettirme ve Suç İşlemeye Tahrik 324
ee. Azmettirmenin Cezalandırılmasının Şartları 325
i. Suç İşleme Hususunda Karar Vermemiş Olan Kişiye Belli Bir Suçun İşlenmesine Karar Verdirilmesi 325
ii. Azmettirilen Kasten, Hukuka Aykırı ve En Azından Teşebbüs Aşamasında Kalmış Bir Fiil İşlemelidir 325
ff. İhmali ve Özgü Suçlarda Azmettirme 327
gg. Azmettirenin Cezalandırılması 328
b. Yardım Etme 329
aa. Maddi Yardım Etme 330
i. Suçun İşlenmesinde Kullanılan Araçları Temin Etme 330
ii. Suçun İşlenmesinden Önce veya İşlenmesi Sırasında Maddi Yardımda Bulunarak İcrasını Kolaylaştırma 331
bb. Manevi Yardım Etme 332
i. Suç İşlemeye Teşvik 332
ii. Suç İşleme Kararını Kuvvetlendirme 332
iii. Suç İşlenmesinden Sonra Yardımda Bulunmayı Vaat Etme 333
iv. Suçun Nasıl İşleneceği Konusunda Yol Gösterme 333
c. Bağlılık Kuralı 333
aa. Bağlılık Kuralının Şartları 334
i. Kasten ve Hukuka Aykırı Bir Fiilin İşlenmiş Olması (TCK m. 40/1) 334
ii. Suç En Azından Teşebbüs Aşamasına Ulaşması (TCK m. 40/3) 334
bb. Nitelikli Hallerin Suç Ortaklarını Sirayeti 334
D. İştirak Halinde İşlenen Suçlarda Gönüllü Vazgeçme 335
E. Kabahate İştirak 337
IV. İÇTİMA 338
A. Gerçek İçtima, Suçların İçtimaı ve Görünüşte İçtima Ayrımı 338
B. Fikri İçtima 339
C. Zincirleme Suç 340
1. Tanımı ve Hukuki Esası 340
2. Zincirleme Suçun Şartları 342
a. Birden Fazla Eylem Bulunmalı 342
b. Aynı Suçların Her Biri Değişik Zamanlarda İşlenmeli 343
c. Birden Çok Eylem Aynı Suçunu Oluşturmalı 344
d. Aynı Suç Birden Çok Defa Aynı Kişiye Karşı İşlenmeli 345
e. Birden Çok Suç Bir Suç İşleme Kararının İcrası Kapsamında İşlenmeli 347
D. Bileşik Suç 347
Onuncu Bölüm
CEZA HUKUKUNDA YAPTIRIM
I. HAPİS CEZASI 351
A. Hapis Cezasının Tarihi Gelişimi 351
1. Avrupa’daki Gelişim 351
2. Türk Hukukundaki Gelişim 352
B. Hapis Cezasının İnfaz Sistemleri 352
1. Müşterek Hapis Sistemi (Topluluk Sistemi) 353
2. Hücre (Pennsylvania) Sistemi 354
3. Karma (Auburn) Sistemi 355
4. İrlanda (Dereceli) Sistemi 356
5. Yeni Sistem 358
C. Hapis Cezasının Leh ve Aleyhindeki Düşünceler 359
1. Hapis Cezasının Lehindeki Düşünceler 359
2. Hapis Cezasının Aleyhindeki Düşünceler 359
D. Hapis Cezasının Çeşitleri 360
1. Genel Bilgiler 360
2. Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası 360
3. Müebbet Hapis Cezası 361
4. Süreli Hapis Cezası 361
a. Kısa Süreli Hapis Cezası 362
aa. Genel Bilgiler 362
bb. Kısa Süreli Hapis Cezasının Lehindeki Görüşler 362
cc. Kısa Süreli Hapis Cezasının Aleyhindeki Görüşler 362
dd. Kısa Süreli Hapis Cezasının Adli Para Cezasına veya Tedbirlerden Birine Çevrilmesi 363
i. Genel Bilgiler 363
ii. Seçenek Yaptırımlara Çevirme Şartları 364
iii. Seçenek Yaptırımlar 365
(1). Adli Para Cezasına Çevirme 365
(2). Tedbire Çevirme 366
(aa). Mağdurun veya Kamunun Uğradığı Zararın Aynen, Suçtan Önceki Hale Getirme veya Tazmin Suretiyle Tamamen Giderilmesi (TCK m. 50/1–b) 366
(bb). En Az İki Yıl Süreyle Bir Eğitim Kurumuna Devam Etme (TCK m. 50/1–c) 366
