İÇİNDEKİLER
İçindekiler
16. Baskıya Önsöz 5
15. Baskıya Önsöz 7
Birinci Baskıya Önsöz 9
Kısaltmalar 27
GİRİŞ
I. HUKUK TARİHİNİN KONUSU VE BÖLÜMLERİ 29
II. TÜRK HUKUK TARİHİNİN ÖNEMİ 31
III. HUKUK TARİHİNİN GELİŞİMİ 33
IV. TÜRK HUKUK TARİHİNİN DÖNEMLERİ 36
Birinci Bölüm
İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK HUKUKU
I. İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK DEVLETLERİNE GENEL BİR BAKIŞ 39
A. Hun Devleti 39
B. Göktürk Devleti 40
C. Uygur Devleti 41
D. İslamiyet Öncesi Türk Devletlerinin Dini İnançları 42
II. İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK HUKUKU 44
A. İslamiyet Öncesi Türk Hukuk Tarihinin Kaynakları 44
1. Çin Kaynakları 45
2. Epigrafik ve Arkeolojik Kaynaklar 45
3. Kanunnameler 47
4. Dil ve Dil Üzerine Yapılan Çalışmalar 47
5. Tarihî–Edebî Eserler 48
B. İslamiyet Öncesi Türk Devletlerinin Yapısı ve İşleyişi 50
1. Hakan 50
2. Kurultay 53
3. Önemli Devlet Görevlileri 55
C. Ceza Hukuku 57
D. Aile Hukuku 58
1. Evlenme 59
2. Boşanma 65
3. Evlat Edinme 66
E. Miras Hukuku 67
F. Borçlar ve Eşya Hukuku 67
İkinci Bölüm
İSLAMİYET’İN KABULÜNDEN SONRA TÜRK HUKUKU
I. TÜRKLERİN İSLAMİYET’İ KABUL ETMELERİ 71
II. İSLAMİYET’İN KABULÜNDEN SONRAKİ TÜRK HUKUK TARİHİNİN KAYNAKLARI 73
III. OSMANLI HUKUK SİSTEMİ VE ŞER’Î HUKUK ÖRFÎ HUKUK AYRIMI 78
A. İslam Hukuku ve Özellikleri 78
B. İslam Hukukunun Kaynakları 80
1. Asli Kaynaklar 80
a. Kitap (Kur’an) 80
b. Sünnet 82
c. İcmâ 84
d. Kıyas 85
2. Tali Kaynaklar 87
a. İstihsan 87
b. Kamu Yararı–Maslahat–Mesalih–i Mürsele–İstislah 88
c. Örf ve Âdet 89
d. Sahabe Fetvası 90
C. İslam Hukukunun Teşekkülü ve Tarihi Devirleri 90
1. Hz. Peygamber Dönemi 91
2. Dört Halife ve Sahabeler Dönemi 92
3. Tâbiin Dönemi 94
4. Mezheplerin Teşekkül Dönemi (Müçtehit İmamlar Devri) 95
a. Hanefî Mezhebi 96
b. Mâlikî Mezhebi 98
c. Şafiî Mezhebi 98
d. Hanbelî Mezhebi 99
e. Sünni Olmayan Mezhepler–Şia 100
5. Taklit Dönemi 101
6. Kanunlaştırma ve Yeni İçtihat Dönemi 103
D. Örfî Hukuk 103
1. Örfî Hukukun Tanımı ve Ortaya Çıkış Sebepleri 103
2. Osmanlı Hukukunda Örfî Hukukun Gelişimi 106
3. Örfî Hukukun Kapsamı 110
a. Şer’î Hükümlerin Kanun Halinde Tedvin Edilmesi 110
b. İçtihadî Konularda Mevcut İçtihatlardan Birinin Tercih Edilmesi 110
c. Ulu’l–emrin Kendisine Tanınan Sınırlı Yasama Yetkisini Kullanması 111
4. Örfî Hukuk–Şer’i Hukuk İlişkisi 112
5. Resmî Mezhep Uygulaması 114
Üçüncü Bölüm
İSLAM VE OSMANLI HUKUKUNDA
DEVLETİN YAPISI VE İŞLEYİŞİ
I. İSLAM HUKUKUNDA DEVLETİN YAPISI VE İŞLEYİŞİ 119
A. Medine Anayasası 119
B. Devletin Temel Özellikleri 120
1. Dinî Esaslara Dayanması 120
