İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
2. Baskıya Önsöz 9
3. Baskıya Önsöz 11
4. Baskıya Önsöz 13
5. Baskıya Önsöz 15
6. Baskıya Önsöz 17
7. Baskıya Önsöz 19
8. Baskıya Önsöz 21
Kısaltmalar 33
TİCARİ İŞLETME HUKUKU
§ 1. TİCARET HUKUKUNA GİRİŞ 35
I. DÜNYA TİCARET SİSTEMİNİN KURUMSAL YAPISI 35
II. TÜRK TİCARET HUKUKU 39
A. Ticaret Hukuku Kavramı 39
B. Ticaret Hukukunun Tarihçesi 41
C. Ticaret Hukukunun Sistemleri 42
1. Subjektif Sistem 42
2. Objektif Sistem 43
3. Modern Sistem 43
D. Ticaret Hukukunun Uluslararası Alanda Düzenlenişi 44
E. Türk Ticaret Hukukunun Gelişimi ve Türk Ticaret Kanunu’nun Sistematiği 46
1. Türk Ticaret Hukukunun Gelişimi 46
2. Türk Ticaret Kanunu’nun Sistematiği 48
§ 2. TİCARİ İŞLETME KAVRAMI 53
I. GENEL OLARAK 53
II. TİCARİ İŞLETME 54
A. Genel Olarak 54
B. Tanımı ve Unsurları 54
1. Tanımı 54
2. Unsurları 55
a. Gelir Sağlama Amacı 55
b. Devamlılık 56
c. Bağımsızlık 57
ç. Amaçlanan Gelirin Esnaf İşletmesi İçin Öngörülen Sınırı Aşan Düzeyde Olması 57
III. TİCARİ İŞLETMEDE MERKEZ VE ŞUBE KAVRAMLARI 59
A. Merkez 60
B. Şube 61
1. Tanımı ve Unsurları 61
2. Şube Olmaya Bağlanan Hukuki Sonuçlar 64
IV. TİCARİ İŞLETMENİN HUKUKİ NİTELİĞİ 65
A. Maddi Unsur 66
B. Maddi Olmayan Unsur 66
1. Genel Olarak 66
2. TTK.’nın Saydığı Manevi Unsurlar 67
a. Ticaret Unvanı ve Diğer Fikri Mülkiyet Hakları 67
b. Hak ve Alacaklar 67
c. Kiracılık Hakkı 67
ç. Müşteri Çevresi (Portföyü) 68
V. TİCARİ İŞLETMENİN DEVRİ 68
VI. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ 73
A. Genel Olarak 73
B. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu’na Genel Bakış 74
C. Özet 77
D. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanununa İlişkin Değerlendirmemiz 78
§ 3. TİCARİ İŞLER VE TİCARİ İŞ OLMAYA BAĞLANAN HUKUKİ SONUÇLAR 79
I. TİCARİ İŞ KRİTERLERİ 79
A. TTK. m.3’e göre Ticari İşler 79
1. TTK.’da Düzenlenen Bütün Hususlar 79
2. Bir Ticari İşletmeyi İlgilendiren Bütün İşlem ve Fiiller (Eylemler) 81
B. Türk Ticaret Kanunu m.19’a göre Ticari İşler 82
1. Ticari İş Karinesi 82
2. Taraflardan Biri İçin Ticari İş Niteliğinde Olan Sözleşmeler 83
II. TİCARİ İŞ SAYILMAYA BAĞLANAN ÖZEL SONUÇLAR 87
A. Ticari İşlerde Zamanaşımı 87
B. Ticari İşlerde Faiz 87
1. Faizin Çeşitleri 90
a. Niteliği Açısından Yapılan Faiz Ayrımı 90
aa. Kapital (Anapara) Faizi 90
bb. Temerrüt Faizi 90
b. Hesaplanması Bakımından Faiz 91
aa. Basit Faiz 91
bb. Mürekkep (Bileşik = Kombine) Faiz 91
c. Kaynağı Açısından Faiz 91
aa. İradi (Sözleşme veya Akdi) Faiz 91
bb. Kanuni Faiz 92
d. Ticari Nitelikte Olup Olmamasına göre Faiz (Ticari Faiz – Adi Faiz Ayrımı) 92
