İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Yirmi Beşinci Baskıya Önsöz 6
Kısaltmalar 27
Birinci Bölüm
HUKUK KAVRAMI
I. TOPLUMSAL DÜZEN GEREĞİ 29
II. TOPLUM DÜZENİNİN KURALLARI 30
A. Ahlak Kuralları 30
B. Din Kuralları 32
C. Örf ve Âdet Kuralları (Gelenek Kuralları, Teamüller) 33
D. Görgü Kuralları 34
E. Hukuk Kuralları 35
III. HUKUKUN DİĞER SOSYAL DÜZEN KURALLARINDAN AYRIMI VE ARALARINDAKİ İLİŞKİLER 36
A. Hukuk Kurallarının Belirgin Özellikleri 36
1. Olması Gerekeni Belirtmesi 37
2. Değer Yargısına Dayanması 37
3. Bireylerin Dış Dünyalarına İlişkin Olması 37
4. Muhatabının Kişiler Olması 39
5. Emir ve Yasaklar Yanı Sıra Yetkiler de İçermesi 39
6. Genel ve Kişilik Dışı Olması 40
7. İlkesel Olarak Evrensel Nitelik Taşımaması 40
8. Maddi Yaptırıma Dayanması 41
9. Genellikle Yazılı Nitelik Taşıması 41
B. Hukuk Kuralları ile Diğer Toplumsal Düzen Kuralları Arasındaki İlişkiler 42
1. Hukukun Diğer Sosyal Düzen Kuralları ile Kesişmesi 42
2. Hukukun Diğer Sosyal Düzen Kurallarıyla Çatışması 45
IV. HUKUKUN ÇEŞİTLİ AÇILARDAN ANLAMLANDIRILMASI 47
A. Günlük Dilde Hukuk Kavramı 47
B. Hukuk Terminolojisinde Hukuk Sözcüğünün Çeşitli Açılardan Anlamı 48
1. Pozitif Hukuk (Olan Hukuk–De lege lata) 49
2. Doğal Hukuk (İdeal Hukuk – Tabiî Hukuk–De lege ferenda) 50
3. Maddi Hukuk–Şekli (Usuli) Hukuk 53
4. Objektif Hukuk–Subjektif Hukuk 53
V. HUKUKUN BAŞLICA AMAÇ VE İŞLEVLERİ 54
A. Güvenlik Sağlama 54
B. Toplumsal Düzen ve Barış Sağlama 56
C. Özgürlük Sağlama 56
D. Toplumsal Gereksinimleri Karşılama 57
E. Eşitlik Sağlama 58
F. Adalet Sağlama 60
1. Denkleştirici Adalet 61
2. Dağıtıcı (Paylaştırıcı) Adalet 62
3. Hakkaniyet 63
BİRİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI 66
İkinci Bölüm
HUKUKUN TEMELİ, HUKUK SİSTEMLERİ VE GELENEKSEL AYRIMI
I. HUKUKUN TEMELLENDİRİLMESİ: HUKUKUN DAYANAĞINI AÇIKLAYAN GÖRÜŞLER 69
A. Hukuku Bilinçli İradenin Ürünü Sayan Görüşler 70
1. İlahî İrade Teorisi 70
2. Beşerî İrade Teorisi 70
3. Toplumsal Sözleşme Teorisi 71
B. Hukuku İrade Dışı Bir Oluşumun Ürünü Olduğunu Açıklayan Görüşler 72
1. Doğal Hukuk Teorisi 72
2. Tarihsel Hukuk Teorisi 72
3. Sosyolojik Pozitivizm 73
II. BAŞLICA HUKUK SİSTEMLERİ 73
A. Kara Avrupası Hukuk Sistemi (Roma–Germen Hukuk Sistemi–Kontinental Hukuk Sistemi) 74
1. Hukukun Önemli Ölçüde Yazıya Aktarılmış Olması 75
2. Hukukun, Kamu Hukuku ve Özel Hukuk Şeklinde İkili Ayrımı 75
3. Yargı Ayrılığı Esasına Dayanması 75