(cc). Belirli Yerlere Gitmekten veya Belirli Etkinlikleri Yapmaktan Yasaklanma (TCK m. 50/1–d) 367
(dd). Ehliyet ve Ruhsat Belgelerinin Geri Alınması, Belli Bir Meslek ve Sanatı Yapmaktan Yasaklanma (TCK m. 50/1–e) 367
(ee). Gönüllü Olmak Şartıyla Kamuya Yararlı Bir İşte Çalıştırma (TCK m. 50/1–f) 367
(3). Adli Para Cezası veya Tedbire Çevirmenin Sonuçları 367
(4). Çevrilen Ceza veya Tedbire Uymamanın Yaptırımı 368
b. Kısa Süreli Hapis Cezasının Özel İnfaz Usulleri 368
E. Hapis Cezasının İnfazına Başlanması, İnfazın Geri Bırakılması ve İzin 370
1. Hapis Cezasının İnfazına Başlanması 370
a. Hükümlünün Serbest Olması Halinde Yapılacak İşlemler 370
aa. Hükümlünün Kendiliğinden Başvurması 370
bb. Çağrı Kâğıdı ile Celp 370
c. Yakalama Emri ile Celp 371
b. Hükümlünün Cezaevinde Bulunması Halinde Yapılacak İşlemler 372
aa. Hükümlünün İlama Konu Suç Nedeniyle Tutuklu Olması 372
bb. Hükümlü Başka Bir Suçtan Dolayı Tutuklu veya Hükümlüyse 372
cc. Hükümlülerin Kuruma Kabul Şartları ve Kabulü 373
dd. Hükümlülerin İnfaz Kurumuna Kabulünden Sonra Yapılan İşlemler 373
i. İdari İşlemler 373
(1). Arama 374
(2). Kabul Odasına Alınma 374
ii. İnfaz İşlemleri 375
(1). Hükümlünün Kuruma Yerleştirilmesi 375
(2). Hükümlünün Gözlem Altına Alınması 375
(3). Gözlem Süresi Sonunda Yapılacak İşlemler 376
2. Hapis Cezasının İnfazının Geri Bırakılması 377
a. Hastalık Sebebiyle İnfazın Geri Bırakılması 377
b. Hükümlünün İstemiyle İnfazın Geri Bırakılması 378
3. İzin 378
a. Mazeret İzni 378
b. Özel İzin 379
c. İş Arama İzni 379
d. İzinden Dönmeme ve Geç Dönme 380
F. İnfaz Kurumları 380
1. Kapalı Ceza İnfaz Kurumları 380
a. Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumları 380
b. Kadın Kapalı Ceza İnfaz Kurumları 381
c. Çocuk Kapalı Ceza İnfaz Kurumları 381
d. Gençlik Kapalı Ceza İnfaz Kurumları 381
2. Açık Ceza İnfaz Kurumları 382
3. Çocuk Eğitim Evleri 382
G. Hapis Cezasına Seçenek Kurumlar 382
1. Erteleme 382
a. Genel Olarak 382
b. Tarihi Gelişim 383
c. Ertelemenin Leh ve Aleyhindeki Görüşler 384
d. Ertelemenin Çeşitleri 385
aa. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 385
bb. Hükmün Açıklanmasının Ertelenmesi 386
i. Genel Olarak 386
ii. Türk Hukukunda Hükmün Açıklanmasının Ertelenmesi 386
dd. Hapis Cezasının Ertelenmesi 388
i. Genel Olarak 388
ii. Hapis Cezasının Ertelenmesinin Koşulları 389
(1). Sanığın Adli Geçmişi 389
(2). İşlenen Suçtan Dolayı Verilecek Cezanın Çeşit ve Miktarı 389
(3). Sanığın Tekrar Suç İşlemeyeceği Yönünde Hâkimde Kanaat Uyanması 390
(4). Zararların Tazmini 390
iii. Erteleme Kararının Verilmesi 391
iv. Denetim Süresi 391
v. Denetim Süresi İçinde Mahkûmun Yükümlülükleri 392
vi. Erteleme Kararının Geri Alınması 392
vii. Ertelemenin Sonucu 393
2. Şartla Salıverme 393
a. Genel Olarak 393
b. Hukuki Niteliği 393
c. Şartla Salıvermenin Lehindeki ve Aleyhindeki Görüşler 394
aa. Lehindeki Görüşler 394
bb. Aleyhindeki Görüşler 394
