İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Sekizinci Basıya Önsöz 7
Yedinci Basıya Önsöz 9
Altıncı Basıya Önsöz 11
Beşinci Basıya Önsöz 13
Dördüncü Basıya Önsöz 15
Önsöz 17
Kısaltmalar 33
Giriş 35
Birinci Bölüm
TÜKETİCİNİN KORUNMASININ TEMELLERİ
§1. TÜKETİCİNİN KORUNMASI KAVRAMININ ANA NİTELİKLERİ 37
I. Genel Olarak 37
II. Sözleşmenin Güçsüz Tarafı Olarak Tüketici 38
A. Ekonomik Olarak Güçsüz Sözleşme Tarafı 39
B. Zihinsel Etkinlik Açısından Güçsüz Sözleşme Tarafı 42
C. Psikolojik Açıdan Güçsüz Sözleşme Tarafı 44
III. Yasal Düzenlemeler Aracılığıyla Güçsüzün Korunması 46
IV. Piyasa Ekonomisi Açısından Tüketici 46
A. Tüketici Tarafından Yönlendirilen Klasik Piyasa Ekonomisi Modeli 46
1. Homo Economicus Olarak Tüketici 47
2. Serbest Rekabet Piyasasında Üreticinin Rolü 47
3. Serbest Rekabet Piyasasında Tam Rekabetin Gerçekleşmesi 48
4. Serbest Rekabet Piyasasının Diğer Koşullarının Gerçekleşmesi 48
B. Klasik Serbest Rekabet Piyasası Modelinin Amaca Ulaşamaması 48
C. Serbest Rekabet Düzeninde Model ve Gerçeklik Arasındaki Uyumsuzluğun Sonucu Olarak Tüketici Politikası 50
1. Serbest Rekabet Modeline Dayanan Tüketici Politikası 50
a. Tüketici Politikasının Araçları 50
aa. Yasa Koyucu Tarafından Koruma 51
bb. Rekabet Politikası 51
b. Tüketicinin Bilgilendirilmesi 51
c. Tüketicinin Eğitimi 52
2. Tüketici Politikasının Uygulayıcısı 52
V. Yasal Düzenlemeler Aracılığıyla Tüketicinin Korunması 52
VI. Tüketicinin Korunması Hukukunun Diğer Hukuk Dalları İle İlişkisi 53
VII. Tüketicinin Temel Haklarının Varlığının Kabul Edilmesi 55
A. Genel Olarak 55
B. Tüketicinin Temel Hakları 55
1. Genel Olarak 55
a. Temel Gereksinimlerin Karşılanması Hakkı 55
b. Sağlık ve Güvenliğinin Korunması Hakkı 55
c. Ekonomik Çıkarlarının Korunması Hakkı 56
d. Bilgilendirilme Hakkı 56
e. Eğitilme Hakkı 56
f. Zararlarının Tazmin Edilmesi Hakkı 57
g. Temsil Edilme Hakkı 57
h. Sağlıklı Bir Çevrede Yaşama Hakkı 58
2. TKHK ve Temel Tüketici Hakları 58
BİRİNCİ BÖLÜM SORULARI 60
İkinci Bölüm
TÜKETİCİNİN KORUNMASI HUKUKUNUN
TEMEL KAVRAMLARI OLARAK TÜKETİCİ VE
TÜKETİCİ İŞLEMİ
§2. TÜKETİCİ VE TÜKETİCİ İŞLEMİ KAVRAMLARININ AÇIKLANMASI 61
I. Genel Olarak 61
II. Mevzuatta Tüketici ve Tüketici Sözleşmeleri Kavramlarının Tanımlanması 63
III. Tüketici İşlemi ve Tüketici Sözleşmesi Kavramlarının Belirlenmesi 66
A. Genel Olarak 66
B. Öğretide ve Mahkeme Kararlarında Tüketici Sözleşmeleri Kavramının Tanımlanması 67
C. Tüketici Sözleşmelerinin Ayırıcı Özellikleri 70
1. Tüketici Sözleşmesinde Tüketiciye İvaz Karşılığı Bir Mal ya da Hizmet Sunulması Amaçlanmalıdır 70
