İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Tablolar ve Şekiller Listesi 19
Giriş 23
Bölüm Notları 30
Birinci Bölüm
BİLİM VE BİLİMSEL ARAŞTIRMA
1. Bilgi ve Bilimsel Bilgi Kavramı 31
2. Bilgi Türleri 32
3. Bilim Nedir? 34
4. Bilimlerin Sınıflandırılması 38
5. Bilimin Amacı Nedir? 39
6. Bilimin İşlevleri Nelerdir? 42
Bölüm Notları 46
İkinci Bölüm
BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMİ
1. Araştırma Nedir? 47
2. Bilimsel Araştırma Nedir? 49
3. Bilimsel Araştırmanın Amacı Nedir? 51
4. Bilimsel Araştırma Türleri 55
4.1. Benimsediği Yaklaşıma Göre Araştırmalar 55
4.1.1. Kuramsal Araştırmalar 55
4.1.2. Temel Araştırmalar 55
4.1.3. Uygulamalı Araştırmalar 56
4.2. Amacı Bakımından Araştırmalar 57
4.2.1. Keşfedici Araştırma. 57
4.2.2. Tanımlayıcı Araştırmalar 58
4.2.3. Açıklayıcı Araştırmalar 59
4.2.4. Tahmin Edici Araştırmalar 60
4.3. Araştırma Yöntemine Göre Araştırmalar 60
4.3.1. Nicel Araştırma 60
4.3.2. Nitel Araştırma 61
4.3.3. Karma Yöntem Araştırmaları 61
4.4. Akıl Yürütme Biçimine Göre Araştırmalar 61
4.4.1. Tümdengelimsel Araştırma 62
4.4.2. Tümevarımsal Araştırma 62
4.5. Zaman İtibariyle Araştırmalar 62
4.5.1. Boylamsal Araştırmalar 62
4.5.2. Kesitsel Araştırmalar 63
4.5.3. Diğer Araştırma Türleri 63
5. Bilimsel Araştırma Süreci 65
6. Bilimsel Araştırma Yöntemi 70
7. Bilimsel Araştırmalarda Yöntem Belirleme Ölçütleri 73
8. Strateji, Tasarım, Yöntem ve Teknik Ayrımı 74
Bölüm Notları 78
Üçüncü Bölüm
BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN KURAMSAL TEMELLERİ
1. Bilimsel Kuram Nedir? 81
2. Bilimsel Kuramların Özellikleri 84
3. Bilimsel Araştırmaların Felsefi Temelleri 86
3.1. Nicel Araştırmaların Kuramsal Temeli Olarak Pozitivizm 88
3.2. Nitel Araştırmaların Kuramsal Temelleri 92
3.2.1. Nitel Araştırmaların Kuramsal Temeli Olarak Yorumsamacılık 93
3.2.2. Nitel Araştırmaların Kuramsal Temeli Olarak Yapılandırmacılık ve Dönüştürücülük 98
3.2.3. Nitel Araştırmaların Kuramsal Temeli Olarak Post–pozitivizm 99
3.2.4. Nitel Araştırmaların Kuramsal Temeli Olarak Eleştirel Kuram 101
3.2.5. Feminist Bilim Kuramı 105
3.2.6. Nitel Araştırmaların Felsefi Temeli Olarak Postmodernizm 107
3.3. Karma Yöntem Araştırmaların Felsefi Temeli Olarak Pragmatizm 115
4. Bilimsel Akıl Yürütme Biçimleri: Tümevarım ve Tümdengelim 117
4.1. Nicel Araştırmalar ve Tümdengelim İlkesi 118
4.2. Nitel Araştırmalar ve Tümevarım İlkesi 119
4.3. Hipotezli Tümdengelim 122
5. Araştırmaları Bir Kurama Dayandırma Gerekliliği 122
Bölüm Notları 125
