İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 19
GİRİŞ 21
1. BÖLÜM
BANKACILIK HUKUKUNUN KAYNAKLARI
I. MİLLİ (ULUSAL) NİTELİKLİ KAYNAKLAR 27
A. Yazılı Kaynaklar (Mevzuat) 27
1. Kanunlar 27
a. Özel Nitelikli Kanunlar 27
aa. Bankacılık Kanunu 27
bb. Sermaye Piyasası Kanunu 29
cc. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu 29
çç. Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun 30
dd. Çek Kanunu 30
ee. Kara Paranın Aklanmasının Önlenmesine Dair Kanun 31
ff. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 32
gg. 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu 32
hh. 6750 Sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu 33
ıı. 5464 Sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu 34
ii. 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu 34
jj. 6493 Sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun 35
b. Genel Nitelikli Kanunlar 36
aa. Genel Olarak 36
bb. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu 37
cc. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu 40
çç. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu 40
dd. 2004 Sayılı İcra ve İflâs Kanunu 40
ee. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 41
2. Bakanlar Kurulu Kararı (Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanuna İstinaden çıkartılan 32 Sayılı Karar) 41
3. Yönetmelikler ve Tebliğler 42
a. Genel Olarak 42
b. Mevduat ve Katılım Fonunun Kabulüne, Çekilmesine ve Zamanaşımına Uğrayan Mevduat, Katılım Fonu, Emanet ve Alacaklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik 43
c. Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmelik 43
ç. Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik 43
d. Bankalarca Yapılacak Repo ve Ters Repo İşlemlerine İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelik 44
e. Bankacılık Hizmetlerinin Erişilebilirliğine Dair Yönetmelik 44
f. Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmelik 44
g. Konut Finansmanı Sözleşmeleri Yönetmeliği 44
h. Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kâr ve Zarara Katılma Oranları Hakkında Tebliğ (Sayı: 2020/3) 45
ı. Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2020/7) 45
i. Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2020/4) 46
j. Bankaların Bilgi Sistemleri ve Elektronik Bankacılık Hizmetleri Hakkında Yönetmelik 46
k. Kredi Kartı İşlemlerinde Uygulanacak Azami Faiz Oranları Hakkında Tebliğ (Sayı: 2006/1) 46
l. Çek Defterlerinin Baskı Şekline, Bankaların Hamile Ödemekle Yükümlü Olduğu Miktar ile Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağı Kararlarının Bildirilmesine ve Duyurulmasına İlişkin Tebliğ (Sayı: 2010/2) 47
B. Örf ve Adet Hukuku 47
C. Öğreti ve Yargı Kararları (Tâli Kaynaklar) 49
II. Uluslararası Nitelikli Kaynaklar 50
A. Genel Olarak 50
B. Basel İlke ve Standartları 54
C. Avrupa Birliği Bankacılık Hukuku Düzenlemeleri 57
2. BÖLÜM
BANKACILIK HUKUKUNUN ESASLARI
I. BANKACILIK HUKUKUNUN TANIMI KONUSU VE BANKALARIN TÜRLERİ 61
A. Bankacılık Hukukunun Tanımı ve Konusu 61
B. Bankaların Türleri ve Değerlendirme 62
1. Bankaların Türleri 62
a. Genel Olarak 62
b. Mevduat Bankaları 62
c. Katılım Bankaları 63
ç. Kalkınma ve Yatırım Bankaları 65
d. Kıyı Bankacılığı 66
2. Değerlendirme 67
II. BANKALARIN KURULUŞU VE FAALİYETE GEÇMELERİ 68
A. İlk Kuruluş Şartı: Anonim Şirket Olarak Kurulması 68
1. Genel Olarak 68
2. Banka Anonim Şirketinin Tanımı, Unsurları ve Kuruluş Aşamaları 69
