İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 23
Birinci Bölüm
GENEL ESASLAR VE CEZA KANUNUNUN
UYGULAMA ALANI
§1. GİRİŞ 25
I. Ceza Hukukunda Görev 25
II. Ceza Hukukunda Amaç 27
III. Ceza Hukukunun Hukuk Düzeni İçindeki Yeri 27
IV. Ceza Hukukunun Alt Disiplinleri 28
V. Ceza Hukukunun Diğer Bilim Dallarıyla İlişkisi 29
A. Anayasa Hukuku 29
B. İdare Hukuku 30
C. Devletler Hukuku 31
D. Medeni Hukuk 31
E. Kriminoloji ve Diğer Yakın Disiplinler 32
§2. CEZA HUKUKUNUN KAYNAKLARI VE YORUM 33
I. Ceza Hukukunun Kaynakları 33
A. Doğrudan Kaynaklar 33
1. Anayasa 33
2. Uluslararası Sözleşmeler 33
3. Kanun 34
a. Türk Ceza Kanunu 34
b. Diğer Kanunlar 35
c. Genel Kanun–Özel Kanun İlişkisi 36
B. Dolayısıyla Kaynaklar 37
II. Yorum 37
A. Genel Olarak 37
B. Yorum Araçları 38
C. Yorum Çeşitleri 39
1. Yapan Organa Göre Yorum çeşitleri 39
2. Niteliğine Göre Yorum Çeşitleri 39
§3. SUÇ–KABAHAT AYRIMI 40
I. Genel Olarak 40
II. Suç İle Kabahat Arasındaki Farklar 41
§4. KANUNİLİK İLKESİ 42
I. Genel Olarak 42
II. Kanunilik İlkesinin Anlamı ve Kapsamı 43
III. Kanunilik İlkesinin Sonuçları 45
A. Örf ve Âdet Hukukuyla Ceza Uygulama Yasağı 45
B. Belirlilik İlkesi 46
C. Kıyas Yasağı 47
D. Geriye Yürüme Yasağı 48
§5. TÜRK CEZA KANUNUNUN UYGULAMA ALANI 49
I. Zaman Bakımından Uygulama Alanı 49
A. Genel Olarak 49
B. Geriye Yürüme Yasağı 50
C. Lehe Kanunun Geriye Yürümesi 51
D. Lehe Kanunun Belirlenmesi 53
E. Süreli veya Geçici Kanunlarda Zaman Bakımından Uygulama 55
F. Suçun İşlendiği Zaman 56
II. Yer Bakımından Uygulama Alanı 58
A. Genel Olarak 58
B. Mülkilik İlkesi 60
1. Ülke Kavramı 60
2. Suçun İşlendiği Yerin Belirlenmesi 61
a. Genel Olarak 61
b. Suçun İşlendiği Yer 61
c. İnternet Suçlarında Suçun İşlendiği Yer 65
3. Türkiye’de Yeniden Yargılama Yapılması 66
C. Şahsilik İlkesi 67
1. Genel Olarak 67
2. Faile Göre Şahsilik İlkesi 68
a. Görev Suçları 68
b. Vatandaş Tarafından İşlenen Suçlar 68
3. Mağdura Göre Şahsilik İlkesi 70
D. Koruma (Gerçeklik) İlkesi 72
1. TCK m. 12/1 Kapsamında Devleti Koruma İlkesi 72
2. 13/1–b Kapsamında Devleti Koruma İlkesi 73
E. İkame Yargı İlkesi 74
F. Evrensellik İlkesi 75
G. Mahsup 76
H. Yabancı Ülkede Verilmiş Mahkûmiyete Bağlı Hak Yoksunlukları 78
I. Yabancı Ülke Kanununun Göz Önünde Bulundurulması 79
III. Kişi Bakımından Uygulama Alanı 80
A. Genel Olarak 80
B. Cumhurbaşkanı 81
C. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanlar 82
D. Milletvekilleri 84
1. Genel Olarak 84
2. Yasama Sorumsuzluğu 84
3. Yasama Dokunulmazlığı 85
E. Diplomasi Temsilcileri 86
F. Asker Kişiler 89
§6. GERİ VERME 90
I. Genel Olarak 90
II. Şartları 91
A. Fiile İlişkin Şartlar 91
B. Faile İlişkin Şartlar 94
III. Geri Verme Usulü 95