Dördüncü Bölüm
NİCEL ARAŞTIRMA YÖNTEMİ
1. Nicel Araştırma 129
1.1. Nicel Araştırmaların Temel Özellikleri 131
2. Nicel Araştırma Desenleri 132
2.1. Deneysel Desenler 132
2.2. Tek Denekli Desenler 134
2.3. Tarama Deseni 135
2.4. Deneysel Olmayan Desenler 138
3. Nicel Araştırma Modeli 139
3.1. Araştırma Modeli Türleri 139
4. Değişken ve Değişken Türleri 140
5. Nicel Araştırma Yönteminin Tercih Gerekçesi 142
6. Nicel Araştırmaların Zayıf Yanları 144
Bölüm Notları 146
Beşinci Bölüm
NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMİ
1. Nitel Araştırma ve Nitel Araştırma Yöntemi 149
1.1. Nitel Araştırmaların Özellikleri 155
1.2. Nitel Araştırma Süreci 158
1.3. Hangi Durumlarda Nitel Araştırma Yöntemi Tercih Edilir? 159
1.4. Nicel ve Nitel Araştırma Yöntemlerinin Karşılaştırılması 159
Bölüm Notları 168
Altıncı Bölüm
NİTEL ARAŞTIRMA DESENLERİ
1. Nitel Araştırma Desenleri 171
1.1. Örnek Olay Deseni 172
1.1.1. Örnek Olay Çalışmasında “Örnek/Durum” Nedir? 175
1.1.2. Örnek Olay Çalışması Türleri 178
1.1.3. Hangi Durumlarda Örnek Olay Çalışması Yapılır 183
1.2. Gömülü Kuram 185
1.2.1. Gömülü Kuramda Araştırma Süreci 188
1.2.2. Gömülü Kuramda Veri Analizinde Özel Durumlar 191
1.2.3. Gömülü Kuram Deseni Hangi Durumlarda Kullanılır? 193
1.3. Fenomenolojik Araştırma Deseni 194
1.3.1. Fenomenolojik Araştırma Hangi Durumlarda Yapılır? 199
1.4. Etnografik Araştırma Deseni 201
1.4.1. Etnografik Araştırmaların Temel Özellikleri 204
1.4.2. Etnografik Araştırma Hangi Durumlarda Yapılır? 205
1.5. Anlatı Araştırması 208
1.5.1. Biyografi 210
1.5.2. Otobiyografi 210
1.5.3. Otoetnografi 211
1.5.4. Sözlü Tarih 212
Bölüm Notları 217
Yedinci Bölüm
KARMA YÖNTEM ARAŞTIRMALARI
1. Karma Yöntem Araştırmaları 223
2. Karma Yöntemin Tercih Gerekçesi 226
3. Karma Araştırma Yönteminin Özellikleri 228
4. Karma Yöntem Araştırmalarının Sınıflandırılması 229
5. Karma Araştırma Yöntemi Hangi Durumlarda Yapılır? 232
6. Karma Araştırma Yöntemlerinde Örneklem ve Örnekleme 234
7. Karma Araştırmalarda Veri Toplama Teknikleri 235
8. Karma Yöntem Araştırmalarında Veri Analizi 236
Bölüm Notları 238
Sekizinci Bölüm
ÖRNEKLEME TEKNİKLERİ
1. Evren ve Sayım 241
2. Örnekleme Çerçevesi 243
3. Örnekleme 244
3.1. Örnekleme Süreci 245
3.2. Nicel Araştırmalarda Örnekleme Teknikleri 245
3.2.1. Tesadüfî Örnekleme Teknikleri 246
3.2.2. Tesadüfî Olmayan Örnekleme 250
3.3. Nitel Araştırmalarda Örnekleme Teknikleri 250
3.3.1. Amaçlı Örnekleme 251
3.3.2. Aykırı Durum Örneklemesi 252