2. Sözleşmenin Çeşidi ve Niteliği Belirleyici Değildir 71
3. Bir Mal veya Hizmetin Mesleki–Ticari Bir Amaç Dışında Kullanılması ya da Talep Edilmesi Gereklidir 72
İKİNCİ BÖLÜM SORULARI 76
Üçüncü Bölüm
SÖZLEŞME ÖNCESİ AŞAMADA TÜKETİCİNİN KORUNMASI VE SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜ
§3. TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUNLA GETİRİLEN DÜZENLEMELER 77
§4. TÜKETİCİ İŞLEMLERİNDE UYGULANACAK TEMEL İLKELER 79
I. TEMEL İLKE: Tüketicinin Bilgilendirilmesi İlkesi 79
II. TEMEL İLKE: Sözleşme Koşullarının Tüketici Aleyhine Değiştirilme Yasağı 79
III. TEMEL İLKE: Tüketiciye Ek Külfet Getirme Yasağı 80
IV. TEMEL İLKE: İşlemlerin Yazılılığı ve İspat Yükünün Düzenleyene Ait Olması İlkesi 81
V. TEMEL İLKE: Sadece Nama Yazılı Kıymetli Evrakın Düzenlenebileceği İlkesi 82
VI. TEMEL İLKE: Tüketici Borçlarında Adi Kefalet, Tüketici Alacaklarında Müteselsil Kefalet İlkesi 83
VII. TEMEL İLKE: Tüketici Aleyhine Bileşik Faiz Yasağı 84
VIII. TEMEL İLKE: Katılım Bankalarını Kapsama İlkesi 85
§5. SÖZLEŞME ÖNCESİ AŞAMADA TÜKETİCİNİN KORUNMASINA YÖNELİK ÖNLEMLER 86
I. Genel Olarak 86
II. Sözleşme Özgürlüğü (Akit Serbestisi) İlkesi ve Bu İlkenin Tüketicinin Korunması Amacıyla Sınırlandırılması 90
III. Sergilenen Malın Satışından Kaçınılamayacağına İlişkin Düzenleme 92
IV. Ismarlanmamış Mal veya Hizmetlere İlişkin Düzenleme 94
V. Genel İşlem Koşulları ve Haksız Şartlar Alanında Tüketicinin Korunması 96
A. Genel İşlem Koşulları ve Haksız Şart 98
1. Genel İşlem Koşulları Kavramı 98
2. Genel İşlem Koşulları ile Sözleşme Özgürlüğü ve Sözleşme Adaleti İlkeleri Arasındaki İlişki 100
a. Genel İşlem Koşullarının Denetlenmesi 101
b. Genel İşlem Koşullarının Bireysel Sözleşmeye Dâhil Olması 103
c. Genel İşlem Koşullarının Yorumlanması 106
d. Sözleşme Koşullarının Tek Taraflı Değiştirilmesini Sağlayacak Koşulların Yasak Olması 107
e. Dürüstlük Kurallarına Aykırı Koşulların Geçersizliği 108
B. Haksız Şart Örnekleri 109
1. Genel Olarak 109
2. Yönetmelikte Belirtilen Haksız Şart Örnekleri 109
VI. Piramit Satış Sistemleri 112
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM SORULARI 113
Dördüncü Bölüm
AYIPLI İFA, ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE YİYECEK TAKLİDİ ÜRÜNLERDEN SORUMLULUK
§6. AYIPLI İFAYA KARŞI TÜKETİCİNİN KORUNMASI 115
I. Ayıba Karşı Tekeffül (Nitelik Yönünden Kötü İfadan Sorumluluk) 116
A. Genel Olarak 116
B. Satım Sözleşmesinde Ayıba Karşı Tekeffül 116
1. Tanım 117
a. Genel Olarak 117