2. Sınırlı İktidar 121
3. Şûra Prensibi 121
C. Devletin Unsurları 121
1. Hâkimiyet 121
2. Ülke 122
3. Halk 123
II. İSLAM HUKUKUNDA DEVLETİN YAPISI (HİLAFET) 124
A. Devlet Başkanında Aranan Nitelikler 125
B. Seçilmesi 127
1. Seçim (Biat) 127
2. Ahd–İstihlaf 128
C. Halifenin Görevleri 130
D. Görevden Ayrılması 131
III. OSMANLI DEVLET TEŞKİLATI 132
A. Osmanlı Devlet Teşkilatının Kökenleri 132
1. Abbasi Devleti 132
2. Büyük Selçuklu Devleti 134
3. Anadolu Selçuklu Devleti 138
B. Osmanlı Merkez Teşkilatı 139
1. Padişah 139
a. Kardeş Katli Meselesi 141
b. Yönetici Sınıf–Reaya Ayrımı 147
c. Kul Sistemi 148
d. Padişahın Yetkileri 153
2. Divân–ı Hümayun 155
a. Toplantı Zamanı ve Yeri 156
b. Üyeleri 157
c. Toplantı ve Teşrifat 159
d. Divân–ı Hümayun’un Yetkileri 159
e. Denetlenmesi 164
f. Divan–ı Hümayun’nun Bürokratik Örgütü 165
aa. Beylikçi Kalemi (Divân Kalemi) 166
bb. Tahvil Kalemi 166
cc. Ruus Kalemi 166
dd. Mektubi–î Sadr–ı Âli Kalemi 166
ee. Amedî Kalemi 167
3. Merkez Teşkilatında Yer Alan Önemli Görevliler 167
a. Vezir–i Âzam (Sadrazam) 167
b. Kubbealtı Vezirleri 171
c. Nişancı 172
d. Defterdar 174
e. Kaptan Paşa (Kaptan–ı Derya) 174
f. Yeniçeri Ağası 175
C. Osmanlı Taşra Teşkilatı 176
1. Eyaletler ve Beylerbeyi 177
2. Sancaklar (Liva) 179
3. Kazalar 181
4. Nahiyeler 182
5. Tanzimat Sonrası Osmanlı Taşra Teşkilâtı 183
IV. TANZİMAT ÖNCESİ OSMANLI YARGI TEŞKİLATI 184
A. Şeyhülislam 185
B. Kazasker 188
C. Şer’iyye Mahkemeleri ve Kadılar 190
D. Yargı Teşkilatında Yardımcı Görevliler 195
1. Nâib 195
2. Şuhûdü’l–hal 196
3. Kassamlar 197
4. Kâtipler 197
5. Diğer Görevliler 197
E. Diğer Yargı Organları 198
V. TANZİMAT SONRASI OSMANLI YARGI TEŞKİLATI 200
A. Şer’iyye Mahkemeleri ve Meclis–i Tetkikât–ı Şer’iyye 201
B. Meclis–i Tahkikat 202
C. Ticaret ve Karma Ticaret Mahkemeleri 204
D. Nizamiye Mahkemeleri 205
E. Meclis–i Ahkâm–ı Adliye 208
F. Şurâ–yı Devlet 210
Dördüncü Bölüm
GAYRİMÜSLİMLER
I. MÜSTEMENLERİN HUKUKİ STATÜSÜ 213
II. ZİMMİ KAVRAMI VE ZİMMET ANLAŞMASI 217
III. MİLLET SİSTEMİ 218
IV. OSMANLI DEVLETİNDE ZİMMİLERİN HUKUKİ STATÜSÜ 225
A. Aile Hukuku Açısından Zimmiler 225
B. Miras Hukuku Açısından Zimmiler 228
C. Zimmilerin Vakıf Kurma Hakları 232
D. Borçlar ve Ticaret Hukuku Açısından Zimmiler 234
E. Usul Hukuku Açısından Zimmiler 237
F. Ceza Hukuku Açısından Zimmiler 238
G. Zimmilerin Din ve Vicdan Hürriyetleri 243
H. Vergi Hukuku Açısından Zimmiler 248
I. Zimmilerin Siyasi Hakları 251
V. ZİMMİLERE İKAMETGÂH, GİYİM, BİNİT VE SİLAH TAŞIMA KONUSUNDA GETİRİLEN SINIRLAMALAR 253