4. İçtihatların Hukukun Yardımcı Kaynağı Oluşu 76
5. Köklerinin Roma Hukukuna Uzanması 76
B. Anglo–Sakson Hukuk Sistemi 76
1. Geleneksel Hukukun Etkin Olması 77
2. Hukuk Derlemesine (Tedvin) Gidilmemiş Olması 78
3. Yargı Birliği (Adli Rejim) Rejiminin Benimsenmiş Olması 78
4. Kamu Hukuku ve Özel Hukuk Ayrımının Bulunmayışı 78
5. Yargı Kararlarının Hukukun Ana Kaynağı Oluşu 78
C. İslâm Hukuku Sistemi 79
1. Kur’an (Kitap) 79
2. Sünnet 79
3. İcmâ 80
4. Kıyas (Örnekseme) 80
D. Sosyalist Hukuk Sistemi 82
III. HUKUKUN DERLENMESİ (KODİFİKASYON– KANUNLAŞTIRMA– TEDVİN) 83
A. Tanım 83
B. Derleme Nedenleri 84
C. Derleme Yöntemleri ya da Hukuk Yapım–Yazım Yöntemleri 85
1. Somut Kural Koyma Yöntemi (Kazuistik, Hadiseci, Meseleci Yöntem) 85
2. Soyut Kural Koyma Yöntemi 86
D. Türkiye’de Hukuku Derleme Çabaları 86
1. Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Kadarki Süreçte 87
2. Cumhuriyet Döneminde Hukukun Derlenmesi 90
IV. HUKUKUN GELENEKSEL AYRIMI 91
A. Geleneksel Ayrımının Yetersizliği 92
B. Hukukun Temel Kollara Ayrımında Kullanılan Ölçütler ve Bunların Genel Değerlendirmesi 94
1. Ayrıma Dair Ölçütler 94
a. İrade Serbestisi Ölçütü 95
b. Egemenlik Ölçütü (Kamu Gücü Kullanımı) 95
c. İlişkinin Tarafları Ölçütü 96
d. Çıkar Ölçütü 96
2. Ölçütlerin Değerlendirilmesi 97
C. Ayrımın Şematik Görünümü 99
İKİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI 100
Üçüncü Bölüm
HUKUKTA YAPTIRIM (MÜEYYİDE)
I. HUKUKTA YAPTIRIM KAVRAMI 103
II. YAPTIRIM KOYMA YETKİSİ VE YAPTIRIMIN KANUNİLİĞİ İLKESİ 105
III. YAPTIRIMIN TAŞIMASI GEREKEN NİTELİKLER 105
IV. YAPTIRIMIN TARİHSEL GELİŞİMİ 108
A. Kişisel Öç Aşaması 108
B. Kısas Aşaması 109
C. Hakem–Uzlaşma Aşaması 109
D. Modern Yargılama Aşaması (Yaptırımın Merkezileşmesi) 110
V. YAPTIRIM TÜRLERİ 112
A. Kamu Hukuku Yaptırımları 113
1. İdare Hukukunda 113
a. İdarî Yaptırımlar 113
b. İdareye Uygulanacak Yaptırımlar 115
2. Ceza Hukukunda 116
a. Hapis cezası 117
b. Adli para cezası 118
c. Güvenlik Önlemleri 118
3. Anayasa Hukukunda 119
4. Uluslararası Hukukta 120
B. Özel Hukuk Yaptırımları 122
1. İşlemin Hükümsüzlüğü 122
a. Yokluk 123
b. Mutlak Butlan (Kesin Hükümsüzlük) 125
c. Nispî Butlan (İptal Edilebilirlik) 126
2. Zorla Yerine Getirme (Cebrî İcra) 128
3. Tazminat 129
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI 132
Dördüncü Bölüm
HUKUKUN KAYNAKLARI VE TÜRK POZİTİF HUKUKU
I. HUKUKTA KAYNAK KAVRAMI 135
II. TEMEL (ANA) KAYNAKLAR 140
A. Yazılı Kaynaklar 140
