İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 17
Birinci Bölüm
MEDENİ HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI VE
TÜRK MEDENİ KANUNU’NUN BAŞLANGIÇ HÜKÜMLERİ
§ 1. MEDENİ HUKUKA GİRİŞ 19
I. Medeni Hukukun Anlam ve Önemi 19
A. Hukuk Kavramı 19
1. Hukukun Çeşitli Anlamları 20
2. Kamu Hukuku – Özel Hukuk Ayırımı 20
B. Medeni Hukuk Kavramı 21
II. Medeni Hukukun Konusu 22
III. Medeni Hukukun Düzenleniş Tarzı Bakımından Çeşitli Sistemler 22
IV. Türkiye'de Medeni Hukuk Alanında Kanunlaştırma Hareketleri 24
V. Türk Medeni Kanunu’nun Sistematiği ve Özellikleri 24
A. Türk Medeni Kanunu’nun Sistematiği 24
B. Türk Medeni Kanunu ile Türk Borçlar Kanunu’nun Özellikleri 25
§ 2. MEDENİ HUKUKUN KAYNAKLARI VE UYGULANMASI 26
I. Medeni Hukukun Yürürlük Kaynakları 26
A. Genel Olarak 26
B. Medeni Hukukun Yazılı Kaynağı: Kanunlar (Yazılı Hukuk Kuralları) 27
C. Kanunların Uygulanması 29
1. Uygulanacak Hükmün Bulunması 29
a. Kanunların Yer Bakımından Uygulanması 29
b. Kanunların Zaman Bakımından Uygulanması 30
c. Kanunların Anlam Bakımından Uygulanması 31
aa. Genel Olarak 31
bb. Kanunların Yorumlanması 32
d. Kanunların Nitelik Bakımından Uygulanması 34
2. Bulunan Kanun Hükmünün Somut Olaya Uygulanması ve Hâkimin Takdir Yetkisini Kullanması 35
3. Kanunda Somut Olaya Uygulanabilir Hüküm Bulunmaması: Kanun Boşluğu 37
D. Medeni Hukukun Yazılı Olmayan Kaynağı: Örf ve Âdet Hukuku 40
1. Örf ve Âdet Hukukunun Rolü 41
2. Örf ve Âdet Hukuku Kurallarının Türleri 41
E. Hâkim Tarafından Yaratılan Hukuk 42
II. Medeni Hukukun Yaratıcı Kaynakları 44
III. Medeni Hukukun Bilgi Kaynakları 44
§ 3. HAK KAVRAMI VE ÇEŞİTLERİYLE HAKLARIN KAZANILMASI VE KAYBEDİLMESİ 45
I. Hak Kavramı 45
II. Hak Çeşitleri 46
A. Dayandığı Hukuk Alanı Yönünden Haklar: Özel Hukuk Hakları – Kamu Hukuku Hakları 46
B. Parayla Ölçülebilir Değeri Bulunup Bulunmaması Yönünden Haklar: Malvarlığı Hakları – Kişivarlığı Hakları 46
1. Malvarlığı Hakları 46
a. Alacak Hakları 47
b. Ayni Haklar 47
c. Maddi Değeri Olan Yenilik Doğuran Haklar 51
d. Mali Yönleri İtibariyle Fikri Haklar 51
2. Kişivarlığı Hakları 52
C. İleri Sürülebilecekleri Çevre Yönünden Haklar: Mutlak Haklar – Nisbi Haklar 52
D. Kullanılmasının Etkisi Yönünden Haklar: Yenilik Doğuran Haklar – Alelade Haklar 53
E. Kullanma Yetkisi Yönünden Haklar: Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklar – Başkası Tarafından da Kullanılabilen Haklar 54
F. Bağımsızlık Yönünden Haklar: Bağımsız Haklar – Bağlı Haklar 54
G. Mevcudiyet Yönünden Haklar: Mevcut Haklar – Beklenen Haklar 55
III. Hakların Kazanılması ve Kaybedilmesi 55
A. Hukuki Olay, Hukuki Fiil ve Hukuki İşlem Kavramları 56
B. Hukuki İşlemler 58
1. Hukuki İşlemin Unsurları 58
a. Hukuki İşlemin Kurucu Unsurları 58
aa. İrade Açıklaması (İrade Beyanı) 58
aaa. İrade Açıklamasının Çeşitleri 59
bb. Hukuk Düzeninin İrade Açıklamasının Yöneldiği Sonucu Tanıması 61
