İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Üçüncü Basıda Yenilikler 9
Dördüncü Basıda Yenilikler 11
Beşinci Basıda Yenilikler 13
Altıncı Basıda Yenilikler 15
Yedinci Basıda Yenilikler 17
Kısaltmalar 27
Birinci Bölüm
DENİZ HUKUKU
I. GİRİŞ 29
II. DENİZ HUKUKUNUN KAYNAKLARI 30
III. ESAS HAT KAVRAMI 35
A. Düz Esas Hat 36
B. Körfezler 37
C. Takımada 39
IV. İÇSULAR 41
A. Limanlara ve Diğer İçsulara Giriş 41
B. İçsularda Yabancı Gemiler Üzerinde Kıyı Devletinin Yargı Yetkisi 42
C. Türk Hukukunda İçsular Rejimi 43
V. KARASULARI 44
A. Karasularının Genişliği 45
B. Zararsız Geçiş Hakkı 46
1. Zararsız Geçiş Hakkının Unsurları 46
a. Geçiş Kavramı 47
b. Zararsız Olmak 47
2. Kıyı Devletinin Hakları ve Yükümlülükleri 50
3. Kıyı Devletinin Gemiler Üzerindeki Yargı Yetkisi 52
C. Türk Hukukunda Karasuları Rejimi 54
VI. BOĞAZLAR 55
A. Transit Geçiş Hakkı 56
B. Türk Boğazları 58
1. Ticaret Gemileri 59
2. Savaş Gemileri 59
VII. BİTİŞİK BÖLGE 62
VIII. BALIKÇILIK BÖLGESİ 62
IX. MÜNHASIR EKONOMİK BÖLGE 63
A. Kıyı Devletinin Münhasır Ekonomik Bölge Üzerindeki Hakları 63
B. Diğer Devletlerin Münhasır Ekonomik Bölge Üzerindeki Hakları ve Yükümlülükleri 65
X. KITA SAHANLIĞI 66
A. Kıyı Devletinin Kıta Sahanlığı Üzerindeki Hakları 68
B. Diğer Devletlerin Hakları 69
XI. DENİZ ALANLARININ SINIRLANDIRILMASI 69
XII. TÜRKİYE VE DENİZ ALANLARI SINIRLANDIRMA UYUŞMAZLIKLARI 78
A. Türkiye–Yunanistan Ege Denizi Deniz Alanları Sınırlandırma Uyuşmazlığı 79
B. Türkiye–Akdeniz Deniz Alanları Sınırlandırma Uyuşmazlıkları 83
1.Türkiye–Yunanistan Akdeniz Deniz Alanları Sınırlandırması 85
2.Türkiye–KKTC Akdeniz Deniz Alanı Sınırlandırması 87
3.Türkiye–Mısır Akdeniz Deniz Alanı Sınırlandırması 88
4. Türkiye–GKRY Akdeniz Deniz Alanı Sınırlandırması 90
5. Türkiye–Libya Akdeniz Deniz Alanı Sınırlandırması 91
XIII. AÇIK DENİZ 94
A. Açık Denizlerin Serbestliği İlkesi 94
B. Açık Denizlerde Yargı Yetkisi 95
C. Bayrak Devletinin Yetkili Olması İlkesine Getirilen İstisnalar 96
1. Deniz Haydutluğu 96
2. Deniz Güvenliğine Karşı Hukuka Aykırı Eylemler 98
3. Köle Ticareti 98
4. Uyuşturucu Madde Kaçakçılığı 99
5. İzinsiz Yayın 99
6. Sıcak Takip Hakkı (Kesintisiz İzleme Hakkı) 99
XIV. ULUSLARARASI DENİZ YATAĞI 100
XV. 1982 TARİHLİ BİRLEŞMİŞ MİLLETLER DENİZ HUKUKU SÖZLEŞMESİ ÇERÇEVESİNDE UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLLARI 102
XVI. ULUSLARARASI DENİZ HUKUKU MAHKEMESİ 103
A. Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi’nin Yapısı 104
B. Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi’nin Yargı Yetkisi 107
1. Davalara Bakma Yetkisi 107
a. Kişisel Yargı Yetkisi 107
b. Maddi Yargı Yetkisi 109
aa. Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi’nin Yetkili Olduğu Uyuşmazlıklar 109
bb. Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi’nin Uygulayacağı Hukuk Kuralları 115
2. Danışma Görüşü Verme Yetkisi 116
C. Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi Usul Hukuku 119
1. Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi Önüne Davanın Getirilmesi ve Davanın Aşamaları 120
2. Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi Önündeki Davalarda Usule İlişkin Özel Durumlar 121
a. Yetki İtirazı 121
b. Davaya Katılma/Müdahale 121
c. Hazır Bulunmama (Yokluğunda, Gıyabi, Yargılama) 122
d. Gemilerin ve Mürettebatının Derhal Salıverilmesinde Usul 122
3. Karar ve Özellikleri 123
4. Kararın Yorumlanması ve Yargılamanın İadesi 124
D. Danışma Görüşlerinde Usul 124
XVII. GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ 125
Tartışma Soruları 127
İkinci Bölüm
KUVVET KULLANMA
I. GİRİŞ 131
II. DEVLETLERCE TEK TARAFLI KUVVET KULLANMA 133
A. 1945 Öncesi Hukuki Yapı 133
B. 1945 Birleşmiş Milletler Andlaşması ve Sonrası 135
1. Geniş Yorum (Permissive School) 137
2. Dar Yorum (Restrictive School) 137
C. Birleşmiş Milletler Andlaşması Madde 2 (4) Çerçevesinde Kuvvet Kullanma Yasağının Kapsamı 138
1. Uluslararası İlişkilerde Kuvvet Kullanma Yasağı 138
2. Kuvvet Kullanma ve Kuvvet Kullanma Tehdidinde Bulunma? 140
3. Bir Başka Devletin Toprak Bütünlüğü ve Siyasi Bağımsızlığına Karşı veya Birleşmiş Milletlerin Amaçlarına Aykırı Kuvvet Kullanma 142
D. Meşru Müdafaa Amaçlı Kuvvet Kullanma 143
1. Meşru Müdafaa Hakkının Kapsamı 145
2. Silahlı Saldırı Kavramı ve 11 Eylül 2001 Sonrası Durum 146
3. Önleyici Meşru Müdafaa 151
4. Müşterek (Ortak/Kolektif) Meşru Müdafaa 153
5. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne Bildirim 154
E. İnsani Amaçlı Müdahale 154
F. Koruma Sorumluluğu 158
G. Güvenli Bölge Oluşturma Amaçlı Kuvvet Kullanma 162
III. KOLEKTİF KUVVET KULLANMA 170
A. Birleşmiş Milletler 170
1. Güvenlik Konseyi 170
2. Genel Kurul 174
B. Bölgesel Örgütler 175
IV. SONUÇ 177
Tartışma Soruları 179
Üçüncü Bölüm
SİLAHLI ÇATIŞMALAR HUKUKU
(ULUSLARARASI İNSANİ HUKUK)
I. GİRİŞ 183
II. SİLAHLI ÇATIŞMALAR HUKUKUNUN KAYNAKLARI 184
III. SİLAHLI ÇATIŞMALAR HUKUKUNUN UYGULAMA ALANI 188
A. Silahlı Çatışmalar Hukuku Ne Zaman Uygulanır? 188
B. Silahlı Çatışma Nedir? 190
C. Silahlı Çatışma Türleri 195
1. Uluslararası Silahlı Çatışmalar 195
2. Uluslararasılaştırılmış Silahlı Çatışmalar 197
3. Uluslararası Nitelikli Olmayan (İç) Silahlı Çatışmalar 200
IV. SİLAHLI ÇATIŞMALAR HUKUKUNDA SAVAŞAN (MUHARİP) İLE SİVİL AYRIMI 202
V. SİLAHLI ÇATIŞMALARDA KORUNAN KİŞİLER 210
A. Yaralılar, Hastalar (Deniz Savaşlarındaki Kazazedeler Dahil) 210
B. Savaş Esirleri 212
C. Siviller 214
VI. SİLAHLI ÇATIŞMALARIN YÜRÜTÜLMESİ VE SİLAHLI ÇATIŞMALAR HUKUKUNA HAKİM OLAN İLKELER 218
A. Gereksiz Acılara Sebep Olmama İlkesi 219
B. Ayrım Gözetme İlkesi 220
C. Sadakat İlkesi 225
D. Çevre Üzerinde Ağır Sonuçlar Doğuracak Silah ve Savaş Yöntemlerinin Yasaklanması İlkesi 225
VII. SİLAHLI ÇATIŞMALAR HUKUKU İLE İNSAN HAKLARI HUKUKU ARASINDAKİ İLİŞKİ 226
VIII. SİLAHLI ÇATIŞMALAR HUKUKUNU UYGULAMA ARAÇLARI 229
A. Koruyucu Güçler ile Diğer Denetim Mekanizmaları 230
