İÇİNDEKİLER
 İçindekiler 
Yirmi Beşinci Baskıya Önsöz  6 
Kısaltmalar  27 
Birinci Bölüm 
HUKUK KAVRAMI 
I. TOPLUMSAL DÜZEN GEREĞİ  29 
II. TOPLUM DÜZENİNİN KURALLARI  30 
A. Ahlak Kuralları  30 
B. Din Kuralları  32 
C. Örf ve Âdet Kuralları (Gelenek Kuralları, Teamüller)  33 
D. Görgü Kuralları  34 
E. Hukuk Kuralları  35 
III. HUKUKUN DİĞER SOSYAL DÜZEN KURALLARINDAN AYRIMI VE ARALARINDAKİ İLİŞKİLER  36 
A. Hukuk Kurallarının Belirgin Özellikleri  36 
1. Olması Gerekeni Belirtmesi  37 
2. Değer Yargısına Dayanması  37 
3. Bireylerin Dış Dünyalarına İlişkin Olması  37 
4. Muhatabının Kişiler Olması  39 
5. Emir ve Yasaklar Yanı Sıra Yetkiler de İçermesi  39 
6. Genel ve Kişilik Dışı Olması  40 
7. İlkesel Olarak Evrensel Nitelik Taşımaması  40 
8. Maddi Yaptırıma Dayanması  41 
9. Genellikle Yazılı Nitelik Taşıması  41 
B. Hukuk Kuralları ile Diğer Toplumsal Düzen Kuralları Arasındaki İlişkiler  42 
1. Hukukun Diğer Sosyal Düzen Kuralları ile Kesişmesi  42 
2. Hukukun Diğer Sosyal Düzen Kurallarıyla Çatışması  45 
IV. HUKUKUN ÇEŞİTLİ AÇILARDAN ANLAMLANDIRILMASI  47 
A. Günlük Dilde Hukuk Kavramı  47 
B. Hukuk Terminolojisinde Hukuk Sözcüğünün Çeşitli Açılardan Anlamı  48 
1. Pozitif Hukuk (Olan Hukuk–De lege lata)  49 
2. Doğal Hukuk (İdeal Hukuk – Tabiî Hukuk–De lege ferenda)  50 
3. Maddi Hukuk–Şekli (Usuli) Hukuk  53 
4. Objektif Hukuk–Subjektif Hukuk  53 
V. HUKUKUN BAŞLICA AMAÇ VE İŞLEVLERİ  54 
A. Güvenlik Sağlama  54 
B. Toplumsal Düzen ve Barış Sağlama  56 
C. Özgürlük Sağlama  56 
D. Toplumsal Gereksinimleri Karşılama  57 
E. Eşitlik Sağlama  58 
F. Adalet Sağlama  60 
1. Denkleştirici Adalet  61 
2. Dağıtıcı (Paylaştırıcı) Adalet  62 
3. Hakkaniyet  63 
BİRİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI  66 
İkinci Bölüm 
HUKUKUN TEMELİ, HUKUK SİSTEMLERİ VE GELENEKSEL AYRIMI 
I. HUKUKUN TEMELLENDİRİLMESİ: HUKUKUN DAYANAĞINI AÇIKLAYAN GÖRÜŞLER  69 
A. Hukuku Bilinçli İradenin Ürünü Sayan Görüşler  70 
1. İlahî İrade Teorisi  70 
2. Beşerî İrade Teorisi  70 
3. Toplumsal Sözleşme Teorisi  71 
B. Hukuku İrade Dışı Bir Oluşumun Ürünü Olduğunu Açıklayan Görüşler  72 
1. Doğal Hukuk Teorisi  72 
2. Tarihsel Hukuk Teorisi  72 
3. Sosyolojik Pozitivizm  73 
II. BAŞLICA HUKUK SİSTEMLERİ  73 
A. Kara Avrupası Hukuk Sistemi (Roma–Germen Hukuk Sistemi–Kontinental Hukuk Sistemi)  74 
1. Hukukun Önemli Ölçüde Yazıya Aktarılmış Olması  75 
2. Hukukun, Kamu Hukuku ve Özel Hukuk Şeklinde İkili Ayrımı  75 
3. Yargı Ayrılığı Esasına Dayanması  75 
4. İçtihatların Hukukun Yardımcı Kaynağı Oluşu  76 