1. Anayasa 141
a. Genel Olarak 141
b. Türkiye’de 142
2. Kanunlar (Yasalar) 143
a. Kanunların Yapılışı Süreci 145
aa. Teklif aşaması 145
bb. Komisyonlarda görüşülme 145
cc. Oylama 146
b. Kanunların Yayımı 148
c. Yürürlüğe Girişi 149
c. Denetimi 150
3. Kanunlara Eş Değer Yazılı Hukuk Kuralları 150
4. Uluslararası Sözleşmeler 151
a. İmza, Onay ve Çekilme 152
b. İç Hukuktaki Etkisi 154
5. Cumhurbaşkanı Kararnameleri (CBK) 155
a. Genel Olarak 155
b. Türleri 155
c. Düzenleme Alanı 156
d. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi–Kanun Çatışması 157
e. Kurallar Hiyerarşisindeki Yeri 157
f. Yürürlüğe Girişi 158
g. Denetimi 158
6. Yönetmelikler (AY, m. 124) 159
7. Yönetmelik Statüsündeki Düzenleyici İşlemler (Adsız Düzenleyici İşlemler) 161
B. Yazılı Olmayan Kaynaklar 162
1. Örf ve Âdet Hukukunun Oluşumu 162
a. Maddi Unsur (Süreklilik–Objektiflik) 162
b. Psikolojik Unsur (Genel İnanç–Subjektif Unsur) 163
c. Hukuksal Unsur 163
2. Örf ve Âdet Çeşitleri 164
3. Örf ve Âdetin Saptanması 165
4. Örf ve Âdet Hukukunun İşlevi 165
a. Boşlukları Doldurma İşlevi 166
b. Belirleyicilik işlevi 167
c. Yorumlayıcı İşlev 167
d. İlga Edici İşlev 167
C. Hukukun Genel İlkeleri 168
III. HUKUKUN YARDIMCI KAYNAKLARI 169
A. Mahkeme Kararları (Yargısal İçtihatlar) 169
1. İçtihadı Birleştirme Kararları 171
2. Anayasa Mahkemesi Kararları 172
B. Öğreti (Bilimsel İçtihatlar–Doktrin) 172
IV. TÜRK POZİTİF HUKUKUNUN BELLİ BAŞLI SORUNLARI 174
A. Hukuk Yapım–Yazım Tekniğine İlişkin 174
B. İçeriğe İlişkin Sorunlar 178
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI 180
Beşinci Bölüm
HUKUKUN UYGULANMASI
I. HUKUKUN NİTELİKLERİ BAKIMINDAN UYGULANMASI 185
A. Emredici Hukuk Kuralları 186
B. Tamamlayıcı Hukuk Kuralları (Yedek Hukuk Kuralları) 186
C. Yorumlayıcı Hukuk Kuralları 187
D. Tanımlayıcı Hukuk Kuralları 188
E. Yetki Verici Hukuk Kuralları 189
F. İlga Edici Hukuk Kuralları 189
II. HUKUK KURALLARININ YER BAKIMINDAN UYGULANMASI 190
A. Yersellik İlkesi (Ülkesellik –Mülkîlik) 191
B. Kişisellik İlkesi (Şahsîlik) 191
C. Karma Yol 192
III. ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI 193
A. Hukuk Kurallarının Derhal Etkisi İlkesi 193
1. Kuralın Yayımı ve Hukuku Bilmemenin Mazeret Oluşturmaması İlkesi 194
2. Hukuk Kuralının Yürürlüğü ve Uygulanması 195
B. Hukuk Kurallarının Yürürlükten Kalkması 196
1. Kendiliğinden Kalkma 197
2. İlga ile Yürürlükten Kalkma 197
a. Açık İlga (Yetkili Makam Tarafından Kaldırma) 198
