İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Şekiller Listesi 17
Kısaltmalar 19
Birinci Bölüm
FİNANSAL TABLO KAVRAMI
1.1. FİNANSAL TABLOLARIN TANIMI 21
1.2. FİNANSAL TABLOLARIN DÜZENLENME AMAÇLARI 22
1.3. FİNANSAL TABLOLARIN SINIRLARI 22
1.3.1. Finansal Tablolar Geçici Niteliktedir 23
1.3.2. Belli Bir Döneme Ait Gelirin Hesaplanması Özneldir 23
1.3.3. Finansal Tablolarda Yer Alan Rakamlar Salt Doğru ve Kesin Değildir 23
1.3.4. Finansal Tablolar Farklı Tarihlerde Farklı Para Değerleri Üzerinde Yapılmış İşlemleri Yansıtırlar 24
1.3.5. Finansal Tablolar İşletmeye İlişkin Tüm Bilgileri İçermezler 25
1.3.6. Finansal Tablolar Bir İşletmenin Mali Durumuna Etki Yapan Tüm Etmenleri Göstermezler 25
1.4. FİNANSAL TABLO KULLANICILARI 25
1.4.1. İç Bilgi Kullanıcıları 26
1.4.1.1. Ortaklar 26
1.4.1.2. Yöneticiler 26
1.4.1.3. Çalışanlar 27
1.4.2. Dış Bilgi Kullanıcıları 27
1.4.2.1. Devlet 27
1.4.2.2. Kredi Kurumları 28
1.4.2.3. Alıcılar 28
1.4.2.4. Satıcılar 28
1.4.2.5. Rakip İşletmeler 28
1.4.2.6. Yatırımcılar 28
1.4.2.7. Araştırmacılar 29
1.4.2.8. Tüketiciler 29
1.4.2.9. Toplum 29
1.5. FİNANSAL TABLOLARIN ÇEŞİTLERİ 29
1.5.1. Bilanço 30
1.5.2. Gelir Tablosu 30
1.5.3. Fon Akım Tablosu 30
1.5.4. Nakit Akış Tablosu 31
1.5.5. Kâr Dağıtım Tablosu 31
1.5.6. Özkaynaklar Değişim Tablosu 31
1.5.7. Net İşletme Sermayesi Değişim Tablosu 31
İkinci Bölüm
TEMEL FİNANSAL TABLOLAR
2.1. BİLANÇO 33
2.1.1. Bilançonun Tanımı 33
2.1.2. Bilançonun Bölümleri 34
2.1.2.1. Bilançonun Temel Bileşenleri 34
2.1.2.1.1. Varlıklar 34
2.1.2.1.2. Yabancı Kaynaklar 35
2.1.2.1.3. Özkaynaklar 35
2.1.2.2. Bilançonun Hesap Kalemleri 36
2.1.2.2.1. Aktif Hesap Kalemleri 36
2.1.2.2.1.1. Dönen Varlıklar Kalemleri 36
2.1.2.2.1.2. Duran Varlıklar Kalemleri 37
2.1.2.2.2. Pasif Hesap Kalemleri 38
2.1.2.2.2.1. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar Kalemleri 38
2.1.2.2.2.2. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Kalemleri 39
2.1.2.2.2.3. Özkaynaklar Kalemleri 39
2.1.3. Bilanço Kalemlerinin Gruplandırılması 40
2.1.3.1. Likidite Temeline Göre Gruplandırma 40
2.1.3.2. Ana Faaliyete Yakınlık Derecelerine Göre Gruplandırma 40
2.1.3.3. Parasal ya da Reel Varlık ve Yükümlülükleri Belirlemesine Göre Gruplandırma 41
2.1.3.4. Net Varlık Temeline Göre Gruplandırma 42
2.1.4. Bilançoda Netleştirme 43
2.1.4.1. Değer Düzeltici Hesaplar Yoluyla Netleştirme 43
2.1.4.2 Mahsup Yoluyla Netleştirme 44
2.1.5. Bilanço Türleri 44
2.1.5.1. Sunuş Şekline Göre Bilançolar 44
2.1.5.1.1. Hesap Tipi Bilanço 44
2.1.5.1.2. Rapor Tipi Bilanço 45
2.1.5.2. Yasal Açıdan Bilançolar 46
2.1.5.2.1. Vergi Bilançosu 46
