İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
BÖLÜM 1:
TEKNİK RESİM
1.1 Teknik Resmin Endüstrideki Yeri 23
1.2 Standartlar 23
BÖLÜM 2:
TEKNİK RESMİN TEMELLERİ
2.1 Çizim Formatları ve Çizim Kâğıtları 27
2.2 Antet ve Parça Listesi 27
2.2.1 Antet 27
2.2.2 Parça Listesi 28
2.2.3 DIN– A4 Formatına Katlama 28
2.3 Norm Yazı 29
2.4 Ölçekler 30
2.5 Çizim Araçları 30
2.6 Çizim Tahtaları ve Masaları 30
2.7 Cetveller 31
2.7.1 T Cetveli 31
2.7.2 Yassı Cetvel 32
2.7.3 Ölçek Cetveli 32
2.7.4 Pistole (Eğri cetveli) 32
2.7.5 Gönyeler 32
2.7.6 Kalemler 33
2.7.6.1 Sert Uçlu Kalemler 33
2.7.6.2 Orta Sert Uçlu Kalemler 33
2.7.6.3 Yumuşak Uçlu Kalemler 33
2.7.7 Pergeller 34
2.7.8 Şablonlar 34
2.7.9 Rapido Takımları 34
BÖLÜM 3:
ÇİZGİ TİPLERİ
3.1 Çizgilerin Kullanım Yerleri (ISO 128–24) 38
3.2 Çizgilerin Teknik Resimde Kullanımı 39
3.2.1 Çizgi Aralıkları 39
3.2.2 Çizgilerin Kesişim ve Birleşimi 39
3.2.3 Çizgilerin Gösterilişi 40
3.2.4 Çizgilerin Çakışması ve Öncelik Sıraları 41
BÖLÜM 4:
GEOMETRİK ÇİZİMLER
4.1 Doğrunun Orta Noktasını Bulma 45
4.2 Bir Doğruya Dikme İnme ve Çıkma 45
4.2.1 Dikme İnme 45
4.2.2 Dikme Çıkma 46
4.3 Çokgen Çizimi 46
4.3.1 Çember İçine Üçgen Çizimi 46
4.3.2 Kenar Uzunluğu Bilinen Kare Çizimi 46
4.3.3 Çember İçine Kare Çizimi 46
4.3.4 Çember Dışına Kare Çizimi 46
4.3.5 Düzgün Beşgen Çizimi 47
4.3.5.1 Çember İçine Düzgün Beşgen Çizimi 47
4.3.5.2 Bir Kenar Uzunluğu Bilinen Düzgün Beşgen Çizimi 48
4.3.6 Düzgün Altıgen Çizimi 48
4.3.7 Düzgün Yedigen Çizimi 49
4.3.8 Düzgün Sekizgen Çizimi 51
4.3.9 Düzgün Dokuzgen Çizimi 51
4.3.10 Düzgün Ongen Çizimi 51
4.4 Yay Çizimi 52
4.4.1 Yay veya Dairenin Merkezini Bulma 52
4.4.2 Daire Üzerindeki Bir Noktadan Daireye Teğet Çizimi 52
4.4.3 Kesişen İki Doğruyu R Yarıçapı Yayla Birleştirme 53
4.4.3.1 Kesişen İki Doğru Birbirine Dik ise 53
4.4.3.2 Kesişen İki Doğru Arasındaki Açı Dar veya Geniş İse 53
4.4.4 İki Noktanın ve Doğrunun Yay ile Birleştirilmesi 53
4.4.5 İki Daireyi R Yarıçaplı Yay ile Birleştirme 54
4.4.6 Bir Daire İle Doğruyu R Yarıçaplı Yay İle Birleştirme 54
4.4.6.1 Doğru Dairenin İçinde İse 54
4.4.6.2 Doğru Dairenin Dışında İse 54
4.4.7 İki Daireyi R Yarıçaplı Yay ile Birleştirme 55
4.4.8 Daire ile R Yarıçaplı Yayı Birleştirme 55
4.4.9 Bir Yay ile İki Daireyi İçteğet ve Dışteğet Birleştirme 56
4.4.10 Küçük Çaplı Oval Çizimi 56
4.5 Bir Yayın Uzunluğunu Bulma 56
4.5.1 Birinci Metot 56
4.5.2 İkinci Metot 57
4.6 Dairenin Çevre Uzunluğunu Bulma 57
4.7 Diğer Geometrik Çizimler 58
4.7.1 Helis Eğrisi 58
4.7.2 Sikloit Eğrisi 58
4.7.3 Episikloit Eğrisi 59
4.7.4 Hiposikloit Eğrisi 59
4.7.5 Odak Noktası ve Doğrultmanı Verilen Parabol Çizimi 60
4.7.6 Paralel Kenar Metodu ile Parabol Çizimi 60
BÖLÜM 5:
İZDÜŞÜM
5.1 İzdüşüm Çeşitleri 63
5.1.1 Merkezi İzdüşüm 64
5.1.2 Paralel İzdüşüm 64
5.1.2.1 Eşlenik Dik İzdüşüm 65
5.2 Ana İzdüşüm Düzlemleri 65