b. Örtülü İlga (Zımnî İlga) 198
aa. İki Kuralın Eş Değer Oluşunda 199
bb. İki Kural Arasında Hiyerarşi Varsa 200
3. İptal Yoluyla Kalkma 201
C. Hukuk Kurallarının Geriye Yürümezliği Sorunu 201
1. Genel Olarak 201
2. İlkenin İstisnaları 204
a. Ceza Hukukunda 205
b. Yargılama Hukuklarında 205
c. Özel Hukukta 206
IV. ANLAM BAKIMINDAN UYGULANMASI 206
A. Genel Olarak 206
B. Yorum Çeşitleri 207
1. Yapan Organ veya Makama Göre 207
2. Yorumun İçerik ve Sınırı Bakımından 208
C. Yorum Yöntemleri 209
1. Sözel (Lafzî, Metne Dayalı, Literal) Yorum Yöntemi 210
2. Tarihsel Yorum Yöntemi 211
3. Amaçsal Yorum Yöntemi (Teleolojik Yorum–Gai Yorum) 212
4. Sistematik Yorum Yöntemi 213
5. Diğer Yöntemler 214
6. Değerlendirme 214
D. Yorumda Başvurulan Mantık Araçları 215
1. Kıyas (Örnekseme–Benzetme–Anoloji–Argumentum a Simili) 216
2. Evleviyet (Yeğlik Yolu–Haydi Haydi–argumentum a fortiori) 218
3. Karşıt Anlamdan Sonuç Çıkarma (Aksi ile Kanıt– Mefhumu Muhalif Yolu–Argumentum a Contrario) 220
E. Yargıcın Kural Koyma Yetkisi (Yargıç Hukuku) 221
1. Kural Koyma Yetkisinin Koşulları 221
a. Kanunda Boşluk Bulunması 222
aa. Açık Boşluk (Gerçek Boşluk–Kural Dışında Boşluk) 223
bb. Örtülü Boşluk (Gerçek Olmayan Boşluk) 223
b. Örf ve Âdet Kuralının Olmaması 224
2. Yargıcın Kural Koyma Yetkisinin Sınırı ve Yetkinin Kullanımında Uyulması Gereken Kurallar 224
3. Yargıcın Koyduğu Kuralın Yasama İşlevinden Farkı 225
F. Yargıcın Takdir Yetkisi 226
BEŞİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI 228
Altıncı Bölüm
HUKUKTA KİŞİLİK
I. KİŞİ KAVRAMI VE TÜRLERİ 231
A. Gerçek Kişiler 233
B. Tüzel Kişiler 235
1. Tâbi Tutuldukları Hukuk Açısından 235
a. Özel Hukuk Tüzel Kişileri 235
b. Kamu tüzel kişileri 235
2. Yapıları (Bünyeleri) Bakımından 236
II. KİŞİLİĞİN BAŞLANGICI VE SONA ERMESİ 236
A. Gerçek Kişiliğin Başlangıcı ve Sona Ermesi 237
1. Kişiliğin Başlangıcı 237
2. Gerçek Kişiliğin Sona Ermesi 238
a. Ölüm Karinesi 239
b. Gaiplik Karinesi (Kayıplık) 240
aa. Ölüm Tehlikesi İçinde Kaybolma Hali 240
bb. Kendisinden Uzun Zamandır Haber Alınamama Hâli 241
B. Tüzel Kişiliğin Başlangıcı ve Sona Ermesi 242
1. Tüzel Kişiliğin Başlangıcı 242
a. Gerçek Kişiliğin Başlangıcı 243
b. Kamu Tüzel Kişiliğinin Başlangıcı 243
2. Tüzel Kişiliğin Son Bulması 244
III. HUKUKSAL EHLİYET KAVRAMI VE TÜRLERİ 244
A. Hak Ehliyeti 245
B. Eylem Ehliyeti–Fiil Ehliyeti (Medeni Hakları Kullanma Ehliyeti) 246
1. Eylem Ehliyetinin Koşulları 247