5. Köklerinin Roma Hukukuna Uzanması  76 
B. Anglo–Sakson Hukuk Sistemi  76 
1. Geleneksel Hukukun Etkin Olması  77 
2. Hukuk Derlemesine (Tedvin) Gidilmemiş Olması  78 
3. Yargı Birliği (Adli Rejim) Rejiminin Benimsenmiş Olması  78 
4. Kamu Hukuku ve Özel Hukuk Ayrımının Bulunmayışı  78 
5. Yargı Kararlarının Hukukun Ana Kaynağı Oluşu  78 
C. İslâm Hukuku Sistemi  79 
1. Kur’an (Kitap)  79 
2. Sünnet  79 
3. İcmâ  80 
4. Kıyas (Örnekseme)  80 
D. Sosyalist Hukuk Sistemi  82 
III. HUKUKUN DERLENMESİ (KODİFİKASYON– KANUNLAŞTIRMA– TEDVİN)  83 
A. Tanım  83 
B. Derleme Nedenleri  84 
C. Derleme Yöntemleri ya da Hukuk Yapım–Yazım Yöntemleri  85 
1. Somut Kural Koyma Yöntemi (Kazuistik, Hadiseci, Meseleci Yöntem)  85 
2. Soyut Kural Koyma Yöntemi  86 
D. Türkiye’de Hukuku Derleme Çabaları  86 
1. Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Kadarki Süreçte  87 
2. Cumhuriyet Döneminde Hukukun Derlenmesi  90 
IV. HUKUKUN GELENEKSEL AYRIMI  91 
A. Geleneksel Ayrımının Yetersizliği  92 
B. Hukukun Temel Kollara Ayrımında Kullanılan Ölçütler ve Bunların Genel Değerlendirmesi  94 
1. Ayrıma Dair Ölçütler  94 
a. İrade Serbestisi Ölçütü  95 
b. Egemenlik Ölçütü (Kamu Gücü Kullanımı)  95 
c. İlişkinin Tarafları Ölçütü  96 
d. Çıkar Ölçütü  96 
2. Ölçütlerin Değerlendirilmesi  97 
C. Ayrımın Şematik Görünümü  99 
İKİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI  100 
Üçüncü Bölüm 
HUKUKTA YAPTIRIM (MÜEYYİDE) 
I. HUKUKTA YAPTIRIM KAVRAMI  103 
II. YAPTIRIM KOYMA YETKİSİ VE YAPTIRIMIN KANUNİLİĞİ İLKESİ  105 
III. YAPTIRIMIN TAŞIMASI GEREKEN NİTELİKLER  105 
IV. YAPTIRIMIN TARİHSEL GELİŞİMİ  108 
A. Kişisel Öç Aşaması  108 
B. Kısas Aşaması  109 
C. Hakem–Uzlaşma Aşaması  109 
D. Modern Yargılama Aşaması (Yaptırımın Merkezileşmesi)  110 
V. YAPTIRIM TÜRLERİ  112 
A. Kamu Hukuku Yaptırımları  113 
1. İdare Hukukunda  113 
a. İdarî Yaptırımlar  113 
b. İdareye Uygulanacak Yaptırımlar  115 
2. Ceza Hukukunda  116 
a. Hapis cezası  117 
b. Adli para cezası  118 
c. Güvenlik Önlemleri  118 
3. Anayasa Hukukunda  119 
4. Uluslararası Hukukta  120 
B. Özel Hukuk Yaptırımları  122 
1. İşlemin Hükümsüzlüğü  122 
a. Yokluk  123 
b. Mutlak Butlan (Kesin Hükümsüzlük)  125 
c. Nispî Butlan (İptal Edilebilirlik)  126 
2. Zorla Yerine Getirme (Cebrî İcra)  128 
3. Tazminat  129 
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI  132 
Dördüncü Bölüm 
HUKUKUN KAYNAKLARI VE TÜRK POZİTİF HUKUKU 
I. HUKUKTA KAYNAK KAVRAMI  135 
II. TEMEL (ANA) KAYNAKLAR  140 
A. Yazılı Kaynaklar  140 
1. Anayasa  141 
a. Genel Olarak  141 