b. Satıcının Ayıba Karşı Tekeffül Borcuna İlişkin Olarak Öğretide Yapılan Tanımlar 118
2. Ayıp Türleri 120
a. Maddi Ayıp 120
b. Hukuki Ayıp 121
c. Ekonomik Ayıp 122
3. Satıcının Ayıba Karşı Tekeffül Borcunun Hukukî Niteliği 122
4. Satıcının Ayıba Karşı Tekeffül Borcunun Maddi ve Biçimsel Koşulları 124
a. İfa 124
b. Satılanın Ayıplı Olması 125
aa. “Zikir ve Vaat” Olunan Niteliklerde Ayıp Yönünden 125
bb. Bulunması Gerekli Niteliklerde Ayıp Yönünden 126
c. Biçimsel Koşullar 127
aa. Alıcının Malı Muayene (Yoklama) Külfeti 127
bb. Alıcının Ayıbı İhbar Külfeti 127
C. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun Ayıpla İlgili Düzenlemesi 128
1. Yeni Düzenlemede “Nitelik” Kavramının Somutlaştırılması 128
2. Satıcının Ayıptan Doğan Sorumluluğunun Sınırlandırılması 129
3. Ayıp Dolayısıyla Tüketiciye Tanınan Hakların Kullanılması 131
a. İspat Yükü 131
b. Tüketicinin Seçimlik Hakları 132
aa. Genel Olarak 132
i. Tüketicinin Malı Geri Vererek Ödediği Bedeli İsteme Hakkı (Sözleşmeden Dönme) 133
ii. Tüketicinin Ayıbın Neden Olduğu Değer Kaybının Bedelden İndirilmesini İsteme Hakkı (Bedelde İndirim) 134
iii. Tüketicinin Malı Geri Vererek Değiştirilmesini İsteme Hakkı (Malın Ayıpsız Misli ile Değiştirilmesi) 136
iv. Tüketicinin Ayıplı Malın Ücretsiz Olarak Onarılmasını İsteme Hakkı (Ücretsiz Onarım) 137
bb. Seçimlik Hakların Kullanılma Zamanı 139
c. Tazminat İsteme Hakkı 139
4. Ayıplı Olduğu Bilinen Mallardan Doğan Sorumluluğun Kapsamı 141
II. TKHK ile TBK’den Doğan Hakların Yarışması 142
A. Yanılma ve Aldatma Hükümleri 142
B. Kötü İfa (Borcu Gereği Gibi İfa Etmeme) 143
C. Miktar Eksiklikleri 144
III. Ayıplı Hizmet 144
A. Ayıplı Hizmet Tanımı 144
B. Ayıplı Hizmetten Sorumluluk 146
C. Ayıplı Hizmet Halinde Tüketicinin Sahibi Olduğu Seçimlik Haklar 146
D. Ayıplı Hizmetten Sorumlulukta Zamanaşımı 148
§7. YİYECEK TAKLİDİ ÜRÜNLERDE TÜKETİCİNİN KORUNMASI 148
§8. YAPIMCININ ÜRÜN GÜVENLİĞİNDEN DOĞAN SORUMLULUĞU 151
I. Genel Olarak 151
II. Yapımcının Sorumluluğuna İlişkin Uygulanması Gereken Hükümler 152
III. Yapımcı ve Yapımcı Gibi Sorumlu Tutulan Kişilerin Belirlenmesi 157
IV. Ürün ve Güvenli Ürün Kavramları 158
V. Ayıplı (Bozuk) Ürün Kavramı 159
A. Yapım Hataları 162
B. Fabrikasyon Hataları 162
C. Yönerge Hataları (Uyarma, Aydınlatma ve Kullanım Talimatlarında Eksiklik) 163
D. Ürünü İzleme ve Gözetleme Hataları 163
E. Gelişim Hataları 163
VI. Zarar 164
VII. İlliyet Bağı 166
VIII. Yapımcının Sorumluluğunun Ortadan Kalkması 166
IX. Yapımcının Diğer Zararlardan Sorumluluğu 168
X. Zamanaşımı 170