IV. Geri Vermede Özellik Kuralı 97
İkinci Bölüm
SUÇTA SORUMLULUĞUN ESASLARI
§7. SUÇ 99
I. Tanım 99
II. Haksızlık Oluşturan Bir Fiil Olarak Suçun Hukuka Aykırılık ve Kusurla İlişkisi 100
III. Fiilin Sosyal Uygunluğu 101
IV. Suçun Unsurları 101
A. Tipiklik 101
B. Hukuka Aykırılık 104
V. Cezalandırılabilirliğin Diğer Şartları 104
A. Objektif Cezalandırılabilme Şartları 105
B. Şahsi Cezasızlık Sebepleri veya Cezayı Kaldıran Şahsi Sebepler 106
§8. TİPİKLİĞİN MADDİ UNSURLARI 107
I. Maddi Unsurun Fonksiyonları ve Öğeleri 107
A. Fonksiyonları 107
B. Öğeleri 108
II. Fiil (Hareket) 109
A. Genel Olarak 109
B. Hareket Olmayan Hususlar 112
C. Hareketin Tipiklikte Düzenlenişine Göre Suçlar 116
1. Genel Olarak 116
2. Tek Hareketli Suçlar 116
3. Çok Hareketli Suçlar 116
4. Serbest Hareketli Suçlar 117
5. Bağlı Hareketli Suçlar 117
6. Seçimlik Hareketli Suçlar 118
7. Kesintisiz (Mütemadi) Suçlar 118
III. İcrai–İhmali Suçlar 120
A. Genel Olarak 120
B. İhmali Suçların Çeşitleri 121
1. Gerçek İhmali Suçlar 121
2. Gerçek Olmayan İhmali Suçlar 122
a. Genel Olarak 122
b. Belli Bir İcrai Davranışta Bulunma Hususunda Hukuki Yükümlülük 123
aa. Garantörlük 123
bb. Garantörlük Durumları 123
aaa. Maddi Unsur Kapsamında Garantörlük Durumları 123
bbb. Garantörlük Durumunun Hukuki Nedenleri 124
aaaa. Koruma Garantörlüğü 124
bbbb. Gözetim Garantörlüğü 126
C. Beklenebilirlik 129
IV. Netice 130
A. Genel Olarak 130
B. Tipiklikte Neticenin Aranıp Aranmamasına Göre Suçlar 130
1. Sırf Hareket Suçları 130
2. Neticeli Suçlar 131
C. Tipiklikte Neticenin Sayısına Göre Suçlar 131
V. Nedensellik Bağı ve Objektif İsnadiyet 132
A. Nedensellik Bağı 132
1. İcrai Şekilde Gerçekleştirilen Neticeli Suçlarda 132
a. Genel Olarak 132
b. Şart Teorisi 133
aa. Şartların Eşitliği Formülü (condicio sine qua non) 133
bb. Kanuna Uygun Şart Formül 134
cc. Formüllere Göre Nedensellik Bağının Kesilmesi 134
2. İhmali Suçlarda Nedensellik Bağı 136
3. Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda Nedensellik Bağı 137
4. Somut Tehlike Suçlarında Nedensellik Bağı 137
B. Objektif İsnadiyet 138
1. Genel Olarak 138
2. Fiilin Objektif İsnat Edilebilirliğini Ortadan Kaldıran Nedenler 138
a. İzin Verilen Risk 138
b. Yükümlülüğe Aykırılık İlişkisinin Bulunmaması 139
c. Riskin Artırılması Teorisi 140
d. Neticenin Normun Koruma Amacı Dışında Kalması Nedeniyle Fiilin Objektif İsnad Edilebilirliğinin Ortadan Kalkması 141
e. Riskin Azaltılması Nedeniyle Fiilin Objektif İsnad Edilebilirliğinin Ortadan Kalkması 141
f. Hukuken Önemli Herhangi Bir Tehlikenin Yaratılmaması Nedeniyle Fiilin Objektif İsnad Edilebilirliğinin Kalkması 142