3.3.3. Maksimum Çeşitlilik Örneklemesi 253
3.3.4. Homojen Örnekleme 253
3.3.5. Tipik Durum Örneklemesi 254
3.3.6. Kritik Durum Örneklemesi 254
3.3.7. Doğrulayıcı veya Yanlışlayıcı Örnekleme 254
3.3.8. Ölçüt Örnekleme 255
3.3.9. Sistematik Örnekleme 256
3.3.10. Kolayda Örnekleme 256
3.3.11. Kartopu Örneklemesi 257
3.3.12. Kota Örnekleme 257
3.3.13. Yoğunluk Örneklemesi 258
3.3.14. Kuram Tabanlı Örnekleme. 259
3.3.15. Fırsatçı veya Beliren Durumlar Örneklemesi 260
3.3.16. Politik Durum Örneklemesi 260
3.3.17. Hibrit veya Karma Örnekleme 260
3.3.18. Elverişlilik Örnekleme 260
3.4. Örnekleme Hataları 261
4. Örneklem 263
4.1. Nicel Araştırmalarda Örneklem Büyüklüğü 265
4.2. Nitel Araştırmalarda Örneklem Büyüklüğü 268
4.3. Nitel Araştırma Desenlerinde Örneklem Büyüklüğü 270
Bölüm Notları 273
Dokuzuncu Bölüm
ÖLÇME VE ÖLÇEK TÜRLERİ
1. Araştırmalarda Ölçme 279
2. Kavram ve Değişken 280
3. Ölçme Türleri 282
3.1. Doğrudan ve Dolaylı Ölçme 282
3.2. Olgusal ve Yargısal Ölçme 282
4. Ölçüm Düzeyleri 283
4.1. İsimsel Ölçüm 284
4.2. Sıralama Ölçümü 285
4.3. Aralıklı Ölçüm 286
4.4. Oranlı Ölçüm 286
5. Ölçekler ve Ölçek Türleri 287
5.1. Tekli Ölçekler 288
5.2. Çoklu Ölçekler. 289
5.2.1. Likert Tipi Ölçek 289
5.2.2. Semantik Farklılıklar Ölçeği 290
5.3. Thurstone Ölçeği 290
6. Ölçek ve Anket Farkı 291
7. Ölçeklerle İlgili Önemli Noktalar 294
8. Ölçme Hataları ve Hata Kaynakları 295
Bölüm Notları 297
Onuncu Bölüm
VERİ TOPLAMA TEKNİKLERİ
1. Bilimsel Araştırmalarda Veri 299
2. Veri Türleri 300
2.1. Olgusal ve Yargısal Veriler 301
2.2. Nicel ve Nitel Veriler 301
2.3. Birincil ve İkincil Veriler 302
3. Veri Toplama 302
4. Veri Toplama Teknikleri 303
4.1. Nicel Veri Toplama Teknikleri 304
4.2. Nitel Veri Toplama Teknikleri 307
4.2.1. Görüşme 308
4.2.2. Görüşme Sorularının Özellikleri 311
4.3. Görüşme Şekilleri 314
4.3.1. Derinlemesine Görüşme 314
4.3.2. Odak Grup Görüşmesi 314
4.3.3. Görüşmelerde Kayıt Tutma 316
4.4. Gözlem 317
4.4.1. Gözlem Formları 319
4.4.2. Gözlem Türleri 319
Bölüm Notları 323
On Birinci Bölüm
GEÇERLİLİK VE GÜVENİRLİK
1. Araştırmalarda Geçerlik ve Güvenirlik 325
1.1. Nicel Araştırmalarda Güvenirlik 326
1.2. Nicel Araştırmalarda Geçerlilik 329
1.2.1. Nicel Araştırmalarda Geçerlilik Türleri 330
2. Nitel Araştırmalarda Geçerlilik ve Güvenirlik 332
2.1. Nitel Araştırmalarda Geçerlilik 334
2.2. Nitel Araştırmalarda Güvenirlik 335
2.3. Nitel Araştırmalarda Güvenirlik Türleri 335
2.3.1. İç Güvenirlik 336
2.3.2. Dış Güvenirlik 336
2.3.3. Aktarılabilirlik 336
2.3.4. İnandırıcılık 337