2.1.5.2.2. Ticari Bilanço 47
2.1.5.3. Kapsam Açısından Bilançolar 47
2.1.5.3.1. Özet Bilançolar 47
2.1.5.3.2. Ayrıntılı Bilançolar 47
2.1.5.4. Düzenleme Sürecine Göre Bilançolar 47
2.1.5.4.1. Dönem Başı Bilançosu 47
2.1.5.4.2. Ara Bilanço 47
2.1.5.4.3. Dönem Sonu Bilançosu 48
2.1.5.5. Diğer Bilanço Türleri 48
2.1.6. Bilanço Teorileri 50
2.1.6.1. Temel Bilanço Teorileri 50
2.1.6.1.1. Statik Bilanço Teorisi 50
2.1.6.1.2. Dinamik Bilanço Teorisi 51
2.1.6.1.3. Organik Bilanço Teorisi 54
2.1.6.2. Diğer Bilanço Teorileri 55
2.1.6.2.1. Total Bilanço Teorisi 55
2.1.6.2.2. Nominal Bilanço Teorisi 56
2.1.6.2.3. Tam Dinamik Bilanço Teorisi 56
2.1.6.2.4. Ödemsel (Pagatorik) Bilanço Teorisi 57
2.1.6.2.5. Hareketli Bilanço Teorisi 57
2.1.7. Bilançonun Hesap Planı ile İlişkisi 57
2.2. GELİR TABLOSU 58
2.2.1. Gelir Tablosunun Tanımı 58
2.2.2. Gelir Tablosunun Bölümleri 59
2.2.2.1. Brüt Satış Kârı Bölümü 59
2.2.2.2. Faaliyet Kârı Bölümü 59
2.2.2.3. Olağan Kâr Bölümü 59
2.2.2.4. Dönem Kârı Bölümü 59
2.2.2.5. Dönem Net Kârı Bölümü 59
2.2.3. Kâr Kavramına Yaklaşımlar 60
2.2.3.1. Bilanço Yaklaşımı 60
2.2.3.2. Gelir Yaklaşımı 61
2.2.4. Gelir Tablosu Türleri 61
2.2.4.1. Hesap Tipi Gelir Tablosu 61
2.2.4.2. Rapor Tipi Gelir Tablosu 62
2.2.5. Gelir Tablosunun Hesap Planı ile İlişkisi 63
Üçüncü Bölüm
TEKDÜZEN MUHASEBE SİSTEMİNDE FİNANSAL TABLOLAR
3.1. GENEL AÇIKLAMA 65
3.2. DÜZENLEMENİN AMACI 65
3.3. DÜZENLEMENİN NİTELİĞİ 66
3.4. DÜZENLEMENİN KAPSAMI 67
3.5. MUHASEBENİN TEMEL KAVRAMLARI 67
3.5.1. Sosyal Sorumluluk Kavramı 68
3.5.2. Kişilik Kavramı 69
3.5.3. İşletmenin Sürekliliği Kavramı 70
3.5.4. Dönemsellik Kavramı 70
3.5.5. Parayla Ölçülme Kavramı 70
3.5.6. Maliyet Esası Kavramı 71
3.5.7. Tarafsızlık ve Belgelendirme Kavramı 71
3.5.8. Tutarlılık Kavramı 72
3.5.9. Tam Açıklama Kavramı 72
3.5.10. İhtiyatlılık Kavramı 72
3.5.11. Önemlilik Kavramı 73
3.5.12. Özün Önceliği Kavramı 73
3.6. MUHASEBE POLİTİKALARININ AÇIKLANMASI 73
3.7. FİNANSAL TABLOLAR 74
3.8. BİLANÇO 75
2.8.1. Bilanço Tanımı 75
3.8.2. Tekdüzen Hesap Planında Bilanço İlkeleri 75
3.8.2.1. Varlıklara İlişkin İlkeler 76
3.8.2.2. Yabancı Kaynaklara İlişkin İlkeler 77
3.8.2.3. Özkaynaklara İlişkin ilkeler 78
3.9. GELİR TABLOSU 79
3.9.1. Gelir Tablosu Tanımı 79
3.9.2. Tekdüzen Hesap Planında Gelir Tablosu İlkeleri 79
3.10. SATIŞLARIN MALİYETİ TABLOSU 80
3.11. FON AKIM TABLOSU 81
3.12. NAKİT AKIM TABLOSU 81
3.13. KÂR DAĞITIM TABLOSU 81
3.14. ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU 81
Dördüncü Bölüm
GENEL OLARAK FİNANSAL TABLOLAR ANALİZİ
4.1. FİNANSAL TABLOLAR ANALİZİNİN TANIMI 91