a. Tanımı 69
b. Unsurları 70
aa. Ortak (Kişi) Unsuru 70
bb. Yazılı Esas Sözleşme Unsuru 72
cc. Amaç ve Konu Unsuru 72
çç. Ticaret Unvanı Unsuru 75
dd. Sermaye Unsuru 77
aaa. Sermayeye İlişkin Genel Bilgi 77
bbb. Banka Anonim Şirketlerinde Sermaye 80
ee. Sınırlı Sorumluluk Unsuru 82
ff. Tüzel Kişilik Unsuru 83
c. Kuruluş Aşamaları 83
aa. Kuruluş Belgeleri 83
bb. Esas Sözleşmenin Hazırlanması ve Noter Tarafından İmzaların Onaylanması veya Esas sözleşmenin Ticaret Sicili Müdürü Yahut Yardımcısı Huzurunda İmzalanması 84
aaa. Esas Sözleşmenin Şekli 84
bbb. Esas Sözleşmenin İçeriği ve Pay Bedellerinin Ödenmesi 84
bb. İzin Aşamaları 87
aaa. Ticaret Bakanlığı’ndan İzin Alınması 87
bbb. BDDK.’dan İzin Alınması 88
(i) Genel Olarak 88
(ii) Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumuna Verilecek İzin Dilekçesine Eklenecek Hususlar 89
ccc. Halka Açık Bankalar İçin SPK. İzninin Alınması 93
B. Diğer Kuruluş Şartları ve Kurucularda Aranan Koşullar 95
1. Diğer Kuruluş Şartları 95
2. Kurucularda Aranan Koşullar 96
C. Banka Anonim Şirket Paylarının Edinim ve Devirlerine İlişkin Şartlar 98
1. Genel Olarak Anonim Şirketlerde Pay (Hisse) Kavramı 98
2. Anonim Şirketlerde Payların Edinim ve Devri 100
a. Pay Senedine Bağlanmamış Payların Edinim ve Devri 100
b. Pay Senedine Bağlanmış Payların Edinim ve Devri 105
aa. Genel Olarak 105
bb. Hâmiline Yazılı Pay Senetlerinin Devri 107
cc. Nama Yazılı Payların ve Pay Senetlerinin Devri 107
3. Banka Anonim Şirketlerinde Payların Edinim ve Devrine İlişkin Özel Düzenlemeler (Bank. K. m.18 Hükmü Uyarınca İzne Tabi Pay Edinim ve Devirleri) 108
a. Bir Kişinin Doğrudan veya Dolaylı Olarak Pay Sahipliği Yoluyla Banka Sermayesinin %10 veya Daha Fazlasını Temsil Eden Payları Edinmesi 108
b. Bir Ortağa Ait Doğrudan veya Dolaylı Payların Banka Sermayesinin %20, %33 ve %50’sini Aşması Sonucunu Doğuran Pay Edinimi 109
c. Bir Ortağa Ait Doğrudan veya Dolaylı Payların Banka Sermayesinin %10, %20, %33 ve %50’sinin Altına Düşmesi Sonucunu Doğuran Pay Devirleri 110
ç. İmtiyazlı Payların Devri 111
d. Oy Hakkı Edinilmesi ve Paylar Üzerinde İntifa Hakkı Tesisi 111
aa. Genel Olarak 111
bb. Paylar Üzerinde İntifa Hakkı Tesisinin Oy Hakkına Etkisi 112
cc. Oy Hakkı Elde Edinilmesinde BDDK. İzni Meselesi 114
aaa. Genel Olarak 114
bbb. Oy Hakkının Temsil Yolu ile Kullanılması 114
ccc. Hâmiline yazılı pay senedini Çeşitli Hukuki İşlemlerle Elinde Bulunduran Kişiye Oy Hakkının Kullanması İçin Temsil Yetkisi Verilmesi 115
ççç. Oy Hakkının Oy Sözleşmesi Yolu ile Edinilmesi 116
e. Banka Anonim Şirket Payının İcradan Satın Alınması Hâli 117
f. Banka Anonim Şirket Pay Senetlerinin Borsada İşlem Görmesi Hâli 118
g. Banka Ortağı Tüzel Kişilerin Paylarının El Değiştirmesi Hâli 121
h. Banka Anonim Şirket Payının Rehni 124
4. Banka Anonim Şirketlerinin Kuruluş İzinlerinin İptali Halleri 126
5. Bankaların Faaliyete Geçebilmesi, Faaliyet Konuları ve Faaliyet İzninin İptali veya Sınırlandırılması 126
a. Bankaların Faaliyete Geçebilmesi 126
b. Bankaların Faaliyet Konuları 128
c. Bankaların Faaliyet İzninin İptali veya Sınırlandırılması 130
III. TÜRKİYE’DE KURULMUŞ BANKALARDA MERKEZ VE ŞUBE KAVRAMLARI, YURT İÇİNDE ŞUBE AÇMALARI, ŞUBE OLMANIN HUKUKİ SONUÇLARI VE BANKALARIN SINIR ÖTESİ FAALİYETLERİ 130
A. Türkiye’de Kurulmuş Bankalarda Merkez ve Şube Kavramları, Yurt İçinde Şube Açmaları, Şube Olmanın Hukuki Sonuçları 130