b. Hukuki İşlemin Geçerlilik Unsurları 61
c. Bazı Hukuki İşlemlerin Hüküm İfade Edebilmesi İçin Aranan Tamamlayıcı Unsurlar 62
2. Hukuki İşlem Çeşitleri 62
a. Gerekli İrade Açıklamasının Sayısı Yönünden 63
b. Etki Doğurduğu Alan Yönünden 64
c. Malvarlığına Etkisi Yönünden 64
d. Hüküm İfade Edeceği An Yönünden 65
3. Hukuki İşlemlerin Hükümsüzlüğü 65
a. Yokluk 66
b. Kesin Hükümsüzlük 66
c. İptal Edilebilirlik 68
d. Noksanlık (Askıda Hükümsüzlük) 68
e. Nisbi Etkisizlik 69
C. Hakların Kazanılma Şekilleri 69
D. Hakların Kaybedilme Şekilleri 70
§ 4. İYİNİYET 72
I. Kavram Olarak İyiniyet 72
II. İyiniyetin Rolü 72
III. İyiniyetin Korunmasının Sebepleri 73
IV. İyiniyetin Aranacağı Kişi 73
V. İyiniyetin Aranacağı An 74
VI. İyiniyetin İspatı 74
§ 5. DÜRÜSTLÜK KURALI VE HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI YASAĞI 75
I. Dürüstlük Kuralı 75
II. Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı 76
A. Hakkın Kötüye Kullanılmasının Anlamı 76
B. Hakkın Kötüye Kullanıldığını Gösteren Bazı Hâller 76
C. Hakkın Kötüye Kullanılmasının Yaptırımı 78
III. Dürüstlük Kuralı ve Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağının Uygulama Alanı 78
§ 6. HAKLARIN KORUNMASI 80
I. Talep 80
II. Dava 81
A. Dava Çeşitleri 82
B. Davaya Karşı Savunma Yolları 84
C. İspat ve İspat Yükü 87
III. Cebri İcra 92
IV. Hakkın Bizzat Sahibi Tarafından Korunması 92
A. Haklı Savunma (Meşru Müdafaa) 92
B. Zorunluluk (Iztırar) Hâli 93
C. Hakkını Korumak İçin Kuvvet Kullanma 94
V. Tazminat 94
İkinci Bölüm
KİŞİLER HUKUKU
§ 7. KİŞİLER HUKUKUNA GİRİŞ 95
I. Kişiler Hukukunun Konusu 95
II. Kişi ve Kişilik Kavramları 95
III. Kişiler Hukukuna Hâkim Olan İlkeler 96
§ 8. GERÇEK KİŞİLER 96
I. Kişiliğin Başlangıcı ve Sona Ermesi 96
A. Kişiliğin Başlangıcı 96
B. Kişiliğin Sona Ermesi 98
1. Ölüm 98
2. Ölüm Karinesi 98
3. Gaiplik 99
a. Gaiplik Kararı İstenebilmesinin Koşulları 99
b. Gaiplik Kararı İstemeye Yetkili Olanlar 100
c. Yetkili ve Görevli Mahkeme 100
d. Mahkemece Uygulanacak Usul 101
e. Gaiplik Kararı ve Sonuçları 101
f. Gaiplik Kararının Hükümsüzleşmesi 102
g. Hazinenin İstemi Üzerine Gaipliğe Karar Verilmesi 102
C. Sağlığın ve Ölümün İspatı 103
II. Hak Ehliyeti 103
A. Hak Ehliyetine İlişkin Temel İlkeler 103
B. Hak Ehliyetini Sınırlayan Sebepler 104
III. Fiil Ehliyeti 105
A. Tam Fiil Ehliyetine Sahip Olmanın Koşuları 105
1. Ayırt Etme Gücüne Sahip Olma 105
2. Ergin Olma 106
a. Normal Erginlik 107
b. Evlenme Yoluyla Ergin Olma 107
c. Mahkeme Kararıyla Ergin Olma 107
3. Kısıtlı Olmama 108
B. Ehliyet Yönünden Kişilerin Sınıflandırılması 109
1. Tam Ehliyetliler 109
2. Tam Ehliyetsizler 109
a. İşlem Ehliyeti Yönünden Tam Ehliyetsizlerin Durumu 110
b. Sorumluluk Ehliyeti Yönünden Tam Ehliyetsizlerin Hukuki Durumu 112
3. Sınırlı Ehliyetsizler 113
a. Hukuki İşlem Ehliyeti Yönünden Sınırlı Ehliyetsizlerin Durumu 113
aa. Yasal Temsilcinin Rızasına Bağlı İşlemler 113
