İÇİNDEKİLER
İçindekiler
9. Baskıya Önsöz 7
Kısaltmalar 19
§ 1. KIYMETLİ EVRAK KAVRAMI
I. GENEL OLARAK SENET VE KIYMETLİ EVRAK KAVRAMI 21
II. KIYMETLİ EVRAKIN TANIMI VE UNSURLARI 25
A. Tanımı 25
B. Unsurları 26
1. Senet (Kıymetli Evrak Senettir) 26
2. Hak 28
3. Senet ile Hakkın Kaynaşması (Kıymetli Evrakta Hak ve Senet Birbirine Sıkı Sıkıya Bağlıdır) 29
C. Kıymetli Evrak ile Adi Senetler Arasındaki Farklar 30
III. KIYMETLİ EVRAKIN ÖZELLİKLERİ 33
A. Kıymetli Evrak Bir Borç Senedidir 33
B. Hak Hukuken Başkasına Devredilebilir Olmalıdır 34
C. Hak Nakden Değerlendirilebilen Bir Hak Olmalıdır 35
Ç. Hakla Senet Arasında Sıkı Bir Bağ Vardır 35
D. Soyutluk İlkesi Yürürlüktedir 35
E. Kıymetli Evrak Türleri Sınırlı Sayıda Düzenlenmiştir 36
F. Kıymetli Evrak Sıkı Şekil Şartlarına Bağlıdır 36
IV. KIYMETLİ EVRAK TEORİLERİ (Kıymetli Evrakta Hakkın Doğumu) 36
A. Kreasyon (Yaratma) Teorisi 38
B. Sözleşme (Akit) Teorisi 38
C. Görünüşe Güven İlkesi ile Birleştirilmiş Sözleşme Teorisi 39
V. KIYMETLİ EVRAKIN TASNİFİ 41
A. Temsil Ettikleri Hakkın Türü Bakımından (Konuları Yönünden) 41
1. Para Senetleri (Alacak Senetleri) 41
2. Pay Senetleri (Hisse Senetleri) 41
3. Emtia Senetleri 41
4. Diğer Eşya Hukuku Senetleri 42
B. Hakkın Senetten Önce Var Olup–Olmaması Bakımından (İşlevleri Yönünden) 42
1. Kurucu (İhdas Edici, Hak Doğurucu) Kıymetli Evrak 42
2. Hakkı Açıklayıcı (İzhari, İhbari) Kıymetli Evrak 42
C. Devir Şekilleri Bakımından (Hak Sahibinin Belirlenme Şekli Bakımından) 43
1. Nama Yazılı Kıymetli Evrak (Registered Negotiable Instruments) 43
a. Tanımı 43
b. Eksik Nama Yazılı Senetler 45
aa. Genel Kural 45
bb. İstisna – Nama Yazılı Pay Senetlerinin Devri 47
ç. Nama Düzenlenebilecek Kıymetli Evrak 47
2. Emre Yazılı Kıymetli Evrak (Negotiable Instruments Payable to Order) 47
a. Tanımı 47
b. Emre Yazılı Senetlerin Devri 48
3. Hâmile/Hâmiline Yazılı Kıymetli Evrak (Negotiable Instruments Payable to Bearer) 49
Ç. Düzenlenmelerine Sebep Olan Hukuki İşlemle İlişkileri Bakımından 51
1. Sebep Kavramı 51
2. Soyut (Sebepten Bağımsız–İlli Olmayan) Kıymetli Evrak 51
3. Somut (Sebebe Bağlı–İlli) Kıymetli Evrak 51
D. Kamu Güvenine Sahip Olup – Olmaması Bakımından Kıymetli Evrak 52
1. Genel Olarak 52
2. Kamu Güvenine Sahip Olan Senet 52
3. Kamu Güvenine Sahip olmayan Senet 53
E. Asli veya Tali (Fer’i, İkincil) Senet Nitelikleri Yönünden Kıymetli Evrak 53
VI. KIYMETLİ EVRAKIN TÜRÜNÜN DEĞİŞTİRİLMESİ (TAHVİLİ/DÖNÜŞTÜRÜLMESİ) 53
A. Kavram 53
B. Tür Değiştirme Çeşitleri 54
1. Kanun Gereği Tür Değişimi 54
2. İradi Tür Değişimi 55
§ 2. KIYMETLİ EVRAKTA SAVUNMA
(Def’i ve İtirazlar)
I. GENEL OLARAK SAVUNMA KAVRAMI 57
II. KIYMETLİ EVRAK’TA SAVUNMA (DEF’İ VE İTİRAZ) TÜRLERİ 58
A. Senet Metninden Doğan Def’i ve İtirazlar 58
1. Senet Metninden Doğan Def’iler 58
