İÇİNDEKİLER
İçindekiler
On Altıncı Baskıya Önsöz 5
Kısaltmalar 31
BİRİNCİ KİTAP
CEZA HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI
Birinci Bölüm
CEZA HUKUKUNUN ANLAMI VE KAPSAMI
§1. GENEL OLARAK 33
I. TERİM 33
II. TANIM–KAVRAM 35
III. CEZA HUKUKUNUN KISIMLARI 36
IV. CEZALANDIRMANIN MEŞRUİYETİ 38
§2. CEZA HUKUKUNUN GÖREVİ, İŞLEVİ VE AMACI 41
I. GÖREVİ 41
II. İŞLEVİ 42
III. AMACI 43
§3. CEZA HUKUKUNUN HUKUK DÜZENİ İÇİNDEKİ YERİ, DİĞER HUKUK DALLARI İLE İLİŞKİSİ VE CEZA HUKUKUNA YARDIMCI DİSİPLİNLER 45
I. CEZA HUKUKUNUN HUKUK DÜZENİ İÇİNDEKİ YERİ 45
II. CEZA HUKUKUNUN DİĞER HUKUK DALLARI İLE İLİŞKİSİ VE CEZA HUKUKUNA YARDIMCI DİSİPLİNLER 45
A. Diğer Hukuk Dalları ile İlişkisi 45
1. Medeni Hukuk ile İlişkisi 45
2. Anayasa Hukuku ile İlişkisi 46
3. İdare Hukuku ile İlişkisi 47
a. İdari Ceza Hukuku Kavramı ve Kabahatlerin Suç Olmaktan Çıkarılması 47
b. Kabahatler Kanunu 48
aa. Genel Olarak 48
bb. Kabahatler Kanunun Temel İlkeleri ve Uygulama Alanı 49
cc. Kabahatler Kanununda Sorumluluğun Esasları 50
dd. Kabahatler Kanununda İştirak ve İçtima 52
ee. Kabahatler Kanununda Yaptırım Türleri 53
ff. Yaptırıma Karar Verme Yetkisi 53
gg. Kanun Yolu 54
c. Disiplin Ceza Hukuku Kavramı 56
4. Uluslararası Kamu Hukuku ile İlişkisi 57
5. Ceza Muhakemesi Hukuku ile İlişkisi 57
6. İnfaz Hukuku ile İlişkisi 58
B. Ceza Hukukuna Yardımcı Disiplinler 58
1. Kriminoloji 59
2. Kriminalistik 59
3. Viktimoloji 59
4. Adli Tıp 60
İkinci Bölüm
DEMOKRATİK HUKUK DEVLETİNDE
CEZA HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ
§1. KANUNİLİK İLKESİ (CEZA KANUNLARININ GÜVENCE İŞLEVİ) 62
I. İLKENİN ANLAMI ve KAPSAMI 62
II. TARİHSEL GELİŞİMİ 63
III. İLKEYE YÖNELİK ELEŞTİRİLER 65
IV. İLKENİN ZORUNLU SONUÇLARI 66
A. Örf ve Adet Kuralları ile Suç ve Ceza Yaratılamaz (Nulla poena sine lege scripta) 66
B. Kıyas Yasaktır (Nullum crimen sine lege stricta) 67
C. Ceza Kanunları Belirli ve Açık Olmalıdır (Nullum crimen sine lege certa) 69
D. Ceza Kanunları Geçmişe Yürümez (Nullum crimen sine lege praevia) 70
E. İdarenin Düzenleyici İşlemleriyle Suç ve Ceza Yaratılamaz 71
§2. CEZA SORUMLULUĞUNUN ŞAHSİLİĞİ İLKESİ 73
§3. KUSURSUZ SUÇ VE CEZA OLMAZ İLKESİ 74
§4. CEZA HUKUKU BAKIMINDAN ÖNEMLİ DİĞER İLKELER 76
I. İNSAN ONURUNUN DOKUNULMAZLIĞI 76
II. ORANLILIK VE İKİNCİLLİK İLKELERİ İLE AŞIRILIK YASAĞI 77
§5. CEZA HUKUKU İLKELERİNİN SOMUTLAŞTIRILMASI: CEZA HUKUKU DOGMATİĞİ 80
Üçüncü Bölüm
CEZA HUKUKUNUN TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİ VE
CEZA SORUMLULUĞUNUN ESASINA ETKİSİ
§1. İLK UYGARLIKLARDA CEZALANDIRMA DÜŞÜNCESİNİN KAMUSALLAŞMASI: CEZA HUKUKUNUN TEMELİ 83
§2. BATI HUKUKU 86
I. ESKİ YUNAN HUKUKU 86
II. ROMA HUKUKU 87
III. ORTAÇAĞ HUKUKU 91
A. Cermen Hukuku 91
B. Kanonik Ceza Hukuku 92
C. Ortaçağ İtalyan Ekolü 94
IV. MÜŞTEREK HUKUK 94
V. AYDINLANMA DÖNEMİ CEZA HUKUKU 95
§3. TÜRK HUKUKU 96
I. İSLAMİYET ÖNCESİ DÖNEM 96
II. İSLAMİYETTEN SONRAKİ DÖNEM 97
A. Osmanlı Dönemi 99
1. Tanzimata Kadarki Dönem 100
a. Genel Olarak 100
b. Kanunnameler 100
2. Tanzimat Dönemi 100
a. 1840 Tarihli Kanunname–i Ceza 101
b. 1851 Tarihli Kanun–u Cedit 101
c. 1858 Ceza Kanunname–i Humayunu 101
B. Cumhuriyet Dönemi 102
§4. CEZA HUKUKUNUN TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİNİN CEZA SORUMLULUĞUNUN ESASINA ETKİSİ 103
I. KLASİK OKUL 103
II. POZİTİVİST OKUL 105
III. ÜÇÜNCÜ OKUL 106
IV. TOPLUMSAL SAVUNMA AKIMI 107
V. OKULLAR MÜCADELESİNİN TÜRK HUKUKUNA ETKİSİ 107
Dördüncü Bölüm
CEZA HUKUKUNUN KAYNAKLARI
§1. KAYNAK KAVRAMI VE CEZA HUKUKU KAYNAKLARININ ÖZELLİKLERİ 109
§2. ÇEŞİTLERİ 110
I. ASIL KAYNAKLAR 110
A. Anayasa 110
B. Uluslararası Sözleşmeler 110
C. Kanun 111
1. Genel Olarak 111
2. TCK ve Diğer Ceza Kanunları Arasındaki İlişki 112
