İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Üçüncü Basıda Yenilikler 9
Dördüncü Basıda Yenilikler 11
Beşinci Basıda Yenilikler 13
Altıncı Basıda Yenilikler 15
Yedinci Basıda Yenilikler 17
Sekizinci Basıda Yenilikler 19
Kısaltmalar 31
Birinci Bölüm
ULUSLARARASI HUKUK SİSTEMİ VE
ULUSLARARASI TOPLUM
I. GİRİŞ 33
II. ULUSLARARASI HUKUKUN TANIMI 34
III. ULUSLARARASI HUKUKTA TERİM SORUNU 36
IV. ULUSLARARASI HUKUK SİSTEMİ’NİN DOĞUŞU VE GELİŞİMİ 37
A. Uluslararası Hukukun Doğuşu – İlk Yıllar 38
B. Uluslararası Hukuka İlişkin Klasik Yaklaşımlar: Tabii (Doğal) Hukuk ve Pozitivist Hukuk Görüşü 39
C. Uluslararası Hukuka İlişkin Modern Yaklaşımlar: Realist ve Liberal Görüşler 42
V. ULUSLARARASI HUKUKUN ROLÜ VE ÖNEMİ 45
VI. ULUSLARARASI HUKUKUN KAPSAMI 49
VII. ULUSLARARASI HUKUKUN DİĞER HUKUK SİSTEMLERİ VE HUKUK DALLARINDAN AYRIMI 51
A. Devletler Hususi Hukuku (Milletlerarası Özel Hukuk, Uluslararası Özel Hukuk) – Uluslararası Hukuk 51
B. Avrupa Birliği Hukuku – Uluslararası Hukuk 52
C. Transnasyonal (Ulusötesi, Milliötesi) Hukuk – Uluslararası Hukuk 54
D. Ulusal Hukuk – Uluslararası Hukuk 55
VIII. ULUSLARARASI HUKUK SİSTEMİ’NE YÖNELİK TEMEL ELEŞTİRİLER 55
IX. ULUSLARARASI HUKUK SİSTEMİ’Nİ UYGULAMA ARAÇLARI/MEKANİZMALARI 58
A. Yaptırımlar ve Birleşmiş Milletler Sistemi 59
B. Yargı Yolu 61
C. Ulusal Hukuk Sistemleri 62
D. Devletler 64
E. Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları (NGO’s) 64
X. ULUSLARARASI HUKUKUN GELECEĞİ 65
Tartışma Soruları 69
İkinci Bölüm
ULUSLARARASI HUKUKUN KAYNAKLARI
I. GİRİŞ 71
II. ULUSLARARASI ADALET DİVANI STATÜSÜ 38. MADDE DÜZENLEMESİ 73
III. ANDLAŞMALAR 77
IV. ULUSLARARASI ÖRF–ADET HUKUKU KURALLARI (YAPILAGELİŞ, TEAMÜL) 80
A. Örf–Adet Kuralının Tanımı 81
1. Maddi Unsur (Devlet Uygulamaları) (Objektif Unsur) 81
a. Maddi Unsura İlişkin Özel Durumlar 84
aa. Devlet Uygulamalarının Kapsamı 84
bb. Devlet Uygulamalarının Süresi 85
cc. Devlet Uygulamalarına Israrla Karşı Çıkan Devletlerin Hukuki Durumu (Israrlı Muhalif, Persistent Objector) 88
2. Manevi Unsur (Subjektif Unsur, Opinio Juris Sive Necessitatis) 91
B. Andlaşma Hükümlerinin Örf–Adet Kuralına Dönüşmesi 93
V. GENEL HUKUK İLKELERİ 94
A. Tabii (Doğal) Hukuk Görüşü 96
B. Hukuk Sistemlerinin Ortak Kural ve İlkeleri 96
C. Uluslararası Hukukun Genel İlkeleri 98
D. Hakça İlkeler 99
VI. YARGI KARARLARI 102
VII. DOKTRİN 105
VIII. ULUSLARARASI HUKUKUN DİĞER KAYNAKLARI 106