bb. Yasal Temsilcinin Rızasına Bağlı Olmadan Yapılabilen İşlemler 116
cc. Sınırlı Ehliyetsizin Hiç Yapamayacağı İşlemler 117
b. Sınırlı Ehliyetsizlerin Temsili 117
c. Sınırlı Ehliyetsizlerin Hukuka Aykırı Fiillerinden Sorumluluğu 117
d. Dava Ehliyeti Yönünden Sınırlı Ehliyetsizlerin Durumu 117
4. Sınırlı Ehliyetliler 117
IV. Kişisel Durum 118
A. Kişinin Adı 119
1. Adın Kazanılması 120
a. Öz Adın Kazanılması 120
b. Soyadın Kazanılması 120
c. Müstear Adın Kazanılması 122
d. Lakabın Kazanılması 122
2. Adın Değiştirilmesi 122
3. Ad Üzerindeki Hakkın Korunması 124
B. Hısımlık 125
1. Kan Hısımlığı 125
2. Kayın Hısımlığı 127
3. Yapay Hısımlık 128
C. Yerleşim Yeri 129
1. İsteğe Bağlı Yerleşim Yeri 130
2. İtibari Yerleşim Yeri 131
3. Kanuni Yerleşim Yeri 131
D. Kişisel Durum Sicili 131
V. Kişiliğin Korunması 135
A. Kişilik Hakkı ve Kişilik Hakkının Nitelikleri 135
B. Kişilik Hakkının Kapsamına Giren Değerler 136
C. Kişilik Hakkının Korunması 138
1. Kişiliğin Hukuki İşlem Yoluyla Gerçekleşen Saldırılara Karşı Korunması 138
2. Kişiliğin Hukuka Aykırı Eylemlerle Gerçekleşen Saldırılara Karşı Korunması 140
a. Hukuka Aykırılığı Ortadan Kaldıran Sebepler (Hukuka Uygunluk Sebepleri) 140
aa. Kişilik Hakkı Zedelenen Kimsenin (Mağdurun) Rızası 140
bb. Üstün Nitelikte Özel Yarar 142
cc. Üstün Nitelikte Kamu Yararı 143
dd. Kanunun Verdiği Yetkinin Kullanılması 143
b. Kişilik Hakkına Saldırılan Kişinin TMK m. 25 Uyarınca Açabileceği Davalar 144
aa. Genel Olarak 144
bb. Koruyucu Davalar 146
cc. Tazminat Davaları 147
dd. Saldırı Dolayısıyla Elde Edilen Kazancın Verilmesi Davası 148
ee. Yetkili Mahkeme 148
c. Kişilik Hakkını Koruyan Diğer Bazı Kanunlar 149
§ 9. TÜZEL KİŞİLER 149
I. Tüzel Kişi Kavramı 149
II. Tüzel Kişi Türleri 151
III. Tüzel Kişilere İlişkin Genel Kurallar (TMK m. 47–55) 152
A. Tüzel Kişilerin Kuruluşu 152
B. Tüzel Kişilerin Hak Ehliyeti 153
C. Tüzel Kişilerin Fiil Ehliyeti 155
1. Genel Olarak 155
2. Organ Kavramı ve Türleri 155
3. Organın Fiilinin Tüzel Kişiye İzafesi 158
a. Hukuki İşlemler Yönünden 158
b. Hukuka Aykırı Fiiller Yönünden 159
D. Tüzel Kişilerin Yerleşim Yeri 160
E. Tüzel Kişilerin Sona Ermesi 160
IV. Dernekler 161
A. Dernek Kavramı 161
B. Derneğin Unsurları 161
1. Üye Unsuru 161
a. Derneğe Üye Olmanın Koşulları 162
b. Dernek Üyeliğinin Kazanılması 163
c. Dernek Üyeliğine Bağlı Haklar 163
d. Dernek Üyeliğine Bağlı Yükümlülükler 166
e. Dernek Üyeliğinin Sona Ermesi 166
2. Amaç Unsuru 167
3. Derneğin Tüzel Kişiliği 169
a. Derneğin Kuruluşu 169
b. Derneğin Organları 171
aa. Genel Kurul 172
bb. Yönetim Kurulu 173
cc. Denetim Kurulu 174
c. Derneğin Faaliyetleri 174
d. Şube, Temsilcilik ve Plâtformlar 176
e. Federasyon ve Konfederasyonlar 176
f. Derneğin Gelirleri 177
g. Derneğin Sona Ermesi 177
V. Vakıflar 179
A. Vakıf Kavramı ve Türleri 179
B. Vakfın Unsurları 181
1. Malvarlığı Değerleri Unsuru 181
