İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Ön Söz 7
Birinci Bölüm
İSLAM HUKUKUNA GİRİŞ
I. KAVRAMLAR 19
A. İslam Hukuku ve Fıkıh 19
B. İçtihad ve Taklid 21
C. Mezhep 23
1. Mezheplerin Ortaya Çıkış Sebepleri 23
2. Mezhepleşme Süreci ve Fonksiyonları 24
II. İSLAM HUKUKUNUN KAYNAKLARI 24
A. Aslî Kaynaklar 25
1. Kitap (Kur'an–ı Kerîm) 25
2. Sünnet 26
3. İcma 28
4. Kıyas 28
a. Kıyasın Temel Unsurları 29
b. Kıyasın Geçerlilik Şartları 29
B. Tali Kaynaklar 30
1. İstihsan 30
2. İstıslah 31
3. İstıshab 32
4. Örf 33
5. Sedd–i Zeria 33
6. Önceki Hukuk Sistemleri 34
7. Sahabe Fetvası 35
III. İSLAM HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ 36
A. Dini Kaynaklı Olması 36
B. Müstakil Bir Hukuk Sistemi Olması 37
C. Evrensel ve Devamlı Olması 37
D. Hukukçular Hukuku Olması 38
E. Kazuistik (Meseleci) Metotla Kurulmuş ve Gelişmiş Olması 38
İkinci Bölüm
ANAYASA VE İDARE HUKUKU
I. DEVLETİN UNSURLARI 41
A. Hakimiyet 41
B. Ülke 42
C. Halk 42
II. DEVLETİN TEMEL ÖZELLİKLERİ 42
A. Sınırlı İktidar 42
B. Adalet ve Eşitlik 43
C. Şûra İlkesi 43
III. İSLAM DEVLET TEŞKİLATI VE HALİFE 43
A. Halifenin Seçilmesi 44
1. Seçim (Biat) Usulü 44
2. Ahd– İstihlaf (Aday Gösterme) Usulü 44
3. Şûra Usulü 44
4. İstila Usulü 45
B. Halifede Bulunması Gereken Özellikler 45
1. Müslüman Olmak 45
2. Erkek Olmak 45
3. Adaletli Olmak 45
4. Duyu Organlarının Sağlam Olması 46
5. Akil–Baliğ Olmak 46
6. Müçtehit Olmak 46
7. Kureyş Kabilesinden Olmak 46
C. Halifenin Görevleri 46
D. Halifenin Görevinin Sona Ermesi 47
1. Ölüm veya Feragat 47
2. Azil ve Azledilmeyi Gerektiren Durumlar 48
a. Akıl Hastalığı 48
b. Bedeni Noksanlıklar 48
c. İrtidat 48
d. Esaret 49
e. Adaletten Ayrılma (Fısk) 49
E. Halifenin Yardımcıları 49
Üçüncü Bölüm
CEZA HUKUKU
I. GİRİŞ 51
II. SUÇ 51
A. Suçun Tanımı 51
B. Suç Türleri 51
1. Had 52
2. Tazir 52
C. Had ve Kısas Suçlarının Farkları 52
D. Had ve Tazir Suçlarının Farkları 53
E. Ceza Hukukuna Hakim Olan İlkeler 54
1. Cezalandırma Yetkisi 54
2. Kanunilik 54
3. Suç ve Ceza Denkliği 54
4. Şahsilik 55
5. Cezaların Eşitliği 55
F. Ceza Normlarının Uygulanması 55
1. Zaman Bakımından Uygulanma 55
2. Kişi Bakımından Uygulanma 56
a. Devlet Başkanı 56
b. Zimmiler 57
c. Köleler 57
3. Yer Bakımından Uygulanma 57
G. Suçun Unsurları 58
1. Kanuni Unsur 58
2. Maddi Unsur 59
a. Genel Olarak 59
b. Teşebbüs 59
c. Gönüllü Vazgeçme ve Tövbe 60
3. Manevi Unsur 60
a. Ceza Ehliyeti 60
aa. Genel Olarak 60
bb. Ceza Ehliyetini Ortadan Kaldıran veya Azaltan Sebepler 61