VI. TANZİMAT VE MEŞRUTİYET DÖNEMLERİNDE ZİMMİLERİN HUKUKİ STATÜSÜ 256
A. Tanzimat Fermanı ve Zimmiler 257
B. Islahat Fermanı ve Zimmiler 260
C. Meşrutiyet Dönemi ve Zimmiler 264
Beşinci Bölüm
CEZA HUKUKU
I. GENEL BİLGİLER 267
II. SUÇ KAVRAMI VE KISIMLARI 268
III. SUÇUN UNSURLARI 271
A. Kanuni Unsur 271
1. Ceza Hukukunun Zaman Bakımından Uygulanması 272
2. Ceza Kanunlarının Yer Bakımından Uygulanması 273
3. Ceza Hukukunun Kişiler Bakımından Uygulanması 274
a. Devlet Başkanı 274
b. Zimmiler 275
c. Köleler 275
B. Maddi Unsur 276
1. Teşebbüs 276
2. Suçtan Vazgeçme ve Tövbe 277
3. Suça İştirak 278
C. Manevi Unsur 278
1. Cezai Ehliyet 278
2. Cezai Ehliyeti Ortadan Kaldıran veya Azaltan Sebepler (İsnat Yeteneğini Kaldıran Haller) 280
a. Akıl Hastalığı 280
b. Akıl Zayıflığı 280
c. Uyku ve Bayılma 280
d. Sarhoşluk 281
e. İkrah 281
D. Hukuka Aykırılık 282
1. Meşru Müdafaa 283
2. Tıbbi Müdahaleler 283
3. Görevin İfası 283
4. Öldürülmesi Serbest Olan Kişilerin Öldürülmesi ve Yaralanması 284
IV. CEZA 284
A. Cezaların Özellikleri 284
1. Kanunilik 284
2. Şahsilik 285
3. Genellik 286
B. Cezaların Çeşitleri 286
C. Cezayı Düşüren veya Azaltan Sebepler 287
V. HAD SUÇLARI VE CEZALARI 289
A. Zina (Hadd–i Zina) 289
B. Zina İftirası (Hadd–i Kazf) 293
C. İçki (Şarap) İçme (Hadd–i Şirb) 294
D. Hırsızlık (Hadd–i Sirkat) 295
E. Yol Kesme (Hırabe–Kat’ı Tarik) 298
F. İsyan (Bağy) 300
G. Dinden Çıkma (İrtidat–Ridde) 302
VI. KISAS VE DİYET SUÇLARI 304
A. Adam Öldürme 304
1. Kasten Adam Öldürme (Katl–i Amd) 305
2. Kasta Benzer Adam Öldürme (Katl–i Şibh–i Amd) 307
3. Hataen Adam Öldürme 307
4. Hata Benzeri Adam Öldürme (Hata Mecrasına Cari Katl) 308
5. Tesebbüben Adam Öldürme (Birinin Ölümüne Sebep Olma) 308
B. Müessir Fiiller (Yaralama) 309
C. Hamile Kadına Yönelik Müessir Fiiller 311
VII. TAZİR SUÇ VE CEZALARI 311
A. Tanımı ve Kısımları 311
B. Çeşitleri 314
C. Osmanlı Devleti’nde Tanzimat Öncesi ve Tanzimat Sonrası Tazir Cezalarının Düzenlenişi 317
1. Tanzimat Öncesi Dönemde Osmanlı Devleti’nde Tazir Cezalarının Düzenlenişi 317
2. Tanzimat Dönemi Osmanlı Ceza Hukukunda Tazir Cezalarının Düzenlenişi 318
a. 1840 Ceza Kanunnamesi 318
b. 1851 Ceza Kanunnamesi 321
c. 1858 Ceza Kanunnamesi 322
Altıncı Bölüm
KİŞİLER HUKUKU
I. KİŞİ KAVRAMI 327
II. GERÇEK KİŞİLER 328
A. Kişiliğin Başlangıcı 328
B. Kişiliğin Sona Ermesi 329
C. Ehliyet 330
1. Vücub Ehliyeti (Hak Ehliyeti) 330
a. Eksik Vücub Ehliyeti 331
b. Tam Vücub Ehliyeti 331
2. Eda ehliyeti 332
a. Tam eda ehliyeti 332
b. Eksik (Sınırlı) Eda Ehliyeti 334
3. İnsan Hayatının Ehliyet Açısından Geçirdiği Aşamalar 335
a. Cenin Dönemi 335