A. Uluslararası Örgüt Kararları 107
1. Birleşmiş Milletler Kararları 107
a. Güvenlik Konseyi Kararları 107
b. Genel Kurul Kararları 108
2. Bölgesel Örgüt Kararları 110
B. Soft Law (Bağlayıcı Niteliği Olmayan Uluslararası Hukuk Metinleri) 110
C. Uluslararası Hukuk Komisyonu 113
D. Uluslararası Hukukun Buyruk Kuralları (Jus Cogens) 116
1. Tanım ve Kapsam 116
2. Jus Cogens Normların Hukuki Neticeleri ve Erga Omnes Yükümlülükler İle İlişkisi 118
IX. SONUÇ 127
Tartışma Soruları 129
Üçüncü Bölüm
ANDLAŞMALAR HUKUKU
I. GİRİŞ 133
II. ANDLAŞMALAR HUKUKUNUN KAYNAKLARI 134
III. ANDLAŞMA NEDİR? 135
A. Andlaşmanın Unsurları 137
1. İrade Beyanı 137
a. İrade Beyanının Şekli 137
b. En Az İki İrade Beyanının Olması 139
c. İrade Beyanlarının Hukuki Sonuç Doğurmaya Yönelik Olması 140
2. Uluslararası Hukuk Kişisi Olma 141
3. Uluslararası Hukuk Kurallarına Tabi Olma 142
B. Andlaşmalar Hukukunda Terim Sorunu 143
IV. ANDLAŞMALARIN SINIFLANDIRILMASI 152
A. Uygulama Alanı Bakımından Sınıflandırma 152
B. Modern/Çağdaş Sınıflandırma 153
1. Sözlü Andlaşmalar – Yazılı Andlaşmalar 154
2. İki Taraflı Andlaşmalar – Çok Taraflı Andlaşmalar 154
3. Hukuk Kuralı Koyan Andlaşmalar – Akit Andlaşmalar 155
4. Doğrudan Etki Doğuran Andlaşmalar – Doğrudan Etki Doğurmayan Andlaşmalar 155
V. ANDLAŞMALARIN YAPILIŞI 159
A. Andlaşma Metninin Oluşturulması 159
B. Andlaşma Metninin Kabulü 162
C. Andlaşma Metninin Resmileştirilmesi 162
D. Andlaşma Metninin Bağlayıcılık Kazanması 165
1. İmza 165
2. Andlaşmayı Teşkil Eden Belgelerin Teatisi (Değiş–Tokuşu) 165
3. Onaylama 166
4. Kabul ve Tasvip 167
5. Katılma 167
E. Çekinceler 168
1. Genel Olarak Çekince Kavramı 168
2. Soykırım Sözleşmesi’ne Çekinceler Davası (Reservations Case) 171
3. 1969 Tarihli Viyana Andlaşmalar Hukuku Sistemi 172
F. Andlaşmaların Yürürlüğe Girmesi 174
G. Andlaşmaların Tescili ve Yayınlanması 175
VI. ANDLAŞMALARIN UYGULANMASI 175
A. Ahde Vefa (Pacta Sunt Servanda) İlkesi 176
B. Geriye Yürümezlik İlkesi 177
C. Mülkilik İlkesi 177
D. Andlaşmaların Ardıllığı ve Çatışması 178
E. Andlaşmalar ve Üçüncü Devletler 179
VII. ANDLAŞMALARIN TADİLİ VE DEĞİŞTİRİLMESİ 180
VIII. ANDLAŞMALARIN YORUMLANMASI 181
A. Genel Yorum Kuralları 182
1. İyi Niyet İlkesi 183
2. Terimlerin Olağan Anlamına Uygun Yorumlama 183
B. Tamamlayıcı Yorum Kuralları/Araçları 184
C. İki veya Daha Fazla Dilde Akdedilen Andlaşmalar 185
