İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kitap Hakkında 9
Şekiller Listesi 20
Tablolar Listesi 21
Kısaltmalar 23
Birinci Bölüm
DÜZENLEYİCİ ÇERÇEVE
1.1. Uluslararası Sivil Havacılık Örgütünün (ICAO) Rolü 29
1.1.1. ICAO’nun Amaçları ve Görevleri 31
1.1.2. SARP’s–Standartlar ve Önerilen Uygulamalar (Standards and Recommended Practices) 34
1.2. 2920 Sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu 35
1.3. SHGM Teşkilat, Yetki ve Sorumlulukları 37
1.4. Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonları 40
1.4.1. ICAO – International Civil Aviation Organisation – Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü 41
1.4.2. EASA – European Union Aviation Safety Agency – Avrupa Havacılık Emniyet Ajansı 41
1.4.3. FAA–Federal Aviation Administration – Federal Havacılık İdaresi 42
1.4.4. ECAC – European Civil Aviation Conference – Avrupa Sivil Havacılık Konferansı 42
1.4.5. EUROCONTROL–Avrupa Hava Seyrüsefer Güvenliği Örgütü 43
1.4.6. IATA – International Air Transportation Association – Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği 43
1.4.7. ACI – Airports Council International – Uluslararası Havalimanları Konseyi 44
1.5. Diğer Sivil Havacılık Otoriteleri ile İlişkiler 44
1.6. Sivil Havacılık Düzenlemelerine Genel Bakış 46
1.6.1. Mevzuatın Genel Yapısı ve İsimlendirme 47
1.6.2. EASA Mevzuat Yapısı 48
1.6.3. Türk Sivil Havacılık Düzenlemeleri 51
1.7. Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetmeliği (SHY–CA) 53
1.7.1. SHT–CAM – Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetimi ve Sorumlulukları 54
1.7.2. SHT–145 Bakım Kuruluşu Onayı 55
1.7.3. SHT–66 Hava Aracı Bakım Personeli 55
1.7.4. SHT–147 Hava Aracı Bakım Eğitimi 56
1.7.5. SHY–21 Hava Aracı ve Parça Sertifikasyon Yönetmeliği 56
1.8. SHY–İPC (SHGM Tarafından Verilecek İdari Para Cezaları) 57
Kendinizi Sınayın 59
İkinci Bölüm
ONAYLAYICI PERSONEL (SHT–66)
2.1. Hava Aracı Bakım Lisansları 61
2.1.1. Hava Aracı Sınıfları ve Tipleri 63
2.1.2. Kategori A Lisansı 64
2.1.3. Kategori B1 Lisansı 65
2.1.4. Kategori B2 Lisansı 66
2.1.5. Kategori B2L Lisansı 67
2.1.6. Kategori B3 Lisansı 67
2.1.7. Kategori L Lisansı 68
2.1.8. Kategori C Lisansı 68
2.2. Lisans İmtiyazlarını Kullanma Şartları 69
2.3. Yabancı Dil Yeterliliği 70
2.4. Lisans Almak İçin Gerekli Şartlar 72
2.4.1. Teorik Modül Sınav Gereklilikleri 73
2.4.2. Temel Bakım Pratik Deneyim Gerekliliği 77
2.5. Bakım Deneyiminin Kayıt Edilmesi 79
2.6. Lisansa Başvuru 80
2.7. Lisansın Geçerliliği 81
2.8. Hava Aracı Bakım Lisansının Temdit Edilmesi (Uzatma) veya Yeniden Düzenlenmesi 82
2.9. Lisansa Kategori İlavesi 83
2.10. Kategori Geçiş Deneyim Gereklilikleri 83