1. Genel Olarak Merkez – Şube İlişkisi 130
2. Bankalarda Merkez Kavramı 131
3. Şube Kavramı, Bankaların Yurt İçinde Şube Açmaları ve Şube Olmaya Bağlanan Hukuki Sonuçlar 132
a. Şube Kavramı 132
aa. Genel Olarak 132
bb. Şubenin Tanımı ve Unsurları 133
b. Bankaların Yurt İçinde Şube Açmaları 135
c. Şube Olmaya Bağlanan Hukuki Sonuçlar 135
B. Bankaların Sınır Ötesi Faaliyetleri 136
IV. YABANCI BANKALARIN TÜRKİYE’DE ŞUBE AÇMALARI 137
A. Genel Olarak 137
B. Yabancı Bankaların Türkiye’de Şube Açmaları İçin Gereken Evraklar 138
3. BÖLÜM
BANKALARIN ORGANLARI VE BANKALARDA DENETİMİN ESASLARI İLE MUHASEBE VE FİNANSAL RAPORLAMA
I. BANKALARIN ORGANLARI 141
A. Genel Olarak 141
B. Genel Kurul ve Görev ve Yetkileri 141
1. Genel Olarak 141
2. Genel Kurulun Görev ve Yetkileri 142
C. Yönetim Kurulunun Teşkili ile Diğer İlgili Konular ve Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri 144
1. Yönetim Kurulunun Teşkili ve Genel Müdür ve Yardımcıları ile Çalışma ve İmza Yetkisi Yasağı 144
2. Genel Müdür ve Yardımcıları 146
3. Çalışma ve İmza Yetkisi Yasağı, Mal Beyanı Kuralı ile Yönetim Kurulu Karar Defterine İlişkin Özel Düzenleme 146
a. Çalışma ve İmza Yetkisi Yasağı 146
b. Mal Beyanı Kuralı 147
c. Yönetim Kurulu Karar Defterine İlişkin Özel Düzenleme 147
4. Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri 148
5. Yönetim Kurulu Toplantıları 149
a. Genel Olarak 149
b. Yönetim Yetkilerinin Devri ve Bölünmesi 150
c. Toplantı ve Karar Yetersayısı 151
6. Banka Anonim Şirketinin Temsili 151
a. Genel Olarak 151
b. Temsilde Kural: Çift İmza 152
c. Temsil Yetkisinin Sınırlandırılması 153
aa. Genel Olarak 153
bb. Birlikte Temsil 153
cc. Şube İşleriyle Sınırlama 153
Ç. Denetim Komitesi ve Görevleri 153
II. BANKALARDA DENETİM 155
A. İç Denetim 155
B. Dış Denetim (Bağımsız Denetim) 155
III. BANKALARDA MUHASEBE İLE FİNANSAL RAPORLAMA 158
4. BÖLÜM
BANKALARIN ANA SÖZLEŞMEYE YÖNELİK İŞLEMLERİ,
BANKALARDA KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ VE DİĞER İÇ SİSTEMLER
I. ANA SÖZLEŞMEYE YÖNELİK İŞLEMLERİ 161
A. Genel Ana Sözleşme Değişiklikleri 161
1. Genel Olarak 161
2. İzlenecek Prosedür ve Yeter Sayı 161
3. İmtiyazlı Pay Sahipleri Özel Kurul Toplantısı 163
4. Tescil 164
B. Özel Ana Sözleşme Değişiklikleri 164
1. Sermaye Artırımları 164
2. Esas Sermayenin Azaltılması 167
C. Bankalarda Birleşme, Bölünme, Pay (Hisse) Değişimi 168
D. İradi Tasfiye 169
1. Genel Olarak 169
II. BANKALARDA KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ 173
A. Genel Olarak 173
B. Bankaların Kurumsal Yönetim İlkeleri 173
III. BANKALARDA DİĞER İÇ SİSTEMLER 180
A. Genel Olarak İç Sistemlere İlişkin Yükümlülükler 180
B. İç Kontrol Sistemi 180
C. Risk Yönetimi Sistemi 181
5. BÖLÜM
BANKALARDA KORUYUCU HÜKÜMLER
I. KORUYUCU DÜZENLEMELER 183
II. ÖDENMİŞ SERMAYE, YEDEK AKÇELER VE ÖZKAYNAK 184
III. SERMAYE VE LİKİDİTE YETERLİLİĞİ İLE AŞIMLARIN GİDERİLMESİ 184
A. Sermaye ve Likidite Yeterliliği 184
1. Sermaye Yeterliliği 184
2. Likidite Yeterliliği 185
B. Aşımların Giderilmesi 185
IV. BANKALARDA KREDİLER, RİSK GRUBU VE SANDIK VE VAKIFLARA KAYNAK AKTARMA YASAĞI İLE BAĞIŞLAMA SINIRLARI 186
A. Krediler 186
1. Genel Olarak Kredi Kavramı, Hukuki Niteliği ve Kredi Türleri 186
a. Genel olarak Kredi Kavramı ve Hukuki Niteliği 186
b. Kredi Türleri 187
aa. Genel Olarak 187
bb. Nakdi Krediler 187
cc. Gayrinakdi Krediler 187