IX. ANDLAŞMALARIN GEÇERLİLİĞİ 186
A. İç Hukuk Düzenlemelerine Aykırılık 186
B. Hata 188
C. Hile ve Temsilcinin Ayartılması 189
D. Tehdit (Zorlama, Baskı) 189
E. Jus Cogens (Emredici, Buyruk) Kurallar 191
F. Andlaşmanın Geçersizliğini İleri Sürme Usulü ve Geçersizliğin Sonuçları 192
X. ANDLAŞMALARIN SONA ERMESİ, ANDLAŞMA HÜKÜMLERİNİN ASKIYA ALINMASI 193
A. Andlaşmanın Rıza ile Sona Ermesi 193
B. Andlaşmanın Ağır İhlali 194
C. Sonraki İmkansızlık 195
D. Andlaşmanın Yapıldığı Şartlarda Köklü Değişiklikler Olması 196
E. Diplomatik veya Konsolosluk İlişkilerinin Kesilmesi 198
F. Andlaşmanın Sona Ermesi veya Andlaşma Hükümlerinin Askıya Alınmasının Hukuki Sonuçları 198
XI. DEVLETLERİN ANDLAŞMALARA HALEFİYETİ (ARDIL OLMASI) 199
XII. SONUÇ 202
Tartışma Soruları 204
Dördüncü Bölüm
ULUSLARARASI HUKUK – ULUSAL HUKUK
I. GİRİŞ 209
II. TEORİDE ULUSLARARASI HUKUK–ULUSAL HUKUK İLİŞKİSİ 210
A. Konu ile İlgili Teorik Yaklaşımlar 210
1. Tekçi (Monist) Görüş 210
2. İkici (Dualist) Görüş 212
B. Teorik Yaklaşımların Uluslararası Uygulamaya Yansıması 213
C. Teorik Yaklaşımlar Açısından Türk Hukuk Sistemi’nin Değerlendirmesi 214
III. UYGULAMADA ULUSLARARASI HUKUK–ULUSAL HUKUK İLİŞKİSİ 219
A. Uluslararası Yargı Kuruluşları Tarafından Ulusal Hukuk Kurallarının Uygulanması 220
B. Uluslararası Hukuk Kurallarının Ulusal Yargı Organları Tarafından Uygulanması 222
1. Örf–Adet Hukuku ve Türk Hukuku Uygulaması 223
2. Andlaşmalar ve Türk Hukuku Uygulaması 225
a. Türk Hukuku’nda Andlaşmaların Sınıflandırılması 225
aa. Onaylanması İçin Kanunla Uygun Bulunması Gereken Andlaşmalar 226
bb. Onaylanması İçin Kanunla Uygun Bulunması Gerekmeyen Andlaşmalar 227
b. Andlaşmaların Hiyerarşi Bakımından Türk Hukuku’ndaki Yeri 230
c. Türk Mahkeme Kararları 232
d. Diğer Devlet Uygulamalarına Örnekler 233
aa. Andlaşmalar ve Birleşik Krallık Uygulaması 233
bb. Andlaşmalar ve Amerika Birleşik Devletleri Uygulaması 235
3. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararları ve Türk Hukuku Uygulaması 237
IV. SONUÇ 239
Tartışma Soruları 241
Beşinci Bölüm
ULUSLARARASI HUKUK KİŞİLERİ VE TANIMA
I. GİRİŞ 243
II. DEVLETLER 245
A. Devletin Unsurları 246
B. Egemenlik/Bağımsızlık Kavramına İstisnai Bazı Durumlar 251
1. Anayasal Sınırlamalar 252
2. Andlaşmadan Doğan Yükümlülükler 252
3. Yabancı Askeri Üslerin Varlığı 252
4. Uluslararası Örgütlere Üyelik 253
C. Self–determinasyon İlkesi ve Yeni Devlet Oluşumu 253