b. Kusur 62
c. İkrahın Manevi Unsura Etkisi 62
III. CEZA 63
A. Tanımı ve Mahiyeti 63
B. Cezanın Özellikleri 63
1. Kanunilik 63
2. Şahsilik 64
3. Eşitlik ve Genellik 64
C. Ceza Çeşitleri 65
1. Asli, Fer’i ve Tamamlayıcı Cezalar 65
a. Asli Cezalar 65
b. Fer’i Cezalar 65
c. Tamamlayıcı Cezalar 65
2. Bedeni, Ruhi, Hürriyeti Bağlayıcı Cezalar 65
a. Bedeni Cezalar 65
b. Ruhi Cezalar 66
c. Hürriyeti Bağlayıcı Cezalar 66
3. Mali Cezalar 66
a. Para Cezaları 66
b. Müsadere 66
4. Diyet ve Akile 67
D. Cezayı Düşüren veya Hafifleten Sebepler 68
1. Mağdurun Rızası 68
2. Af 68
3. Tövbe 69
4. Zamanaşımı 69
IV. SUÇLAR 69
A. Had Suçları 69
1. Hırsızlık (Sirkat) 70
a. Tanımı 70
b. Unsurları 70
aa. Çalınan Mal Belirli Bir Değerde Olmalı 70
bb. Çalınan Mal Başkasına Ait Olmalı 70
cc. Çalınan Mal Gizlice Alınmış Olmalı 70
dd. Çalınan Mal Koruma Altında Olmalı (Hırz) 71
c. Kovuşturulması 71
d. Cezası 71
2. Hırabe (Yol Kesme – Silahlı Gasp) 71
a. Tanımı 71
b. Unsurları 72
aa. Silah veya Kuvvet Kullanma 72
bb. Fiil Şehirlerarası Yolda Olmalı 72
cc. Fail Erkek Olmalı 72
c. Cezası 72
d. Tövbenin Cezaya Etkisi 73
3. Zina 73
a. Tanımı 73
b. Unsurları 73
aa. İlişki Bir Kadınla Erkek Arasında Olmalı 73
bb. Fail Muhsan Olmalı 73
c. Özel İspat Şartı 74
d. Cezası 74
4. Kazif (Zina İftirası) 74
a. Tanımı ve Unsurları 74
b. Kovuşturulması 75
c. Cezası 75
5. Şürb (İçki İçme) 76
a. Tanımı ve Unsurları 76
b. Cezası 76
B. Had Suçu Olup Olmadığı Tartışmalı Olan Suçlar 77
1. İsyan (Bağy) 77
a. Tanımı 77
b. Unsurları 77
aa. Meşru Devlet Başkanına Karşı Olması 77
bb. Kuvvet Kullanımı 77
cc. İsyanın Haklı Bir Sebebe Dayanması 77
d. İsyanın Toplu Olarak İşlenmesi 78
c. Cezası 78
2. İrtidat 78
a. Tanımı ve Unsurları 78
b. Cezası 79
c. İrtidat Suçu ve Din ve Vicdan Hürriyeti 79
C. Kısas Suçları 80
1. İnsan Öldürme 80
a. Kasten İnsan Öldürme 80
b. Kasıt Benzeri (Şibh–i Amd) ile İnsan Öldürme 81
c. Taksirle (Hataen) İnsan Öldürme 81
d. Hata Benzeri ile İnsan Öldürme 82
e. Sebep Olma Yoluyla İnsan Öldürme (Tesebbüben Katl) 82
2. İnsan Yaralama 82
a. Kasten Yaralama 82
b. Taksirle Yaralama 83
Dördüncü Bölüm
MALİ HUKUK
I. VERGİ HUKUKUNUN GENEL İLKELERİ 85
II. VERGİ ÇEŞİTLERİ 86
A. Müslümanlardan Alınan Vergiler 86
1. Zekât 86
2. Maden ve Define Vergisi 87
3. Uşur (Gümrük Vergisi) 88
4. Olağanüstü Vergiler (Nevaib) 88
B. Gayrimüslimlerden Alınan Vergiler 88
1. Cizye 88
2. Haraç 89
3. Uşur 89
4. Nevaib (Olağanüstü Vergiler) 90
Beşinci Bölüm
VATANDAŞLIK HUKUKU
I. GİRİŞ 91
II. MÜSLÜMANLAR 92
