İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ III
İÇİNDEKİLER V
KISALTMALAR CETVELİ XI
Birinci Kısım
GENEL BİLGİLER
Birinci Bölüm
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HUKUKUNA GİRİŞ
§ 1– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KAVRAMI 3
§ 2– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN AMACI VE ÖNEMİ 7
I– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN AMACI 7
II– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN ÖNEMİ 8
§ 3– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HUKUKUNUN TARİHİ GELİŞİMİ 11
I– GENEL OLARAK 11
II– TÜRKİYE'DE 14
1– Cumhuriyet Öncesi 14
2– Cumhuriyet Sonrası 16
§ 4– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HUKUKUNUN TEMEL NİTELİKLERİ 17
I– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HUKUKUNA HÂKİM OLAN İLKELER 17
II– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HUKUKUNUN HUKUK SİSTEMİ
İÇERİSİNDEKİ YERİ 18
§ 5– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI 19
I– ULUSLARARASI KAYNAKLAR 19
1– Uluslararası Çalışma Örgütünün Sözleşme ve Tavsiye Kararları 19
2– Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 21
3– Birleşmiş Milletler Ekonomik, Sosyal ve Kültürel HaklarSözleşmesi 22
4– Avrupa Birliği 23
II– ULUSAL KAYNAKLAR 25
1– Genel Kaynaklar 25
a) Anayasa 25
b) Kanunlar 27
c) Tüzükler 30
d) Yönetmelikler 30
2– Özel Kaynaklar 32
a) İş Sözleşmesi 32
b) Toplu İş Sözleşmeleri 32
c) İşyeri İç Yönetmelikleri 34
§ 6– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN İŞLEYİŞİ 35
I– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN KURUMSAL YAPISI 35
1– Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi 35
2– Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 38
a) Genel Olarak 38
b) İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü 39
c) Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı 40
d) İş Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme
Enstitüsü Başkanlığı 40
e) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi 41
f) Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı 41
3– Sağlık Bakanlığı 42
4– Milli Savunma Bakanlığı 43
5– Belediyeler 43
6– İş Sağlığı ve Güvenliği İle Bağlantılı Diğer Kurumlar 43
II– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ DENETİMİ 44
1– Genel Olarak 44
2– Denetim Türleri 45
3– Müfettişlerin Yetki ve Görevleri 45
4– Askeri İşyerlerinin Denetimi 47
5– İş Kanununun Kapsamı Dışında Kalan İşyerlerinin Denetimi 50
İkinci Bölüm
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HUKUKUNUN
TEMEL KAVRAMLARI
§ 7– ÇALIŞAN 51
I– GENEL OLARAK 51
II– İŞ SÖZLEŞMESİNE DAYANARAK ÇALIŞAN KİŞİLER 51
III– KAMU GÖREVLİLERİ 52
IV– ÇIRAK VE STAJYERLER 54
§ 8– ÖDÜNÇ (GEÇİCİ) İŞÇİ 56
I– TANIMI 56
II– ÖDÜNÇ İŞ İLİŞKİSİNDE TARAFLARIN İŞ SAĞLIĞI
VE GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 57
§ 9– İŞVEREN 60
§ 10– ALT İŞVEREN 61
I– TANIMI 61
II– ALT İŞVEREN İLİŞKİSİNİN KURULMASINA
GETİRİLEN SINIRLANDIRMALAR VE MUVAZAA 66
III– ASIL İŞVEREN–ALT İŞVEREN İLİŞKİSİNDE YÜKÜMLÜLÜKLER 66
IV– ASIL İŞVEREN–ALT İŞVEREN İLİŞKİSİNDE SORUMLULUK 68
§ 11– İŞVEREN VEKİLİ 71
§ 12– İŞYERİ 74
Üçüncü Bölüm
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNUNUN
UYGULAMA ALANI
§ 13– KİŞİ BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 79
§ 14– İŞ TÜRÜ BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 80
§ 15– YER BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 82
§ 16– İŞYERİNDE GÖRÜLEN İŞİN NİTELİĞİ BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 83
§ 17– ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 85
Dördüncü Bölüm