2.3.5. Tutarlık 337
2.3.6. Teyit Edilebilirlik 337
2.3.7. Onaylanabilirlik 338
2.3.8. Doğrulanabilirlik 338
2.3.9. Çeşitleme 339
2.4. Araştırmayı Geçersiz Kılan Faktörler 339
2.5. Nitel Araştırmalarda Genelleme Sorunu 341
Bölüm Notları 343
On İkinci Bölüm
NİCEL VERİ ANALİZİ TEKNİKLERİ
1. Veri Hazırlama 345
2. Veri Analizi 346
2.1. Tanımlayıcı (Betimleyici) İstatistikler 348
3. Farklılıkları Belirlemek İçin Yapılan Analizler 350
3.1. Parametrik analiz teknikleri 351
3.1.1. t– Testi 351
3.1.2. Varyans Analizi. 352
3.1.3. MANOVA Analizi 354
3.2. Parametrik Olmayan Analiz Teknikleri 355
4. İlişkileri Belirlemek İçin Yapılan Analiz Teknikleri 356
4.1. Korelasyon Analizi 357
4.2. Regresyon Analizi 358
4.3. Faktör Analizi 360
5. Uygun İstatistiksel Tekniğin Seçimi 362
5.1. Betimsel Tarama Modeli 363
5.2. İlişkisel Model 364
5.3. Nedensel Karşılaştırma Modeli 365
5.4. Karşılaştırmalı İlişkisel Model 365
Bölüm Notları 367
On Üçüncü Bölüm
NİTEL VERİ ANALİZİ TEKNİKLERİ
1. Nitel Veriler Nasıl Analiz Edilir? 369
2. Nitel Verilerin Analizi 371
3. Nitel Veri Analizi Türleri 377
3.1. Doküman/Metin Analizi 377
3.1.1. Doküman Analizinin Aşamaları 379
3.2. Betimsel Analiz 382
3.2.1. Betimsel Analizin Aşamaları 384
3.3. Nitel İçerik Analizi 386
3.3.1. Nitel İçerik Analizinin Aşamaları 389
3.3.2. Nitel İçerik Analizi Türleri 393
4. Söylem ve Söylemin Analizi 395
4.1. Söylem Analizi 397
4.2. Söylem Analizi Türleri 400
Bölüm Notları 401
On Dördüncü Bölüm
BİLİMSEL MAKALE TÜRLERİ
1. Bilimsel Makale 405
2. Bilimsel Makale Türleri 405
2.1. Yöntemi Açısından Makaleler 405
2.1.1. Nicel Yöntem Makaleleri 406
2.1.2. Nitel Yöntem Makaleleri 407
2.1.3. Karma Yöntem Makaleleri 408
2.2. Konuları Açısından Makaleler 409
2.2.1. Özgün/Araştırma Makaleleri 409
2.2.2. Sistematik İnceleme Makaleleri 410
2.2.3. Derleme (Review) Makaleleri 411
2.2.4. Kuramsal Makaleler 412
2.2.5. Hipotez ve Teori Geliştirme Makaleleri 413
2.2.6. Perspektif Makaleleri 413
2.2.7. Klinik Çalışmaları Makaleleri 414
2.2.8. Olgu Sunumu Makaleleri 415
2.2.9. Topluluk Vaka İncelemesi Makaleleri 416
2.2.10. Kavramsal Analiz Makaleleri 416
2.2.11. Müfredat, Öğretim ve Pedagoji Makaleleri 416
2.2.12. Kitap İncelemesi Makaleleri 417
2.2.13. Editöre Mektup Makaleleri 417
2.2.14. Davetli Özel Makaleler 418
Bölüm Notları 420
On Beşinci Bölüm
BİLİMSEL MAKALE VE TEZ YAZIM TEKNİKLERİ
1. Bilimsel Makale Yazmanın Evrensel Standardı Olarak IMRAD 421
2. Başlık Nasıl Yazılır? 421
3. Özet Nasıl Yazılır? 423