III. ZİMMİLER 92
A. Can ve Mal Güvenliği 93
B. Din ve Vicdan Özgürlüğü 94
1. Kiliselerin İnşası ve Tamiri 95
2. Zimmilere Getirilen Kısıtlamalar 96
C. Hukuki Durumları 96
1. Ceza Hukuku 97
2. Vergi Hukuku 97
3. Yargılama Hukuku 98
4. Medeni Hukuk 98
5. Miras Hukuku 99
6. Borçlar ve Ticaret Hukuku 99
7. Sosyal Güvenlik Hukuku 99
8. Kamu Hizmetlerinde Görev Alma 99
IV. MÜSTEMENLER 100
Altıncı Bölüm
VAKIF HUKUKU
I. VAKFIN TARİHİ 103
II. İSLAM TARİHİNDE VAKIF KURUMUNUN GELİŞİMİ VE ROLÜ 104
III. VAKFIN UNSURLARI 105
A. Vâkıf (Vakfeden Kimse) 105
B. İrade Beyanı 106
C. Vakfedilen Mal (Mevkuf) 107
D. Vakıftan Yararlananlar (Mevkufun Aleyh) 109
IV. VAKFIN YÖNETİMİ 110
A. Mütevelli Atama Şartları ve Yetkileri 110
B. Mütevellinin Yetkileri ve Sorumlulukları 110
1. İzne Gerek Olmadan Tek Başına Yapabileceği Tasarruflar: 110
2. Kadının İzni ile Gerçekleştirebileceği Tasarruflar: 111
3. Padişah Emri be Kadı İzni İle Yapılabilecek Tasarruflar: 111
C. Mütevellinin Görevden Alınması 111
V. VAKFIN DENETİMİ 111
VI. VAKIF MALLARININ DEĞİŞTİRİLMESİ (İSTİBDAL) 111
VII. VAKIF MALLARININ KİRAYA VERİLMESİ 112
A. Vakıf Mallarının Kiraya Verilmesi Usulü 113
B. Kira Bedeli ve Fesih Durumu 113
C. Mersad ve Vakıf Tamiratı 113
VIII. VAKIF ÇEŞİTLERİ 114
A. Sahih ve Gayrisahih Vakıflar 114
B. Hayri–Zürri Vakıf 114
C. Mazbut, Mülhak, Müstesna Vakıflar 115
D. İcare–i vahideli, İcareteynli ve Mukataalı Vakıflar 116
1. İcare–i Vâhideli (Tek Kiralı) Vakıflar 116
2. İcareteynli (Çift Kiralı) Vakıflar 116
3. Mukataalı Vakıflar 117
IX. GEDİK VE GİRDAR 117
Yedinci Bölüm
ARAZİ HUKUKU
I. GİRİŞ 119
II. ARAZİ ÇEŞİTLERİ 120
A. Mülk Arazi 120
1. Şehir ve Köy İçi Arsalar İle Eve Bitişik Alanlar 120
2. Miri araziden Ayrılarak Özel Mülkiyete Geçen Topraklar 120
3. Öşri (Sadaka) Arazi 120
4. Haraci Arazi 121
5. İhya Edilen Mevat Arazi 121
B. Miri Arazi 121
1. Miri Arazinin Tarihi ve İkta 121
2. Tanzimat’a Kadar Miri Arazinin Tasarruf Şekli ve Tımar Sistemi 122
3. Miri Arazinin Tefvizi 123
4. Miri Arazide Tasarruf 123
a. Fiili Tasarruf 123
b. Hukukî (Kavli) Tasarruflar 124
aa. Devletin İznine Bağlı Olmayan Hukukî Tasarruflar 124
bb. Devletin İznine Bağlı Hukukî Tasarruflar 124
cc. Hiçbir Şekilde Yapılamayacak Olan (Yasak) Tasarruflar 125
5. Miri Arazinin Kullanım Hakkının Devri (Ferağ) 125
a. Ferağ İşleminin Unsurları ve Şartları 125
aa. İzin ve Kayıt 125
bb. Ferâğ Harcı 125
cc. Ferağın Hukukî Niteliği 125
dd. Ehliyet ve Rıza 126
ee. Ferağın Geçersiz Olma Halleri 126