5.3 Noktanın İzdüşümü 66
5.3.1 Koordinatların İsimlendirilmesi 66
5.3.2 Açının İzdüşümü 67
5.4 İzdüşüm Düzlemleri 67
5.5 Geometrik Şekillerin İzdüşümü 68
5.5.1 Dörtgen Prizmanın İzdüşümü 68
5.5.2 Altıgen Prizmanın İzdüşümü 68
5.5.3 Prizma ve Silindirin İzdüşümü 68
5.5.4 Kesik Silindirin İzdüşümü 69
5.5.5 Üçgen Piramitin İzdüşümü 69
5.5.6 Dörtgen Piramitin İzdüşümü 70
5.5.7 Tabana Eğik Kesilmiş Silindirin İzdüşümü 70
5.5.8 Kanal Açılmış Kesik Koninin İzdüşümü 70
5.5.9 Kesik Silindirde Daralan Kenarların İzdüşümü 71
5.6 Doğru ve Düzlemlerin Büyüklüğünün Bulunması 71
5.6.1 Doğruların Gerçek Büyüklüğünün Bulunması 71
5.6.2 Doğru Parçalarının Tam Boylarının Bulunmasında Kullanılan Metotlar 71
5.6.2.1 Yardımcı İzdüşüm Metodu 71
5.6.2.2 Yatırma İzdüşüm Metodu 72
5.6.2.3 Döndürme İzdüşüm Metodu 72
BÖLÜM 6:
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA
6.1 Görünüş Çıkarma İlkeleri 75
6.1.1 Görünüş Çıkarmada Göz Önünde Bulundurulması Gereken Hususlar 75
6.2 Görünüş Çıkarma ve İsimlendirme 76
6.2.1 Birinci İz Düşüm Metodu (ISO–E) 76
6.2.2 Üçüncü Bölgede Görünüş Çıkarma (ISO–A Metodu) 77
6.2.3 Ok Metodu İle Görünüş Çıkarma 78
6.2.4 Görünüşler Arası Çizgilerin Çizilmesi ve Taşınması 79
6.3 Görünüş Çıkarmada Temel Prensipler 79
6.3.1 Önden Görünüşün Seçimi 79
6.3.2 Parçanın Çalışma Pozisyonlarına Göre Önden Görünüşü 79
6.3.3 Parçaların İmalat Durumlarına Göre Önden Görünüşü 80
6.3.4 Çizim Ölçeğinin Tespiti 80
6.4 Görünüş Sayısının Tespiti 80
6.4.1 Tek Görünüşle İfade Edilen Parçaların Çizimi 80
6.4.2 İki Görünüşle İfade Edilen Parçaların Çizimi 81
6.4.3 Üç Görünüşle İfade Edilen Parçaların Çizimi 82
6.4.4 Dört Görünüşle İfade Edilen Parçaların Çizimi 84
6.4.5 Yardımcı Görünüşler 84
6.4.6 Kısmi Yardımcı Görünüşler 85
6.4.7 Bakış Doğrultusu ile Kısmi Görünüşler 85
6.4.8 Döndürülmüş Görünüşler 86
6.4.9 Eğik Yüzeyli Parçaların Çizimi 86
6.4.10 Lokal Görünüş 87
6.5 Perspektiften Görünüş Çıkarma 87
6.5.1 Düzgün Geometrik Parçalardan Görünüş Çıkarma 87
6.5.2 Silindirik Parçalardan Görünüş Çıkarma 89
6.5.3 Kesilmiş, Delinmiş ve Federli Parçalardan Görünüş Çıkarma 89
6.6 Ortak Görünüşlü Parçaların Çizimi 90
6.7 Eksik Görünüşlerin Tamamlanması 91
6.7.1 Görünüşlerdeki Çizgilerin Tamamlanması 91
6.7.2 Verilmeyen Görünüşün Tamamlanması 92
6.8 Görünüşlerde Özel Durumlar 92
6.8.1 Tekrarlanmış Elemanların Gösterimi 92
6.8.2 Düzlem Yüzeylerin Gösterimi 92
6.8.3 Bitişik Parçalar ve Çevrelerinin Gösterimi 92
6.8.4 Simetrik Parçaların Gösterimi 93
6.9 Görünüşleri Okuma Yöntemleri 93
6.9.1 Okuma Aşamaları 93
6.9.2 Çizgilerin Anlamları 93
BÖLÜM 7:
ÖLÇÜLENDİRME
7.1 Ölçekler 97
7.1.1 Gerçek Ölçek 97
7.1.2 Küçültme Ölçeği 97
7.1.3 Büyütme Ölçeği 97
7.2 Ölçülendirme Elemanları 98
7.3 Ölçü Çizgileri 98
7.4 Ölçü Rakamları 99
7.5 Ölçü Sınır Çizgileri 99
7.6 Açı ve Yay Ölçüleri 100
7.6.1 Yayların Ölçülendirilmesi 100