g. İzin Verilmeyen Riskin Gerçekleştirilmesine Rağmen, Neticenin Failin Fiilinin Etkisiyle Gerçekleşmemesi 142
h. Bir Kimsenin İsteyerek Kendini Zarara veya Tehlikeye Sokmasının Etkisi 144
ı. Yabancı Tehlikenin Bilinçli Olarak Üstlenilmesi 145
i. Başka Birinin Sorumluluk Alanına Geçen Neticelerin İsnadiyeti (Yabancı Birinin Sorumluluk Alanına Dâhil Etme) 146
j. Güven İlkesi Nedeniyle Fiilin Objektif İsnad Edilebilirliğinin Kalkması 148
k. Temel Suç Tipinin İçerdiği Tipik Tehlikeliliğin Ağır veya Başka Neticede Gerçekleşmesi 150
VI. Fail 151
A. Genel Suçlar ve Özgü Suçlar 151
B. Bizzat İşlenebilen Suçlar 152
C. Tüzel Kişilerin Fail Olabilmesi Sorunu 153
1. Tüzel Kişilerin Sorumluluğu 153
2. Tüzel Kişilerin Cezalandırılması 153
VII. Mağdur 154
VIII. Konu 156
IX. Nitelikli Unsurlar 158
§9. TİPİKLİĞİN MANEVİ (SÜBJEKTİF) UNSURLARI 160
I. Genel Olarak 160
II. Manevi Unsur Şekilleri 161
A. Kast ve Taksir 161
B. Kanuni Tanımda Yer Alan Diğer Sübjektif Unsurlar 161
III. Kast 162
A. Kastın Tanımı ve Unsurları 163
B. Kastın Konusu 164
C. Kastın Bulunması Gereken Zaman 165
D. Kast Şekilleri 165
1. Doğrudan Kast 166
2. Olası (Muhtemel) Kast 166
E. Kastı Ortadan Kaldıran Hata 170
1. Genel Olarak 170
2. Maddi Unsurlarda Hata (Unsur Yanılgısı) 171
3. Nitelikli Unsurlarda Hata 172
IV. Taksir 173
A. Genel Olarak 173
B. Ceza Hukukunda Taksirin Önemi 174
C. Taksir Şekilleri 175
1. Bilinçli Taksir 176
2. Bilinçsiz Taksir 177
D. Taksirin Unsurları 178
E. Taksirli Suçlarda Kusur 180
F. Taksirli Suçlarda Şahsi Cezasızlık Sebebi veya Cezada İndirim Yapılmasının Gerektiren Şahsi Sebep 181
V. Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlar 182
A. Tanım ve Sorumluluk Şartları 182
B. Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda Hata 185
VI. İhmali Suçlarda Manevi Unsur 186
A. Kast 186
B. Taksir 188
§10. HUKUKA AYKIRILIK 188
I. Haksızlığın Unsuru Olarak Hukuka Aykırılık 188
II. Hukuka Uygunluğun Genel Esasları 189
A. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Kaynakları 189
B. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Yapısı 190
III. Hukuka Uygunluk Nedenleri 190
A. Genel Olarak 190
B. Kanun Hükmünün Yerine Getirilmesi 191
C. Meşru Savunma 193
1. Genel Olarak 193
2. Şartları 194
a. Saldırıya İlişkin Şartlar 194
b. Savunmaya İlişkin Şartlar 196
D. İlgilinin Rızası 198
1. Genel Olarak 198
2. Şartları 199
E. Hakkın Kullanılması 201
1. Şartları 201
2. Bazı Hakkın Kullanılması Hukuka Uygunluk Nedenleri 202
a. Haber Verme Hakkı 202
b. İfade Özgürlüğü 203
F. Yükümlülüklerin Çatışması 205
IV. Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda Hukuka Aykırılık 205
V. Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Aşılması 206