2. Senet Metninden Doğan İtirazlar 59
B. Senedin Hükümsüzlüğüne İlişkin Savunmalar 60
C. Kişisel (Şahsi) Savunmalar 62
§ 3. KIYMETLİ EVRAKIN ZIYAI VE İPTALİ
I. TÜRK TİCARET KANUNU’NDAKİ DÜZENLENİŞİ VE İPTALE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER 69
II. NAMA YAZILI KIYMETLİ EVRAKIN ZIYAI SEBEBİYLE İPTALİ 71
III. HAMİLE YAZILI KIYMETLİ EVRAKIN ZIYAI SEBEBİYLE İPTALİ 71
IV. EMRE YAZILI KIYMETLİ EVRAKIN ZIYAI SEBEBİYLE İPTALİ 73
V. İPTAL KARARININ HUKUKİ SONUÇLARI 74
§ 4. KAMBİYO SENETLERİ
(TİCARİ SENETLER–COMMERCIAL PAPERS)
I. KAMBİYO SENETLERİNİN HUKUKİ NİTELİKLERİ VE EKONOMİK FONKSİYONLARI 75
A. Genel Bilgi ve Yasal Düzenleme 75
B. Kambiyo Senetlerine İlişkin Temel Özellikler 76
1. Kambiyo Senetlerinin Kanunen Emre Yazılı Olması 76
2. Kambiyo Senetlerinin Hukuki Nitelikleri 76
3. Kambiyo Senetlerinde Ehliyet, İmza ve Temsil 76
a. Ehliyet ve İmza 76
b. Temsil 78
II. KAMBİYO SENETLERİNE İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR ve KAMBİYO SENETLERİNDE BEDELSİZLİK MESELESİ 82
A. Kambiyo Senetlerine İlişkin Temel Kavramlar 82
B. Kambiyo Senetlerinde Bedelsizlik Meselesi 83
III. POLİÇE (BILL OF EXCHANGE) 86
A. Poliçenin Tanımı ve Hukuki Niteliği 86
B. Poliçede Şekil Şartları (Poliçenin Unsurları) 87
1. Poliçenin Mutlak Zorunlu Unsurları 87
a. Poliçe Kelimesi 87
b. Kayıtsız, Şartsız Belirli Bir Bedelin Ödenmesi Emri 88
aa. Belirli Bir Bedelin Ödenmesi 88
bb. Kayıtsız ve Şartsız Havale Niteliği 92
aaa. Genel Olarak 92
bbb. Senedin Geçerliliğini Etkileme Yönünden Yazılmamış Sayılan Kayıt ve Şartlar 93
ccc. Senede Geçerli Olarak Konulabilecek Kayıtlar 93
c. Ödeyecek Kimsenin (Muhatabın) Ad ve Soyadı 94
ç. Lehtar (Kime veya Kimin Emrine Ödenecek ise Onun Adı) 95
d. Düzenlenme Tarihi 96
e. Düzenleyenin İmzası 96
2. Alternatif Zorunlu Unsurlar 97
a. Düzenleme Yeri 97
b. Ödeme Yeri ve Adresli Poliçe ile Yerleşim Yerli Poliçe Kavramları 99
3. İsteğe Bağlı Unsur– Vade 100
a. Genel Olarak 100
b. Vade Türleri 100
aa. Belli Bir Günde Ödenecek Poliçeler 100
bb. Düzenlenme Tarihinden Belirli Bir Süre Sonra Ödenecek Poliçeler 101
cc. Görüldüğünde Ödenecek Poliçeler 101
çç. Görüldükten Belli Bir Süre Sonra Ödenecek Poliçeler 101
c. Vade ve Faiz Kaydı İlişkisi 102
B. İmzaların İstiklâli (Bağımsızlığı) Prensibi 102
C. Beyaz (Açık) Poliçe– Açık Kambiyo Senedi 103
Ç. Poliçenin Cirosu 105
1. Cironun Hukuki Niteliği 105
2. Cironun Türleri 108
a. Biçim Yönünden 108
b. Amaç Yönünden Ciro Ayrımı 111
aa. Temlik Cirosu ve Fonksiyonları 111
aaa. Temlik Cirosu 111
bbb. Fonksiyonları 111
bb. Rehin Cirosu 113
cc. Tahsil Cirosu 115
3. Cironun Şartları ve Yapılabileceği Süre 117
a. Cironun Şartları 117
aa. Cironun Kayıt ve Şarta Bağlanmaması 117
bb. Cironun Çizilmemiş Olması 118
cc. Cironun Yasaklanmamış Olması 118
aaa. Genel Olarak 118