7.6.2 Yarıçapların Ölçülendirilmesi 101
7.7 Koparılmış Parçaların Ölçülendirilmesi 101
7.8 Yarım Ölçü Çizgileri 101
7.8.1 Ölçü Çizgilerinin Kesişme Durumları 102
7.9 Ölçü Oklarının Konumları 102
7.9.1 Ölçülendirmede Köşelerin Belirtilmesi 103
7.10 Ölçü Sınır Çizgilerinin Kesilme Durumu 103
7.10.1 İki Görünüş Arasındaki Sınır Çizgileri 104
7.11 Ölçü Okları 104
7.11.1 TS 11398’e Göre Ölçü Oklarının Boyutları 104
7.12 Ölçülendirme Kuralları 105
7.13 Ölçü Oklarının Kesilme Durumları 107
BÖLÜM 8:
KESİTLER
8.1 Kesit Alma Yöntemleri 111
8.1.1 Tarama Yüzeyleri 111
8.1.2 Kesit Düzlemi ve Kesit Düzlem Çizgisi 112
8.1.3 Görünen Kenarlar 112
8.1.4 Görünmeyen Kenarlar 113
8.2 Kesitlerin Taranması 113
8.2.1 Tarama Çizgilerinin Kalınlıkları 113
8.2.2 Tarama Çizgilerinin Konumu 114
8.2.3 Montaj Resimlerinde Komşu Parçaların Taranması 114
8.2.4 Geniş Alanlarda Tarama Durumu 114
8.2.5 İnce Kesitlerde Tarama Durumu 115
8.2.6 Parçanın Paralel Düzlemlerindeki Tarama Durumu 115
8.2.7 Ölçülendirme Yapılan Durumda Tarama Çizgileri 115
8.2.8 Parçanın Farklı Görünüşündeki Tarama Durumları 116
8.2.9 İçi Boş Parçaların Tarama Durumu 116
8.3 Kesit Çeşitleri 116
8.3.1 Yarım Kesit Görünüşler 117
8.3.2 Kademeli Kesit Görünüşler 117
8.3.3 Döndürülmüş Kesit Görünüşler 118
8.3.4 Kısmi Kesit Görünüşler 119
8.3.5 Detay Görünüşler 119
BÖLÜM 9:
PERSPEKTİF RESİMLER
9.1 İzometrik Perspektif Görünüş 124
9.2 İzometrik Ölçüler 125
9.3 İzometrik Eksen Konumları 125
9.4 Yerleştirme Ölçüleri 126
9.5 Görünmeyen Kenarlar 126
9.6 Eksen Çizgileri 127
9.7 Kutu Konstrüksiyon Metodu 127
9.8 İzometrik Olmayan Kenarlar 127
9.8.1 İzometrik Olmayan Cisimlerin Katı Görünümü 128
9.9 Dairenin İzometrik Görünüşü 129
9.9.1 Dört Merkezli Elips Yöntemi 129
9.9.2 Taşıma Ölçüleri Yöntemi 129
9.10 Yayların İzometrik Görünüşü 130
9.11 Kürenin İzometrik Görünüşü 131
9.12 İzometrik Perspektiflerde Kesitler 131
9.13 İzometrik Perspektiflerin Ölçülendirilmesi 132
9.14 Dimetrik Perspektif Görünüşler 132
9.14.1 Dimetrik Perspektif Görünüş Çıkarma 133
9.14.2 Prizmatik Parçaların Dimetrik Perspektif Çizimi 134
9.14.3 Daire ve Yayların Dimetrik Perspektif Görünüşleri 134
9.15 Trimetrik Perspektif Görünüş 135
9.16 Eğik Perspektif Görünüş 135
9.17 Konik Perspektif Görünüş 136
9.17.1. Bir Noktalı Konik Perspektif Görünüş 137
9.17.2 İki Noktalı Konik Perspektif Görünüş 137
9.17.3 Üç noktalı Konik Perspektif Görünüş 138
BÖLÜM 10:
YÜZEY İŞARETLERİ
10.1 Yüzey Pürüzlülüğü 143
10.2 Yüzey Kalite Sembolleri 143
10.2.1 Esas Sembol 143
10.3 Pürüzlülük Değerlendirme Sistemleri 144
10.3.1 En Büyük Yüzey Pürüzlülüğü Yüksekliği (Rt) 144
10.3.2 Aritmetik Ortalama Sapma (Ra) 145
10.3.3 Yüzey Pürüzlülüğünün Yüksekliği (Rz) 145
10.4 Sembol İşaretleri 149
10.4.1 Yüzey Pürüzlülük Değerinin Gösterilmesi 149
10.4.2 Belirli Bir Yüzey Durumu 149
10.4.3 Yüzey Durum Özelliklerinin Gösterilmesi 150