b. Türkiye’de  142 
2. Kanunlar (Yasalar)  143 
a. Kanunların Yapılışı Süreci  145 
aa. Teklif aşaması  145 
bb. Komisyonlarda görüşülme  145 
cc. Oylama  146 
b. Kanunların Yayımı  148 
c. Yürürlüğe Girişi  149 
c. Denetimi  150 
3. Kanunlara Eş Değer Yazılı Hukuk Kuralları  150 
4. Uluslararası Sözleşmeler  151 
a. İmza, Onay ve Çekilme  152 
b. İç Hukuktaki Etkisi  154 
5. Cumhurbaşkanı Kararnameleri (CBK)  155 
a. Genel Olarak  155 
b. Türleri  155 
c. Düzenleme Alanı  156 
d. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi–Kanun Çatışması  157 
e. Kurallar Hiyerarşisindeki Yeri  157 
f. Yürürlüğe Girişi  158 
g. Denetimi  158 
6. Yönetmelikler (AY, m. 124)  159 
7. Yönetmelik Statüsündeki Düzenleyici İşlemler (Adsız Düzenleyici İşlemler)  161 
B. Yazılı Olmayan Kaynaklar  162 
1. Örf ve Âdet Hukukunun Oluşumu  162 
a. Maddi Unsur (Süreklilik–Objektiflik)  162 
b. Psikolojik Unsur (Genel İnanç–Subjektif Unsur)  163 
c. Hukuksal Unsur  163 
2. Örf ve Âdet Çeşitleri  164 
3. Örf ve Âdetin Saptanması  165 
4. Örf ve Âdet Hukukunun İşlevi  165 
a. Boşlukları Doldurma İşlevi  166 
b. Belirleyicilik işlevi  167 
c. Yorumlayıcı İşlev  167 
d. İlga Edici İşlev  167 
C. Hukukun Genel İlkeleri  168 
III. HUKUKUN YARDIMCI KAYNAKLARI  169 
A. Mahkeme Kararları (Yargısal İçtihatlar)  169 
1. İçtihadı Birleştirme Kararları  171 
2. Anayasa Mahkemesi Kararları  172 
B. Öğreti (Bilimsel İçtihatlar–Doktrin)  172 
IV. TÜRK POZİTİF HUKUKUNUN BELLİ BAŞLI SORUNLARI  174 
A. Hukuk Yapım–Yazım Tekniğine İlişkin  174 
B. İçeriğe İlişkin Sorunlar  178 
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI  180 
Beşinci Bölüm 
HUKUKUN UYGULANMASI 
I. HUKUKUN NİTELİKLERİ BAKIMINDAN UYGULANMASI  185 
A. Emredici Hukuk Kuralları  186 
B. Tamamlayıcı Hukuk Kuralları (Yedek Hukuk Kuralları)  186 
C. Yorumlayıcı Hukuk Kuralları  187 
D. Tanımlayıcı Hukuk Kuralları  188 
E. Yetki Verici Hukuk Kuralları  189 
F. İlga Edici Hukuk Kuralları  189 
II. HUKUK KURALLARININ YER BAKIMINDAN UYGULANMASI  190 
A. Yersellik İlkesi (Ülkesellik –Mülkîlik)  191 
B. Kişisellik İlkesi (Şahsîlik)  191 
C. Karma Yol  192 
III. ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI  193 
A. Hukuk Kurallarının Derhal Etkisi İlkesi  193 
1. Kuralın Yayımı ve Hukuku Bilmemenin Mazeret Oluşturmaması İlkesi  194 
2. Hukuk Kuralının Yürürlüğü ve Uygulanması  195 
B. Hukuk Kurallarının Yürürlükten Kalkması  196 
1. Kendiliğinden Kalkma  197 
2. İlga ile Yürürlükten Kalkma  197 
a. Açık İlga (Yetkili Makam Tarafından Kaldırma)  198 