II. YARDIMCI KAYNAKLAR 113
A. Örf ve Adet (Gelenek) Kuralları 113
B. Ahlak ve Din Kuralları 114
C. Mahkeme İçtihatları 115
D. Doktrin (Öğreti) 115
§3. KAYNAKLARIN YORUMU 116
I. YORUM KAVRAMI VE KIYASTAN FARKI 116
II. YORUM YÖNTEMLERİ 116
A. Gramatik ya da Sözel Yorum Yöntemi 116
B. Sistematik Yorum Yöntemi 117
C. Tarihsel Yorum Yöntemi 118
D. Amaçsal (Teleolojik) Yorum Yöntemi 118
III. YORUM ARAÇLARI 121
A. Mantık 121
B. Tarihçe 121
C. Hukukun Genel İlkeleri 122
D. Karşılaştırmalı Hukuk 122
E. Örf ve Adet Kuralları 122
IV. YORUM ÇEŞİTLERİ 122
A. Daraltıcı Yorum 123
B. Genişletici Yorum 123
Beşinci Bölüm
CEZA HUKUKU KURALLARININ UYGULAMA ALANI
§1. CEZA HUKUKU KURALLARININ ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 125
I. ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMAYA İLİŞKİN İLKELER 125
A. Hemen Uygulama 126
B. Geriye Yürüme: Lehe Kanunun Uygulanması/Aleyhe Kanunun Geçmişe Yürümesi Yasağı 127
1. Genel Olarak 127
2. Lehe Kanunun Belirlenmesi 128
3. Zamanaşımına İlişkin Kurallar Bakımından Lehe Kanunun Belirlenmesi 131
4. Mahkeme İçtihatlarının Geçmişe Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu 131
5. İçtihadı Birleştirme Kararlarının Geçmişe Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu 132
6. Anayasa Mahkemesinin İptal Kararlarının Geçmişe Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu 133
C. İleriye Yürüme 133
II. CEZA KANUNLARININ YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ, YÜRÜRLÜKTEN ÇIKMASI VE YÜRÜRLÜK SÜRELERİ BAKIMINDAN CEZA KANUNLARI 133
III. SUÇUN İŞLENDİĞİ AN 135
A. Ani Suçlar 135
B. Kesintisiz (Mütemadi), Zincirleme (Müteselsil) ve Teşebbüs Aşamasında Kalan Suçlar 136
§2. CEZA HUKUKU KURALLARININ YER BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 137
I. MÜLKİLİK İLKESİ (SİSTEMİ) 138
A. Genel Olarak 138
B. Ülke Kavramı 139
C. Suçun İşlendiği Yer Sorunu 144
D. Yabancı Ülkede Hüküm Verilmesi (TCK m.9) 147
II. ŞAHSİLİK İLKESİ (SİSTEMİ) 149
A. Faile Göre Şahsilik İlkesi 150
1. Görev Suçları (TCK m.10) 150
2. Vatandaş Tarafından İşlenen Suç (TCK m.11) 151
B. Mağdura Göre Şahsilik 154
1. Türkiye’nin Zararına İşlenen Suçlar (m. 12/1) 154
2. Vatandaşın Zararına İşlenen Suçlar (Vatandaşı Koruma İlkesi ya da Mağdura Göre Şahsilik İlkesi) (m. 12/2) 155
III. EVRENSELLİK İLKESİ (m. 12/3) 156
IV. KORUMA İLKESİ (TCK m.13) 158
V. YER BAKIMINDAN UYGULAMADA ÖZELLİK GÖSTEREN HALLER 160
A. Seçimlik Cezalarda Soruşturma (TCK m.14) 160
B. Soruşturma Koşulu Olan Cezanın Hesaplanması (TCK m.15) 161
C. Cezadan Mahsup (TCK m.16) 162
D. Hak Yoksunlukları (TCK m.17) 163
VI. İADE (GERİ VERME) 165
A. İade Kavramı 165
B. İadenin Kaynakları 165
C. İadenin Çeşitleri 166
D. İadenin Koşulları 166
1. Fiile İlişkin Koşullar 166
a. İadeye Konu Suç, Talep Eden Devlet ve Türk Hukuku Bakımından Belli Bir Ağırlıkta Olmalıdır (6706 sayılı Kanun m.10/2) 166
b. Suç; Türkiye Devletinin Güvenliğine Karşı, Türkiye Devletinin veya Bir Türk Vatandaşının ya da Türk Kanunlarına Göre Kurulmuş Bir Tüzel Kişinin Zararına İşlenmiş Olmamalıdır (6706 sayılı Kanun m.11/1–c–3) 167
c. Suç Zamanaşımına veya Affa Uğramamış Olmalıdır (6706 sayılı Kanun m.11/1–c–5) 168
d. İade Talebinin, Ölüm Cezası veya İnsan Onuru ile Bağdaşmayan Bir Ceza Gerektiren Suçlara İlişkin Olmaması Gerekir (6706 sayılı Kanun m.11/3) 169
e. Suç, Türkiye’nin Yargılama Yetkisine Giren Bir Suç Olmamalıdır (6706 sayılı Kanun m.11/1–c–4) 169
f. Suçun Düşünce Suçu, Siyasî Suç Veya Siyasî Suçla Bağlantılı Bir Suç Veyahut Sırf Askerî Suç Niteliğinde Bir Suç Olmaması Gerekir (6706 sayılı Kanun m.11/1–c–1, 2) 170
aa. Düşünce Suçu 170
bb. Siyasi Suç veya Siyasi Suçla Bağlantılı Suç 171
aaa. Siyasi Suçun Tanımı 171
bbb. Çeşitleri: Tam ve Nisbi Siyasi Suç 171