b. Çocukluk Dönemi 335
c. Temyiz Dönemi 335
d. Buluğ Dönemi 336
e. Rüşt Dönemi 336
D. Ehliyeti Sınırlayan veya Ortadan Kaldıran Haller (Ehliyet Arızaları) 336
1. Akıl Hastalığı (Cünun) 337
2. Akıl Zayıflığı 337
3. Ölüm Hastalığı (Maraz’ül Mevt) 338
4. Sarhoşluk 339
5. Sefahat (İsraf) 340
6. Borçluluk ve İflas 341
7. Kölelik 342
E. Hukuki Temsil 342
1. Veliler 343
2. Vasiler 343
3. Hukuki Temsilcinin Yetkileri 344
III. KÖLELİK 345
A. Tarihte Kölelik 345
B. İslam’da Kölelik 347
1. Genel Bilgiler 347
2. İslamiyet’in Kölelik Kurumuna Bakışı ve Getirdiği Yenilikler 347
3. Kölelerin Hukuki Statüleri 350
a. Kişiler Hukuku Bakımından Köleler 350
b. Aile Hukuku Bakımından Köleler 352
c. Miras Hukuku Bakımından Köleler 354
d. Borçlar ve Ticaret Hukuku Bakımından Köleler 354
e. Usul Hukuku Bakımından Köleler 355
f. Ceza Hukuku Bakımından Köleler 355
4. Köleliğin Sona Ermesi 357
a. Gönüllü Azad (Itk) 357
b. Sözleşme Yoluyla Azad (Kitabet– Mükatebe) 358
c. Tedbir 358
d. Ümmü’l–Veled Olma (İstilâd–Müstevlide) 359
e. Kefaret Borcu Olarak Azad 359
5. Osmanlı Devleti’nde Tanzimat Fermanı’nın İlanından Sonra Kölelik Müessesi 360
IV. VAKIFLAR 363
A. Tanımı ve Kökeni 363
B. Gelişme Sebepleri 366
C. Unsurları 368
1. Vakfeden Kimse (Vâkıf) 368
2. İrade Beyanı 369
3. Vakfedilen Mal (Mevkûf) 371
4. Vakıftan Yararlananlar (Mevkûfun Aleyh) 373
D. İdaresi 373
1. Vakıf Malların Kiraya Verilmesi 375
2. Vakıf Malın Değiştirilmesi (İstibdal) 377
E. Vakıf Çeşitleri 377
1. Gayelerine Göre 377
a. Hayri Vakıflar 378
b. Aile Vakıfları (Zürrî/Evlatlık Vakıflar) 378
2. Gerçek Anlamda Vakıf Olup Olmamasına Göre 380
a. Sahih Vakıflar 380
b. Gayrisahih Vakıflar (İrsadi Vakıflar/Tahsisat Kabilinden Vakıflar) 380
3. Vakfa Gelir Getiren Malların Tabi Olduğu Statüye Göre 381
a. Tek Kiralı Vakıflar (İcare–i Vahideli Vakıflar) 381
b. İcareteynli Vakıflar (İki Kiralı Vakıflar) 382
c. Mukataalı Vakıflar 383
4. İdarelerine Göre 385
a. Mazbut Vakıflar 385
b. Mülhak Vakıflar 385
c. Müstesna Vakıflar 385
F. Günümüzdeki Osmanlı Vakıfları ile İlgili Davalar 386
Yedinci Bölüm
AİLE HUKUKU
I. GENEL BİLGİLER 393
II. HUKUK–I AİLE KARARNAMESİ 396
A. Genel Bilgiler 396
B. Kararnameyi Doğuran Sebepler 397
1. Hukuki Sebepler 397
2. Siyasi, Sosyal, İktisadi Sebepler 399
3. Kadının Statüsünde Ortaya Çıkan Değişiklikler ve Kadın Hareketleri 399
4. Fikir Hareketleri 401
C. Hazırlanışı ve Sistematiği 402
D. Özellikleri 403
E. İlgası 405
III. EVLENME 406
A. Evlenmenin Tanımı ve Mahiyeti 406
B. İslamiyet’ten Önce Arabistan’da Evlenme 407
1. Nikâh’ül Makt 407
2. Nikâh–ı Muta 408