D. Kuvvet Kullanma ve Yeni Devlet Oluşumu 258
E. Devletlerin Sona Ermesi 261
F. Devletlerin Halefiyeti 264
III. DEVLET NİTELİĞİ OLMAYAN İNSAN TOPLULUKLARI 266
IV. ULUSLARARASI ÖRGÜTLER 267
A. Uluslararası Örgütlerin Uluslararası Hukuk Kişiliği ve Kapsamı 269
B. Bir Evrensel Uluslararası Örgüt Örneği: Birleşmiş Milletler 270
1. Birleşmiş Milletler’in Amaçları ve İlkeleri 271
2. Birleşmiş Milletler’e Üyelik 272
3. Birleşmiş Milletler’in Ana Organları 274
V. GERÇEK VE TÜZEL KİŞİLER 282
A. Gerçek Kişiler 282
B. Tüzel Kişiler 284
1. Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları 284
2. Çok–Uluslu/Ulus–Ötesi Şirketler 286
VI. TANIMA 288
A. Tanımanın Hukuki Niteliği 288
B. Tanıma Türleri 290
1. De Jure–De Facto Tanıma 290
2. Açık–Örtülü/Kapalı Tanıma 291
3. Şartlı – Şartsız Tanıma 291
4. Otomatik Tanıma 292
C. Tanımanın Hüküm ve Sonuçları 293
VII. SONUÇ 293
Tartışma Soruları 295
Altıncı Bölüm
ÜLKE
I. GİRİŞ 297
II. ÜLKE TÜRLERİ 298
A. Sahipli Ülke 298
B. Özel Statülü Ülke 299
C. Sahipsiz Ülke 299
D. Sahip Olunamayan Ülke 299
III. SINIRLAR 300
IV. ÜLKE KAZANIM YOLLARI 302
A. İşgal 302
B. Zamanaşımı 307
C. Fetih ve İlhak 308
D. Keşif 309
E. Devir ve Andlaşma 310
F. Arazi Oluşumu 311
G. Yargı Kararları 311
H. Uti Possidetis İlkesi 312
V. HİÇ BİR DEVLETİN EGEMENLİĞİ ALTINDA OLMAYAN YERLER (RES COMMUNIS, COMMON HERITAGE OF MANKIND VEYA İNSANLIĞIN ORTAK MİRASI) 313
A. Antarktika 313
B. Kuzey Kutbu 315
C. Uzay 316
VI. SONUÇ 319
Tartışma Soruları 320
Yedinci Bölüm
YETKİ
I. GİRİŞ 323
II. BOZKURT–LOTUS İLKELERİ 323
A. Düzenleme Yetkisi 324
B. Uygulama Yetkisi 324
III. HUKUKİ YETKİ–CEZAİ YETKİ AYRIMI 325
IV. YETKİNİN DOKTRİNEL ANALİZİ 326
A. Ülkesellik (Mülkilik) İlkesi 326
B. Vatandaşlık İlkesi 328
C. Koruma İlkesi 329
D. Evrensellik İlkesi 330
E. Pasif Vatandaşlık İlkesi 336
V. SUÇLULARIN GERİ VERİLMESİ 338
VI. ULUSLARARASI HUKUK KURALLARI İHLAL EDİLEREK SORUMLULARIN ELE GEÇİRİLMESİ 339
VII. DEVLETİN UYGULAMA YETKİSİNİN İSTİSNALARI 341
A. Devlet Dokunulmazlığı 341
1. Devlet Dokunulmazlığının Hukuki Dayanakları 344
a. Devletlerin Egemen Eşitliği İlkesi 344
b. Yargı Yetkisinden Feragat 345
c. Uyuşmazlığın Yabancı Devlet Unsuru Taşıması 346
d. Yargı Kararını Uygulamanın Zorluğu 346
e. Uluslararası Nezaket 346
2. Mutlak (Tam) Dokunulmazlık–Sınırlı (Nisbi–Kısmi) Dokunulmazlık? 347
a. Hukuk Davalarında Yargı Bağışıklığı 347