ccc. Siyasi Suç Kapsamında Görülmeyen Eylemler 172
cc. Askeri Suç 174
2. Faile İlişkin Koşul 175
E. İade Yöntemi 176
F. Teslim (6706 sayılı Kanun m.20) 180
G. İade İsteminin Reddi 181
H. İadede Hususilik Kuralı (Sözl. m. 14; 6706 sayılı Kanun m.10/4) 181
İ. Transit Geçiş Kararı (6706 Sayılı Kanun m.21) 182
J. Türkiye’nin İade Talepleri ve Şartları (6706 Sayılı Kanun m.22) 183
VII. YABANCI KANUNUN GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULMASI (TCK m.19) 183
A. Bir Türk veya Yabancının Yabancı Ülkede İşlediği Suç Bakımından Türkiye'de Yapılacak Yargılamada Uygulanacak Kanunun Belirlenmesi 183
B. Hükmün Uygulanması 184
§3. CEZA KANUNLARININ KİŞİ BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 185
I. GENEL OLARAK 185
II. CEZA KANUNUNUN UYGULANMASINDA ÖZELLİK GÖSTEREN KİŞİLER 187
A. Cumhurbaşkanı 187
B. Milletvekilleri 191
1. Yasama Sorumsuzluğu (Mutlak Yasama Dokunulmazlığı) 191
2. Sorumsuzluğun Koşulları 192
3. Sonuçları 194
4. Sorumsuzluk ile Dokunulmazlık Arasındaki Farklar 194
C. Diplomatlar 195
D. NATO Mensupları (Yabancı Asker Kişiler) 198
1. Sözleşme Kapsamına Giren Kişiler (m.I) 199
2. Gönderen ve/veya Kabul Eden Devletlerin Yargı Yetkileri 199
a. Mutlak Yargı Yetkisi 200
aa. Gönderen Devletin Mutlak Yargı Yetkisi (m.VII 2/a) 200
bb. Kabul Eden Devletin Mutlak Yargı Yetkisi (m.VII 2/b) 200
b. Öncelikli Yargı Yetkisi 200
aa. Gönderen Devletin Öncelikli Yargı Yetkisinin Bulunduğu Haller 200
bb. Kabul Eden Devletin Öncelikli Yargı Yetkisi 201
İKİNCİ KİTAP
SUÇ GENEL TEORİSİ
Birinci Bölüm
SUÇ GENEL TEORİSİ, SUÇUN TANIMI VE SUÇ KAVRAMI, SUÇUN YAPISAL UNSURLARI VE UNSURLAR DIŞINDA KALAN CEZALANDIRILMAYA ETKİLİ OLAN ŞARTLAR
§1. SUÇ GENEL TEORİSİ 203
I. KAVRAM 203
II. SUÇ GENEL TEORİSİNİN YARARI 204
III. SUÇ GENEL TEORİSİNİN GELİŞİM SÜRECİ 204
A. Klasik Suç Teorisi 204
B. Teleolojik Neo–Klasik Suç Teorisi 207
1. Hareket Kavramındaki Değişim 208
2. Tipe Uygunluk Kavramındaki Değişim 208
3. Hukuka Aykırılık Kavramındaki Değişim 209
4. Kusur Kavramındaki Değişim 209
C. Final (Amaççı) Suç Teorisi 210
§2. SUÇUN TANIMI VE SUÇ KAVRAMI 214
§3. SUÇUN YAPISAL UNSURLARI 215
I. GENEL OLARAK 215
II. SUÇUN YAPISAL UNSURLARI 217
A. Tipe Uygunluk 218
1. Kavram 218
2. Tipin İçeriği 220
a. Objektif Nitelikteki Unsurlar 220
aa. Fail 220
bb. Mağdur 221
cc. Hareketin Konusu 221
dd. Fiil 221
aaa. Hareket 221
a1. Hareket Teorileri 222
aa1. Hareketin Temelini Hukuk Dışında Arayan Teoriler 223
aaa1. Nedensel (Doğalcı) Hareket Teorisi 223
aaa2. Final (Amaçsal) Hareket Teorisi 225
aaa3. Sosyal Hareket Teorisi 226
aa2. Hareketin Temelini Hukuk İçinde Arayan Teori: Normativist Teori 227
aa3. Görüşümüz 227
a2. Hareket Yeteneği ve Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu 228
aa1. Hareket Yeteneği 228
aa2. Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu 228
aaa1. Tüzel Kişi Kavramı 228
aaa2. Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu 230
a3. Yapay Zeka ve Ceza Hukuku 234
a4. Hareketin Niteliğinin Suçların Sınıflandırılmasına Etkisi 242
aa1. Tek Hareketli–Birden Fazla Hareketli Suçlar 242
aa2. Seçimlik Hareketli Suçlar 243
aa3. İcrai veya İhmali Hareketle İşlenen Suçlar 243
aa4. Bağlı Hareketli–Serbest Hareketli Suçlar 245
bbb. Netice 245
a1. Kavram 245
a2. Neticeye Göre Suçların Sınıflandırılması 246
aa1. Şekli Suç–Maddi Suç (Neticesiz– Neticeli Suçlar– Neticesi Harekete Bitişik Suçlar) 246
aa2. Zarar Suçu–Tehlike Suçu 247
aa3. Ani Suç–Kesintisiz (Mütemadi) Suç 249
aa4. Kalkışma Suçları 250
ccc. Nedensellik Bağı ve Fiilin Objektif Yüklenebilirliği (İsnad Edilebilirliği) 251
a1. Genel Olarak 251
a2. Nedensellik Bağlantısını Ortaya Koymaya Çalışan Teoriler 252
aa1. Şart Teorisi 252
aa2. Uygunluk (Uygun Sebep) Teorileri 253