a. Erginlik (Rüşt) 248
b. Ayırt Etme Gücü (Sezginlik–Temyiz Gücü) 249
c. Kısıtlı Olmamak (Mahcur Olmamak) 250
2. Eylem Ehliyeti Bakımından Kişilerin Sınıflandırılması 252
a. Tam Ehliyetliler 252
b. Tam Ehliyetsizler 252
aa. İşlemlerinin Durumu 252
bb. Eylemlerinin Durumu 254
c. Sınırlı Ehliyetsizler 255
d. Sınırlı Ehliyetliler 255
IV. KİŞİLER ARASINDA HISIMLIK İLİŞKİSİ (HUKUKSAL YAKINLIK) 257
A. Kan Hısımlığı 257
B. Sözleşmeden Doğan Hısımlık 258
1. “Kayın hısımlığı” 258
2. Yapay hısımlık 258
V. KİŞİLERİN YERLE OLAN BAĞI: YERLEŞİM YERİ (İKAMETGÂH) 259
A. Serbest Yerleşim Yeri 260
B. Kanunî (Yasal) Yerleşim Yeri 261
C. Varsayımsal Yerleşim Yeri 261
ALTINCI BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI 262
Yedinci Bölüm
HAK KAVRAMI
I. HAK KAVRAMINI AÇIKLAYAN GÖRÜŞLER 265
A. İrade Teorisi 266
B. Çıkar–Menfaat Teorisi 266
C. Karma Teori (Eklektik Görüş) 267
II. HAKKIN UNSURLARI 267
A. Hak Öznesi 268
B. Konu 269
C. Yaptırım 269
D. Muhatap 270
E. Menfaat 270
F. Yetki 270
III. HAKLARIN ÇEŞİTLİ AÇILARDAN SINIFLANDIRILMASI 271
A. Kamu Hakları ve Sınıflandırılması 272
1. Kamu Hakkı: Kavramsal Çerçeve 272
2. Kamu Haklarının Sınıflandırılması 273
a. Kişi Hakları (Negatif Statü Hakları) 274
b. Sosyal ve Ekonomik Haklar (Pozitif Statü Hakları) 275
c. Siyasal Haklar (Aktif Statü Hakları) 275
3. Kamu Haklarının Sınırlandırılması ve Korunması 276
a. Sınırlama 276
b. Durdurma 276
c. Kamu Haklarının Kötüye Kullanılması 277
B. Özel Haklar ve Çeşitli Açılardan Sınıflandırılması 277
1. Özel Hak: Kavramsal Çerçeve 277
2. Özel Hakların Sınıflandırılması 278
a. Konularına Göre Haklar 278
aa. Şahısvarlığı Hakları (Kişilik Hakları) 278
bb. Malvarlığı Hakları 280
b. Niteliklerine Göre Haklar (İleri Sürülebilirlik Çevresi Bakımından) 280
aa. Mutlak Haklar 280
aaa. Mallar Üzerindeki Mutlak Haklar 281
bbb. Şahıslar Üzerindeki Mutlak Haklar 282
bb. Nispî Haklar 282
c. Devir Kabiliyetlerine Göre 284
d. Amaçları Yönünden Haklar (Hukuksal Sonuç ve Etkilerine Göre) 284
aa. Yenilik Doğuran Haklar (İnşaî Haklar) 284
aaa. Kurucu Yenilik Doğuran Haklar 285
bbb. Bozucu Yenilik Doğuran Haklar 285
ccc. Değiştirici Yenilik Doğuran Haklar 286
bb. Yenilik Doğurmayan Haklar (Alelâde–Yalın Haklar) 286
YEDİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI 287
Sekizinci Bölüm
HAKLARIN KAZANILMASI VE KORUNMASI
I. HUKUKSAL OLAY 292
II. HUKUKSAL EYLEMLER 292
III. HUKUKSAL İŞLEMLER 293
A. Hukuksal İşlemin Unsurları 294