2. Ticari İşlerde Faizin Özellikleri 92
a. Sözleşmede Kararlaştırılmamış Olsa Dahi Faiz Yürütülmesi 92
b. Kapital Faiz Oranının Serbestçe Belirlenebilmesi 93
c. Mürekkep (Bileşik) Faiz veya Faize Faiz Yürütülmesi 94
ç. Temerrüt Faizinin İşlemeye Başlayacağı Tarih 95
3. Kanuni Faiz Oranları 96
a. Anapara Faizinde Kanuni Oran 97
b. Temerrüt Faizinde Kanuni Oran 97
c. Yabancı Para Borçlarında Kanuni Faiz Oranı 99
C. Ticari İşlerde Müteselsil (Zincirleme) Sorumluluk Esası 100
1. Genel Olarak 100
2. Müştereken (Ortaklaşa) Borç Altına Girme 100
3. Ticari Borçlara Kefalet 101
§ 4. TİCARİ HÜKÜMLER VE UYUŞMAZLIKLARA UYGULANMASI 103
I. TİCARİ HÜKÜMLER 103
II. TİCARİ İŞTEN KAYNAKLANAN UYUŞMAZLIĞIN ÇÖZÜMÜNDE UYGULANACAK HÜKÜMLERİN SIRASI 104
A. Emredici Hükümler 104
B. Sözleşme Hükümleri 105
C. Emredici Olmayan Ticari Hükümler 105
D. Ticari Örf ve Âdet 105
E. Genel Hükümler 107
§ 5. TİCARİ YARGI / TİCARİ DAVA 109
I. TİCARİ DAVA TÜRLERİ 109
A. Genel Olarak 109
B. Mutlak (Salt) Ticari Davalar 109
1. TTK. m.4 f.1 b.a – f’da Sayılan İşlerden Doğan Davalar 110
a. TTK.’da Düzenlenen İş ve İşlemlerden Doğan Tüm Davalar 110
b. 4721 sayılı TMK.’da Düzenlenen Bazı İş ve İşlemlerden Doğan Davalar 110
c. 6098 sayılı TBK.’da Düzenlenen Bazı İş ve İşlemlerden Doğan Davalar 110
ç. Fikrî ve Sınai Mülkiyet Hukukuna Dair Mevzuattan Doğan İşler 110
d. Ticarete Ayrılmış Yerlere İlişkin Özel Düzenlemelerden Doğan İşler 111
e. Bankalar ve Diğer Finans Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Doğan İşler 111
2. Özel Düzenlemelerdeki Açık Hükümler Gereğince Mutlak Ticari Sayılan Davalar 112
C. Her İki Tarafın da Ticari İşletmesiyle İlgili Olan Uyuşmazlıklardan Doğan Davalar (Nispi Ticari Davalar) 113
Ç. Havale, Saklama ve Fikir ve Sanat Eserlerine İlişkin Haklardan Doğan Davalar (Yarı Nispi Ticari Davalar) 114
II. TİCARİ DAVA KAVRAMI İLE TİCARİ İŞ KAVRAMI ARASINDAKİ İLİŞKİ 114
III. TİCARİ DAVALARDA ARABULUCUK VE TİCARİ DAVALARIN GÖRÜLECEĞİ MAHKEMELER 115
A. Ticari Davalarda Arabuluculuk 115
1. Genel Olarak 115
2. Ticari Davalarda Arabuluculuk 117
B. Ticari Davaların Görüleceği Mahkemeler 119
III. YARGILAMA USULÜ 121
TİCARİ İŞ, TİCARİ DAVA, TİCARİ DAVALARDA ARABULUCULUK DAVA ŞARTI, TÜKETİCİ İŞLEMİ, TÜKETİCİ İŞLEMLERİNDE DAVA ŞARTI OLARAK ARABULUCULUKLA İLGİLİ ÖZET BİLGİ VE UYGULAMA ÖRNEKLERİ 124
§ 6. TACİR VE TACİR OLMANIN SONUÇLARI 131
I. TACİR SIFATININ KAZANILMASI 131
A. Gerçek Kişilerde Tacir Sıfatının Kazanılması 131
1. Ticari İşletmenin Kısmen Dahi Olsa Kendi Adına ve Fiilen İşletilmeye Başlanması 132