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM SORULARI 171
Beşinci Bölüm
TKHK’DE ÖZEL OLARAK DÜZENLENEN
TÜKETİCİ SÖZLEŞMELERİ
§9. TAKSİTLE SATIŞ SÖZLEŞMELERİ 173
I. Genel Olarak 173
II. Taksitle Satış Sözleşmesinin Tanımı ve İçeriği 174
A. Bedele İlişkin Unsur 176
B. Şekle İlişkin Unsur 177
III. Taksitle Satış Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 178
IV. Taksitle Satış Sözleşmesinin Kurulması ve Hükümleri 179
A. Sözleşmenin Tarafları ve Tarafların Ehliyeti 179
B. Sözleşmenin Konusu 180
C. Sözleşmenin Şekli ve İçeriği 181
V. Taksitlerin Kambiyo Senetlerine Bağlanmış Olması Hususu 185
VI. Tüketicinin Taksitle Satış Sözleşmesinden Cayma Hakkı (Tüketicinin Geri Alma Hakkı) 187
VII. Muacceliyet Kaydı ve Tüketicinin Temerrüdü 190
A. Genel Olarak 190
B. Erken Ödeme 194
C. Diğer Hususlar 196
§10. TÜKETİCİ KREDİSİ SÖZLEŞMELERİ 196
I. Genel Olarak 196
II. Tüketici Kredisi Sözleşmelerinin Tanımı ve Konusu 197
III. Sözleşmenin Tarafları ve Şekli 197
IV. Kredi Verenin Tüketiciyi Sözleşme Öncesi Bilgilendirme Yükümlülüğü 198
V. Tüketicinin Cayma (Geri Alma) Hakkı 199
VI. Faiz Oranı 200
VII. Sözleşmede Değişiklik Yapılması ve Erken Ödeme 201
VIII. Tüketicinin Taksitleri Ödemede Temerrüde Düşmesi 202
IX. Tüketici Kredilerinde Sigorta Yaptırılması 204
X. Bağlı Krediler 205
XI. Tüketici Kredisi Sözleşmelerinde Güvence İle İlgili Diğer Düzenlemeler 209
§11. KREDİ KARTLARI 210
I. Genel Olarak 210
II. Kredi Kartı Sözleşmesinin Şekli ve Zorunlu İçeriği 210
III. Kredi Kartlarında Üyelik Aidatı 213
§12. KONUT FİNANSMANI SÖZLEŞMESİ 214
I. Genel Olarak 214
II. Tanım 215
III. Konut Finansman Sözleşmesi Olarak Kabul Edilen Sözleşmeler 216
A. Konut Edinmeye Yönelik Finansal Kiralama Sözleşmesi 216
B. Konut Edinmeye Yönelik Konut Kredisi Sözleşmesi 216
C. Genel Amaçlı İpotekli Krediler 217
D. Yeniden Yapılandırma 217
E. Konut Finansman Sözleşmelerinde Tüketicinin Korunması 218
1. Konut Finansmanı Sözleşmesinin Kurulması Aşamasında Tüketicinin Korunması 218
a. Sözleşme Öncesi Bilgi Formu 218
b. Sözleşmenin Şekli 218
2. Konut Finansmanı Sözleşmesi Kurulduktan Sonra Tüketicinin Korunması 218
a. Temerrüt 218
b. Faiz Oranı 220
c. Erken Ödeme 222
d. Sigorta Yaptırılması 223
3. Bağlı Kredilerde Tüketicinin Korunması 224
§13. ÖN ÖDEMELİ KONUT SATIŞ SÖZLEŞMELERİ 226
I. Genel Olarak 226
II. Şekil Şartı 228
A. Teminat 229
B. Cayma Hakkı 230
C. Konutun Teslimi 233
D. Sözleşmeden Dönme 233
E. Diğer Hususlar 235
BEŞİNCİ BÖLÜM SORULARI 237
Altıncı Bölüm
DİĞER TÜKETİCİ SÖZLEŞMELERİ