B. Hukuksal İşlemlerde Şekil 295
C. Hukuksal İşlemlerin Çeşitli Açılardan Sınıflandırılması 296
1. Katılanların Sayısına Göre 297
2. İrade Açıklamasının Sonuçlarını Doğuracağı Zaman Bakımından 298
3. Karşılıklı Yükümlülükler Getirip Getirmemeleri Bakımından İşlemler 298
4. Sebebe Bağlı Olup Olmamaları Bakımından 299
D. Hukuksal İşlemlerde İradeyi Sakatlayan Durumlar 299
1. İsteyerek Ortaya Çıkan İrade Sakatlıkları 300
2. İstenmeyerek Ortaya Çıkan İrade Sakatlıkları 302
a. Hata (Yanılma) 302
b. Hile (Aldatma) 303
c. Tehdit (Korkutma–İkrah) 303
E. Kamu Hukuku İşlemleri 304
1. Yasama İşlemleri 305
2. Yürütme İşlemleri 306
a. Cumhurbaşkanı İşlemleri 306
b. İdarî Teşkilatın İşlemleri 307
aa. İdarî İşlemler 307
bb. İdarî Sözleşmeler 308
3. Yargı İşlemleri 308
IV. HAKLARIN KAZANILMASI VE KAYBI YOLLARI 309
A. Hakların Kazanılması Yolları 309
1. Aslen (ilk elden) Kazanma 310
2. Devir Yoluyla Kazanma 310
3. Tesisen (Kurma Yoluyla) Kazanma 310
4. Zamanaşımı Yoluyla Kazanma 310
B. Hakların Kaybedilmesi Yolları 311
1. Genel Olarak 311
2. Hakların Kaybında Zamanın Rolü 312
a. Zamanaşımı Süresi 312
b. Hak Düşürücü Süre 313
c. Sürenin Niteliğinin Belirlenmesi ve Aralarındaki Farklar 313
V. HAKLARIN KORUNMASI 314
A. İstem (Talep) Hakkı 314
B. Dava Hakkı 314
1. Tanım 314
2. İspat (Kanıt) Yükü 315
C. Hakkın Bizzat Korunması Yolları 316
1. Haklı Savunma (Meşru Müdafaa) 316
2. Zorda Kalma (Iztırar Hali) 317
3. Zorda Kalma ile Haklı Savunma Arasındaki Farklar 317
4. Kuvvet Kullanma Yolu 318
VI. ÖZEL HAKLARIN KAZANILMASI, KULLANILMASI VE KAYBINDA DÜRÜST DAVRANMA VE İYİNİYET KURALI 318
A. Dürüst Davranma Kuralı 318
B. Hakkın Kötüye Kullanılması 320
1. Tanım 320
2. Hakkın Kötüye Kullanımının Varlık Koşulları 321
a. Bir hakkın varlığı 321
b. Hakkın dürüst davranma kuralına aykırı kullanılması 321
c. Hakkın kötüye kullanımının başkasını zarara uğratması 321
3. Hakkın Kötüye Kullanılmasının Sonucu 322
4. Hakkın Kötüye Kullanılması ile “Kanuna Karşı Hile” İlişkisi 322
C. İyiniyet 323
1. Tanım 323
2. İyiniyetin Geçerli Olabilmesi İçin Gerekli Koşullar 323
a. Hakkı Kazanmayı Engelleyen Bir Eksikliğin Varlığı 323
b. Hakkın Kazanılması İçin Kanunun İyiniyeti Araması 324
c. Kişinin İyiniyetli Olması 324
3. İyiniyet Karinesi 324
4. İyiniyetin Korunduğu Durumlar 325
a. Aile Hukukunda 325
b. Taşınır Malın Mülkiyetinin Kazanılmasında 325
aa. Sahibinin Elinden Rızası ile Çıkan Mallarda 326