VI. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Maddi Şartlarında Hata 208
§11. KUSURLULUK 210
I. Genel Olarak 210
II. Kusurluluğun Şartları 211
A. Genel Olarak 211
B. Kusur Yeteneği 213
1. Kusur Yeteneği Kavramı 213
2. Kusur Yeteneğinin Bulunması Gereken Zaman 215
C. Kusurluluğu Etkileyen Nedenler 217
1. Yaş Küçüklüğü 217
a. Genel Olarak 217
b. 12 Yaşını Tamamlamamış Çocuklar 218
c. 12–15 Yaş Grubu Çocuklar 219
d. 15–18 Yaş Grubu Çocuklar 222
2. Akıl Hastalığı 223
3. Sağır ve Dilsizlik 226
4. Geçici Nedenler, Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisinde Bulunma 227
5. Zorunluluk Hali 230
a. Genel Olarak 230
b. Şartları 231
6. Hukuka Aykırı ve Fakat Bağlayıcı Emrin Yerine Getirilmesi 234
7. Meşru Savunmada Sınırın Heyecan, Korku veya Telaş Nedeniyle Aşılması 236
8. Cebir ve Şiddet, Korkutma ve Tehdit Etkisiyle İrade Yeteneğinin Etkilenmesi 236
9. Haksız Tahrik 238
a. Genel Olarak 238
b. Şartları 240
D. Haksızlık Bilinci 243
1. Genel Olarak 243
2. Yasak Hatası 244
3. Taksirli Suçlarda Yasak Hatası 247
III. Kusurluluğu Kaldıran veya Azaltan Nedenlerin Maddi Şartlarında Hata 248
§12. TEŞEBBÜS 249
I. Genel Olarak 249
II. Teşebbüsün Şartları 250
A. Genel Olarak 250
B. Suç İşleme Kastının Varlığı 251
C. İcra Hareketlerinin Başlaması 252
D. Hareketin Elverişli Olması 253
E. Elinde Olmayan Nedenlerle Suçun Tamamlanamaması 254
III. Teşebbüste Ceza 255
IV. Özel Durumlar ve Teşebbüs 256
A. İştirak Halinde İşlenen Suçlar ve Teşebbüs 256
B. İhmali Suçlar ve Teşebbüs 256
C. Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlar ve Teşebbüs 257
V. Gönüllü Vazgeçme 259
A. Genel Olarak 259
B. Şartları 259
1. TCK m. 36’nın Şartları 260
2. TCK m. 41’in Şartları 265
C. Sonucu 268
VII. Etkin Pişmanlık 268
§13. İŞTİRAK 269
I. Genel Olarak 269
II. Dolaylı Faillik ve Yan Faillik 270
A. Dolaylı Faillik 270
1. Tanım ve niteliği 270
2. Özgü Suçlarda ve Bizzat İşlenebilen Suçlarda Dolaylı Faillik 271
3. Dolaylı Faillik Durumları 272
4. Dolaylı Failin Hata İçinde Olması 274
5. İhmali Suçlarda Dolaylı Faillik 274
6. Dolaylı Faillikle İlgili Diğer Konular 274
B. Yan Faillik 275
III. Ceza Kanunumuzda Düzenlenen İştirak Şekilleri 276
A. Genel Olarak 276
B. Müşterek Faillik 277
1. Fiilin İcrası Üzerinde Müşterek Hâkimiyet 277
2. Birlikte Suç işleme Kararı 279
3. Özgü Suçlarda Müşterek Faillik 281
4. Müşterek Faillik İle İlgili Diğer Konular 282
C. Şeriklik 283
1. Şeriklerin Cezalandırılmasının Esası ve Sınırlı Bağlılık Kuralı 283
2. Şartları 285
3. Azmettirme 287
4. Yardım Etme 291
D. Nitelikli Unsurların Ortaklara Uygulanması 295
§14. İÇTİMA 297
I. Genel Olarak 297
A. Kavram 297
B. İçtimanın Önemi 298
C. Fiil Tekliği–Fiil Çokluğu 299