b. Örtülü İlga (Zımnî İlga)  198 
aa. İki Kuralın Eş Değer Oluşunda  199 
bb. İki Kural Arasında Hiyerarşi Varsa  200 
3. İptal Yoluyla Kalkma  201 
C. Hukuk Kurallarının Geriye Yürümezliği Sorunu  201 
1. Genel Olarak  201 
2. İlkenin İstisnaları  204 
a. Ceza Hukukunda  205 
b. Yargılama Hukuklarında  205 
c. Özel Hukukta  206 
IV. ANLAM BAKIMINDAN UYGULANMASI  206 
A. Genel Olarak  206 
B. Yorum Çeşitleri  207 
1. Yapan Organ veya Makama Göre  207 
2. Yorumun İçerik ve Sınırı Bakımından  208 
C. Yorum Yöntemleri  209 
1. Sözel (Lafzî, Metne Dayalı, Literal) Yorum Yöntemi  210 
2. Tarihsel Yorum Yöntemi  211 
3. Amaçsal Yorum Yöntemi (Teleolojik Yorum–Gai Yorum)  212 
4. Sistematik Yorum Yöntemi  213 
5. Diğer Yöntemler  214 
6. Değerlendirme  214 
D. Yorumda Başvurulan Mantık Araçları  215 
1. Kıyas (Örnekseme–Benzetme–Anoloji–Argumentum a Simili)  216 
2. Evleviyet (Yeğlik Yolu–Haydi Haydi–argumentum a fortiori)  218 
3. Karşıt Anlamdan Sonuç Çıkarma (Aksi ile Kanıt– Mefhumu Muhalif Yolu–Argumentum a Contrario)  220 
E. Yargıcın Kural Koyma Yetkisi (Yargıç Hukuku)  221 
1. Kural Koyma Yetkisinin Koşulları  221 
a. Kanunda Boşluk Bulunması  222 
aa. Açık Boşluk (Gerçek Boşluk–Kural Dışında Boşluk)  223 
bb. Örtülü Boşluk (Gerçek Olmayan Boşluk)  223 
b. Örf ve Âdet Kuralının Olmaması  224 
2. Yargıcın Kural Koyma Yetkisinin Sınırı ve Yetkinin Kullanımında Uyulması Gereken Kurallar  224 
3. Yargıcın Koyduğu Kuralın Yasama İşlevinden Farkı  225 
F. Yargıcın Takdir Yetkisi  226 
BEŞİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI  228 
Altıncı Bölüm 
HUKUKTA KİŞİLİK 
I. KİŞİ KAVRAMI VE TÜRLERİ  231 
A. Gerçek Kişiler  233 
B. Tüzel Kişiler  235 
1. Tâbi Tutuldukları Hukuk Açısından  235 
a. Özel Hukuk Tüzel Kişileri  235 
b. Kamu tüzel kişileri  235 
2. Yapıları (Bünyeleri) Bakımından  236 
II. KİŞİLİĞİN BAŞLANGICI VE SONA ERMESİ  236 
A. Gerçek Kişiliğin Başlangıcı ve Sona Ermesi  237 
1. Kişiliğin Başlangıcı  237 
2. Gerçek Kişiliğin Sona Ermesi  238 
a. Ölüm Karinesi  239 
b. Gaiplik Karinesi (Kayıplık)  240 
aa. Ölüm Tehlikesi İçinde Kaybolma Hali  240 
bb. Kendisinden Uzun Zamandır Haber Alınamama Hâli  241 
B. Tüzel Kişiliğin Başlangıcı ve Sona Ermesi  242 
1. Tüzel Kişiliğin Başlangıcı  242 
a. Gerçek Kişiliğin Başlangıcı  243 
b. Kamu Tüzel Kişiliğinin Başlangıcı  243 
2. Tüzel Kişiliğin Son Bulması  244 
III. HUKUKSAL EHLİYET KAVRAMI VE TÜRLERİ  244 
A. Hak Ehliyeti  245 
B. Eylem Ehliyeti–Fiil Ehliyeti (Medeni Hakları Kullanma Ehliyeti)  246 
1. Eylem Ehliyetinin Koşulları  247 
a. Erginlik (Rüşt)  248 