4.2. FİNANSAL ANALİZİN TARİHİ GELİŞİMİ 91
4.2.1. ABD’de Finansal Analizin Tarihi Gelişimi 92
4.2.2. Türkiye’de Finansal Analizin Tarihi Gelişimi 93
4.3. FİNANSAL TABLOLAR ANALİZİNİN KAPSAMI VE AMACI 94
4.4. FİNANSAL ANALİZDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN İLKELER 95
4.5. FİNANSAL TABLOLAR ANALİZİNİN ÖN KOŞULLARI 96
4.5.1. Finansal Tablolar Analizinin Dolaylı Ön Koşulları 96
4.5.1.1. İşletmenin İçinde Bulunduğu Ekonomik Ortam 96
4.5.1.2. İşletmenin İçinde Bulunduğu Sektörel Ortam 97
4.5.1.3. İşletmenin Yapısal ve Yönetsel Özellikleri 97
4.5.2. Finansal Tablolar Analizinin Dolaysız Ön Koşulları 97
4.5.2.1. Tekdüzen Muhasebe Sistemi 97
4.5.2.2. Standart Oranların Belirlenmesi 97
4.5.2.2.1. Tarihi Standart Oranlar 98
4.5.2.2.2. Sanayi veya Sektör Standart Oranları 98
4.5.2.2.3. İdeal veya Hedef Standart Oranlar 98
4.5.2.2.4. Bütçe Standart Oranları 98
4.6. FİNANSAL TABLOLAR ANALİZİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER 99
4.6.1. Ekonomik Faktörler 99
4.6.1.1. Ekonomik Konjonktür Hareketleri 99
4.6.1.2. Paranın Satın Alma Gücünde Meydana Gelen Değişmeler 100
4.6.2. İşletmenin Özelliği ile İlgili Faktörler 100
4.6.2.1. İşletmenin Teknik Yapısı 101
4.6.2.2. İşkolundaki Değişmeler ve İşkolunun Özellikleri 101
4.6.3. İşletmenin Yönetimi ile İlgili Faktörler 101
4.6.4. Karşılaştırma Birimlerine İlişkin Faktörler 102
4.6.5. İşletme İçi ve Dışı Bilgi Faktörleri 102
4.6.5.1. İşletme İçi Bilgi Faktörleri 102
4.6.5.2. İşletme Dışı Bilgi Faktörleri 103
4.7. FİNANSAL TABLOLAR ANALİZİNİN ÇEŞİTLERİ 103
4.7.1. Analizin Kapsamına Göre Çeşitleri 103
4.7.1.1. Statik Analiz 103
4.7.1.2. Dinamik Analiz 104
4.7.2. Analizin Yapacak Uzmanlara Göre Çeşitleri 104
4.7.2.1. Dış Analiz 104
4.7.2.2. İç Analiz 104
4.7.3. Analizin Yapılma Amacına Göre Çeşitleri 105
4.7.3.1. Yönetim Analizleri 105
4.7.3.2. Kredi Analizleri 105
4.7.3.3. Yatırım Analizleri 105
4.8. FİNANSAL TABLOLAR ANALİZİNİN BAŞARI KOŞULLARI 105
4.8.1. Genel Koşullar 106
4.8.2. Mali Analistin Yeterliliği 106
Beşinci Bölüm
FİNANSAL TABLOLAR ANALİZİ TEKNİKLERİ
5.1. GENEL AÇIKLAMA 109
5.2. FİNANSAL TABLOLARIN ANALİZE HAZIRLANMASI 109
5.2.1. Bilançonun Finansal Analize Hazırlanması 110
5.2.2. Gelir Tablosunun Finansal Analize Hazırlanması 110
5.2.3. Diğer Finansal Tabloların Finansal Analize Hazırlanması 111
5.3. ANALİZ TEKNİKLERİNİN ÇEŞİTLERİ 111
Altıncı Bölüm
KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANALİZİ (YATAY ANALİZ)
6.1. KULLANIM ALANI 113
6.2. TEKNİĞİN AÇIKLANMASI 113
6.3. ANALİZ VE YORUM 116
6.3.1. Değişmelerin İncelenmesi 117
6.3.2. Gelişmelerin İncelenmesi 117
Yedinci Bölüm