2. Ticari İşletme Açmasına Rağmen Fiilen İşletmeye Başlamayan Gerçek Kişinin Tacir Sayılması 132
a. Fiilen İşletmeye Başlamadan Reklamlar Yapmak Suretiyle 132
b. Fiilen İşletmeye Başlamadan Ticaret Siciline Tescil ve TTSG.’de İlanıyla 132
c. Tacir Sayılmaya Bağlanan Sonuçlar 133
3. Gerçek Kişinin Tacir Gibi Sorumlu Olması 133
5. Ticaretten Yasaklanan Kişilerin Tacir Sıfatları 134
B. Tüzel Kişilerde Tacir Sıfatının Kazanılması 135
1. Ticaret Şirketleri 135
2. Ticari İşletme İşleten Dernekler 135
3. Ticari İşletme İşleten Vakıflar 135
4. Kendi Kuruluş Kanunları Gereğince Özel Hukuk Hükümlerine göre Yönetilmek veya Ticari Şekilde İşletilmek Üzere Kamu Tüzel Kişileri Tarafından Kurulan Kurum ve Kuruluşlar 136
a. Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile Bunlara Ait Müesseseler 136
b. Özel Hukuk Hükümleri Uyarınca Yönetilen veya Ticari Şekilde İşletilen Diğer Kurum ve Kuruluşlar 137
C. Donatma İştiraki 137
Ç. Hakim Teşebbüsün Tacir Sıfatı 138
II. TACİR OLMANIN SONUÇLARI (TACİR OLMAYA BAĞLANAN HUKUKİ SONUÇLAR) 139
A. Ticaret Unvanı Seçme ve Kullanma 139
B. İflasa Tabi Olma 139
1. Kural 139
2. İstisnalar 139
C. Ticaret Siciline Kaydolma 140
Ç. Ticari Defterleri Tutma ve Saklama 141
D. Ticaret ve Sanayi Odalarına Kaydolma 141
E. Basiretli İş Adamı Gibi Hareket Etme 141
F. Ücret ve Faiz İsteme 142
G. Ticari İş Karinesine Tabi Olma 142
H. Fatura Verme 143
I. Ücret ve Cezai Şartın İndirilmesini İsteyememe 143
İ. Fatura ve Teyit Mektubuna Sekiz Gün İçerisinde İtiraz Etme 144
J. Ticari Örf ve Âdetin Uygulanması 145
K. İhtar ve İhbarları Belirli Şekillerde Yapma 145
L. Satış ve Mal Değişimlerinde Özel Hükümlere Tabi Olma 146
1. Kısım Kısım Yerine Getirilecek Satışlar 146
2. Alıcının Temerrüdü 146
3. Satılan veya Değişilen Malın Ayıplı Olması 146
M. Hapis Hakkından Yararlanmada Kolaylık 147
III. TACİR SIFATININ SON BULMASI 147
§ 7. ESNAF 149
§ 8. TİCARET SİCİLİ 151
I. TİCARET SİCİLİ ÖRGÜTÜ VE YÖNETİMİ 151
II. TİCARET SİCİLİNİN ALENİYETİ (KAMUYA AÇIKLIK PRENSİBİ) 152
III. SİCİL İŞLEMLERİ 153
IV. TESCİL PROSEDÜRÜ 153
A. Tescil Çeşitleri 153
1. Talep Üzerine Tescil 153
2. Re’sen veya Bildirim Üzerine Tescil 154
a. TTK. m. 32/4 Hükmünün Düzenlemesi 154
b. Esnafın Esnaf Sicilinden Ticaret Siciline Aktarma Yoluyla Re’sen Tescili 154
B. Sicil Müdürünün İnceleme Yetkisi 155
C. Sicil Müdürünün İncelemesinin Sonuçları 155
D. Muvakkat (Geçici) Tescil 156
V. TESCİLİN SONUÇLARI (SİCİLİN KAMUYA AÇIK OLMASININ SONUÇLARI) 156
A. Tescilin İzhari (Açıklayıcı) ve İhdasi (Yaratıcı) Sonuçları 156
1. Tescilin İzhari (Açıklayıcı) Sonucu 156
2. Tescilin İhdasi (Kurucu) Sonucu 157