bbb. Cironun Düzenleyen Tarafından Yasaklanması 118
ccc. Cironun Lehtar ve Cirantalar Tarafından Yasaklanması 119
b. Cironun Yapılabileceği Süre 119
D. Poliçede Kabul 120
1. Kavram 120
2. Şekli 121
3. Kabule Arz 122
a. İsteğe Bağlılık Kuralı 122
b. Kabul İçin Arzın Mümkün Olmadığı Hâller 122
aa. Kanunen Kabul İçin Arzın Mümkün Olmaması 122
bb. Düzenleyenin Poliçenin Kabul İçin Arzını Yasaklaması 123
aaa. Genel Olarak 123
bbb. Düzenleyenin Kabul İçin Arzı Süresiz Yasaklaması 123
ccc. Düzenleyenin Kabul İçin Arzı Belirli Bir Süre İçin Yasaklaması 123
c. Kabul İçin Arzın Mecburi Olduğu Haller 123
aa. Genel Olarak 123
bb. Kanundan Doğan Zorunlu Haller 123
aaa. Görüldüğünden Belirli Süreli Vadeli Poliçeler 123
bbb. Yerleşim Yerli (İkametgâhlı) ve Adresli Poliçeler 124
cc. İradeden Doğan Zorunlu Haller 124
aaa. Kabul İçin İbrazın Keşideci Tarafından Zorunlu Tutulması 124
bbb. Kabul İçin İbrazın Cirantalar Tarafından Zorunlu Tutulması 124
ç. Düzenleyenin ve Cirantaların Poliçenin Kabul Edilmemesinden Sorumlu Olmayacakları Koşulunun Hukuki Durumu 125
E. Poliçede Aval 126
1. Tanımı, Hukuki Niteliği ve Avalde Eşin Rızası Sorunu 126
a. Tanımı ve Hukuki Niteliği 126
b. Avalde Eşin Rızası Sorunu 127
2. Aval, Kefalet ve Garanti Sözleşmesi İlişkisi 128
3. Avalde Şekil 129
4. Avalde Kişiler 130
F. Poliçede Ödeme 131
1. Ödeme İçin İbraz 131
2. Ödeme 132
a. Vadeden Önce Ödeme 132
b. Vadede Ödeme 133
3. Kısmi Ödeme ve Poliçe Bedelinin Tevdii 133
a. Kısmi Ödeme 133
b. Poliçe Bedelinin Tevdii 133
G. Poliçede Kabul Etmeme veya Ödememe Hâllerinde Müracaat (Başvuru) Hakları 134
1. Hâmile Karşı Sorumlu Olan Kişiler 134
2. Müracaat Hakkının Doğduğu Haller 135
a. Vadenin Gelmesi 135
b. Vadenin Gelmesinden Önce Müracaat Hakkının Doğduğu Haller 135
3. Müracaat Hakkının Kullanım Koşulları 136
a. Genel Olarak 136
b. Kabul Etmeme Protestosu Çekilmesi 136
aa. Genel Olarak 136
bb. Kabul Etmeme Protestosunun Şekli 136
cc. Kabul Etmeme Protestosunun İçeriği 137
c. Ödememe Protestosu Çekilmesi 137
ç. Sakat Protesto Çekilmesi Durumu 139
d. Protestodan Muafiyet Halleri 139
aa. Kanuni Muafiyet Halleri 139
aaa. Poliçe Borçlusunun İflası 139
bbb. Mücbir Sebep (30 Günü Aşan) 140
bb. İradi Muafiyet Halleri 140
aaa. Kabul Etmeme Protestosuna Özgü Haller 141
bbb. Kabul Etmeme ve Ödememe Protestosuna İlişkin Ortak Haller 141
e. İhbar Yükümlülüğü 141
f. Müracaat Hakkının Düşmesi 142
4. Müracaat (Başvuru) Hakkının Kapsamı 143
a. Hâmilin Müracaat Hakkının Kapsamı 143
b. Ödeyen Kişinin Müracaat Hakkının Kapsamı 144
H. Retret 144
I. Poliçede Araya Girme 144
İ. Poliçeden Doğan Talep Haklarında Zamanaşımı ve Zamanaşımını Kesen ve Durduran Haller 145
1. Poliçeden Doğan Talep Haklarında Zamanaşımı 145
2. Zamanaşımını Kesen ve Durduran Haller 146
a. Zamanaşımını Kesen Haller 146
b. Zamanaşımını Durduran Haller 147