a3. Nedensellik Bağlantısı Konusunda Çıkabilecek Bazı Sorunlar 254
aa1. Nedensellik Bağının Kesilmesi Sorunu 254
aa2. Failce Bilinmeyen Sebeplerin Neticeye Etkisi (Atipik Nedensel Gelişme) 255
aa3. Mağdurda Mevcut Bir Halin Tipik Neticenin Meydana Gelmesinde Etkili Olması 257
aa4. Öne Geçen Sebep 257
aa5. Alternatif Nedensellik (Çoklu/Çift Nedensellik) 258
aa6. Kümülatif Nedensellik (Neticenin Sebeplerin Toplamından Meydana Gelmesi) 259
aa7. Rezerv Sebebin Önemsizliği (Varsayıma Dayalı Nedensellik) 260
a4. Objektif Yüklenebilirlik (İsnadiyet) Teorisi 261
aa1. Hakim Olabilirlik (Hükmedebilirlik) 263
aa2. Yükümlülüğe Aykırılık İlişkisinin Bulunmaması (Hukuka Aykırılık İlişkisi ya da Hukuka Uygun Alternatif Hareketler) 269
aa3. Neticenin Normun Koruma Alanı (ya da Amacı) Dışında Kalması (Risk Bağlantısının/İlişkisinin Bulunmaması) 270
aa4. Hukuken Önemli Riskin ya da Tehlikenin Bulunmaması, İzin Verilmiş Bir Riskin Varlığı ya da Riskin Azaltılması 270
aa5. Varsayıma Dayalı Nedensellik 272
ddd. Tipte Yer Alan Diğer Objektif Nitelikteki Unsurlar 272
b. Sübjektif Nitelikteki Unsurlar 272
aa. Kast 273
aaa. Tanım–Kavram 273
bbb. Kastın Çifte Fonksiyonu 274
ccc. Kastın Unsurları 276
a1. Bilme Unsuru: (Düşünme ve Öngörme) 276
a2. İstemek (İrade Etmek) 278
ddd. Kastın Aranacağı Zaman– Eklenen Kast 282
eee. Kastın Çeşitleri 284
a1. Genel Kast–Özel Kast 284
aa1. Genel Kast 284
aa2. Özel Kast (Amaç, Maksat, Niyet, Saik) 284
aaa1. Genel Olarak 284
aaa2. Özel Kastın İşlevi 285
a2. Ani Kast–Tasarlama (Taammüt–Düşünce Kastı) 285
a3. Doğrudan Kast–Olası (Dolaylı) Kast 288
fff. Olası Kast (Dolaylı –Gayrı Muayyen Kast)–Bilinçli Taksir 289
a1. Genel Olarak 289
a2. Olası Kastın Sonuçları (Sorumluluğun Kapsamı) 294
a3. Olası Kastın Uygulanamayacağı Suç Tipleri 297
bb. Taksir 297
c. Yaptırım 297
3. Tipin İncelenmesinden Çıkan Sonuçlar (Tipin Sentezi) 298
a. Suçun Temel ve Türemiş Biçimi 298
b. Suçun Birleşik Şekli 298
B. Hukuka Aykırılık 299
1. Genel Olarak 299
2. Hukuka Aykırılık Unsuruna İlişkin Özellikler 300
3. Hukuka Aykırılık ve Kusur Ayrımı 302
4. Hukuka Uygunluk Sebepleri 302
a. Genel Olarak 302
b. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Niteliği 303
c. Özellikleri 304
d. Çeşitleri 305
aa. Kanun Hükmünü Yerine Getirme 305
aaa. Kavram 305
bbb. Kanun Teriminin Anlamı 306
ccc. Uluslararası Sözleşmelerin Kanun Olarak Kabul Edilebilip Edilemeyeceği Sorunu 308
ddd. Yürürlüğü Durdurulan Hükmün Uygulanması Sorunu 308
eee. Kanun Hükmünün Yerine Getirilmesinin Bir Örneği Olarak ‘Kolluğun Zor ve Silah Kullanma Yetkisi’ 308
a1. Genel Olarak 309
a2. Kapsam 310
a3. Aşamalar 310
a4. Zor Kullanma Yetkisi Çerçevesinde Orantılılık İlkesi 313
a5. Zor Kullanmada Takdir Yetkisi 317
bb. Meşru Savunma 318
aaa. Hukuki Niteliği 318
bbb. Meşru Savunmanın Koşulları 319
a1. Saldırıya İlişkin Koşullar 319
aa1. Bir Saldırı Bulunmalıdır 319
aa2. Saldırı Haksız Olmalıdır 322
aa3. Saldırı Bir Hakka Yönelmiş Olmalıdır 324
aa4. Saldırı Halen Mevcut, Gerçekleşmesi ya da Tekrarı Muhakkak Olmalıdır 327
a2. Savunmaya İlişkin Koşullar 329
aa1. Savunmada Zorunluluk Bulunmalı 329
aa2. Savunma Saldırıya ve Saldırana Karşı Yapılmalı (Saldırı ile Savunma Arasında Nedensellik Bağlantısı Bulunmalı) 330
aa3. Saldırı ile Oranlı (=Ölçülü) Olmalı 331
ccc. Meşru Savunma– Haksız Tahrik İlişkisi 335
cc. Hakkın Kullanılması 337
aaa. Genel Olarak 337
bbb. Koşulları 338
ccc. Hakkın Kullanılması (İcrası) Durumları 340
a1. Hekimlik Mesleğinin İcrası 340
a2. Eleştiri Amacıyla Yapılan Düşünce Açıklamaları 345
a3. Gazetecilik Mesleğinin İcrası 349
a4. İddia ve Savunma Dokunulmazlığı (İddia ve Savunma Hakkı) 351
dd. İlgilinin Rızası 354
aaa. Tanım–Kavram 354
bbb. Hukuki Nitelik 355