B. Tescilin Müspet (Olumlu) ve Menfi (Olumsuz) Sonucu 157
1. Tescilin Müspet (Olumlu) Sonucu 157
2. Tescilin Menfi (Olumsuz) Sonucu 157
VI. TİCARET SİCİLİNDEN DOĞAN SORUMLULUK 158
A. Hukuki Sorumluluk 158
B. Cezai Sorumluluk 158
§ 9. TİCARET UNVANI İŞLETME ADI ve DİĞER TİCARİ İSİMLERE MUKAYESELİ BAKIŞ 159
I. TİCARET UNVANI 159
A. Ticaret Unvanının Şekli 161
1. Gerçek Kişi Tacirin Ticaret Unvanı 161
2. Ticaret Şirketlerinin Ticaret Unvanı 161
a. Kollektif Şirket 161
b. Komandit Şirket 162
c. Anonim, Limited ve Kooperatif Şirketler 162
3. Tacir Sayılan Diğer Tüzel Kişiler 162
4. Donatma İştiraki 163
B. Zorunlu ve İhtiyari Ek Seçmede Kanuni Sınır 163
C. Ticaret Unvanının Korunması 164
1. Hukuki Sorumluluk 164
2. Cezai Sorumluluk 166
II. İŞLETME ADI 166
III. DİĞER TİCARİ İSİMLERE MUKAYESELİ BAKIŞ 167
§ 10. REKABET HUKUKU 177
I. GENEL OLARAK REKABET 177
II. REKABETE İLİŞKİN TÜRK HUKUKUNDA KANUNİ DÜZENLEMELER 177
A. Borçlar Kanundaki Düzenleme 178
B. İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun 178
C. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 179
D. Rekabetin Korunması Hakkında Kanun 180
1. Yasaklanan Faaliyetler 180
a. Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylemler ve Kararlar 180
b. Hakim Durumu Kötüye Kullanma 181
c. Birleşme ve Devralma Yoluyla Hakim Durum Yaratma veya Hakim Durumu Güçlendirme 181
2. Rekabet Kurulunun Yetkileri 182
3. Rekabetin Sınırlanmasının Özel Hukuk Alanındaki Sonuçları 182
a. Geçersizlik Yaptırımı 182
b. Tazminat 182
aa. Tazminat Hakkı 183
bb. Zararın Tazmini 183
cc. İspat Yükü 183
III. TÜRK TİCARET KANUNU VE HAKSIZ REKABET 183
A. TANIMI VE UNSURLARI 183
B. BAŞLICA HAKSIZ REKABET HÂLLERİ 185
C. HAKSIZ REKABETİN SONUÇLARI 194
1. Hukuki Sorumluluk 194
a. Hukuki Sorumluluğa İlişkin Davalar 194
aa. Tespit Davası 194
bb. Men Davası 194
cc. Sonuçların Ortadan Kaldırılması (Ref) Davası 195
çç. Maddi Tazminat Davası 195
dd. Manevi Tazminat Davası 195
b. Davacı ve Davalı Olabilme Ehliyeti 196
aa. Aktif Dava Ehliyeti (Davacı Olabilecekler) 196
aaa. Zarar Gören veya Böyle Bir Tehlikeyle Karşılaşabilecek Olan Kimse 196
bbb. Müşteriler 196
ccc. Mesleki ve Ekonomik Birlikler 196
bb. Pasif Dava Ehliyeti (Davalı Olabilecekler) 196
aaa. Fail 196
bbb. Çalıştıran (İstihdam Eden Kişi) 197
ccc. Basın, Yayın, İletişim ve Bilişim Kuruluşları 197
c. Kararların İlanı 198
d. Zamanaşımı 198
2. Cezai Sorumluluk 199
§ 11. TİCARİ DEFTERLER 201
I. KAVRAM 201
II. TİCARİ DEFTER TUTMA VE ENVANTER ÇIKARMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 201