2.11. Tip Kategorileri ve Eğitimi 84
2.12. Hava Aracı Grupları 86
2.13. Lisansa tip işleme 87
2.14. İşbaşı Eğitimi (OJT–On the Job Traning) 88
2.15. Sınırlamalar 90
2.16. Lisansın İbrazı 91
2.17. Bağımsız Onaylayıcı Personel 91
2.18. Hava Aracı Bakım Eğitimi Kuruluşları Talimatı (SHT–147) 93
2.18.1. SHT–147 Bakım Eğitim Kuruluş Gereklilikleri 93
2.18.2. Personel Gereklilikleri 94
2.18.3. Eğitim Prosedürleri 95
2.18.4. Sınavlar 96
2.18.5. BEKAD (MTOE)–Bakım Eğitimi Kuruluşu Açıklamalar Dokümanı 96
2.18.6. Onaylı Temel Eğitim Kursu 97
2.18.7. Eğitmen, Teorik Sınav Hazırlayıcı ve Pratik Değerlendirici Nitelikleri 98
2.18.8. Modül Teorik ve Pratik Eğitmen Nitelikleri 99
2.18.9. Pratik Eğitmen Nitelikleri 101
2.18.10. Temel Teorik ve Pratik Eğitmen Pedagojik Beceri ve Dil Yeterlilik Şartları 101
2.18.11. Temel Teorik ve Pratik Sınavlar 102
2.18.12. Hava Aracı Tip/ Task Eğitimleri 102
2.18.13. Onay Geçerliliğinin Devamı 103
2.18.14. SHT–147 Tanınan Okul Gereklilikleri 103
2.18.15. SHT–147 Dil Yeterliliği Hizmet Sağlayıcı Kuruluş Gereklilikleri 104
Kendinizi Sınayın 105
Üçüncü Bölüm
ONAYLI HAVA ARACI BAKIM KURULUŞLARI (SHT–145)
3.1. SHT–145 Onaylı Hava Aracı Bakım Kuruluşları Yönetmeliği 110
3.2. Bakım Sınıfları ve Yetkileri 110
3.2.1. Küçük Ölçekli Bakım Kuruluşları 112
3.3. Bakım Kuruluşu Başvurusu 114
3.4. Bakım Tesisi Gereksinimleri 116
3.5. Personel Gereksinimleri 118
3.5.1. Sorumlu Müdür (Accountable Manager) 118
3.5.2. Kalite Sorumlusu (Emniyet Yöneticisi) 119
3.5.3. Yeterli Sayıda Onaylayıcı Personel 119
3.5.4. Onaylayıcı Personel Yetkilendirme ve geçerliliği 122
3.5.5. NDT Personeli 123
3.6. Alet, Ekipman ve Malzeme 124
3.7. Bakım Verileri 125
3.8. Üretim Planlama 126
3.9. Bakımın Sertifikasyonu 127
3.9.1. SHGM Form 1 127
3.9.2. SHGM Form–1 Eşdeğeri Uluslararası Belgeler 130
3.10. Komponent Onaylayıcı Personel 131
3.11. Komponentlerin Sınıflandırılması 131
3.12. Bakım ve Uçuşa Elverişlilik Gözden Geçirme Kayıtları 132
3.13. Olay Raporlama 133
3.14. Emniyet ve Kalite Politikası, Bakım Prosedürleri ve Kalite Sistemi 134
3.15. Bakım Kuruluşu El Kitabı (BKEK–MOE) 134
3.16. Bakım Kuruluşunun Yetkileri 136
3.16.1. Tek Seferlik Yetkilendirme 137
3.17. Bakım Kuruluşuna İlişkin Değişiklikler 138
3.18. Bulgular 138
Kendinizi Sınayın 140
Dördüncü Bölüm
PART–ML ONAYLI BAKIM KURULUŞLARI VE PART–CAO
4.1. Part–ML Gerekliliklerine Tabi Hava Araçları 143
4.2. Part–ML Sorumlulukları 144
4.3. Part–ML Kapsamındaki Hava Araçlarının Sürekli Uçuşa Elverişliliği 144
4.4. Part–CAO (Birleşik Uçuşa Elverişlilik Yönetim Kuruluşu) 145
4.5. Part–ML Hava Aracı Bakım Programı (AMP) 146
4.6. Kendi Kendine Beyan Edilen Bakım Programı 146