bb. Sahibinin Elinden Rızası Dışında Çıkan Mallarda 326
c. Taşınmaz Malın Mülkiyetinin Kazanılmasında 327
SEKİZİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI 328
Dokuzuncu Bölüm
HUKUKTA SORUMLULUK VE
SORUMLULUĞUN İŞLETİLMESİ
I. MEDENİ HUKUKTA SORUMLULUK (MEDENİ SORUMLULUK) 334
A. Hukuksal İşlemlerden 335
B. Haksız Eylemlerden Doğan Sorumluluk 335
1. Kusurlu Sorumluluk 335
a. Hukuka Aykırılık 336
b. Kusur 336
c. Zarar 337
d. Nedensellik Bağı (İlliyet Rabıtası) 337
2. Kusursuz Sorumluluk 337
C. Sorumluluğu Ortadan Kaldıran ya da Azaltan Durumlar 339
II. CEZA HUKUKUNDA SORUMLULUK (CEZAİ SORUMLULUK) 339
III. İDARE HUKUKUNDA SORUMLULUK (İDARÎ SORUMLULUK) 341
A. Kusura Dayalı Sorumluluk 341
B. Kusursuz Sorumluluk 342
IV. ANAYASA HUKUKUNDA SORUMLULUK 343
A. Cumhurbaşkanının Cezai Sorumluluğu 344
B. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanların Sorumluluğu 345
V. TÜRK HUKUKUNDA YARGI DÜZENİNİN GENEL ESASLARI: SORUMLULUĞUN İŞLETİLMESİ 346
A. Adli Yargı 349
1. İlk Derece Mahkemeleri 349
a. Hukuk Mahkemeleri (Hukuk Yargısı) 349
b. Ceza Mahkemeleri (Ceza Yargısı) 350
2. İkinci Derece Mahkemeler: Bölge Adliye Mahkemeleri (BAM) 351
3. Denetim Yolları 352
a. İstinaf 353
b. Temyiz 353
c. Yargılamanın Yenilenmesi 355
B. İdari Yargı 355
1. İlk Derece Mahkemeleri 356
2. Denetim Yolları 356
a. Bölge İdare Mahkemeleri (İstinaf) 356
b. Temyiz Yolu (Danıştay) 357
c. Yargılamanın Yenilenmesi (Olağanüstü Başvuru) 358
d. Kanun Yararına Temyiz 358
C. Anayasa Yargısı 359
1. Mahkemenin Görevleri (AY, m. 148) 359
2. Bireysel Başvuru 360
3. Anayasa Mahkemesi Kararlarının Sonuçları 361
D. Uyuşmazlık Yargısı 361
E. Hesap Yargısı (Sayıştay) 363
F. Seçim Yargısı 364
DOKUZUNCU BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI 367
Onuncu Bölüm
ÖZEL HUKUK BİLGİSİ
I. MEDENİ HUKUK 374
A. Aile Hukuku (TMK, m. 118–494) 375
1. Nişanlanma 375
2. Evlenme 375
3. Kanunî (Yasal) Mal Rejimi 376
4. Soybağı (Nesep) 376
5. Velayet– Vesayet Kurumu 377
B. Miras Hukuku (TMK, m. 495–682) 377
C. Eşya Hukuku (TMK, m. 683–1027) 378
1. Mülkiyet 378
a. Mülkiyet Hakkının İçeriği 379
aa. Bütünleyici parça 379
bb. Eklenti 379
b. Mülkiyet Türleri 380
aa. Paylı Mülkiyet 380
bb. Elbirliği Mülkiyeti 380
2. Sınırlı Aynî Haklar 381
3. Zilyetlik 381
4. Tapu Sicili 382
II. BORÇLAR HUKUKU 383
A. Sözleşmeler 384
B. Haksız Eylemler 384
C. Sebepsiz Zenginleşme 385
III. TİCARET HUKUKU 386
A. Ticari İşletme Hukuku 386
B. Şirketler Hukuku 387