çç. Mal Kredileri 188
dd. Bankacılık Kanunu 188
2. Kredi Açma ve Kredilerin İzlenmesi 189
a. Kredi Açılması Yetkisi 189
b. Kredilerin İzlenmesi 190
3. Karşılıklar, Teminatlar ile Kredi Sınırlamaları ve Kredi Sınırlamalarına Tabi Olmayan İşlemler 190
a. Karşılıklar ve Teminatlar 190
b. Kredi Sınırlamaları 191
c. Kredi Sınırlamalarına Tabi Olmayan İşlemler 192
B. Risk Grubu 193
C. Sandık ve Vakıflara Kaynak Aktarma Yasağı ile Bağışlama Sınırları 194
1. Sandık ve Vakıflara Kaynak Aktarma Yasağı 194
2. Bağışlama Sınırları 194
6. BÖLÜM
BANKALARDA MEVDUATA VE KATILIM FONU TOPLAMAYA İLİŞKİN HÜKÜMLER VE SİSTEMİK RİSKLERE KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER İLE
SIR SAKLAMA VE MÜŞTERİ HAKLARI
I. BANKALARDA MEVDUATA VE KATILIM FONU TOPLAMAYA İLİŞKİN HÜKÜMLER 195
A. Mevduat ve Katılım Fonu Kabulü 195
B. Mevduatın ve Katılım Fonunun Çekilmesi 196
C. Mevduatın ve Katılım Fonunun Zamanaşımına Uğraması 197
Ç. Mevduatın ve Katılım Fonunun Sigortalanması 198
II. BDDK., TMSF. KURUMUN VE BANKALARIN SIR SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 199
III. BANKALARIN TİCARİ İTİBARIN KORUNMASI 200
IV. MÜŞTERİ HAKLARI 200
V. FİNANSAL PİYASALARDA MANİPÜLASYON VE YANILTICI İŞLEMLER 201
VI. BANKACILIK ETİK İLKELERİ 201
7. BÖLÜM
BANKACILIKTA KURULUŞ BİRLİKLERİ, BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU VE BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURULU
I. BANKACILIKTA KURULUŞ BİRLİKLERİ, GÖREVLERİ VE ORGANLARI 203
A. Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye Katılım Bankaları Birliği 203
B. Birliklerin Görev ve Yetkileri 204
C. Birlik Organları ve Statüsü 204
II. BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU VE BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURULU 205
A. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 205
B. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu 206
1. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu ve Çalışma Esasları 206
2. BDDK.’nın Görev ve Yetkileri 208
8. BÖLÜM
AÇIK BANKACILIK KAVRAMI VE AÇIK BANKACILIKLA İLGİLİ GELİŞMELER
I. GENEL OLARAK 209
II. DİJİTAL BANKALARIN FAALİYET ESASLARI İLE SERVİS MODELİ BANKACILIĞI HAKKINDA YÖNETMELİĞİN ÖNEMLİ HÜKÜMLERİNİN İRDELENMESİ 211
A. Dijital Bankaların Faaliyet Esaslarını Genel Olarak Düzenleyen Hükümler 211
1. Genel Esaslar 211
2. Faaliyet Kısıtlamaları 212
B. Yönetmeliğin Diğer Hükümlerinin İrdelenmesi 213
1. Dijital Bankaların Fiziksel Erişim Noktaları Kurma Yükümlülükleri 213
2. Hizmetin Sürekliliğinin Taahhüdü 214
3. Dijital Bankaların Kuruluş ve Faaliyet İzninde Aranan İlave Şartlar Kuruluş ve Faaliyet İzni Genel Şartları ve Faaliyet İzni İçin Gerekli Asgari Ödenmiş Sermaye ile Yöneticilerde Aranan Koşullar 214
a. Dijital Bankaların Kuruluş ve Faaliyet İzninde Aranan İlave Şartlar Kuruluş ve Faaliyet İzni Genel Şartları 214
b. Faaliyet İzni İçin Gerekli Asgari Ödenmiş Sermaye 215
c. Yöneticilerde Aranan Şartlar 215
4. Servis Modeli Bankacılığı 215
5. Dijital Bankacılık Uygulamasında Mevcut Bankaların Durumu 218
Sonuç 219
EKLER
EK 1: X BANKASI ANONİM ŞİRKETİ ANA SÖZLEŞMESİ 223
EK 2: BANKA KURUCULARINA/HİSSE DEVRALACAKLARA İLİŞKİN BEYANNAME (TÜZEL KİŞİLER) 233
EK 3: BANKA KURUCULARINA/HİSSE DEVRALACAKLARA İLİŞKİN BEYANNAME (GERÇEK KİŞİLER) 237
EK 4: TAAHHÜTNAME 241
EK 5: TAAHHÜTNAME 242
EK 6: BEYANNAME 243
Kaynakça 245 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