4.7. Asgari Kontrol Programı (Minimum Inspection Programme – MIP) 147
4.8. Part–ML Hava Aracının Sürekli Uçuşa Elverişlilik Kayıt Sistemi 148
4.9. Part–ML Hava Aracı ve Komponent Bakım Çıkış Sertifikası 148
4.10. Part–ML Hava Aracı Uçuşa Elverişlilik Değerlendirmesi 150
4.11. Part–ML Sınırlı Hava Aracı Sahibi Pilot Bakımı 150
4.12. Balonlar 151
4.13. Part–ML’den Part–M’ye geçiş 152
4.14. Part–MD Gerekliliklerine Tabi Hava Araçları 152
4.15. CAE–Birleşik Uçuşa Elverişlilik El Kitabı 153
4.16. CAO Gereklilikleri 153
Kendinizi Sınayın 155
Beşinci Bölüm
HAVA OPERASYONLARI (SHT–OPS)
5.1. İşleticilerin Sınıflandırılması 157
5.2. SHT–OPS 157
5.3. Ticari Hava Taşıma İşletme Operasyon Gereklilikleri 160
5.3.1. Uçak Ekipman ve Teçhizatları 161
5.4. Özel Operasyonlar (Special Operations) 164
5.5. Ramp Denetimleri 165
5.6. Ticari Olmayan Uçuşlar 167
5.7. Hava İşletici Sertifikası 167
5.8. İşleticinin Sorumlulukları 169
5.9. İşletici El Kitabı (Operation Manual–OM) 170
5.10. Sürekli Uçuşa Elverişlilik ve Bakım ile İlgili İşleticinin Sorumlulukları 171
5.11. Hava Aracı Milliyeti ve Tescil İşaretleri (SHT–7) 172
5.12. Asgari Teçhizat Listesi (MEL) ile Konfigürasyondan Sapma Listesi (CDL) 173
5.13. Hava Aracı İçerisinde Taşınması Gereken Dokümanlar 174
5.14. Hava Aracı Plakartları (İşaretlemeleri) 174
5.15. Hava Aracı Kimlik Plakası 176
5.16. Hava İşletmeleri Uçak Asgari Teçhizat Gereklilikleri 177
5.17. Test Uçuşları 180
5.18. ETOPS 180
5.18.1. ETOPS Bakım Gereksinimleri 182
5.19. RAMP Hizmetleri ve Dispeç (Yer İşletme) Gereklilikleri 183
5.20. Her Hava Koşulunda İşletim (All Weather Operations–AWOPS), Kategori 2/3 İşletimleri 186
5.20.1. Düşük Görüş Operasyonları (LVO– Low Visibility Operations) 186
5.20.2. Karar Yüksekliği (DH–Decision Height) 187
5.20.3. Pist Görüş Mesafesi (RVR–Runway Visual Range) 187
5.20.4. Düşük Görüş Operasyonları (LVO) İçin Gereklilikler 188
Kendinizi Sınayın 189
Altıncı Bölüm
HAVA ARACI, PARÇA VE CİHAZ SERTİFİKASYONU (SHY–21)
6.1. Tip Sertifikasyonu 191
6.2. SHY–21 Yönetmeliği 192
6.3. Sertifikasyon Şartnameleri (CS) 193
6.3.1. CS–25 Büyük Uçaklar 194
6.3.1.1. Alt Bölüm A – Genel 195
6.3.1.2. Alt Bölüm B – Uçuş 195
6.3.1.3. Alt Bölüm C – Gövde 195
6.3.1.4. Alt Bölüm D – Tasarım ve İmalat 195
6.3.1.5. Alt Bölüm E (Motor – Güç Sistemleri) 196
6.3.1.6 Alt Bölüm G (Çalışma Limitleri ve Bilgileri) 196
6.3.1.7 Alt Bölüm J (Çalışma Limitleri ve Bilgileri) 196
6.4. Tip Sertifikasyon Prosedürü 196
6.4.1. Tahditli Tip Sertifikası (RTC–Restricted Type Certificate) 199
6.4.2. Tamamlayıcı Tip Sertifikası (Supplemental Type Certificate–STC) 200
6.5. Uçuşa Elverişlilik 200
6.5.1. Uçuşa Elverişlilik Sertifikası (CoA–Certificate of Airworthiness) 201