ccc. Koşulları 356
a1. Mağdurun Üzerinde Serbestçe Tasarrufta Bulunabileceği Bir Hakkın Varlığı 356
aa1. Bireyin Yaşam Hakkı Üzerinde Tasarruf Hakkının Sınırları ve Ötanazi 356
aa2. Bireyin Vücut Bütünlüğü Üzerinde Tasarruf Yetkisi 359
aa3. Bireyin Malvarlığı Üzerinde Tasarruf Yetkisi 363
aa4. Bireyin Şerefi Üzerinde Tasarruf Yetkisi 364
aa5. Bireyin Özgürlüğü Üzerinde Tasarruf Yetkisi 364
a2. Rızaya Ehliyet 365
a3. Rızanın Açıklanması 367
ee. Yükümlülüklerin Çatışması 367
e. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Sınırın Aşılması 371
aa. Genel Olarak 371
bb. TCK’da Sınırın Aşılması Halleri 372
cc. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Hata ve Sınırın Aşılması 374
C. Kusurluluk 374
1. Kusurluluğa İlişkin Hükümlerin Genel Değerlendirmesi 374
2. Haksızlık ve Kusurluluk İlişkisi 375
3. Kusur ve Kusurluluk İlişkisi 376
4. Kusur İle İlgili Temel Kavramlar 377
5. Kusur Teorileri 377
6. Kusurluluğun Koşulları 382
a. Kusur Yeteneğinin Varlığı 382
aa. Kusur Yeteneği Kavramı 382
bb. Kusur Yeteneğinin Bulunması Gereken Zaman 384
cc. Kusur Yeteneğini Etkileyen Haller 385
aaa. Yaş Küçüklüğü 385
a1. Genel Olarak 385
a2. Yaşla İlgili Bazı Ön Sorunlar 386
a3. Yaş Küçüklüğü ve Akıl Hastalığının Aynı Kişide Birleşmesi 387
a4. Yaş Küçüklüğü Halleri 387
aa1. 12 Yaşını Doldurmamış Çocuklar (TCK m.31/1) 387
aa2. 13–15 Yaş Arasındaki Çocuklar (TCK m. 31/2) 390
aa3. 16–18 Yaş Arasındaki Çocuklar (TCK m. 31/3) 394
bbb. Akıl Hastalığı 395
a1. Akıl Hastalığı Nedeniyle, İşlenen Fiilin Hukuki Anlam ve Sonuçlarının Algılanamaması veya Bu Fiille İlgili Olarak Davranışlarını Yönlendirme Yeteneğinin Önemli Derecede Azalması Hali (m.32/1) 398
aa1. Kapsam 398
aa2. Belirlenmesi 398
aa3. Sonuçları 399
a2. Algılama Yeteneğinin Tümüyle Ortadan Kalkmaması ve Fakat İşlenen Fiille İlgili Olarak Önemli Derecede Olmamakla Birlikte Davranışlarını Yönlendirme Yeteneğinin Azalması Hali 401
ccc. Sağır ve Dilsizlik 404
ddd. Geçici Nedenler, Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma 406
a1. Geçici Nedenler 406
a2. Alkol ve Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma 407
a3. Alkol ve Uyuşturucu Madde Bağımlıları 409
b. Kusurluluğu Kaldıran/Etkileyen Hallerin Bulunmaması 410
aa. Mazeret Sebepleri (Kusurluluğu Kaldıran Haller) 412
aaa. Amirin Emri (m. 24/2, 3, 4) 412
a1. Genel Olarak 412
a2. Hukuki Niteliği 412
a3. Koşulları 414
aa1. Bir Emir Bulunmalıdır 414
aa2. Emir Meşru (Bağlayıcı) Olmalıdır 415
aa3. Emir Hukuka Aykırı ya da Suç Olmamalıdır 417
bbb. Zorunluluk (Zaruret) Hali (m. 25/2) 421
a1. Zorunluluk Halinin Hukuki Niteliği 421
aa1. Genel Olarak 421
aa2. Zorunluluk Halinin Sınıflandırılmasına İlişkin Teoriler 423
aa3. Hukuka Uygunluk Sebebi ve Mazeret Sebebi Olan Zorunluluk Hali Arasındaki Farklar 426
aaa1. Koşullara İlişkin Farklar 426
aaa2. Sonuçlara İlişkin Farklar 427
aaa3. Görüşümüz 428
a2. Zorunluluk Halinin Koşulları 432
aa1. Tehlikeye İlişkin Koşullar 432
aaa1. Ağır ve Muhakkak Bir Tehlikenin Varlığı 432
aaa2. Tehlikenin Bir “Hakka” Yönelik Olması 434
aaa3. Tehlikeye Bilerek Sebebiyet Verilmemesi 435
aa2. Korunmaya İlişkin Koşullar 436
aaa1. Tehlike ile Korunma Hareketi Arasında Nedensellik Bağının Olması 436
aaa2. Tehlikeden Başka Türlü Korunma İmkanının Bulunmaması 436
aaa3. İşlenen Fiil ile Tehlikenin Ağırlığı Arasında Oran Bulunması 437
aaa4. Tehlikeye Göğüs Germe Yükümlülüğünün Bulunmaması 437
a3. Zorunluluk Hali ve Meşru Savunmanın Karşılaştırılması 438
ccc. Meşru Savunmada Sınırın Mazur Görülebilir Heyecan, Korku ya da Telaş Nedeniyle Aşılması (m.27/2) 439
ddd. Cebir–Şiddet–Tehdit 443
bb. Kusurluluğu Etkileyen Haller 447
aaa. Haksız Tahrik 448
a1. Genel Olarak 448
a2. Haksız Tahrikin Uygulama Koşulları 448