d. Şartla Salıvermenin Şartları 395
aa. Cezanın Bir Kısmının İnfaz Edilmiş Olması Gerekir 395
bb. Hükümlünün İyi Halli Olması Gerekir 396
cc. Şartla Salıvermeden Yararlanamayacak Olanlar 397
e. Şartla Salıverme Kararı ve Sonuçları 398
aa. Genel Olarak 398
bb. Kararın Verilmesi 398
i. Talep Şartı 398
ii. Kararı Verecek Merci 398
iii. Uygulanacak Usul 398
iv. Kanun Yolu 399
cc. Şartla Salıvermeden Sonra Uygulanacak Rejim 399
i. Şartla Salıverilen Mahkûmun Dışarıdaki Durumu 399
ii. Denetim Süresinin Tespiti 399
dd. Şartla Salıvermenin Sonuçları 400
i. Denetim Süresinin Olaysız Geçmesi 400
ii. Denetim Süresinin Olaylı Geçmesi 400
(1). Geri Almaya Karar Verecek Merci 400
(2). Geri Almadan Sonra Çekilecek Ceza 401
II. ADLİ PARA CEZASI 401
A. Genel Bilgiler 401
B. Tarihi Gelişim 402
C. Adli Para Cezasının Lehindeki Görüşler 403
D. Adli Para Cezasının Aleyhindeki Görüşler 404
E. Adli – İdari Para Cezası Ayrımı 405
F. Adli Para Cezasının Belirlenmesinde Sistemler 405
G. Adli Para Cezasının Belirlenmesi ve İnfazı 406
1. Adli Para Cezasının Belirlenmesi Aşaması 406
2. Adli Para Cezasının İnfazı 408
3. Adli Para Cezasının Ödenmemesi 408
III. GÜVENLİK TEDBİRLERİ 409
A. Güvenlik Tedbirlerinin Şartları 409
1. Topluma Karşı Tehlikeli Hal Bulunmalı 410
2. Suç İşlendikten Sonra Güvenlik Tedbirine Hükmedilmeli 411
3. Güvenlik Tedbiri Kanunda Öngörülmeli 412
4. Güvenlik Tedbirine Mahkeme (Hâkim) Hükmetmeli 412
B. Güvenlik Tedbirlerinin Hukuki Niteliği 413
C. Güvenlik Tedbirlerinin Çeşitleri 414
1. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma 414
2. Eşya müsaderesi 416
3. Kazanç Müsaderesi 417
4. Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbirleri 418
5. Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri 419
6. Suçta Tekerrür ve Özel Tehlikeli Suçlular 421
a. Tekerrür Çeşitleri 422
aa. Özel Tekerrür – Genel Tekerrür – Karma Tekerrür 423
bb. Gerçek Tekerrür – Mefruz (Varsayımsal) Tekerrür 425
cc. Ulusal Tekerrür – Uluslararası Tekerrür 427
dd. Süreli Tekerrür – Süresiz Tekerrür 428
ee. İhtiyari Tekerrür – Mecburi Tekerrür 429
ff. Birinci Defa Tekerrür – İkinci Defa Tekerrür 429
b. Tekerrürün Koşulları 431
aa. Önceden İşlenen Bir Suç Nedeniyle Kesinleşmiş Mahkûmiyeti Şartı 432
bb. Tekerrüre Esas Teşkil Eden Mahkûmiyet Hükmünün Varlığını Yitirmemiş Olması 433
i. Uzlaştırma 434
ii. Genel Af 434
iii. Fiilin Suç Olma Niteliğini Yitirmesi veya Suçun Niteliğinin Değişmesi 435
cc. Önceki Mahkûmiyet Hükmünün İnfazından İtibaren Üç ve Beş Yıllık Süreler Dolmadan Failin Yeni Bir Suç İşlemesi 435
dd. Önceki Suç Nedeniyle Mahkûmiyet Kararına Hükmedildiğinde Kişinin 18 Yaşından Büyük Olması 437
ee. Tekerrüre Esas Alınan İlamın Kesin Hüküm Niteliğinde Olmaması Şartı 437
c. Tekerrürün Sonuçları 438
7. Sınır Dışı Edilme 439
8. Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbirleri 440
Kaynakça 441
Kavram Dizini 449 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