§14. İŞYERİ DIŞINDA KURULAN SÖZLEŞMELER 239
I. İşyeri Dışında Kurulan Sözleşmelerde (Kapı Önü İşlemlerinde) Tüketicinin Korunması 239
II. İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmelerle İlgili Düzenlemenin Uygulama Alanı 241
III. İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmenin Özellikleri 243
A. Tüketicinin Sözleşme Öncesi Bilgilendirilmesi Gereği 243
B. Satıcı ve Sağlayıcının Yetkili Olması 243
C. Sözleşmenin Şekli 244
D. Sözleşmenin Zorunlu İçeriği 245
E. Cayma (Geri Alma) Hakkı 247
§15. DOĞRUDAN SATIŞ SİSTEMİNDE TÜKETİCİNİN KORUNMASI 249
I. Genel Olarak 249
II. Doğrudan Satışa İlişkin Temel İlke ve Esaslar 249
§16. MESAFELİ SÖZLEŞMELER 250
I. Genel Olarak 250
II. Mesafeli Sözleşme Kavramı 251
A. Tüketiciyi Bilgilendirme Zorunluluğu 253
B. Ön Bilgilendirme Yöntemi 255
C. Ön Bilgilerin Teyidi 255
III. Mesafeli Satışların İfası 256
IV. Zarardan Sorumluluk 257
V. İlave Ödemeler 257
VI. Bilgilerin Saklanması ve İspat Yükümlülüğü 257
VII. Cayma Hakkı 258
VIII. Mal ve Hizmet Satışına İnternet Üzerinden Aracılık Edenlerin Sorumlulukları 260
§17. FİNANSAL HİZMETLERE İLİŞKİN MESAFELİ SÖZLEŞMELER 262
I. Finansal Hizmet ve Finansal Hizmetlere İlişkin Mesafeli Satış Kavramları 262
II. Tüketicinin Bilgilendirilmesi Zorunluluğu 263
III. Sözleşme Bilgilerinin Tüketiciye Sunulması Sorumluluğu 265
IV. Yazılı Belge Talebi ve Hizmet Alma Vasıtasının Değiştirilmesi İmkânı 266
V. Cayma Hakkı 266
VI. Sözleşmenin Uzaktan İletişim Vasıtasıyla Sonlandırılması İmkânı 268
§18. DEVRE TATİL VE UZUN SÜRELİ TATİL HİZMETİ SÖZLEŞMELERİ 269
I. Devre Tatil Sözleşmeleri Kavramı 269
II. Sözleşmeye Konu Olan Hakkın Niteliği 269
III. Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmesi Kavramı 270
IV. Tüketicilere Ön Bilgilendirme Formu Verilmesini Gerektiren Haller 271
V. Sözleşme Tarihinin Tüketici Tarafından Atılmasının Sağlanması Sorumluluğu 273
VI. Cayma Hakkı 273
VII. Bağlı Kredi Olması Halinde Cayma Hakkının Etkisi 275
§19. PAKET TUR SÖZLEŞMELERİ 276
I. Sözleşmenin Tanımı ve İçeriği 276
II. Paket Tur Sözleşmesinin Esaslı Unsurlarında Değişiklik 278
III. Haklı Sebeple Sözleşmede Fiyat Değişikliği 280
III. İfasına Başlandıktan Sonra Ortaya Çıkan Sözleşmeye Aykırılıklar 281
IV. Sözleşmenin Devri ve Sözleşmenin Feshi 282
A. Sözleşmenin Devri 282
B. Sözleşmenin Feshi 283
§20. ABONELİK SÖZLEŞMELERİ 284
I. Genel Olarak 284
II. Abonelik Sözleşmelerinin Kurulması ve Uzatılması 285
III. Taahhütlü Abonelik 288
IV. Abonelik Sözleşmelerinin Feshi 290
§21. SÜRELİ YAYIN KURULUŞLARINCA DÜZENLENEN PROMOSYON UYGULAMALARI 291