aa1. Tahriki Teşkil Eden Fiil Haksız Bir Fiil Olmalıdır 448
aa2. Haksız Fiil Failde Hiddet veya Şiddetli Elem Etkisi Meydana Getirmelidir 453
aa3. Suç, Haksız Fiilin Oluşturduğu Hiddet ve Şiddetli Elem Etkisi Altında İşlenmelidir 454
aa4. Suç, Tahriki Oluşturan Haksız Eylemi Gerçekleştiren Kimseye Karşı İşlenmelidir 456
a3. Haksız Tahrikin Varlığının Sonucu 460
a4. Haksız Tahrikle İlgili Olarak Ortaya Çıkabilecek Sorunlar 462
bbb. Hata 466
a1. Kavram 466
a2. Suçun Maddi Unsurlarında Hata 467
aa1. Suçun Konusunda Hata 468
aa2. Nedensellik Bağında Hata 471
aa3. Suçun Maddi Unsurlarında Hatanın Sonuçları 471
a3. Suçun Nitelikli Unsurlarında (Ağırlatıcı ve Hafifletici Sebeplerde) Hata 472
a4. Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Nedenlere Ait Koşulların Varlığında Hata 474
aa1. Genel Olarak 474
aa2. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Hata 475
aaa1. Hukuka Uygunluk Sebebinin Varlığında Hata 475
aaa2. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Koşullarında Hata 476
aa3. Kusurluluğu Kaldıran ya da Azaltan Nedenlerde Hata 480
a5. Şahısta Hata 481
a6. Hedefte Sapma 482
a7. Haksızlık Bilincinin Bulunmaması (Haksızlık Hatası) 485
III. UNSURLARIN DIŞINDA KALAN VE CEZALANDIRILMAYA ETKİLİ OLAN ŞARTLAR (TİPİKLİK DIŞINDA BULUNAN HUSUSLAR) 488
A. Genel Olarak 488
B. Ön Şartlar 488
C. Cezalandırılabilme Şartları 490
1. Tanım–Kavram 490
2. Cezalandırılabilme Şartlarının Özelliklerinden Çıkan Sonuçlar 491
D. Muhakeme Şartları 493
İkinci Bölüm
SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ
§1. TEŞEBBÜS AŞAMASINDA KALMIŞ SUÇLAR 495
I. GENEL OLARAK 495
II. TEŞEBBÜSÜN CEZALANDIRILMASININ NEDENİ 496
III. TEŞEBBÜSÜN ŞARTLARI 497
A. Ön Şart: Suç Tipinin Teşebbüse Elverişli Olması 497
B. Suç İşleme Kastının Varlığı (Suç, Kasten İşlenen Suçlardan Olmalıdır) 499
C. Suçun İcrasına Elverişli Hareketlerle Doğrudan Doğruya Başlamak 499
1. Sübjektif Teori 501
2. Objektif Teoriler 501
3. Görüşümüz 503
D. Failin İşlemeyi Kastettiği Suçu Elinde Olmayan Nedenlerle Tamamlayamaması 505
IV. TEŞEBBÜS HALİNDE VERİLECEK CEZANIN BELİRLENMESİ 507
V. İŞLENEMEZ SUÇA TEŞEBBÜS (ELVERİŞSİZ TEŞEBBÜS) 509
A. Objektif Teori 510
B. Sübjektif Teori 511
C. Yeni Objektif Teori (Tehlike Teorisi) 511
D. Etki Teorisi 512
E. Görüşümüz 513
VI. TEŞEBBÜSTE ÖZELLİK GÖSTEREN DİĞER HALLER 516
VII. GÖNÜLLÜ VAZGEÇME 517
§2. TAKSİRLİ SUÇLAR 521
I. TAKSİR KAVRAMI 521
II. TAKSİRİN TANIMI 522
III. TAKSİRİN HUKUKİ ESASI 522
IV. TAKSİRİN ÇİFTE FONKSİYONU ÖĞRETİSİ 524
V. TAKSİRİN UNSURLARI 526
A. Fiilin Taksirle İşlenebilen Bir Suç Olması 526
B. Hareketin İradi Olması–Neticenin İstenmemiş Bulunması 526
C. Özen Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemiş Olması 527
D. Neticenin Öngörülebilir Olması 528
E. Hareket ile Netice Arasında Nedensellik Bağının Varlığı 529
VI. TAKSİR ŞEKİLLERİ 531
VII. BİLİNÇLİ TAKSİR–BİLİNÇSİZ TAKSİR 533
VIII. TAKSİRLİ SUÇLARA İŞTİRAK 538
IX. TAKSİRLİ SUÇLARDA VERİLECEK CEZANIN BELİRLENMESİ 539
X. TAKSİRLİ SUÇLARDA HAKSIZ TAHRİK 540
XI. CEZA SORUMLULUĞUNUN KALKMASI 541
§3. İHMALİ HAREKETLE İŞLENEN SUÇLAR 544
I. KAVRAM 544
II. GERÇEK İHMALİ SUÇLAR 544
III. GERÇEK OLMAYAN İHMALİ SUÇLAR 545
§4. NETİCE SEBEBİYLE AĞIRLAŞMIŞ SUÇLAR 550
I. GENEL OLARAK 550
II. TERİM–KAVRAM–TANIM–ÇEŞİTLERİ–KOŞULLARI 551
A. Terim 551
B. Kavram 553
C. Tanım 556
D. Çeşitleri 556
E. Koşulları 557
III. NETİCE SEBEBİYLE AĞIRLAŞAN SUÇLARIN ANAYASAYA AYKIRILIĞI SORUNU 558
Üçüncü Bölüm
SUÇLULARIN ÇOKLUĞU: FAİLLİK VE İŞTİRAK
§1. KAVRAM 561
§2. HUKUKİ NİTELİK 562
§3. SUÇA KATILANLARIN SORUMLULUĞU KONUSUNDAKİ SİSTEMLER 563
§4. TCK’NIN KABUL ETTİĞİ SİSTEM 565
I. GENEL OLARAK 565
II. FAİLLİK VE ŞERİKLİK AYRIMI BAKIMINDAN İLERİ SÜRÜLEN TEORİLER 566