J. Poliçede Sebepsiz Zenginleşme ve Karşılığın Devri 148
1. Poliçede Sebepsiz Zenginleşme Davası 148
2. Poliçede Karşılığın Devri 150
a. Genel Olarak 150
b. Karşılığın Kanun Gereği Devri (Düzenleyenin İflası) 151
b. Karşılığın Düzenleyen Tarafından İradi Devri 151
ç. Her İki Durum İçin Ortak Hüküm 152
IV. BONO (EMRE YAZILI SENET – PROMISSORY NOTE) 152
A. Genel Olarak 152
B. Bono ve Tanımı 154
C. Bononun Şekli Şartları 154
1. Genel Olarak 154
2. Bononun Zorunlu Şekli Şartları 155
a. Türkçe Olarak Veya Senedin Yazılı Olduğu Dildeki Karşılığı Olarak Kullanılan “Bono” veya “Emre Yazılı Senet” Kelimesi 155
b. Kayıtsız ve Şartsız Belirli Bir Bedelin Ödenmesi Vaadi 155
c. Lehtar (Adı ve Soyadı veya Ticaret Unvanı) 156
ç. Düzenleme (Keşide) Tarihi 157
d. Düzenleyenin (Keşidecinin) İmzası 157
3. Bononun Alternatifli Zorunlu Şekli Şatları 158
a. Düzenleme Yeri 158
b. Ödeme yeri 159
4. Bononun İhtiyari Şekli Şartları 159
a. Vade ve Özelliği 159
b. Diğer İhtiyari Şekli Şartlar 161
aa. Yetki kaydı 161
bb. Muacceliyet kaydı 161
cc. Faiz kaydı 162
C. Bedeli Nakden veya Malen Alınmıştır Kaydı 162
Ç. Bononun Düzenlemesi ve Tedavül Şekli 163
D. Bonoda Ehliyet ve Temsil ile Beyaz Bono ve Hatır Bonosu 164
1. Ehliyet 164
2. Temsil 164
3. Beyaz Bono, Hatır Bonosu ve Teminat Bonosu 164
D. Bononun Devri 165
1. Ciro 165
2. Bonoda Cironun Süresi 165
3. Cironun Şekli 166
a. Tam Ciro 166
b. Beyaz Ciro 166
F. Bono Bedelinin Yetkili Hâmil Tarafından Tahsil Edilmesi 167
G. Bono Bedelinin Ödenmesi 168
1.Genel Olarak 168
2. Nama Yazılı Bonolarda Bono Bedelinin Ödenmesi 168
3. Emre Yazılı Bonolarda Bono Bedelinin Ödenmesi 170
H. Bonoda Aval 170
I. Müracaat (Başvurma) Hakkı 171
1. Genel Olarak 171
2. Vadeden Önce Müracaat Hakkının Kullanılması 172
3. Müracaat Hakkının Kullanılması Halinde Yetkili Hâmilin Senet Borçlularından Talep Edebilecekleri 173
4. Hâmile Ödeme Yapan Kimsenin Müracaat Hakkının Kapsamı 173
5. Araya Girerek Ödeme 173
İ. Müracaat Hakkının Kullanılmasına İlişkin Zamanaşımı Süreleri ve Sebepsiz Zenginleşme Davası 174
1. Bonoda Zamanaşımı 174
2. Bonoda Sebepsiz Zenginleşme Davası 174
J. Bonoya da Uygulanacak Poliçe Hükümlerine Bakış 175
V. ÇEK (CHECK) 176
A. Çek Kavramı, Özellikleri ve Hukukumuzda Düzenlenişi 176
1. Çek Kavramı 176
2. Çekin Özellikleri 177
a. Çekin Kambiyo Senedi Niteliği 177
b. Çekin Kanunen Emre Yazılı Senet Niteliği 177
c. Çekin İfa Uğruna Edim Niteliğinde Olması 178
ç. Çekin Havale Niteliği 179
d. Çekin Ödeme Aracı Niteliği 180
3. Hukukumuzda Çekin Güncel Düzenlenişi 181
B. Muhatap Banka ile Çek Düzenleyen Arasındaki Hukuki İlişki 181
1. Genel olarak 181
2. Çek Sözleşmesi ve Şekli 182
C. Çek Düzenleme Koşulları Çeklerin Ayrımı 184
1. Çek Düzenleme Koşulları 184
2. Renklerine Göre Çeklerin Ayrımı 185