b. Ayırt Etme Gücü (Sezginlik–Temyiz Gücü)  249 
c. Kısıtlı Olmamak (Mahcur Olmamak)  250 
2. Eylem Ehliyeti Bakımından Kişilerin Sınıflandırılması  252 
a. Tam Ehliyetliler  252 
b. Tam Ehliyetsizler  252 
aa. İşlemlerinin Durumu  252 
bb. Eylemlerinin Durumu  254 
c. Sınırlı Ehliyetsizler  255 
d. Sınırlı Ehliyetliler  255 
IV. KİŞİLER ARASINDA HISIMLIK İLİŞKİSİ (HUKUKSAL YAKINLIK)  257 
A. Kan Hısımlığı  257 
B. Sözleşmeden Doğan Hısımlık  258 
1. “Kayın hısımlığı”  258 
2. Yapay hısımlık  258 
V. KİŞİLERİN YERLE OLAN BAĞI: YERLEŞİM YERİ (İKAMETGÂH)  259 
A. Serbest Yerleşim Yeri  260 
B. Kanunî (Yasal) Yerleşim Yeri  261 
C. Varsayımsal Yerleşim Yeri  261 
ALTINCI BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI  262 
Yedinci Bölüm 
HAK KAVRAMI 
I. HAK KAVRAMINI AÇIKLAYAN GÖRÜŞLER  265 
A. İrade Teorisi  266 
B. Çıkar–Menfaat Teorisi  266 
C. Karma Teori (Eklektik Görüş)  267 
II. HAKKIN UNSURLARI  267 
A. Hak Öznesi  268 
B. Konu  269 
C. Yaptırım  269 
D. Muhatap  270 
E. Menfaat  270 
F. Yetki  270 
III. HAKLARIN ÇEŞİTLİ AÇILARDAN SINIFLANDIRILMASI  271 
A. Kamu Hakları ve Sınıflandırılması  272 
1. Kamu Hakkı: Kavramsal Çerçeve  272 
2. Kamu Haklarının Sınıflandırılması  273 
a. Kişi Hakları (Negatif Statü Hakları)  274 
b. Sosyal ve Ekonomik Haklar (Pozitif Statü Hakları)  275 
c. Siyasal Haklar (Aktif Statü Hakları)  275 
3. Kamu Haklarının Sınırlandırılması ve Korunması  276 
a. Sınırlama  276 
b. Durdurma  276 
c. Kamu Haklarının Kötüye Kullanılması  277 
B. Özel Haklar ve Çeşitli Açılardan Sınıflandırılması  277 
1. Özel Hak: Kavramsal Çerçeve  277 
2. Özel Hakların Sınıflandırılması  278 
a. Konularına Göre Haklar  278 
aa. Şahısvarlığı Hakları (Kişilik Hakları)  278 
bb. Malvarlığı Hakları  280 
b. Niteliklerine Göre Haklar (İleri Sürülebilirlik Çevresi Bakımından)  280 
aa. Mutlak Haklar  280 
aaa. Mallar Üzerindeki Mutlak Haklar  281 
bbb. Şahıslar Üzerindeki Mutlak Haklar  282 
bb. Nispî Haklar  282 
c. Devir Kabiliyetlerine Göre  284 
d. Amaçları Yönünden Haklar (Hukuksal Sonuç ve Etkilerine Göre)  284 
aa. Yenilik Doğuran Haklar (İnşaî Haklar)  284 
aaa. Kurucu Yenilik Doğuran Haklar  285 
bbb. Bozucu Yenilik Doğuran Haklar  285 
ccc. Değiştirici Yenilik Doğuran Haklar  286 
bb. Yenilik Doğurmayan Haklar (Alelâde–Yalın Haklar)  286 
YEDİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI  287 
Sekizinci Bölüm 
HAKLARIN KAZANILMASI VE KORUNMASI 
I. HUKUKSAL OLAY  292 
II. HUKUKSAL EYLEMLER  292 
III. HUKUKSAL İŞLEMLER  293 
A. Hukuksal İşlemin Unsurları  294 