2. Malvarlığı Değerlerinin Usulüne Göre Amaca Tahsisi 182
a. Amaç 182
b. Tahsis 183
c. Vakıf Kurma İşlemi 183
3. Vakfın Tüzel Kişiliği 185
a. Tüzel Kişiliğin Kazanılması 185
b. Vakfın Yönetimi ve Örgütü 187
4. Vakıf Senedinin Değiştirilmesi 189
5. Vakfın Faaliyetleri 190
6. Vakfın Denetimi 190
7. Vakfın Sona Ermesi 191
Üçüncü Bölüm
AİLE HUKUKU
§ 10. AİLE HUKUKUNA GİRİŞ 193
I. Aile Hukukunun Konusu 193
II. Aile Kavramı 193
III. Ailenin Önemi 193
IV. Aile Hukukuna Hâkim Olan İlkeler 194
§ 11. EVLİLİK BİRLİĞİNİN KURULMASI 195
I. Nişanlanma 195
A. Nişanlanmanın Kurucu Unsurları 195
B. Nişanlanmanın Geçerlilik Koşulları 195
C. Nişanlanmanın Hukuki Niteliği 197
D. Nişanlanmanın Hükümleri 198
E. Nişanlılığın Sona Ermesi 199
1. Nişanlılığı Sona Erdiren Sebepler 199
a. Evlenme 199
b. Evlenmenin İmkânsızlaşması 199
c. Bozucu Koşulun Gerçekleşmesi 200
c. Tarafların Anlaşması 200
d. Bir Tarafın Nişanı Bozması 200
2. Nişanlılığın Sona Ermesinin Sonuçları 201
a. Maddi Tazminat (TMK m. 120) 201
b. Manevi Tazminat (TMK m. 121) 201
c. Hediyelerin İadesi (TMK m. 122) 202
II. Evlenme 202
A. Evlenmenin Hukuki Niteliği 202
B. Evlenmenin Koşulları 203
1. Evlenmenin Maddi Koşulları 203
a. Evlenme Ehliyeti 203
b. Evlenme Engelleri 204
aa. Kesin Evlenme Engelleri 204
aaa. Hısımlık 205
bbb. Mevcut Evlilik 205
ccc. Akıl Hastalığı 205
bb. Kesin Olmayan Evlenme Engelleri 206
aaa. Kadın İçin Bekleme (İddet) Süresi 206
bbb. Bazı Bulaşıcı Hastalıklar 207
2. Evlenmenin Şekli Koşulları 207
a. Evlenme Töreninden Önceki Şekli Koşullar 208
b. Evlenme Töreni Sırasındaki Şekli Koşullar 209
c. Evlenme Töreninden Sonraki Şekli Koşullar 209
§ 12. EVLİLİĞİN GENEL HÜKÜMLERİ 210
I. Eşlerin Hak ve Yükümlülükleri 210
A. Evlilik Birliğini Yönetme Hak ve Yükümlülüğü 210
B. Evlilik Birliğinin Mutluluğunu Sağlama Yükümlülüğü 210
C. Çocukların Bakım, Eğitim ve Gözetimine Özen Gösterme Yükümlülüğü 210
D. Sadakat Yükümlülüğü 211
E. Yardım Yükümlülüğü 211
F. Birlikte Yaşama Yükümlülüğü 211
G. Evlilik Birliğinin Giderlerine Katılma Yükümlülüğü 212
II. Kadının Soyadı 212
III. Evlilik Birliğinin Temsili 212
IV. Eşlerin Meslek ve İşi 214
V. Eşlerin Hukuki İşlemleri 214
VI. Evlilik Birliğinin Korunması 215
A. TMK’ya Göre Alınabilecek Önlemler 215
B. Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun’a Göre Alınabilecek Önlemler 217
§ 13. EVLİLİKTE MAL REJİMLERİ 221
I. Mal Rejimi Kavramı ve Türleri 221
II. Mal Rejimi Sözleşmesi 224
III. Mal Rejimlerine İlişkin Ortak Esaslar 224
IV. Yasal Mal Rejimi: Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi 225
A. Genel Olarak 225
B. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Sona Ermesi ve Tasfiyesi 228
V. Mal Ayrılığı Rejimi 231
VI. Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi 231
VII. Mal Ortaklığı Rejimi 233
§ 14. EVLİLİK BİRLİĞİNİN SONA ERMESİ 238
I. Evlilik Birliğinin Kendiliğinden Sona Erdiği Hâller 238