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BAKIMINDAN
ÖZEL OLARAK KORUNAN GRUPLAR
§ 18– GENEL OLARAK 87
§ 19– GENÇ VE ÇOCUK ÇALIŞANLAR 88
§ 20– KADIN ÇALIŞANLAR 94
§ 21– ENGELLİ ÇALIŞANLAR 100
§ 22– YAŞLI ÇALIŞANLAR 102
Beşinci Bölüm
İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARI
§ 23– İŞ KAZASI 105
I– GENEL OLARAK 105
II– SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU BAKIMINDAN İŞ KAZASI 106
1– Tanımı 106
2– Unsurları 106
a) Sigortalı Olma 106
b) Kazaya Uğrama 107
c) Bedensel veya Ruhsal Bir Zarara Uğrama 114
d) Kaza ile Zarar Arasında İlliyet Bağının Bulunması 114
§ 24– MESLEK HASTALIĞI 115
I– TANIM 115
II– UNSURLARI 115
1– Sigortalı Olma 115
2– İşin Niteliği veya İşin Yürütüm Koşullarına Bağlı Bir Hastalığın
Ortaya Çıkması 115
3– Bedensel ve Ruhsal Zarara Uğrama 117
4– Meslek Hastalığı ile Zarar Arasında Nedensellik Bağının Bulunması 117
III– SAPTANMASI 117
İkinci Kısım
YÜKÜMLÜLÜKLER
Birinci Bölüm
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN
İŞVERENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
§ 25– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİ SAĞLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 121
§ 26– DENETLEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 125
§ 27– İŞ GÜVENLİĞİ HİZMETLERİNİ SAĞLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 125
I– GENEL OLARAK 125
II– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİNİN İŞ SAĞLIĞI VE
GÜVENLİĞİ PROFESYONELLERİ TARAFINDAN SAĞLANMASI 128
1– İş Sağlığı ve Güvenliği Profesyonelleri Kavramı 128
2– İş Sağlığı ve Güvenliği Profesyonellerinin Mesleki Bağımsızlıkları 129
3– İş Sağlığı ve Güvenliği Profesyonellerinin Hukuki Statüleri ve
Sorumlulukları ………………………………………………………………….…… 131
4– İş Güvenliği Uzmanı Çalıştırma Yükümlülüğü 136
a) Tanımı 136
b) Görevlendirilmeleri 137
c) Görev, Yetki ve Yükümlülükleri 139
d) Çalışma Süreleri 143
5– İşyeri Hekimi Çalıştırma Yükümlülüğü 144
a) Tanımı 144
b) Görevlendirilmeleri 145
c) Görev, Yetki ve Yükümlülükleri 145
d) Çalışma Süreleri 150
6– Diğer Sağlık Personeli Çalıştırma Yükümlülüğü 152
a) Tanımı 152
b) Görevlendirilmeleri 153
c) Görev, Yetki ve Yükümlülükleri 153
d) Çalışma Süreleri 154
7– İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekiminin Bakanlığın İlgili
Birimine Bildirimde Bulunma Yükümlülüğü 154
8– İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekiminin Hak Kaybına veya Feshe
Karşı Korunmaları 157
III– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİNİN ORTAK SAĞLIK
VE GÜVENLİK BİRİMİNDEN VEYA ÇALIŞAN SAĞLIĞI
MERKEZİNDEN HİZMET ALINARAK SAĞLANMASI 160
IV– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİNİN İŞVEREN VEYA
İŞVEREN VEKİLİ TARAFINDAN SAĞLANMASI 163
V– İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ KURMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 165
VI– İŞ GÜVENLİĞİ HİZMETLERİNİN DESTEKLENMESİ 166
§ 28– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULU KURMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 168
I– GENEL OLARAK 168
II– KURULUN OLUŞUMU 170
III– KURULUN GÖREV, YETKİ VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 172
IV– KURULUN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI 173
V– ASIL İŞVEREN–ALT İŞVEREN İLİŞKİSİNİN BULUNDUĞU
İŞYERLERİNDE KURUL OLUŞUMU 174
VI– KURUL KARARLARININ ÇALIŞANLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 175
§ 29– EĞİTİM VERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 175
I– GENEL OLARAK 175
II– EĞİTİMİN ESASLARI 178
§ 30– ÇALIŞANLARI BİLGİLENDİRİLME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 183