4. Giriş Nasıl Yazılır? 425
4.1. Araştırmanın Amacı Nasıl Yazılır? 427
4.1.1. Nitel Amaç Cümlesi 428
4.1.2. Nicel Amaç Cümlesi 429
4.1.3. Karma Yöntem Amaç Cümlesi 429
4.2. Araştırmanın Önemi ve Olası Katkısı Nasıl Yazılır? 431
4.3. Araştırmanın Kapsamı ve Sınırlılıkları Nasıl Yazılır? 432
4.4. Araştırmanın Problemi Nasıl Yazılır? 433
4.5. Araştırmanın Problemi Nasıl Yazılır? 434
4.6. Araştırmanın Temel Sorusu ve Alt Soruları Nasıl Yazılır? 437
4.7. Araştırmanın Varsayımları Nasıl Yazılır? 439
4.8. Literatür Taraması Nasıl Yapılır? 440
4.9. Araştırmanın Hipotezleri Nasıl Yazılır? 443
5. Araştırma Yöntemi Nasıl Yazılır? 449
5.1. Araştırmanın Modeli Nasıl Yazılır? 450
5.2. Araştırmanın Evren ve Örneklemi Nasıl Yazılır? 452
5.3. Örnekleme ve Örneklem Nasıl Yazılır? 453
5.4. Veri Toplama Araçları ve Tanıtımı Nasıl Yazılır? 453
5.5. Prosedür/İşlem Nasıl Yazılır? 454
5.6. Veri Analizi Bulgular Nasıl Yazılır? 455
6. Tartışma, Sonuç ve Öneriler Nasıl Yazılır? 456
Bölüm Notları 462
On Altıncı Bölüm
SPSS PROGRAMI İLE VERİ ANALİZİ
1. SPSS’de Veri Dosyalarının Açılması 465
1.1. Yeni SPSS Dosyası Oluşturmak 467
2. Temel Veri Yapıları İstatistiki Ölçüleri ve Nicel Analize Giriş 471
2.1. SPSS Programında Veri Tanımlanması 471
2.1.1. Frekans ve Yüzde Analizi 472
2.1.2. Betimsel İstatistik (Desciptives Komutu) 475
2.1.3. Alt Grup İstatistiği (Explore Komutu) 476
2.1.4. Çapraz Tablo (Crosstabs Komutu) 482
3. Güvenirlik Analizi 484
4. Geçerlilik Analizi 487
5. Faktör Analizi 487
5.1. Açıklayıcı Faktör Analizi 488
6. Parametrik Analiz Teknikleri 495
6.1. Tek Örneklem t–Testi (One Sample t Test) 495
6.2. Bağımsız Örneklemler t–Testi (Independent Samples t Test) 498
6.3. Tek Yönlü Vansyans Analizi 504
6.4. Korelasyon ve Regresyon Analizleri 509
6.4.1. Korelasyon Analizi 510
6.4.2. Regresyon Analizi 513
7. Parametrik Olmayan Analiz Teknikleri 520
7.1. Ki Kare Bağımsızlık Testi 520
7.2. Mann–Whitney U Testi 523
7.3. Wilcoxon Testi 525
7.4. Kruskal Walis Tek Yönlü Varyans Analizi 526
7.5. Kendall ve Spearman Testleri 528
7.6. Kolmogorov–Simirnov Testleri 530
Bölüm Notları 533
EKLER
EK–1. Sözlü Tarih Araştırması Tanıtıcı Bilgi Formu 539
EK–2. Nicel Makale Örneği 539
EK–3. Nitel Makale Örneği 539
EK–4. Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu 540
EK–5. Nicel Makale Taslağı 541
EK–6. Nicel Makale Tasarımı 545
EK–7. Nitel makale Tasarımı 546
EK–8. Nitel Makale Taslağı 549
EK–9. Tez Tasarımı 550
Kaynakça 553
Araştırma Yöntemleri Sözlüğü 575
Kavramlar Dizini 599 |