3. Nikâh–ı Şigar (Takas Evlenmesi) 408
4. Nikâh–ı İstibda 408
5. Nikâh–ı Sahih 409
C. Nişanlanma 409
D. Evlenme Akdinin Şartları 410
1. İnikat Şartları 411
a. Taraflar ve Ehliyete İlişkin Şartlar 411
aa. Ehliyet 411
bb. Evlenmede Velayet 415
cc. Evlenmede Vekâlet 421
b. İrade Beyanına İlişkin Şartlar 422
c. Meclis Birliği İlkesi 424
d. Evlenme Engellerinin Bulunmaması 424
aa. Daimi (Mutlak) Evlenme Engelleri 424
aaa. Kan Hısımlığı 425
bbb. Sıhri Hısımlık 425
ccc. Süt Hısımlığı 426
bb. Geçici (Nispi) Evlenme Engelleri 426
2. Sıhhat Şartları 429
a. Evliliğin Şahitler Huzurunda Yapılması 430
b. İkrahın (Cebir ve Tazyik) Olmaması 430
c. Bazı Evlenme Engellerinin Bulunmaması 431
3. Nefaz Şartları 431
4. Lüzum (Bağlayıcılık) Şartları ve Kefaet 431
5. Şekil Şartları 433
E. Evlenme Akdinin Çeşitleri 436
1. Sahih (Geçerli) Evlenme Akdi 436
2. Batıl Evlenme Akdi 437
3. Fâsit evlenme Akdi 437
4. Mevkuf Evlenme Akdi 438
5. Gayri Lâzım Evlenme Akdi 439
F. Çok Kadınla Evlilik (Teaddüd–i Zevcat) 439
G. Evliliğin Şahsi Hükümleri 442
H. Evliliğin Mali Hükümleri 446
1. Mehir 447
2. Nafaka 451
IV. BOŞANMA 452
A. Tanım ve Niteliği 452
B. Talakın Şartları (Talak Ehliyeti) 454
1. Kocaya Ait Şartlar 455
2. Kadına Ait Şartlar 457
C. Talak İçin Kullanılan Sözler 457
1. Sözlü Açıklama 457
2. Yazılı Açıklama 458
3. Boşanma İradesinin İşaretlerle Açıklanması 459
D. Boşanma Sayısı 459
E. Talakın Şarta ve Vadeye Bağlanması 460
1. Vadeye (Belli zamanın gelmesine bağlı) Bağlı Boşanma 460
2. Geciktirici Şarta Bağlı Boşanma 461
3. Osmanlı Uygulaması 462
F. Talakın Kısımları 463
1. Ric’i Talak (Dönülebilir Boşanma) 463
2. Bâin Talak (Ayırıcı Boşanma) 464
G. Tefviz–i Talak 465
H. Muhala’a (Hul) 467
I. Tefrik (Kazaî Boşanma) 470
1. 1917 Hukuk–ı Aile Kararnamesi’ne Kadar Tefrik 471
2. 1917 Hukuk–ı Aile Kararnamesi’nde Tefrik 473
a. Evliliğe Engel Fizyolojik Bir Kusur 473
b. Akıl Hastalığı, Cüzzam, Baras, Zührevi Hastalıklar 473
c. Kocanın Nafaka Mükellefiyetini Yerine Getirmemesi 474
d. Kocanın Gaipliği 475
e. Fena Muamele ve Geçimsizlik 476
J. Dolayısıyla Boşanma Sonucu Doğuran Usuller 476
1. Lian (Mülâ’ane) 477
2. İlâ 478
3. Zıhâr 478
V. EVLİLİĞİN SONA ERMESİNİN SONUÇLARI 479
A. İddet 479
1. Ölüm İddeti 480
2. Talak ve Fesih İddeti 480
B. Çocukların Bakım ve Terbiyesi (Hidâne) 481
VI. DOĞUM VE SONUÇLARI 482
A. Nesep 482
1. Sahih Evlilikte Nesep 483
2. Fâsit Evlilikte veya Evlilik Şüphesiyle Birleşmede Nesep 483
3. İkrar ile Sabit Olan Nesep 484
B. Evlat Edinme 484
C. Emzirme (Rada) 485
Sekizinci Bölüm
MİRAS HUKUKU
I. GİRİŞ 487
II. ŞER’Î MİRAS HUKUKU 488