10.4.4 Esas Uzunluğun Gösterimi 151
10.4.5 Yüzey İşleme Yönünün Gösterimi 151
10.4.6 Sembol Üzerinde Yüzey Bilgilerinin Düzenlenmesi 151
10.4.7 İşlenecek Aşırı Kalınlığın Gösterilmesi 151
10.5 Sembollerin Resim Üzerinde Gösterimi 152
10.6 Sembollerin Kullanımıyla İlgili Kurallar 154
10.6.1 Yüzey İşaretleri ve Bilgilerin Kullanımı 154
10.7 Yüzey İşleme İşaretleriyle İlgili Örnekler 157
BÖLÜM 11:
TOLERANSLAR
11.1 Toleransın Tanımı ve Önemi 161
11.2 Tolerans Terimleri 161
11.2.1 Boyut 161
11.2.2Anma Boyutu (AB) 161
11.2.3 Sınır Boyutu 161
11.2.4 Sapma 161
11.2.5 Sıfır Çizgisi 161
11.2.6 Tolerans (T) 162
11.2.7 Tolerans Birimi (I) 162
11.2.8 Ana Tolerans 162
11.2.9 Kalite 162
11.2.10 Mil 162
11.2.11 Delik 162
11.2.12 Normal Mil 162
11.2.13 Normal Delik 162
11.2.14 Alıştırma 162
11.2.15 Alıştırma Toleransı(AT) 162
11.2.16 Boşluk 162
11.2.17 Sıkılık 163
11.3 Alıştırmalar 163
11.3.1 Alıştırma Çeşitleri 164
11.4 ISO Alıştırma Sistemleri 165
11.4.1 Normal Delik Alıştırma Sistemi 165
11.4.2 Normal Mil Alıştırma Sistemi 165
11.4.3 Tavsiye Edilen Alıştırmalar 165
11.5 Toleransların Gösterimi 166
11.6 ISO Tolerans Sistemleri 171
11.7 Tolerans ve Sapmaların Resimlerde Gösterimi 172
11.7.1 Mil ve Delik Boyutuna Sapma Değerinin Yazımı 172
11.7.2 Montajlı Parçaların Sapma Değerlerinin Yazımı 172
11.7.3 Açılı Boyutlara Sapma Değerlerinin Yazımı 172
11.8 Sapmaların Sembollerle Gösterimi 173
11.8.1 Mil ve Delik Boyutuna Sembollerin Yazımı 173
11.8.2 Montaj Resimlerinde Tolerans Sembollerinin Yazımı 173
11.9 Tolerans Tablolarının Kullanımı 173
11.10 Şekil ve Konum Toleransları 174
11.10.1 Referans 174
11.10.2 Referans Sistemi 174
11.10.3 Referans Elemanı 174
11.10.4 Referans Yerleri 174
11.10.5 Yardımcı Referans Elemanı 175
11.10.6 Şekil ve Konum Toleranslarının Gösteriminde Genel Kurallar 176
11.11 Tolerans Niteliklerinin Gösterimi 180
11.11.1 Doğruluk 180
11.11.2 Düzlemsellik 181
11.11.3 Daire 181
11.11.4 Silindir 181
11.11.5 Paralellik 181
11.11.6 Herhangi Bir Çizgi Şekli 182
11.11.7 Herhangi Bir Yüzey Şekli 182
11.11.8 Diklik 182
11.11.9 Simetriklik 182
11.11.10 Eş Eksenlilik 183
11.11.11 Dönme (salgı) 183
11.11.12 Eğiklik 183
11.11.13 Bir Eksenin veya Noktanın Konumu 184
11.11.14 Toplam Salgı 184
11.11.15 En Çok Malzeme Özelliği 184
11.12 Referans Sistemlerinin Gösterimi 185
11.12.1 Referans Sembolleri 186
11.12.2 Tolerans Çerçevesinde Referans ve Referans Sisteminin Verilişi 186
11.12.3 Münferit Bir Şekil Elemanından Meydana Gelen Referans 186
BÖLÜM 12:
MONTAJ RESİMLERİ
12.1Montaj Resim Çeşitleri 189
12.2 Montaj Resimlerinde Bulunması Gereken Özellikler 190
12.3 Montaj Resimlerini Numaralandırma 190
12.4 Montaj Resimlerini Numaralandırmada Dikkat Edilecek Hususlar 190
12.5 Montaj Numarası Verme Sistemleri 190
Kaynaklar 191 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