1. Fiil Tekliği 299
a. Doğal Anlamda Hareket Tekliği 299
b. Doğal Hareket Tekliği 299
c. Tipik Hareket Tekliği 301
d. İhmali Suçlarda Fiil Tekliği 303
2. Fiil Çokluğu 304
II. İçtima Şekilleri 304
A. Normların İçtimaı 304
B. Zincirleme Suç 305
1. Genel Olarak 305
2. Şartları 306
a. Birden Çok Fiilin Bulunması 306
b. Fiillerin Aynı Suçları Oluşturması 307
c. Suçların Aynı Kişiye Karşı İşlenmesi 309
d. Bir (Aynı) Suç İşleme Kararı 309
3. Zincirleme Suçun Uygulanmayacağı Suçlar 311
4. Zincirleme Suçun Sonuçları 311
C. Fikri İçtima 312
1. Genel Olarak 312
2. Şartları 312
a. Fiil Tekliği 312
b. Birden Fazla Suçun Gerçekleşmesi 313
aa. Genel Olarak 313
bb. Aynı Suçların İşlenmesi 314
cc. Farklı Suçların İşlenmesi 315
3. Sonuçları 317
4. Fikri İçtimada Özel Durumlar 318
Üçüncü Bölüm
YAPTIRIMIN ESASLARI
§15. CEZA HUKUKU YAPTIRIMLARI 319
I. Yaptırım 319
A. Genel Olarak 319
B. Yaptırım Kavramı 319
II. Yaptırım Türleri 320
A. Ceza 320
1. Cezanın nitelikleri 320
2. Cezanın Türleri 321
a. Genel Olarak 321
b. Hapis Cezası 321
aa. Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası 322
bb. Müebbet Hapis Cezası 323
cc. Süreli Hapis Cezası 323
aaa. Kısa Süreli Hapis Cezalarının Seçenek Yaptırımlara Çevrilmesi 324
aaaa. Şartları 324
bbbb. Seçenek Yaptırımlar 326
cccc. Seçenek Yaptırımların Gereklerinin Yerine Getirilmemesi 330
bbb. Hapis Cezasının Özel İnfaz Usulleri 331
dd. Hapis Cezasının Ertelenmesi 334
aaa. Şartları 334
aaaa. İki Yıl veya Daha Az Hapis Cezasına Mahkûm Olmak 334
bbbb. Daha Önce Kasıtlı Bir Suçtan Dolayı Üç Aydan Fazla Hapis Cezasına Mahkûm Edilmemiş Olmak 335
cccc. Yargılama Sürecinde Gösterdiği Pişmanlık Dolayısıyla Tekrar Suç İşlemeyeceği Konusunda Mahkemede Bir Kanaatin Oluşması 335
bbb. Erteleme Kararı 336
ccc. Ertelemenin Sonuçları 336
ee Koşullu Salıverilme 338
aaa. Genel Olarak 338
bbb. Koşullu Salıvermenin Şartları 338
aaaa. Cezanın Belli Bir Bölümünün Çekilmiş Olması 338
bbbb. İyi Halli Olması 343
ccc. Koşullu Salıverme Kararı 344
ddd. Koşullu Salıvermenin Sonuçları 344
ff. Denetimli Serbestlik Tedbiri Uygulanarak Cezanın İnfazı 347
c. Adlî Para Cezası 350
aa. Genel Olarak 350
bb. Adlî Para Cezasının Tespiti 350
cc. Adlî Para Cezasının İnfazı 352
B. Güvenlik Tedbiri 354
1. Genel Özellikleri 354
2. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma 355
a. Ceza Mahkûmiyetinin Kanuni Sonucu Olan Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma 355
b. Hak ve Yetkilerden Birinin Kötüye Kullanılması Suretiyle İşlenen Suçlar Dolayısıyla Karar Verilmesi Zorunlu Olan Yasaklılık 358
c. Taksirli Suçlardan Mahkûmiyet Halinde Karar Verilebilen Hak Yoksunluğu 360
3. Müsadere 361
a. Genel Olarak 361