YÜZDE YÖNTEMİ İLE ANALİZ (DİKEY ANALİZ)
7.1. KULLANIM ALANI 119
7.2. TEKNİĞİN AÇIKLANMASI 119
7.3. ANALİZ VE YORUM 122
Sekizinci Bölüm
EĞİLİM YÜZDELERİ YÖNTEMİ İLE ANALİZ (TREND ANALİZİ)
8.1. KULLANIM ALANI 123
8.2. TEKNİĞİN AÇIKLANMASI 123
8.3. ANALİZ VE YORUM 128
8.3.1. Genel Esaslar 128
8.3.2. Aralarında İlişki Kurulabilecek Kalemler 128
8.3.2.1. Stoklar–Net Satışlar İlişkisi 128
8.3.2.2. Ticari Alacaklar–Net Satışlar İlişkisi 129
8.3.2.3. Stoklar–Ticari Borçlar İlişkisi 130
8.3.2.4. Dönen Varlıklar–Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar 131
8.3.2.5. Yabancı Kaynaklar Toplamı–Özkaynaklar İlişkisi 131
Dokuzuncu Bölüm
ORAN ANALİZİ (RASYO ANALİZİ)
9.1. GENEL AÇIKLAMA 133
9.2. FİNANSAL ORANLARIN KARŞILAŞTIRILMASINA İLİŞKİN YAKLAŞIMLAR 135
9.2.1. Geçmiş Yıllara Ait Oranlar 135
9.2.2. Sektör Standart Oranları 135
9.2.3. İdeal Standart Oranlar 136
9.2.4. Bütçe Standart Oranları 136
9.3. ORAN ANALİZİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER 136
9.3.1. Ekonomik Faktörler 136
9.3.2. Analist ile İlgili Faktörler 137
9.3.3. Oranların ve Hesaplama Yöntemlerinin Tutarlılığı 137
9.3.4. Muhasebe Uygulamaları 137
9.3.5. Analizin Yorumlanması 137
9.4. ORAN ANALİZİNİN SINIRLARI 138
9.5. ORAN ANALİZİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR 139
9.6. FİNANSAL TABLO ORANLARININ SINIFLANDIRILMASI 142
9.7. YARDIMCI DEĞERLER 143
9.7.1. Brüt İşletme Sermayesi 143
9.7.2. Net İşletme Sermayesi 143
9.7.3. Likit (Hızlı) Aktifler 144
9.7.4. Devamlı Sermaye 144
9.8. LİKİDİTE ORANLARI 144
9.8.1. Cari Oran 145
9.8.2. Likidite Oranı (Asit–Test Oranı) 146
9.8.3. Nakit Oranı 147
9.8.4. Net İşletme Sermayesi/Aktifler Oranı 147
9.8.5. Likit Aktifler/Aktifler Oranı 148
9.9. MALİ YAPI ORANLARI 148
9.9.1. Finansal Kaldıraç Oranı 149
9.9.2. Borçların Özsermayeye Oranı 149
9.9.3. Özsermaye Oranı 150
9.9.4. Kısa Vadeli Yabancı Kaynakların Toplam Kaynaklara Oranı 150
9.9.5. Uzun Vadeli Yabancı Kaynakların Toplam Kaynaklara Oranı 150
9.9.6. Maddi Duran Varlıklar/Özsermaye Oranı 151
9.9.7. Maddi Duran Varlıklar/Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Oranı 152
9.9.8. Duran Varlıklar/Devamlı Sermaye Oranı 153
9.9.9. Maddi Duran Varlıklar/Devamlı Sermaye Oranı 153
9.9.10. Duran Varlıklar/Özkaynaklar Oranı 154
9.9.11. Duran Varlıklar/Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Oranı 155
9.9.12. Finansal Duran Varlıklar/Duran Varlıklar Oranı 155
9.9.13. Finansal Duran Varlıklar/Devamlı Sermaye Oranı 156
9.10. FAALİYET ORANLARI 157
9.10.1. Stok Devir Hızı Oranı 157
9.10.2. Stokların Ortalama Tüketilme Süresi (Stok Tutma Süresi) 158