B. Hukuksal İşlemlerde Şekil  295 
C. Hukuksal İşlemlerin Çeşitli Açılardan Sınıflandırılması  296 
1. Katılanların Sayısına Göre  297 
2. İrade Açıklamasının Sonuçlarını Doğuracağı Zaman Bakımından  298 
3. Karşılıklı Yükümlülükler Getirip Getirmemeleri Bakımından İşlemler  298 
4. Sebebe Bağlı Olup Olmamaları Bakımından  299 
D. Hukuksal İşlemlerde İradeyi Sakatlayan Durumlar  299 
1. İsteyerek Ortaya Çıkan İrade Sakatlıkları  300 
2. İstenmeyerek Ortaya Çıkan İrade Sakatlıkları  302 
a. Hata (Yanılma)  302 
b. Hile (Aldatma)  303 
c. Tehdit (Korkutma–İkrah)  303 
E. Kamu Hukuku İşlemleri  304 
1. Yasama İşlemleri  305 
2. Yürütme İşlemleri  306 
a. Cumhurbaşkanı İşlemleri  306 
b. İdarî Teşkilatın İşlemleri  307 
aa. İdarî İşlemler  307 
bb. İdarî Sözleşmeler  308 
3. Yargı İşlemleri  308 
IV. HAKLARIN KAZANILMASI VE KAYBI YOLLARI  309 
A. Hakların Kazanılması Yolları  309 
1. Aslen (ilk elden) Kazanma  310 
2. Devir Yoluyla Kazanma  310 
3. Tesisen (Kurma Yoluyla) Kazanma  310 
4. Zamanaşımı Yoluyla Kazanma  310 
B. Hakların Kaybedilmesi Yolları  311 
1. Genel Olarak  311 
2. Hakların Kaybında Zamanın Rolü  312 
a. Zamanaşımı Süresi  312 
b. Hak Düşürücü Süre  313 
c. Sürenin Niteliğinin Belirlenmesi ve Aralarındaki Farklar  313 
V. HAKLARIN KORUNMASI  314 
A. İstem (Talep) Hakkı  314 
B. Dava Hakkı  314 
1. Tanım  314 
2. İspat (Kanıt) Yükü  315 
C. Hakkın Bizzat Korunması Yolları  316 
1. Haklı Savunma (Meşru Müdafaa)  316 
2. Zorda Kalma (Iztırar Hali)  317 
3. Zorda Kalma ile Haklı Savunma Arasındaki Farklar  317 
4. Kuvvet Kullanma Yolu  318 
VI. ÖZEL HAKLARIN KAZANILMASI, KULLANILMASI VE KAYBINDA DÜRÜST DAVRANMA VE İYİNİYET KURALI  318 
A. Dürüst Davranma Kuralı  318 
B. Hakkın Kötüye Kullanılması  320 
1. Tanım  320 
2. Hakkın Kötüye Kullanımının Varlık Koşulları  321 
a. Bir hakkın varlığı  321 
b. Hakkın dürüst davranma kuralına aykırı kullanılması  321 
c. Hakkın kötüye kullanımının başkasını zarara uğratması  321 
3. Hakkın Kötüye Kullanılmasının Sonucu  322 
4. Hakkın Kötüye Kullanılması ile “Kanuna Karşı Hile” İlişkisi  322 
C. İyiniyet  323 
1. Tanım  323 
2. İyiniyetin Geçerli Olabilmesi İçin Gerekli Koşullar  323 
a. Hakkı Kazanmayı Engelleyen Bir Eksikliğin Varlığı  323 
b. Hakkın Kazanılması İçin Kanunun İyiniyeti Araması  324 
c. Kişinin İyiniyetli Olması  324 
3. İyiniyet Karinesi  324 
4. İyiniyetin Korunduğu Durumlar  325 
a. Aile Hukukunda  325 
b. Taşınır Malın Mülkiyetinin Kazanılmasında  325 
aa. Sahibinin Elinden Rızası ile Çıkan Mallarda  326 
bb. Sahibinin Elinden Rızası Dışında Çıkan Mallarda  326 