b. Eşya Müsaderesi 362
c. Kazanç Müsaderesi 365
4. Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbirleri 367
5. Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri 367
6. Suçta Tekerrür ve Özel Tehlikeli Suçlular 370
a. Tekerrürün Hukuki Niteliği 370
b. Tekerrürün Şartları 370
aa. Önceden İşlenen Suçtan Dolayı Verilen Hüküm Kesinleştikten Sonra Yeni Bir Suçun İşlenmesi 370
bb. Yeni Bir Suçun İşlenmiş Olması 371
cc. Yeni Suçun Belirli Sürede İşlenmesi 372
c. Tekerrürün Sonuçları 372
d. Özel Tehlikeli Suçlular 376
7. Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbiri 376
§16. CEZANIN BELİRLENMESİ VE BİREYSELLEŞTİRİLMESİ 378
I. Hapis Cezasının Belirlenmesi ve Bireyselleştirilmesi 378
II. Adli Para Cezasının Belirlenmesi ve Bireyselleştirilmesi 383
III. Ceza Sürelerinin Hesaplanması 383
IV. Takdiri İndirim Nedenleri 384
V. Mahsup 385
§17. DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ DÜŞÜREN SEBEPLER 387
I. Genel Olarak 387
II. Sanığın veya Hükümlünün Ölümü 387
A. Sanığın Ölümü 387
B. Hükümlünün Ölümü 388
III. Af 388
A. Genel Olarak 388
B. Ceza Kanunumuzda Düzenlenen Af Çeşitleri 389
1. Genel Af 389
2. Özel Af 390
IV. Dava ve Ceza Zamanaşımı 391
A. Genel Olarak 391
B. Dava Zamanaşımı 391
1. Dava Zamanaşımı Sürelerinin Uygulanmayacağı Suçlar 392
2. Dava Zamanaşımı Süreleri ve Belirlenmesi 393
3. Dava Zamanaşımı Sürelerinin İşlemeye Başlaması 394
a. Genel Olarak 394
b. Aynı Fiilden Dolayı Yeniden Yargılama Halinde Dava Zamanaşımı Süresinin İşlemeye Başlaması 394
c. Dava Zamanaşımı Sürelerinin İşlemeye Başlaması 395
aa. Tamamlanmış Suçlarda 395
bb. Teşebbüs Halinde Kalmış Suçlarda 395
cc. İştirak Halinde İşlenen Suçlarda 395
dd. Zincirleme Suçlarda 396
ee. Objektif Cezalandırılabilme Şartları İçeren Suçlarda 396
ff. Çocuklara Karşı Belirli Kişiler Tarafından İşlenen Suçlarda 396
gg. Kovuşturma Şartlarına Bağlı Suçlarda 396
hh. Dava Zamanaşımına İlişkin Özel Belirleme İçeren Suçlarda 397
4. Dava Zamanaşımı Süresinin Durması ve Kesilmesi 397
a. Genel Olarak 397
b. Dava Zamanaşımı Süresinin Durması 398
c. Dava Zamanaşımı Süresinin Kesilmesi 398
C. Ceza Zamanaşımı 400
1. Genel Olarak 400
2. Ceza Zamanaşımı Süreleri 400
3. Ceza Zamanaşımı Sürelerinin Başlaması 401
4. Ceza Zamanaşımının Uygulanmayacağı Suçlar 401
5. Ceza Zamanaşımı Süresinin Durması ve Kesilmesi 402
a. Ceza Zamanaşımı Süresinin Durması 402
b. Ceza Zamanaşımı Süresinin Kesilmesi 403
6. Zamanaşımının Hesabı ve Uygulanması 404
V. Şikâyetten Vazgeçme 404
A. Genel Olarak 404
B. Şikâyetten Feragat 405
C. Şikâyetten Vazgeçme 406
VI. Önödeme 407
Kaynakça 411
Kavramlar Dizini 427 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