B. Misilleme 231
C. Devletin Sorumluluğu 232
D. Uluslararası Ceza Hukukunda Bireysel Cezai Sorumluluk 233
IX. SONUÇ 234
Tartışma Soruları 236
Dördüncü Bölüm
ULUSLARARASI CEZA HUKUKU
I. GİRİŞ 239
II. ULUSLARARASI CEZA HUKUKUNUN KAYNAKLARI 240
A. Uluslararası Ceza Mahkemelerinin Statüleri 241
B. Suçların Unsurları, Usul ve Delil Kuralları, Diğer Düzenlemeler 242
C. Diğer Uluslararası Andlaşmalar 244
D. Uluslararası Örf–Adet Hukuku Kuralları 244
E. Genel Hukuk İlkeleri 247
F. Yargı Kararları 248
III. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMELERİ 249
A. Nuremberg ve Tokyo Uluslararası Askeri Ceza Mahkemeleri 250
B. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Tarafından Kurulan Ad Hoc Nitelikli Uluslararası Ceza Mahkemeleri 251
1. Eski Yugoslavya ve Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemeleri 252
2. Uluslararası Ceza Mahkemeleri Rezidüel Mekanizması 254
C. Uluslararası Ceza Mahkemesi 254
IV. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ 255
A. Kuruluşu 255
B. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Yapısı 257
C. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Yargı Yetkisi 258
1. Ulusal Mahkemeleri Tamamlayıcı Nitelikli Yargı Yetkisi 258
2. Uluslararası Ceza Mahkemesi Yargı Yetkisinin Devletler Tarafından Kabulü 260
3. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Kişiler Bakımından Yargı Yetkisi 261
4. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Maddi Yargı Yetkisi 263
a. Saldırı Suçu veya Barışa Karşı Suçlar 264
b. İnsanlığa Karşı İşlenen Suçlar 267
c. Soykırım Suçu 269
d. Savaş Suçları 270
aa. 1949 tarihli Cenevre Sözleşmeleri’nin Ağır İhlalleri Sistemi 271
bb. Savaş Kanunları ve Örf–Adet Hukuku Kurallarının İhlali 272
5. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Yer Bakımından Yetkisi 275
6. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Zaman Bakımından Yargı Yetkisi 278
D. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin İlk Uygulamaları 278
V. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ VE TÜRKİYE 292
VI. SONUÇ 296
Tartışma Soruları 300
Beşinci Bölüm
ULUSLARARASI UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLLARI
I. GİRİŞ 303
II. DİPLOMATİK YOLLAR 305
A. Görüşmeler 305
B. Dostça Girişim 306
C. Arabuluculuk 307
D. Uzlaştırma 307
E. Soruşturma 308
III. HUKUKİ YOLLAR 308
A. Uluslararası Hakemlik (Tahkim) 309
1. Sürekli Hakemlik Mahkemesi 309
a. Tarihçe 310
b. Sürekli Hakemlik Mahkemesi’nin Yapısı 315
aa. Hakem Listesi 315
bb. Uluslararası Büro 316
cc. İdari Konsey 317
c. Sürekli Hakemlik Mahkemesi’nin Yargı Yetkisi 317
aa. Hakemlik Mahkemesinin Kişisel Yargı Yetkisi 317
bb. Hakemlik Mahkemesinin Maddi Yargı Yetkisi 319
i. Hakemlik Mahkemeleri Önüne Getirilebilecek Uyuşmazlıklar 319
ii. Hakemlik Mahkemesinin Uygulayacağı Kurallar 319
cc. Hakemlik Mahkemesinin Zaman Bakımından Yargı Yetkisi 320
dd. Danışma Görüşü Verme Yetkisi 321