c. Taşınmaz Malın Mülkiyetinin Kazanılmasında  327 
SEKİZİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI  328 
Dokuzuncu Bölüm 
HUKUKTA SORUMLULUK VE 
SORUMLULUĞUN İŞLETİLMESİ 
I. MEDENİ HUKUKTA SORUMLULUK (MEDENİ SORUMLULUK)  334 
A. Hukuksal İşlemlerden  335 
B. Haksız Eylemlerden Doğan Sorumluluk  335 
1. Kusurlu Sorumluluk  335 
a. Hukuka Aykırılık  336 
b. Kusur  336 
c. Zarar  337 
d. Nedensellik Bağı (İlliyet Rabıtası)  337 
2. Kusursuz Sorumluluk  337 
C. Sorumluluğu Ortadan Kaldıran ya da Azaltan Durumlar  339 
II. CEZA HUKUKUNDA SORUMLULUK (CEZAİ SORUMLULUK)  339 
III. İDARE HUKUKUNDA SORUMLULUK (İDARÎ SORUMLULUK)  341 
A. Kusura Dayalı Sorumluluk  341 
B. Kusursuz Sorumluluk  342 
IV. ANAYASA HUKUKUNDA SORUMLULUK  343 
A. Cumhurbaşkanının Cezai Sorumluluğu  344 
B. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanların Sorumluluğu  345 
V. TÜRK HUKUKUNDA YARGI DÜZENİNİN GENEL ESASLARI: SORUMLULUĞUN İŞLETİLMESİ  346 
A. Adli Yargı  349 
1. İlk Derece Mahkemeleri  349 
a. Hukuk Mahkemeleri (Hukuk Yargısı)  349 
b. Ceza Mahkemeleri (Ceza Yargısı)  350 
2. İkinci Derece Mahkemeler: Bölge Adliye Mahkemeleri (BAM)  351 
3. Denetim Yolları  352 
a. İstinaf  353 
b. Temyiz  353 
c. Yargılamanın Yenilenmesi  355 
B. İdari Yargı  355 
1. İlk Derece Mahkemeleri  356 
2. Denetim Yolları  356 
a. Bölge İdare Mahkemeleri (İstinaf)  356 
b. Temyiz Yolu (Danıştay)  357 
c. Yargılamanın Yenilenmesi (Olağanüstü Başvuru)  358 
d. Kanun Yararına Temyiz  358 
C. Anayasa Yargısı  359 
1. Mahkemenin Görevleri (AY, m. 148)  359 
2. Bireysel Başvuru  360 
3. Anayasa Mahkemesi Kararlarının Sonuçları  361 
D. Uyuşmazlık Yargısı  361 
E. Hesap Yargısı (Sayıştay)  363 
F. Seçim Yargısı  364 
DOKUZUNCU BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI  367 
Onuncu Bölüm 
ÖZEL HUKUK BİLGİSİ 
I. MEDENİ HUKUK  374 
A. Aile Hukuku (TMK, m. 118–494)  375 
1. Nişanlanma  375 
2. Evlenme  375 
3. Kanunî (Yasal) Mal Rejimi  376 
4. Soybağı (Nesep)  376 
5. Velayet– Vesayet Kurumu  377 
B. Miras Hukuku (TMK, m. 495–682)  377 
C. Eşya Hukuku (TMK, m. 683–1027)  378 
1. Mülkiyet  378 
a. Mülkiyet Hakkının İçeriği  379 
aa. Bütünleyici parça  379 
bb. Eklenti  379 
b. Mülkiyet Türleri  380 
aa. Paylı Mülkiyet  380 
bb. Elbirliği Mülkiyeti  380 
2. Sınırlı Aynî Haklar  381 
3. Zilyetlik  381 
4. Tapu Sicili  382 
II. BORÇLAR HUKUKU  383 
A. Sözleşmeler  384 
B. Haksız Eylemler  384 
C. Sebepsiz Zenginleşme  385 
III. TİCARET HUKUKU  386 
A. Ticari İşletme Hukuku  386 
B. Şirketler Hukuku  387 