9.10.3. Alacak Devir Hızı Oranı 159
9.10.4. Alacakların Ortalama Tahsilat Süresi 160
9.10.5. Ticari Borçlar Devir Hızı Oranı 161
9.10.6. Ticari Borçların Ortalama Ödenme Süresi 161
9.10.7. Dönen Varlıklar Devir Hızı Oranı 162
9.10.8. Duran Varlıklar Devir Hızı Oranı 163
9.10.9. Aktif Devir Hızı Oranı 163
9.10.10. Özsermaye Devir Hızı Oranı 163
9.10.11. Net İşletme Sermayesi Devir Hızı 164
9.10.12. Devamlı Sermaye Devir Hızı 164
9.10.13. Ödenmiş Sermaye Devir Hızı 165
9.11. KÂRLILIK ORANLARI 165
9.11.1. Brüt Satış Kârlılığı Oranı 166
9.11.2. Esas Faaliyet Kârlılığı Oranı 166
9.11.3. Faaliyet Kârlılığı Oranı 167
9.11.4. Net Kârlılık Oranı 167
9.11.5. Özkaynakların Kârlılığı Oranı 167
9.11.6. Devamlı Sermaye Kârlılığı Oranı 168
9.11.7. Aktif Kârlılığı Oranı 168
9.11.8. Ekonomik Rantabilite Oranı 169
9.11.9. Faizleri Karşılama Oranı 169
9.11.10. Yatırılan Sermayenin Getirisi 170
9.12. PİYASA PERFORMANS ORANLARI 170
9.12.1. Hisse Başına Kâr 170
9.12.2. Fiyat Kazanç Oranı 171
9.12.3. Piyasa Değeri 172
9.12.4. Piyasa Değeri/Defter Değeri Oranı 172
9.12.5. Tobin Q Oranı 173
9.12.6. Toplam Hissedar Getirisi 174
9.13. BÜYÜME ORANLARI 174
9.13.1. Satışların Büyüme Oranı 174
9.13.2. Dönem Kârının Büyüme Oranı 174
9.13.3. Özsermayenin Büyüme Oranı 175
9.13.4. Varlıkların Büyüme Oranı 175
9.13.5. Devamlı Sermaye Büyüme Oranı 175
9.13.6. Net Dönem Kârı Büyüme Oranı 176
9.13.7. Net Satışlar Büyüme Oranı 176
9.13.8. Net İşletme Sermayesi Büyüme Oranı 177
9.13.9. Aktifler Büyüme Oranı 177
9.13.10. Özsermaye Büyüme Oranı 178
9.14. DUPONT ANALİZİ 179
9.14.1. Genel Açıklama 179
9.14.2. Du Pont Analizi Rasyoları 179
9.14.2.1. Net Kar Marjı Rasyosu 179
9.14.2.2. Aktif Devir Hızı Rasyosu 180
9.14.2.3. Aktif Kârlılığı Rasyosu 180
9.14.2.4. Borçlanma Oranı Rasyosu 181
9.14.2.5. Özsermaye Kârlılığı Rasyosu 181
9.14.3. Du Pont Kontrol Şeması 183
Onuncu Bölüm
BAŞABAŞ NOKTASI ANALİZİ
10.1. BAŞABAŞ NOKTASININ TANIMI 185
10.2. BBN ANALİZİNİN TEMEL VARSAYIMLARI 185
10.3. BBN ANALİZİNİN SAĞLADIĞI YARARLAR VE KULLANIM ALANLARI 186
10.4. BBN ANALİZİNİN UNSURLARI 187
10.4.1. Sabit Maliyetler 187
10.4.2. Değişken Maliyetler 188
10.4.3. Yarı Değişken Maliyetler 189
10.5. GELENEKSEL BAŞABAŞ NOKTASI 190
10.5.1. Başabaş Noktası Hesaplama Yöntemleri 190
10.5.1.1. Aritmetik Yöntem 190
10.5.1.2. Grafik Yöntem 192
10.6. NAKİT BAŞABAŞ NOKTASI 193
Onbirinci Bölüm
ÖRNEK UYGULAMA
11.1. FİNANSAL TABLOLAR 195
11.2. KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANALİZİ 197
13.3. DİKEY ANALİZ 200
11.4. ORAN ANALİZİ 203
TEST SORULARI 205
TEST SORULARININ YANITLARI 237
Kaynakça 241
Kavramlar Dizini 245 |