A. Sübjektif Teori 566
B. Objektif Teoriler 566
1. Şekli Objektif Teori 566
2. Maddi Objektif Teori 566
3. Hakimiyet Teorisi 566
III. FAİLLİK 567
A. Birlikte (Müşterek) Faillik 567
1. Genel Olarak 567
2. TCK Anlamında Birlikte (Müşterek) Faillik 569
B. Dolayısıyla (Dolaylı) Faillik (m. 37/2) 573
IV. SUÇ ORTAKLIĞI (ŞERİKLİK) 575
A. Suç Ortaklığının Koşulları 575
1. Birden Çok Kişi (Fail) Tarafından Yapılan ve Aralarında Nedensel Bağlantı Bulunan Birden Çok Hareketin Varlığı (Objektif Koşul) 575
2. Suça Katılma Kastı (İştirak İradesi) (Sübjektif Koşul) 575
B. Suç Ortaklığı Halleri 576
1. Azmettirme 576
a. Kavram 576
b. Azmettirmede Ağırlatıcı Sebep (m.38/2) 577
c. Muhbir Suç Ortağı (m.38/3) 578
2. Yardım Etme 579
a. Suç İşlemeye Teşvik Etmek 580
b. Suç İşleme Kararını Kuvvetlendirmek 580
c. Fiilin İşlenmesinden Sonra Yardımda Bulunacağını Vaat Etmek 581
d. Suçun Nasıl İşleneceği Hususunda Yol Göstermek 581
e. Fiilin İşlenmesinde Kullanılan Araçları Sağlamak 581
f. Suçun İşlenmesinden Önce veya İşlenmesi Sırasında Yardımda Bulunarak İcrasını Kolaylaştırmak 581
V. BAĞLILIK KURALI: KARAR VERİLEN SUÇUN İŞLENMESİ 582
A. Genel Olarak 582
B. Karar Verilenden Başka Bir Suçun İşlenmesi 584
C. Nitelikli Hallerin (Ağırlatıcı ve Hafifletici Sebeplerin) Suç Ortaklarına Etkisi Sorunu 585
1. Genel Olarak 585
2. Nitelikli Hallerin (Ağırlatıcı ve Hafifletici Sebeplerin) Suç Ortaklarına Etkisi Konusundaki Görüşümüz 588
VI. ÖZGÜ SUÇLARDA İŞTİRAK (TCK m.40/2) 590
VII. İŞTİRAK HÂLİNDE İŞLENEN SUÇLARDA GÖNÜLLÜ VAZGEÇME 590
VII. İŞTİRAKE TEŞEBBÜSÜN MÜMKÜN OLUP OLMAYACAĞI SORUNU 592
Dördüncü Bölüm
SUÇLARIN BİRLEŞMESİ (SUÇLARIN İÇTİMAI)–
YASALARIN TEKLİĞİ (GÖRÜNÜŞTE İÇTİMA)
§1. SUÇLARIN BİRLEŞMESİ (SUÇLARIN İÇTİMAI) KAVRAMI 593
I. BİLEŞİK SUÇ 596
A. Genel Olarak 596
B. Bileşik Suç Olarak Kabul Edilemeyen Haller 598
II. ZİNCİRLEME SUÇ 598
A. Tanım–Kavram 598
B. Hukuki Esası 600
C. Koşulları 600
1. Aynı Suçun Birden Fazla İşlenmesi 600
2. Aynı Suçun Değişik Zamanlarda İşlenmesi 602
3. Bir (Aynı) Suç İşleme Kararı (Suç İşleme Kararının Tekliği) 604
4. Mağdurun Aynı (Tek) Kişi Olması 607
D. Zincirleme Suçun Varlığının Sonuçları 609
E. Zincirleme Suç Hükmünün Uygulanamayacağı Suçlar 609
F. Aynı Suçun Birden Fazla Kişiye Karşı Tek Bir Fiille İşlenmesi (Aynı Nev’iden Fikri İçtima) 610
III. FİKRİ İÇTİMA 613
A. Terim–Kavram 613
B. Hukuki Esası 614
1. Suç Tekliği Görüşü 614
2. Suç Çokluğu Görüşü 614
C. Koşulları 615
1. Tek Fiil 615
2. Birden Fazla Farklı Suçun Oluşması (Kanunun Değişik Hükümlerinin İhlali) 619
D. Sonuçları 621
§2. YASALARIN TEKLİĞİ (GÖRÜNÜŞTE İÇTİMA) 622
ÜÇÜNCÜ KİTAP
YAPTIRIM TEORİSİ
§1. CEZA KAVRAMI VE CEZANIN (CEZALANDIRMANIN) AMAÇLARI 629
I. CEZA KAVRAMI 629
II. CEZANIN (CEZALANDIRMANIN) AMAÇLARI 629
A. Mutlak Teori: Cezanın Ödetme (Kefaret) Amacı 630
B. Önleyici Teori: Cezanın Önleyici (Önleme) Amacı 631
1. Özel Önleme 631
2. Genel Önleme 631
C. Karma Teori 633
§2. CEZANIN NİTELİKLERİ 633
§3. CEZANIN TÜRLERİ 634
§4. CEZA KANUNUNDA YER ALAN YAPTIRIMLAR 635
I. CEZALAR 636
A. Hapis Cezaları 636
1. Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası 636
2. Müebbet Hapis Cezası 638
3. Süreli Hapis Cezası 639
a. Kavram 639
b. Kısa Süreli Hapis Cezası ve Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar 639
aa. Kısa Süreli Hapis Cezası 639
bb. Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar 640
aaa. Terim–Hukuki Nitelik 640
bbb. Kısa Süreli Hapis Cezasının Lehinde ve Aleyhindeki Görüşler 641
ccc. Seçenek Yaptırıma Çevirmenin Koşulları 641
ddd. Seçenek Yaptırıma Çevirmenin Talebe Bağlı Olup Olmadığı Sorunu 643
eee. Çevirme Zorunluluğu 644
fff. Çevirme Yasağı 646
ggg. Çevirmeye Konu Yaptırımlar 647
a1. Adli Para Cezasına Çevirme 647