A. Mirasın Unsurları 488
B. Mirasçılık Sebepleri 489
1. Kan Hısımlığı (Karabet–i Rahim) 489
2. Evlilik Bağı (Nikâh) 489
3. Vela 489
C. Mirasın Şartları 490
1. Miras Bırakanın (Muris) Ölmüş Olması 490
a. Gerçek Ölüm 490
b. Hukuki / Hükmî Ölüm 490
c. Takdiri Ölüm 491
2. Mirasçıların Sağ Olması 491
3. Miras Bırakana Miras Bağıyla Bağlı Olmak 492
4. Miras Engellerinin Bulunmaması 492
a. Kölelik 492
b. Mirasçının Murisini Öldürmesi (Katl) 492
c. Din Ayrılığı 493
d. Ülke Farklılığı (İhtilaf–ı Dâr) 493
D. Tereke ve Mirasın Açılması 493
1. Murisin Cenaze ve Gömme Masrafları (Teçhiz ve Tekfin Masrafları) 494
2. Borçlar 494
3. Vasiyet 495
4. Mirasçıların Hakları 496
E. Mirasçılar ve Terekenin Taksimi 496
1. Ashâb’ül Ferâiz (Belirli Pay Sahibi Mirasçılar) 497
a. Koca 497
b. Karı 497
c. Baba 498
d. Dede 498
e. Kız 498
f. Oğlun Kızı 499
g. Ana–Baba Bir Kız Kardeş 499
h. Baba Bir Kız Kardeş 500
ı. Ana Bir Kardeşler (Erkek ve Kız Kardeşler) 500
j. Anne 501
k. Büyükanne (Nine) 501
2. Asabe 502
a. Asabe Bi Nefsihî 503
b. Asabe Bi Gayrihî 504
c. Asabe ma gayrihî 504
3. Zevi’l–Erhâm 505
a. Zevi’l–Erhâmın Mirasçılığında Tercih Sebepleri 505
b. Mirasın Zevi’l Erhâm Arasında Paylaştırılması. 506
aa. Birinci Sınıf Zevi’l Erhâmın Mirasçılığı 506
bb. İkinci Sınıf Zevi’l Erhâmın Mirasçılığı 507
cc. Üçüncü Sınıf Zevi’l Erhâmın Mirasçılığı 507
dd. Dördüncü Sınıf Zevi’l Erhâmın Mirasçılığı 507
4. Mirasın Taksimi ile Tereke Miktarı Arasındaki İlişki 508
a. Avliyye 508
b. Reddiye 509
III. ÖRFİ MİRAS HUKUKU (ADİ İNTİKAL) 510
A. Genel Esaslar 510
B. İntikal Sebepleri ve İntikal Şartları 512
1. Kölelik 512
2. Murisini Öldürme 513
3. Din Ayrılığı 513
4. Ülke (Tabiiyyet) Ayrılığı 513
C. Adi İntikalle İlgili Bazı Kavramlar 514
1. Mutlak Mahlûliyet 514
2. Nisbi Mahlûliyet 515
D. Miri Arazi ve Gayrisahih Vakıflarda İntikal 515
1. Birinci Dönem Devletin Kuruluşundan 1567/975 Tarihine Kadar olan Devre 516
2. İkinci Dönem 1567/975 Tarihinden 1847/1263 Tarihine Kadar Olan Devre 516
3. Üçüncü Dönem 1847/1263’ten 1858/1274 Tarihine Kadar Olan Devre 517
4. Dördüncü Dönem 1858 Arazi Kanunnamesinden 1867’ye Kadar Olan Devre 518
5. Beşinci Dönem 1867 Tarihli Tevsi–i İntikal Nizamnamesinden 1913’e Kadar Olan Devre 519
6. Altıncı Dönem 1913 Tarihli Emvâl–i Gayr–ı Menkulenin İntikalatı Hakkında Kanun–ı Muvakkat’ten Devletin Sona Ermesine Kadar Geçen Devre 520
a. Murisin Füruu 521
b. Murisin ana ve babası ve onların füruu 521
c. Murisin büyükanne–babası ve onların füruu 521
d. Sağ kalan eş 522
E. İcareteynli Vakıflarda İntikal 522