b. Ceza Davalarında Yargı Bağışıklığı 353
3. İcrai Dokunulmazlık 353
a. Devletin Kişi veya Temsilcilerinin Dokunulmazlığı 354
b. Devlet Mallarının Dokunulmazlığı 359
4. Türk Hukuk Uygulamasında Devlet Dokunulmazlığı 362
B. Diplomatik ve Konsolosluk Dokunulmazlığı 364
1. Diplomatik Dokunulmazlık 365
a. Diplomatik Dokunulmazlığın Varlığına İlişkin Görüşler 365
aa. Temsil Görüşü 366
bb. Ülkesellik Görüşü 366
cc. Görevinin Gereği Olma (İşlevsellik) Görüşü 366
b. Diplomasi Temsilcilerinin Görevleri 366
c. Diplomatik Dokunulmazlığın Kapsamı 367
d. Mallara Yönelik Dokunulmazlığın Kapsamı 369
e. Haberleşme Serbestisi 374
f. Vergi ve Gümrük Ayrıcalığı 375
g. Türk Hukuk Uygulamasında Diplomatik Dokunulmazlık 375
2. Konsolosluk Dokunulmazlığı 375
a. Türk Hukuk Uygulamasında Konsolosluk Dokunulmazlığı 377
C. Uluslararası Örgütlerin Dokunulmazlığı 377
VIII. SONUÇ 378
Tartışma Soruları 380
Sekizinci Bölüm
ULUSLARARASI HUKUKTA SORUMLULUK
I. GİRİŞ 387
II. DEVLETİN SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER 388
A. Devletin Sorumluluğunun Kapsamı 388
B. Uluslararası veya Ulusal Hukuk Çerçevesinde Sorumluluk? 389
C. Devletin Sorumluluğunun Unsurları 391
1. Hukuka Aykırı Davranışın Devlete Atfedilmesi 391
2. Uluslararası Yükümlülüğün İhlali 399
a. Kusurun Varlığı? 399
b. Zararın Varlığı? 400
c. Zaman Unsuru 401
3. Hukuka Aykırılığı Ortadan Kaldıran Sebepler (Hukuka Uygunluk Sebepleri) 402
a. Rıza 402
b. Meşru Müdafaa 402
c. Mücbir Sebep 403
d. Zorda Kalma (Distress) 403
e. Zaruret Hali (Necessity) 404
f. Jus Cogens Normlara Uyma Zorunluluğu 406
g. Karşı önlemler (Countermeasures) 406
h. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Sonuçları 407
III. YABANCILARA MUAMELEDEN KAYNAKLANAN DEVLETİN SORUMLULUĞU 408
A. Devletin Sorumluluğunu Gerektiren Yabancılara Kötü Muamele Kavramının İçeriği 408
B. Yabancılara Muameleden Dolayı Devletin Sorumluluğunun Şartları 411
1. Vatandaşlık Bağı 411
2. İç Hukuk Yollarının Tüketilmiş Olması 416
3. Calvo Kaydı 424
C. Yabancıların Malvarlığına El Koyulması (Kamulaştırma–Millileştirme) 425
1. Kamu Yararı 426
2. Ayrımcılık Yapmama 426
3. Tazminat 427
IV. ÇEVRE KAYNAKLI DEVLETİN SORUMLULUĞU 428
V. ULUSLARARASI ÖRGÜTLERİN SORUMLULUĞU 432
VI. ULUSLARARASI SORUMLULUĞUN HUKUKİ SONUÇLARI 435
VII. SONUÇ 436
TARTIŞMA SORULARI 438
Kaynakça 443
Kavramlar Dizini 457 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