1. Şirket Kavramı ve Türleri 388
2. Ticari Şirketler 388
a. Kolektif şirket 388
b. Komandit şirket 388
c. Anonim şirket 389
d. Limitet şirket 389
e. Kooperatifler 389
C. Kıymetli Evrak Hukuku 390
D. Deniz Ticareti Hukuku 391
E. Sigorta Hukuku 392
IV. DEVLETLER ÖZEL HUKUKU (MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK) 392
A. Vatandaşlık Hukuku (Uyrukluk, Tabiiyet, Yurttaşlık Hukuku) 393
1. Vatandaşlık Tanımı ve Anayasal Güvenceler 393
2. Vatandaşlığın Kazanımı 394
B. Yabancılar Hukuku 395
C. Kanunlar Çatışması (Bağlama Kuralları) 396
V. MEDENİ USUL HUKUKU (MEDENİ MUHAKEME– MEDENİ YARGILAMA HUKUKU) 397
A. Görev 398
B. Yetki 398
C. Davanın Açılması, Yürütülmesi ve Hüküm 399
VI. İCRA VE İFLAS HUKUKU (TAKİP HUKUKU– CEBRİ İCRA HUKUKU) 400
ONUNCU BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI 402
Onbirinci Bölüm
KAMU HUKUKU BİLGİSİ
I. ANAYASA HUKUKU 408
A. Genel Olarak 408
B. 1982 Anayasası 409
1. Devletin Nitelikleri 409
a. İnsan Haklarına Saygılı Devlet 409
b. Atatürk Milliyetçiliğine Bağlılık 410
c. Demokratik Devlet Anlayışı 410
d. Hukuk Devleti 411
e. Sosyal Devlet 412
f. Lâik Devlet 413
2. Devletin Temel Organları 414
a. Türkiye’de Yasama Organı 415
aa. TBMM Üyeliği ve Dönemi 415
bb. TBMM Seçimleri 416
cc. TBMM’nin Çalışma Esasları: TBMM İçtüzükleri (AY, m. 95) 416
b. Türkiye’de Yürütme Organı 417
aa. Cumhurbaşkanı Olma Koşulları, Görev Süresi ve Seçimi 417
bb. Cumhurbaşkanı Yardımcıları, Cumhurbaşkanına Vekâlet ve Bakanlar 418
cc. Yargı 419
II. İDARE HUKUKU 420
A. Genel Olarak 421
B. Türkiye’nin İdarî (Yönetimsel) Yapısı 422
1. Merkezî Yönetim 422
2. Yerinden Yönetim 423
a. Yer Yönünden Yerinden Yönetim Kuruluşları: Yerel Yönetimler 424
b. Hizmet Yerinden Yönetim Kuruluşları 425
C. İdarî İşleyiş Esasları 425
D. Suç Kavramı ve Hukuka Aykırılık İlişkisi 426
E. Ceza Hukukunda Af 427
F. Dava ve Ceza Zamanaşımı 428
III. CEZA USUL HUKUKU (CEZA YARGILAMASI– CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU) 429
A. Soruşturma Süreci ve İşlemleri 429
B. Kovuşturma Süreci ve İşlemleri 431
C. Mahkeme Kararı ve Sonuçları 432
IV. DEVLETLER GENEL (UMUMİ) HUKUKU– ULUSLARARASI HUKUK 433
V. MALİ HUKUK (MALİYE HUKUKU) 434
VI. GENEL KAMU HUKUKU 435
VII. İNSAN HAKLARI HUKUKU 436
VIII. SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU 437
ONBİRİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI 439
GENEL TEST SORU ÖRNEKLERİ 443
Kaynakça 467
Kavramlar Dizini 481 |