1. Birinci Dönem 1867 Tarihli Tevsi–i İntikal Nizamnamesi’ne Kadar Olan Devre 523
2. İkinci Dönem 1867 Tarihli Vakıf Musakkafat ve Müstegallatın İntikali Usulü Hakkında Kanun’dan 1913 Tarihli Emvâl–i Gayr–ı Menkulenin İntikalatı Hakkında Kanun–ı Muvakkat’e Kadar Olan Dönem 523
3. Üçüncü Dönem 1913 Tarihli Emvâl–i Gayr–ı Menkulenin İntikalatı Hakkında Kanun–ı Muvakkat’ten Devletin Sonuna Kadar Olan Devre 524
F. Mukataalı Vakıflarda İntikal 524
1. Birinci Dönem 524
2. İkinci Dönem 524
IV. MİRAS PROBLEMLERİ 525
Dokuzuncu Bölüm
ARAZİ HUKUKU
I. GİRİŞ 529
II. OSMANLI ARAZİ HUKUKUNUN TEDVİNİ 531
A. Tanzimat Öncesi Osmanlı Arazi Hukukunun Tedvini 531
B. Tanzimat Sonrası Arazi Hukukunun Tedvini ve 1858 Arazi Kanunnamesi 532
III. MÜLK ARAZİ 535
IV. MEVAT ARAZİ 536
V. METRUK ARAZİ 538
A. Meralar 539
B. Yaylak ve Kışlaklar 540
VI. MİRİ ARAZİ 541
A. Osmanlı Devletinde Miri Arazi Rejiminin Kuruluşu 542
B. Mülk Tımarlar 544
C. Malikâne–Divani Sistemi 546
VII. TIMARIN TANIMI VE OSMANLI TIMAR SİSTEMİNİN KURULMASI 548
VIII. TIMAR ÇEŞİTLERİ 551
A. Gelirlerine Göre Tımarlar 551
B. Gördükleri İşlere Göre Tımarlar 552
C. Veriliş Şekline Göre Tımarlar 552
D. İdari–Mali Yetkilerine Göre Tımarlar 553
IX. OSMANLI TIMARININ BÖLÜMLERİ 555
A. Hassa Topraklar 555
B. Reaya Toprakları (Çiftlik) 556
X. MİRİ ARAZİDE FİİLİ VE HUKUKİ TASARRUFLAR 559
A. Fiili Tasarruflar 559
1. İzne Bağlı Olmayan Fiilî Tasarruflar 559
2. İzne Bağlı Olan Fiilî Tasarruflar 560
3. Hiçbir Şekilde Yapılması Mümkün Olmayan Fiilî Tasarruflar 561
B. Hukuki Tasarruflar 561
1. İzne Bağlı Olmayan Hukuki Tasarruflar 561
2. İzne Bağlı Olan Hukuki Tasarruflar 562
a. Miri Arazinin Taksimi 562
b. Miri Arazinin Ferağı 563
3. Hiçbir Şekilde Yapılması Mümkün Olmayan Hukuki Tasarruflar 565
XI. MİRİ ARAZİ REJİMİ VE TIMAR SİSTEMİNİN BOZULMASI 566
Onuncu Bölüm
TANZİMAT SONRASI OSMANLI HUKUKU
I. GİRİŞ 569
II. TANZİMAT DÖNEMİ KANUNLAŞTIRMA HAREKETLERİNİN SEBEPLERİ VE ÖZELLİKLERİ 571
III. TANZİMAT DÖNEMİNDE ÇIKARILAN KANUNLAR 576
A. Kamu Hukuku 576
1. Kanun–ı Esasi 576
2. Ceza Kanunları (1840, 1851, 1858) 583
3. Usul–i Muhakemât–ı Cezaiye Kanunu (Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu) 583
4. Tabiiyet–i Osmaniye Kanunnamesi 584
B. Özel Hukuk 586
1. Ticaret Kanunnamesi 586
2. Arazi Kanunnamesi 587
3. Usul–i Muhakeme–i Ticaret Nizamnamesi 587
4. Ticaret–i Bahriye Kanunnamesi 588
5. Mecelle–i Ahkâm–ı Adliye 589
6. 1917 Hukuk–ı Aile Kararnamesi 596
7. Usul–i Muhakemât–ı Hukukiye Kanunu (Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu) 596
IV. BUGÜNKÜ HUKUK SİSTEMİNE GEÇİŞ SÜRECİ 597
Kaynakça 599
Kavram Dizini 635 |