6.5.2. Özel Uçuş İzni Belgesi – Permit to Fly 204
6.6. Tescil Sertifikası 205
6.7. Gürültü Sertifikası 207
6.8. Ağırlık Tablosu 208
6.9. Telsiz İstasyonu Lisansı ve Onayı 209
6.10. Türkiye Teknik Standart Usulleri/European Technical Standard Order (TR–TSO/ETSO) 209
6.11. Parça/Cihaz Sertifikasyonu ve SHGM Form–1 210
6.12. Ürün, Parça ve Cihazın Tanımlanması 212
6.13. Parçaların/Cihazların Hava Araçlarına Takılabilmesi İçin Gereken Şartlar 212
Kendinizi Sınayın 214
Yedinci Bölüm
SÜREKLİ UÇUŞA ELVERİŞLİLİK YÖNETİMİ (SHT–CAM)
7.1. SHT–CAM Sürekli Uçuşa Elverişlilik Talimatı ve Sorumlulukları 219
7.2. Standart Uçuşa Elverişlilik Sertifikası Düzenleme Şartları 220
7.3. Part–M Kapsamında Sürekli Uçuşa Elverişlilik Sorumlulukları 221
7.3.1. Olay Bildirimi 223
7.4. Sürekli Uçuşa Elverişlilik 223
7.4.1. Bakım Programı 224
7.4.2. Hatalar, Arızalar ve Kusurlar 225
7.5. Modifikasyon ve Tamir Verileri 226
7.6. Sürekli Uçuşa Elverişlilik Kayıt Sistemi 226
7.6.1. Hava Aracı Teknik Kayıt Sistemi 227
7.6.2. Hava Aracı Teknik Kayıt Defteri 228
7.6.3. Hava Aracı Kayıt Defteri 231
7.7. Bakım Verileri 232
7.8. Karmaşık Bakım Görevleri 233
7.9. Kritik Bakım İşlemleri – CCDCL 233
7.10. Bakımın Bağımsız Kontrolü 234
7.11. Komponentlerin Bakımı ve Sınıflandırılması 235
7.11.1. Komponentlerin Bakımı 236
7.11.2. Komponentlerin ve Malzemelerin Sınıflandırilması 236
7.11.3. Ömürlü Komponentler (LLP–Life Limited Parts) 237
7.11.4. Gayri Faal ve Kurtarılamaz Komponentler 238
7.12. Hava Aracı Bakım Çıkış Sertifikası 239
7.13. Hava Aracı Uçuşa Elverişlilik Gözden Geçirme İşlemi 243
7.13.1. Hava Aracı Uçuşa Elverişlilik Gözden Geçirme Maddeleri 244
7.14. Part–CAMO 247
7.14.1. Part–CAMO Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetim Kuruluşu 248
7.14.2. CAMO Personel Gereklilikleri 250
7.14.3. Part–CAMO Yönetim Sistemi 251
7.15. Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetimi Kayıtları 251
7.16. Sürekli Uçuşa Elverişlilik El Kitabı (CAME) 252
7.17. Uçuşa Elverişlilik Gözden Geçirme Personeli 253
7.18. Bulgular ve Düzeltici Faaliyetler 254
Kendinizi Sınayın 255
Sekizinci Bölüm
SÜREKLİ UÇUŞA ELVERİŞLİLİK BAKIM GEREKLİLİKLERİ VE DOKÜMANLARI
8.1. Hava Aracı Bakım Tipleri 259
8.2. Uçuşa Elverişlilik Direktifleri 264
8.3. Servis Bültenleri (SB) 266
8.4. Modifikasyon ve Tamirler 267
8.5. ATA–100 Bakım Dokümantasyonu 268
8.6. Hava Aracı Bakım Dokümanları 273
8.6.1. Hava Aracı Bakım El Kitabı (AMM – Aircraft Maintenance Manual) 273
8.6.2. Yapısal Tamir El Kitabı (SRM – Structural Repair Manual) 274
8.6.3. Komponent Bakım El Kitabı (Component Maintenance Manual – CMM) 275
8.6.4. Resimli Parça Kataloğu (IPC – Illustrated Parts Catalog) 275