A. Ölüm 238
B. Ölüm Karinesi 238
C. Cinsiyet Değiştirme 238
II. Evlilik Birliğinin Mahkeme Kararıyla Sona Erdiği Hâller 239
A. Gaiplik 239
B. Butlan 239
1. Mutlak Butlan – Nisbi Butlan Ayırımı 240
a. Mutlak Butlan 241
aa. Mevcut Evlilik 241
bb. Akıl Hastalığı 241
cc. Yasak Derecede Hısımlık 241
dd. Ayırt Etme Gücünden Sürekli Yoksunluk 241
b. Nisbi Butlan 242
aa. Ayırt Etme Gücünden Geçici Yoksunluk 242
bb. İrade Sakatlığı 242
cc. Yasal Temsilcinin İzni Olmadan Evlenme 243
2. İptal Kararı ve Sonuçları 244
C. Boşanma 245
1. Boşanma Sebepleri 245
a. Özel Boşanma Sebepleri 245
b. Genel Boşanma Sebebi 247
2. Boşanma Davası 249
3. Boşanmanın Yarattığı Sonuçlar 251
§ 15. SOYBAĞI 254
I. Kan Bağına Dayanan Soybağının Kurulması 254
A. Çocuk ile Ana Arasında 254
B. Çocuk ile Baba Arasında 254
1. Ana ile Evlilik 255
a. Mevcut Evlilik 255
aa. Soybağının Reddi Davası 256
b. Sonraki Evlilik 257
2. Tanıma 257
3. Babalık Hükmü 260
II. Evlât Edinme Yoluyla (Yapay) Soybağının Kurulması 261
A. Küçüklerin Evlât Edinilmesi 262
B. Ergin ve Kısıtlıların Evlât Edinilmesi 263
C. Evlât Edinmede Şekil ve Usul 264
D. Evlât Edinmenin Hükümleri 265
E. Evlâtlık İlişkisinin Kaldırılması 265
III. Soybağının Hükümleri 266
A. Soybağının Velâyete Bağlı Olmayan Hükümleri 266
1. Soyadı 266
2. Karşılıklı Yükümlülükler 268
3. Çocuk ile Kişisel İlişki Kurulması 268
4. Ana ve Babanın Çocuğun Bakım ve Eğitim Giderlerini Karşılama Yükümlülüğü 269
B. Soybağının Velâyete Bağlı Hükümleri 270
1. Velâyet 270
2. Velâyetin Kapsamı 272
a. Genel Olarak 272
b. Çocuğun Eğitimi 273
c. Çocuğun Temsil Edilmesi 273
d. Çocuğun Aileyi Temsil Etmesi 273
e. Çocuk ile Velâyet Sahibi Arasındaki Hukuki İşlemler 273
f. Çocuğun Korunması 274
g. Çocuğun Malları 275
§ 16. AİLE TOPLULUĞU 277
I. Yardım Nafakası 277
II. Ev Düzeni 278
III. Aile Malları 279
§ 17. VESAYET 279
I. Vesayeti Gerektiren Hâller 280
A. Küçüklük 280
B. Kısıtlılık 280
1. Kısıtlama Sebepleri 280
a. Akıl Hastalığı veya Akıl Zayıflığı 280
b. Savurganlık, Alkol veya Uyuşturucu Madde Bağımlılığı, Kötü Yaşama Tarzı, Kötü Yönetim 281
c. Özgürlüğü Bağlayıcı Ceza 281
d. Kişinin Kendi İsteği 281
2. Kısıtlama Kararı 282
II. Vesayet Organları 282
A. Vesayet Daireleri 282
B. Vasi 283
III. Vesayetin Yürütülmesi 286
A. Vasinin Görevleri 286
B. Vesayet Dairelerinin Görevleri 288
IV. Vesayetin Sona Ermesi 289
A. Vesayeti Gerektiren Sebebin Sona Ermesine Bağlı Olarak Vesayetin Sona Ermesi 289
B. Vasilik Görevinin Sona Ermesi 290
C. Vesayetin Sona Ermesinin Sonuçları 292
V. Kayyımlık ve Yasal Danışmanlık 292
A. Kayyımlık 292
1. Kayyım Atanması 292
2. Kayyımlığın Yürütülmesi 293
3. Kayyımlığın Sona Ermesi 294
B. Yasal Danışmanlık 294
VI. Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanması 295
VII. Vesayet Organlarının Sorumluluğu 297
Kaynakça 299
Kavram Dizini 301 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