a. Genel Olarak 185
b. Tacir Çekleri 185
c. Tacir Olmayan Kişi Çekleri 185
ç. Hâmiline Çeklere İlişkin Renkler 185
aa. Tacir Hâmiline Çeklerin Renkleri 185
bb. Tacir Olmayan Kişi Hâmiline Çeklerin Renkleri 186
Ç. Çekte Şekil Şartları 186
1. Çek Kelimesi 186
2. Belirli Bir Bedelin Ödenmesi İçin Kayıtsız ve Şartsız Havale 187
3. Ödeyecek Kimsenin Ticaret Unvanı 187
4. Ödeme Yeri 187
5. Düzenlenme Tarihi 187
6. Düzenlenme Yeri 188
7. Düzenleyenin İmzası 188
8. Banka Tarafından Verilen Seri Numarası 189
9. Karekodu 189
D. Çekte Şekil Şartlarının Özellikleri 190
1. Lehtarın Çekin Geçerlilik Şekil Şartı Olmaması 190
2. Yabancı Banka Tarafından Bastırılan Çeklerde Seri Numara ve Karekodu Unsurlarının Yokluğunun Çeki Geçersiz Kılmaması 191
3. Çekte Vade ve İbraz Süreleri 191
a. Çekte Vade Sorunu 191
b. İleri Düzenlenme Tarihli (Post Date) Çek 192
c. İbraz Süreleri 194
E. Çekin Devri 195
F. Çekte Ödeme ve Ödemenin Engellenmesi 196
1. Çekte Ödeme 196
2. Çekin Ödenmesi ile İlgili Bazı Özel Durumlar 197
a. Çizgili Çek ve Ödenmesi 197
aa. Genel Olarak 197
bb. Genel Çizgili Çek – Özel Çizgili Çek 197
b. Mahsup Çeki ve Ödenmesi 197
c. Teyitli Çek ve Ödenmesi 198
ç. Vizeli Çek ve Ödenmesi 198
d. Adresli ve Yerleşim Yerli Çek ve Ödenmesi 199
e. Garantili Çek ve Ödenmesi 199
3. Çekten Cayma ile Ödemenin Engellenmesi 200
4. Ödemeden Kaçınma Hâlinde Hâmilin Hukuki Müracaat Hakları 201
a. Ödenmeme Keyfiyetinin Tespiti 201
b. Hukuki Sorumluluk ve Çekte Zamanaşımı 202
aa. Hukuki Sorumluluk 202
bb. Çekte Zamanaşımı 203
G. Poliçe Hükümlerine Yapılan Yollamalar 203
H. 5941 Sayılı Çek Kanunu’nun İrdelenmesi 204
1. ÇK.’nın Amacı 205
2. Bankanın Araştırma Yükümlülüğü, Çek Hesapları ve Çek Defterleri 205
3. İbraz, Ödeme, Çekin Karşılıksız Olduğunun Tespiti, Bankanın Sorumluluğu ve Gecikme Cezası 210
4. Bankaların Bildirim Yükümlülüğü 213
5. Ceza Sorumluluğu, Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağı 214
6. 7226 Sayılı Torba Kanun ile Eklenen Çek Kanunu Geçici 5. Maddesinin İncelenmesi 216
7. Etkin Pişmanlık ve Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağının Kaldırılması 218
8. Diğer Hükümler 219
§ 5. EMTİA SENETLERİ (COMMODITY INSTRUMENTS)
I. KAVRAM 221
II. UMUMİ MAĞAZA 221
III. MAKBUZ SENEDİ (WARE RECEIPT) VE VARANT (WARRANT) 221
A. Makbuz Senedinin Geçerlilik Şekil Şartları 222
B. Varantın Şekil Şartları 222
C. Defter 222
Ç. Kısmi Senet 223
D. Ciro 223
1. Şekli 223
2. Hükümleri 223
E. Mallar Üzerinde Tasarruflar 223
1. Yapılamayacak İşlemler 223
2. Malın Geri Alınması 224
3. Sattırma Hakkı 224
a. Sattırma Şartları 224
b. Satış Bedeli 224
4. Müracaat Hakkı 224
5. Sigorta 224
F. Zamanaşımı 225
G. Makbuz Senedi ve Varantın Zıyaı ve İptali 225
Yararlanılan Kaynaklar 227
Kavramlar Dizini 231 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