b. Ferağın Kapsamı ve Ağaçların Durumu 126
c. Ferağ Türleri 126
aa. Kat'i (Şartsız) Ferağ 126
bb. Şartlı Ferağ 126
C. Vakıf Arazi 127
1. Sahih Vakıf Arazi 127
2. Gayri Sahih Vakıf Arazi 127
3. Diğer Vakıf Arazileri 127
a. Rakabesi Beytülmale Ait Olan Arazi 127
b. Öşür ve Vergileri Beytülmale Ait Olan Arazi 127
c. Hem Tasarruf Hakları Hem de Öşür ve Rüsumu Vakıf Olan Arazi 128
D. Metruk Arazi 128
1. Metruk Arazinin Kısımları 128
2. Metruk Arazinin Özellikleri ve Hükümleri 128
3. Metruk Arazi Çeşitleri 129
a. Meralar 129
b. Yaylak ve Kışlaklar 129
c. Diğer Metruk Arazi Çeşitleri 129
E. Mevat Arazi 130
1. İhya (İmar) 130
2. Tahcir 131
Sekizinci Bölüm
YARGILAMA HUKUKU
I. YARGILAMA KAVRAMI 133
II. YARGILAMA GÖREVİ VE FONKSİYONU 134
III. YARGI KURUMLARI 135
A. Mahkemeler 135
1. Tek ve Çok Hakimli Mahkemeler 135
2. Mahkemelerin Dereceleri 136
3. Mahkemelerin Görev ve Yetkileri 137
4. Mahkeme Çalışanları 138
B. Diğer Yargı Kurumları 138
1. Kadılkudat 139
2. Mezalim Mahkemeleri (Divan–ı Mezalim) 139
3. Hisbe Teşkilatı 139
4. Şurta Teşkilatı 139
5. Askeri Mahkemeler (Kadau'l–Asker) 140
IV. HÂKİMLİK (KADILIK) 140
A. Hâkimlerin Nitelikleri 140
1. Adalet 140
2. Hukuk Bilgisi 141
3. Yaş ve Yetkinlik 141
4. Müslüman Olmak 141
5. Erkek Olmak 141
B. Hâkimin Atanması ve Görevden Alınması 141
C. Hâkimin Görev ve Yetkileri 142
D. Hâkimlerin Denetlenmesi 143
V. DAVA 144
A. Davanın Tanımı ve İlgili Terimler 144
B. Davanın Unsurları ve Şartları 145
1. Taraflar (Davacı ve Davalı) 145
2. Dava Konusu (Müddea Bih) 145
3. İrade Beyanı 146
4. Yargı Mercii 146
C. Dava Konusu Hakkın Mahiyetine Göre Dava Çeşitleri 146
1. Şahıs Hukukunu İlgilendiren Davalar (Şahsi Davalar) 146
2. Kamu Davaları 147
VI. YARGILAMA SÜRECİNİN AŞAMALARI 147
A. Dava Açılması 147
B. Tarafların Mahkemede Bir Araya Getirilmesi 147
C. Delillerin İbrazı, Savunma ve Hüküm Tesisi 148
D. Yüze Karşı ve Gıyabi Hüküm 149
E. Hükmün Temyizi ve Kesinleşmesi 150
VII. İSPAT VASITALARI 150
A İspat Vasıtalarının Türleri 150
1. Şahitlik 151
a. Genel Olarak 151
b. Şahitlik Nisabı (Asgari Şahit Sayısı) 151
c. Şahitlerin Tezkiyesi 152
d. Gayrimüslimlerin Şahitliği 152
e. Şahitlerde Aranan Şartlar 152
f. Şahitliğin Zamanı 153
g. Şahitlikten Dönme 153
2. Yemin 153
3. Yeminden Kaçınma (Nükûl) 154
4. İkrar 154
5. Yazılı Belge 154
6. Karine ve Emareler 155
7. Hâkimin Şahsi Bilgisi 155
B. İspat Vasıtalarına İlişkin Kurallar 156
Kaynakça 157
Kavram Dizini 159 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