A. Defter Tutma Yükümlülüğü ve Tabi Olduğu Esaslar 201
1. Defter Tutma Yükümlülüğünün Kapsamı 202
2. Yükümlülüğün Konusu Olan Defterlerin Belirlenmesi 203
3. Defterlerin Tutulmasında Şekil Şartları 204
B. Envanter Çıkarmak Yükümlülüğü 204
III. AÇILIŞ BİLANÇOSU VE YILSONU FİNANSAL TABLOLARI 205
IV. TİCARİ DEFTER VE BELGELERİN SAKLANMASI YÜKÜMLÜLÜĞÜ 205
A. Genel Esaslar 205
B. Saklamanın Gerçekleştirileceği Ortam 206
C. Saklama Süresi 206
Ç. Defter ve Belgelerin Zayi Olması 206
V. TİCARİ DEFTER VE BELGELERİN HUKUKİ UYUŞMAZLIKLARDAKİ FONKSİYONU 207
A. Ticari Defterlerin İncelenmek Üzere İbrazı ve Teslimi 207
B. Ticari Defterlerin İspat Fonksiyonu 208
1. Genel Olarak 208
2. Ticari Defterlerin Sahibi Aleyhine Kanıt Olması 209
a. İbraz Edilmemesi İhtimali 209
b. İbraz Edilmesi İhtimali 209
3. Ticari Defterlerin Sahibi Lehine Kanıt Olması 210
VI. KAMU GÖZETİMİ, MUHASEBE VE DENETİM STANDARTLARI KURUMUNUN YETKİSİ 211
§ 12. CARİ HESAP SÖZLEŞMESİ 213
I. TANIMI, ŞEKLİ VE ESASLARI 213
II. CARİ HESAP SÖZLEŞMESİNDE BAKİYE 215
III. BAKİYENİN HACZİ 215
IV. CARİ HESAP SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ 215
V. CARİ HESAP SÖZLEŞMESİNDE ZAMANAŞIMI 216
§ 13. TACİR YARDIMCILARI 217
I. BAĞIMLI TACİR YARDIMCILARI 217
A. Ticari Temsilci 217
1. Tanımı 217
2. Hukuki Niteliği 217
3. Tayini 218
a. Tayinin Şekli 218
b. Tayine Yetkili Kişi 219
c. Tayin Edilecek Kişi 220
4. Temsil Yetkisinin Kapsamı 220
a. Yetki Kapsamına Dâhil İşlemler 220
b. Ticari Temsilcinin Temsil Yetkisinin Doğal ve Kanuni Sınırlamaları 222
c. Temsil Yetkisinin Tacirin İradesi ile Sınırlandırılması 222
aa. Ticari Temsilcinin Yetkisinin Şube İşleriyle Sınırlandırılması 223
bb. Ticari temsilcinin Yetkisinin Birlikte Temsil Yoluyla Sınırlandırılması 223
5. Ticari Temsilcinin Rekabet Yasağına Tabi Olması 224
6. Ticari Temsilcinin Temsil Yetkisinin Sona Ermesi 224
a. Azil ve İstifa 224
b. Ölüm ve Fiil Ehliyetinin Kaybı 225
c. İflas 225
ç. İşletmenin Devri ve Tasfiyesi 226
B. Ticari Vekil 226
1. Tanım 226
2. Tayini 226
3. Yetkileri ve Sınırlandırılması 227
4. Rekabet Yasağı 228
5. Temsil Yetkisinin Sona Ermesi 228
C. Diğer Tacir Yardımcıları 229
1. Kavram 229
2. Yetkileri 229
3. Rekabet Yasağı ve Temsil Yetkisinin Sona Ermesi 230
Ç. Pazarlamacı 230
1. Tanımı 230
2. Pazarlamacılık İlişkisinin Kurulması 230
3. Pazarlamacının Yükümlülükleri 230
4. Pazarlamacının Yetkileri 231
5. Pazarlamacılık İlişkisinin Sona Ermesi 232
II. BAĞIMSIZ TACİR YARDIMCILARI 232
A. Simsar 232
1. Mevzuattaki Yeri 232
2. Simsarın Tanımı ve Unsurları 233
3. Ücrete Hak Kazanma, Ücretin Miktarının Belirlenmesi ve Masrafların Ödenmesi 234