d. Sürekli Hakemlik Mahkemesi Usul Hukuku 321
aa. Hakemlikte Kullanılan Dil 323
bb. Hakemlikte Tarafların Temsili 323
cc. Hakemlik Aşamaları 323
i. Yazılı Aşama 323
ii. Sözlü Aşama 325
dd. Hakemlik Mahkemesi Önündeki Davalarda Usule İlişkin Özel Durumlar 326
i. İlk İtirazlar 326
ii. Geçici Koruma Önlemleri (İhtiyati Tedbir) 326
iii. Davaya Katılma/Müdahale 327
ee. Hakemlik Kararları 328
e. Sürekli Hakemlik Mahkemesi Hakkında Genel Değerlendirme 329
B. Uluslararası Mahkemeler 332
1. Uluslararası Adalet Divanı 333
a. Tarihçe 335
b. Uluslararası Adalet Divanı’nın Yapısı 340
c. Yargı Yetkisi 347
aa. Devletlerarası Davalara Bakma Yetkisi 347
i. Divanın Kişisel Yargı Yetkisi 347
ii. Divanın Maddi Yargı Yetkisi 356
bb. Divanın Danışma Görüşü Verme Yetkisi 359
i. Divanın Kişisel Yargı Yetkisi 360
ii. Divanın Maddi Yargı Yetkisi 362
d. Usul Hukuku 364
aa. Devletlerarası Davalarda Usul 365
i. Divan Önüne Davanın Getirilmesi 365
ii. Davanın Aşamaları 366
bb. Danışma Görüşlerinde Usul 380
i. Danışma Görüşü Talep Edilmesi 380
ii. Yazılı ve Sözlü Aşamalar 380
iii. Divanın Yapısı 381
iv. Danışma Görüşü Verilmesi 381
cc. Kararlar ve Danışma Görüşleri 382
i. Devletlerarası Davalarda Divanın Kararları 382
ii. Danışma Görüşleri 386
e. Uluslararası Adalet Divanı Hakkında Genel Değerlendirme 386
IV. ULUSLARARASI ÖRGÜTLER VE UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ 389
A. Bölgesel Örgütler 389
B. Birleşmiş Milletler Aracılığıyla Çözüm 391
V. SONUÇ 392
Tartışma Soruları 393
Altıncı Bölüm
ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKU
I. GİRİŞ 395
II. ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKUNUN GELİŞİMİ 397
III. ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKUNUN KAYNAKLARI 402
A. Andlaşmalar 402
1. Evrensel Düzeyde Akdedilen Uluslararası Andlaşmalar 403
a. Genel Nitelikli Uluslararası Andlaşmalar 403
b. Özel Nitelikli Uluslararası Andlaşmalar 404
2. Bölgesel Düzeyde Akdedilen Andlaşmalar 405
a. 1950 tarihli İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşme (Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi) 405
b. Amerika İnsan Hakları Sözleşmesi 407
c. Afrika İnsan ve Halkların Hakları Sözleşmesi 407
d. Arap İnsan Hakları Sözleşmesi 408
B. Örf–Adet Hukuku 408
IV. ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKUNA HAKİM OLAN İLKELER 411
A. Özgürlük 411
B. Adil Olmak ve Tarafsızlık: Eşit Muamele ve Ayrımcılık Yasağı 411
C. İnsan Onuru 412
D. Adalet ve Hukukilik 412
E. Katılma 414
F. Sorumluluk 414
G. Özel Hayatın Gizliliği 414
V. ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKU UYGULAMA ARAÇLARI/MEKANİZMALARI 415
A. Evrensel Düzeyde 416
B. Bölgesel Düzeyde 419
1. Avrupa 420
2. Amerika 423
3. Afrika 424
4. Arap Ligi 425
C. Ulusal Hukuk Düzeyinde 426
D. Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları (NGO’s) 427
VII. SONUÇ 428
Tartışma Soruları 429
Kaynakça 431
Kavramlar Dizini 447 |