ALTINCI BÖLÜM SORULARI 294
Yedinci Bölüm
TÜKETİCİNİN BİLGİLENDİRİLMESİ VE
MENFAATLERİNİN KORUNMASI
§22. FİYAT ETİKETİ 297
§23. TANITMA VE KULLANMA KILAVUZU 299
§24. GARANTİ BELGESİ 301
I. Ücretsiz Onarım İsteme Hakkı 304
II. Tüketicinin Sahip Olduğu Diğer Seçimlik Haklar 304
§25. İHTİYARİ GARANTİ 306
§26. SATIŞ SONRASI HİZMETLER 306
§27. YENİLENMİŞ ÜRÜNLER 311
§28 TÜKETİCİNİN BİLİNÇLENDİRİLMESİ 311
§28. TÜKETİCİ ÖDÜLLERİ 312
§29. TİCARİ REKLAM 312
I. Genel Olarak 312
A. Aldatıcı Reklam 315
B. Diğer Kanun Hükümleriyle Koruma 317
C. Karşılaştırmalı Reklam 318
II. Haksız Ticari Uygulamalar 321
YEDİNCİ BÖLÜM SORULARI 326
Sekizinci Bölüm
TÜKETİCİ KURULLARI
§30. TÜKETİCİ KONSEYİ 327
§31. REKLAM KONSEYİ 328
§32. REKLAM KURULU 331
SEKİZİNCİ BÖLÜM SORULARI 333
Dokuzuncu Bölüm
TÜKETİCİ UYUŞMAZLIKLARININ ÇÖZÜMÜ
§33. TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ 335
I. Kuruluşu ve Görev Alanı 335
II. Tüketici Hakem Heyetlerine Başvuru 337
III. Karar ve Karara İtiraz 342
A. Kararın Niteliği 342
B. Kararın Tebliği ve Yerine Getirilmesi 343
C. Karara İtiraz 343
IV. Tüketici Hakem Heyetlerinde Bilirkişilik 344
§34. TÜKETİCİ MAHKEMELERİ 346
I. Genel Olarak 346
II. Tüketici Uyuşmazlıklarında Dava Şartı Olarak Arabuluculuk 348
A. Genel Olarak 348
B. Dava Şartı Arabuluculuğun Tüketici İşlemleri İle Tüketiciye Yönelik Uygulamalarda Uygulanması 351
III. Tüketici Mahkemelerinin İşleyişi 353
§35. TEST, MUAYENE VE ANALİZLER 355
§36. ÜRETİMİN VEYA SATIŞIN DURDURULMASI VE MALIN TOPLATILMASI 355
§37. DENETİM 356
§38. TÜKETİCİ ÜRÜNÜ VE HİZMET DENETİMİ 357
§39. CEZA HÜKÜMLERİ 357
§40. CEZALARDA YETKİ VE İTİRAZ 361
DOKUZUNCU BÖLÜM SORULARI 363
Onuncu Bölüm
DİLEKÇE ÖRNEKLERİ
I. Tüketici Hakem Heyetine Başvuru Dilekçesi 367
II. Tüketici Mahkemesine Başvuru Formu 368
III. Tüketici Hakem Heyeti Kararına Karşı Tüketici Mahkemesine İtiraz Dilekçesi 370
IV. Kapıdan satış sözleşmesi için cayma bildirimi formu 372
V. Mesafeli Satış Sözleşmesi İçin Cayma Bildirimi Formu 373
VI. Devre Tatil Sözleşmesi İçin Cayma Bildirimi Formu 374
VII. Tüketici Mahkemesine Kararına Karşı Temyiz Başvurusu Dilekçesi 375
VIII. Klonlanmış Cep Telefonu İçin Tüketici Hakem Heyetine Başvuru Dilekçesi 377
IX. Şikâyette Taksit Ödeme Emrine Karşı Tüketici Mahkemesine Tedbir Talepli Başvuru Formu 378
EK–1: YARGITAY HUKUK GENEL KURULU KARARLARI 381
EK–2: YARGITAY DAİRE KARARLARI 395
EK–3: DANIŞTAY KARARI 415
TEST SORULARI 427
Kaynakça 441
Kavram Dizini 451 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