4. Simsarın Haklarını Kaybetmesi 235
5. Simsarlık İlişkisinin Sona Ermesi ve Zamanaşımı 235
B. Acente 235
1. Tanımı 235
2. Unsurları 236
a. Tacirden Bağımsız Olması 236
b. Bir Ticari İşletme ile İlgili Olması 236
c. Belirli Bir Yer veya Bölge İçinde Faaliyetin İcra Edilmesi 237
ç. Faaliyetin Süreklilik Arz Etmesi ve Meslek Edinilmesi 237
d. Faaliyetin Bir Sözleşmeye Dayanması 237
e. Aracılık Etme veya Sözleşme Yapma Yetkisi 237
3. Acentenin Hakları 238
a. Tekel Hakkı – (İnhisar Hakkı) 238
b. Olağanüstü Masrafları İsteme Hakkı 238
c. Ücret ve Tahsil Komisyonu Hakkı 238
ç. Hapis Hakkı 240
4. Acentenin Temsil Yetkisinin Kapsamı 241
a. Beyanda Bulunma, Beyanları Kabul, Davacı ve Davalı Olabilme 241
b. Mal Bedellerini Kabul, Malları Teslim, Alacağın Yenilenmesi ve Alacağın Miktarının İndirilmesi 241
c. Sözleşme Yapma 242
ç. Acentenin Yetkisiz Temsilciliği 242
5. Acentenin Borç ve Yükümlülükleri 242
a. Rekabet Yasağı 242
b. Müvekkilinin İşlerini Görme ve Menfaatlerini Koruma 242
c. Haber Verme Yükümlülüğü 243
ç. Müvekkilinin Talimatlarına Uygun Hareket Etme 243
d. Önlemler Alma 244
e. Müvekkiline Ait Parayı Ödeme veya Teslim Etme 244
6. Acentelik Sözleşmesinin Sona Ermesi 244
a. Sona Erme Sebepleri 244
aa. Fesih 244
bb. Sürenin Dolması 245
cc. Ölüm, İflas ve Kısıtlanma 245
b. Sona Ermenin Sonuçları 245
aa. Genel Sonuçları 245
bb. Denkleştirme İstemi ve Rekabet Yasağı Anlaşması 245
aaa. Denkleştirme İstemi 245
bbb. Rekabet Yasağı Anlaşması 247
7. Acentelik İlişkisine Tabi Bazı İş ve İşlemler 248
C. Alım Satım İşlerinde Komisyoncu 248
1. Hukukumuzdaki Düzenlenişi 248
2. Tanımı ve Unsurları 248
3. Komisyoncunun Hakları 249
a. Masrafları, Avansları ve Faizleri İsteme Hakkı 249
b. Ücret İsteme Hakkı 249
c. Hapis ve Malı Açık Artırma ile Sattırma Hakları 249
ç. Komisyoncunun Kendisiyle İşlem Yapma Hakkı 250
4. Komisyoncunun Borçları 250
a. Bildirme ve Sigortalama Borcu 250
b. Özen Borcu 251
c. Bedel ile İlgili Müvekkilinin Talimatına Uyma Borcu 251
ç. Veresiye Satmama ve Teslim Almadan Ödememe Borcu 251
d. Garanti Borcu 252
5. Komisyonculuk Sözleşmesinin Sona Ermesi 252
6. Zamanaşımı 252
Ç. Taşıma İşleri Komisyoncusu 253
1. Kavram 253
2. Komisyoncunun “Eşyanın Taşıtılması” Borcu 253
3. Gönderenin Bildirimde Bulunma Yükümlülüğü 254
4. Komisyoncunun Ücret Alacağının Muacceliyeti 254
5. Hapis Hakkı 254
6. Komisyoncunun Taşıma İşini Üzerine Alması 254
7. Taşıma İşleri Komisyoncusunun Sorumluluğu 254
8. Zamanaşımı 255
Yararlanılan Kaynaklar 257
Kavramlar Dizini 263 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