8.6.5. Arıza Giderme El Kitabı (TSM – Trouble Shooting Manual) 275
8.6.6. Sistem Şematik El Kitabı (SSM – System Schematics Manual) 276
8.6.7. Kablo Takip El Kitabı (WDM – Wiring Diagram Manual) 276
8.6.8. Ana Asgari Teçhizat Listeleri (MMEL–Master Minimum Equipment List) 276
8.6.9. Asgari Teçhizat Listesi (MEL–Minimum Equipment List) 277
8.6.10. Dispeç Sapma Listeleri 278
8.7. İkincil Kontrol İşleri (DII– Duplicate Inspection Item) 279
8.7.1. Kontrol Gerektiren İşlemler (RII – d Inspection Item) 279
8.7.2. Kritik işlem Malzemeleri (CI – Critical Item) 280
Kendinizi Sınayın 282
Dokuzuncu Bölüm
SÜREKLİ UÇUŞA ELVERİŞLİLİKTE DENETİM İLKELERİ
9.1. Sürekli Uçuşa Elverişliliğin Takibi 286
9.2. ICAO Kapsamında Sürekli Uçuşa Elverişlilik 287
9.3. EASA Kapsamında Sürekli Uçuşa Elverişlilik 288
9.4. Uçuşa Elverişlilik Denetim Kritik Unsurları 289
9.5. Sürekli Uçuşa Elverişliliğin Kontrolü 290
9.6. Uçuşa Elverişlilik Otoriteleri 291
9.7. Yeni Hava Aracı için Uçuşa Elverişlilik 291
9.8. Hizmette Olan Hava Araçları 292
9.9. Planlama ve Kontrol 293
9.10. Hizmet İçi bakım 294
9.11. Depodaki veya Hizmet Dışı Hava Araçları 294
9.12. Sürekli Uçuşa Elverişlilik Dokümanları 295
9.13. Emniyet Performansının Göstergeleri ve İzlenmesi 295
9.14. Düzeltici Faaliyet Sürecinin Uygulanması 296
9.15. Planla–Yap–Kontrol Et–Önlem Al Döngüsü (PUKÖ) 296
9.16. Emniyet Yönetim Sisteminin 4 Temel Esası 297
9.17. Risk ve Emniyet Yönetimi 300
Kendinizi Sınayın 303
Onuncu Bölüm
HAVA ARACI BAKIMINDA SİBER GÜVENLİK İLKELERİ VE
SİBER SALDIRILAR
10.1. Sayısallaşmış Sivil Havacılık Sistemleri 305
10.2. Modern Yolcu Uçaklarında Bilgisayara Bağımlılık 306
10.3. Artan Havacılık Sektörü Siber Saldırı Oranları 306
10.4. Havacılıkta Bilinen Siber Saldırılar Listesi 308
10.5. 2022 Yılındaki Siber Olaylar 309
10.6. Havacılıkta Siber Saldırıların Artış Nedenleri 310
10.7. Siber Saldırıların Tercih Edilen Yöntem Hâline Gelmesi 313
10.9. Saldırgan Profilleri ve Aktör Tipolojisi 317
10.10. Siber Güvenlikte Karşı Önlemler ve Savunma Stratejileri 318
10.11. Geleceğe Bakış ve Sonuçlar 320
10.12. Sivil Havacılık İşletmelerine Yönelik Siber Güvenlik Talimatı (SHT–SİBER) 321
10.12.1. Siber Güvenlik Kapsamında Yönetim Sorumluluğu 321
10.12.2. Siber Güvenlik Strateji Planı 322
10.12.3. Kurumsal SOME Görev ve Sorumlulukları 323
10.12.4. Siber Olay İzleme, Müdahale ve Siber Olay Yönetim Süreci 325
Kendinizi Sınayın 328
EKLER 331
EK–1: ÖRNEK ESSAY SORUSU 331
EK–2: SHT–66 Lisans Modül İçerikleri 332
EK–3: Modül–18 İçerikleri 332
EK–4: Servis Bülteni 333
Kaynakça 335
Sözlük 337
Kavram Dizini 345
Yazarlar Hakkında 351 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