§ 31– ÇALIŞAN TEMSİLCİSİ VE DESTEK ELEMANI BELİRLEME 185
I– ÇALIŞAN TEMSİLCİSİ 185
II– DESTEK ELEMANI 187
§ 32– ÇALIŞANLARI SAĞLIK GÖZETİMİNE TABİ TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 188
§ 33– ÇALIŞANLARIN GÖRÜŞLERİNİN ALINMASI KATILIMLARININ
SAĞLANMASI YÜKÜMLÜLÜĞÜ 191
§ 34– RİSK DEĞERLENDİRMESİ YAPMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 192
I– GENEL OLARAK 192
II– RİSK DEĞERLENDİRMESİNİN YAPILMA SÜRECİ …………………………… 193
III– BİRDEN FAZLA İŞVERENİN BULUNMASI HALİNDE VE ASIL
İŞVEREN–ALT İŞVEREN İLİŞKİSİNDE RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YAPMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 196
§ 35– ACİL DURUMLARA YÖNELİK YÜKÜMLÜLÜKLERİ 197
I– GENEL OLARAK 197
II– ACİL DURUM, YANGINLA MÜCADELE VE İLK YARDIM 198
III– TAHLİYE 202
§ 36– İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARINI BİLDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 203
§ 37– GÜVENLİK RAPORU VE BÜYÜK KAZA ÖNLEME POLİTİKA BELGESİ
HAZIRLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 205
İkinci Bölüm
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN
ÇALIŞANLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
§ 38– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİNE UYMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 207
§ 39– İŞVERENE TEHLİKEYİ BİLDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 209
§ 40– İŞBİRLİĞİ YAPMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 209
§ 41– BAĞIMLILIK YAPAN MADDE KULLANMAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 210
Üçüncü Kısım
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN YÜKÜMLÜLÜKLERE
AYKIRILIKLARIN SONUÇLARI
Birinci Bölüm
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN
YÜKÜMLÜLÜKLERE AYKIRILIĞIN İŞVEREN BAKIMINDAN SONUÇLARI
§ 42– ÖZEL HUKUK YAPTIRIMLARI 215
I– ÇALIŞMAKTAN KAÇINMA HAKKI 215
1– Koşulları 215
2– Kurula Başvuru Koşulu Aranmaksızın Çalışmaktan Kaçınma Hakkı . 217
3– Çalışmaktan Kaçınma Hakkının Kullanılmasının Hüküm ve
Sonuçları 218
4– Çalışmaktan Kaçınma Hakkını Kullanabilecek Olan Çalışanlar 219
II– İŞ SÖZLEŞMESİNİ FESHETME HAKKI 219
III– HUKUKİ SORUMLULUK 221
1– Genel Olarak 221
2– İşverenin Hukuki Sorumluluğunun Niteliği 222
3– İşverenin Hukuki Sorumluluğunun Koşulları 226
a) Bireysel İş Hukuku Anlamında Bir İş Kazası ya da Meslek
Hastalığının Meydana Gelmiş Olması 226
b) İşverenin Kusurunun Bulunması 232
4– Maddi Tazminat 236
a) Genel Olarak 236
b) Hesaplanması 239
5– Destekten Yoksun Kalma Tazminatı 246
6– Manevi Tazminat 252
7– Sosyal Güvenlik Kurumunun Rücu Hakkı 255
a) İşverene Rücu 255
b) Üçüncü Kişilere Rücu 257
§ 43– KAMU HUKUKU YAPTIRIMLARI 258
I– İDARİ YAPTIRIMLAR 258
1– İşin Durdurulması 259
a) İşin Durdurulmasını Gerektiren Haller 260
b) İşin Durdurulması Kararının Alınması 262
c) İşin Durdurulması Kararının Uygulanması 262
d) Acil Hallerde İşin Durdurulması Kararının Alınması ve
Uygulanması 263
e) İşin Durdurulması Kararına İtiraz 263
f) İşin Durdurulmasının Geçici Kaldırılması 264
g) Durdurma Kararının Kaldırılması 266
h) İşin Durdurulmasının Sonuçları 267
ı) İşi Durdurma Kararına Uymamanın Yaptırımı 268
2– İdari Para Cezaları 268
3– Kamu İhalesinden Yasaklanma 274
4– Çalışanların Çalışmaktan Alıkoyulması 275
II– CEZAİ YAPTIRIMLAR 276
1– Genel Olarak 276
2– Taksirle Yaralama 278
3– Taksirle Öldürme 279
İkinci Bölüm
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN
YÜKÜMLÜLÜKLERE AYKIRILIĞIN ÇALIŞAN
BAKIMINDAN SONUÇLARI
§ 44– TAZMİNAT ÖDEME 287
§ 45– İŞVERENİN DİSİPLİN CEZASI VERME HAKKI 289
§ 46– İŞVERENİN İŞ SÖZLEŞMESİNİ FESİH HAKKI 291
YARARLANILAN KAYNAKLAR 301 |