1. Şirket Kavramı ve Türleri  388 
2. Ticari Şirketler  388 
a. Kolektif şirket  388 
b. Komandit şirket  388 
c. Anonim şirket  389 
d. Limitet şirket  389 
e. Kooperatifler  389 
C. Kıymetli Evrak Hukuku  390 
D. Deniz Ticareti Hukuku  391 
E. Sigorta Hukuku  392 
IV. DEVLETLER ÖZEL HUKUKU (MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK)  392 
A. Vatandaşlık Hukuku (Uyrukluk, Tabiiyet, Yurttaşlık Hukuku)  393 
1. Vatandaşlık Tanımı ve Anayasal Güvenceler  393 
2. Vatandaşlığın Kazanımı  394 
B. Yabancılar Hukuku  395 
C. Kanunlar Çatışması (Bağlama Kuralları)  396 
V. MEDENİ USUL HUKUKU (MEDENİ MUHAKEME– MEDENİ YARGILAMA HUKUKU)  397 
A. Görev  398 
B. Yetki  398 
C. Davanın Açılması, Yürütülmesi ve Hüküm  399 
VI. İCRA VE İFLAS HUKUKU (TAKİP HUKUKU– CEBRİ İCRA HUKUKU)  400 
ONUNCU BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI  402 
Onbirinci Bölüm 
KAMU HUKUKU BİLGİSİ 
I. ANAYASA HUKUKU  408 
A. Genel Olarak  408 
B. 1982 Anayasası  409 
1. Devletin Nitelikleri  409 
a. İnsan Haklarına Saygılı Devlet  409 
b. Atatürk Milliyetçiliğine Bağlılık  410 
c. Demokratik Devlet Anlayışı  410 
d. Hukuk Devleti  411 
e. Sosyal Devlet  412 
f. Lâik Devlet  413 
2. Devletin Temel Organları  414 
a. Türkiye’de Yasama Organı  415 
aa. TBMM Üyeliği ve Dönemi  415 
bb. TBMM Seçimleri  416 
cc. TBMM’nin Çalışma Esasları: TBMM İçtüzükleri (AY, m. 95)  416 
b. Türkiye’de Yürütme Organı  417 
aa. Cumhurbaşkanı Olma Koşulları, Görev Süresi ve Seçimi  417 
bb. Cumhurbaşkanı Yardımcıları, Cumhurbaşkanına Vekâlet ve Bakanlar  418 
cc. Yargı  419 
II. İDARE HUKUKU  420 
A. Genel Olarak  421 
B. Türkiye’nin İdarî (Yönetimsel) Yapısı  422 
1. Merkezî Yönetim  422 
2. Yerinden Yönetim  423 
a. Yer Yönünden Yerinden Yönetim Kuruluşları: Yerel Yönetimler  424 
b. Hizmet Yerinden Yönetim Kuruluşları  425 
C. İdarî İşleyiş Esasları  425 
D. Suç Kavramı ve Hukuka Aykırılık İlişkisi  426 
E. Ceza Hukukunda Af  427 
F. Dava ve Ceza Zamanaşımı  428 
III. CEZA USUL HUKUKU (CEZA YARGILAMASI– CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU)  429 
A. Soruşturma Süreci ve İşlemleri  429 
B. Kovuşturma Süreci ve İşlemleri  431 
C. Mahkeme Kararı ve Sonuçları  432 
IV. DEVLETLER GENEL (UMUMİ) HUKUKU– ULUSLARARASI HUKUK  433 
V. MALİ HUKUK (MALİYE HUKUKU)  434 
VI. GENEL KAMU HUKUKU  435 
VII. İNSAN HAKLARI HUKUKU  436 
VIII. SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU  437 
ONBİRİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI  439 
GENEL TEST SORU ÖRNEKLERİ  443 
Kaynakça  467 
Kavramlar Dizini  481  |