a2. Tedbire Çevirme 647
aa1. Aynen İade, Suçtan Önceki Hale Getirme veya Tazmin Suretiyle Tamamen Giderme 647
aa2. Bir Eğitim Kurumuna Devam Etme 650
aa3. Belirli Yerlere Gitmekten veya Belirli Etkinlikleri Yapmaktan Yasaklanma 651
aa4. Ehliyet ve Ruhsat Belgelerinin Geri Alınması, Belli Bir Meslek ve Sanatı Yapmaktan Yasaklanma 653
aa5. Gönüllü Olarak Kamuya Yararlı Bir İşte Çalıştırılma 653
aa6. Çevrilen Ceza ve Tedbirlere Uymamanın Yaptırımı 655
aa7. Önlemin Değiştirilmesi 655
cc. Özel İnfaz Usulleri (CGTİHK m.110) 656
B. Adli Para Cezası 665
1. Tanım–Kavram 665
2. Para Cezasına İlişkin Sistemler 665
3. TCK’da Para Cezası 666
a. Kural 666
b. İstisna 669
4. Adli Para Cezasının İnfazı (TCK m.52/4, CGTİHK m.106) 670
a. Adli Para Cezasının İnfaz Şekli 670
b. Adli Para Cezasının İnfaz Usulü 670
c. Adli Para Cezasının Ödenmemesi 671
d. Hapse Çevirme Yasağı 673
II. GÜVENLİK TEDBİRLERİ 673
A. Kavram–Tanım 673
B. TCK’da Yer Alan Güvenlik Tedbirleri 677
1. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma 677
2. Müsadere 689
a. Genel Olarak 689
b. Tanım–Kavram 690
aa. Tanım 690
bb. Benzer Kavramlarla Mukayese 691
c. Hukuki Nitelik 692
d. Müsaderenin Çeşitleri 692
e. Koşulları 693
aa. Eşya Müsaderesinin Çeşitleri ve Koşulları 694
aaa. Suçla İlgili Eşyanın Müsaderesi (TCK m. 54/1 ve 3) 694
bbb. Suç Teşkil Eden Eşyanın Müsaderesi (TCK m.54/4) 696
bb. Eşdeğer Müsaderenin Koşulları (TCK m. 54/2) 697
cc. Kazanç Müsaderesi (TCK m.55) 697
aaa. Genel Olarak 697
bbb. Kazanç Müsaderesinin Koşulları 697
dd. Kaim Değerlerin Müsaderesinin Koşulları 701
f. Usul Hükümleri 702
3. Denetim 703
C. Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbirleri 703
1. Danışmanlık Tedbiri (Yön. m.12) 704
2. Eğitim Tedbiri (Yön. m.13) 705
3. Bakım Tedbiri (Yön. m.14) 706
4. Barınma Tedbiri (Yön. m.15) 707
5. Sağlık Tedbiri (Yön. m.16) 708
D. Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri 709
E. Suçta Tekerrür ve Özel Tehlikeli Suçlular 710
1. Kavram 710
2. Hukuki Nitelik 711
3. Koşulları 712
a. Önceden İşlenen Suçtan Dolayı Verilen Hükmün Kesinleşmiş Olması 712
b. Yeni Bir Suçun İşlenmesi 714
4. Tekerrürde Süre 715
5. Tekerrürün Sonuçları 717
6. Mükerrirler Hakkında Verilen Denetimli Serbestlik Kararının İnfazı 718
7. Özel Tehlikeli Suçlular 718
F. Sınır Dışı Edilme 722
G. Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbirleri 724
1. İznin İptali 725
2. Müsadere 727
3. Hakimin Takdir Yetkisi 727
§5. CEZANIN BELİRLENMESİ VE BİREYSELLEŞTİRİLMESİ 727
I. CEZANIN BELİRLENMESİ 728
A. Genel Olarak 728
B. Ceza Türünün Belirlenmesi 729
C. Temel Cezanın Belirlenmesi 729
1. Genel Olarak 729
2. Cezanın Belirlenmesinde Göz Önünde Bulundurulması Gereken Hususlar 732
a. Suçun İşleniş Biçimi 732
b. Suçun İşlenmesinde Kullanılan Araçlar 733
c. Suçun İşlendiği Zaman ve Yer 733
d. Suçun Konusunun Önem ve Değeri 734
e. Meydana Gelen Zarar ve Tehlikenin Ağırlığı 734
f. Failin Kast veya Taksire Dayalı Kusurunun Ağırlığı 736
g. Failin Güttüğü Amaç ve Saiki 738
h. Kriterlerin Genel Değerlendirmesi 738
3. Olası Kast ve Bilinçli Taksirin Dikkate Alınması 739
4. Nitelikli Hallerin Varlığı 740
D. Sonuç Cezanın Belirlenmesi 745
E. Cezanın Yukarı ve Aşağı Sınırlarının Aşılmaması 745
F. Cezanın Hesaplanması 747
1. Hapis Cezasının Hesaplanması 747
2. Adli Para Cezasının Hesaplanması 747
G. Cezaların İçtimaı (Birleştirilmesi) 748
1. Genel Olarak 748
2. Cezaların İçtimaı Sistemleri 749
3. Cezaların İçtimaı Kuralları 749
4. İçtima Kurallarını Uygulama Yetkisi 751
II. CEZANIN BİREYSELLEŞTİRİLMESİ 752
A. Cezanın Bireyselleştirilmesi Kavramı 752
B. Cezanın Bireyselleştirilmesi Araçları 752
1. Takdiri İndirim Nedenleri 752
2. Mahsup 759
a. Genel Olarak 759
b. Hukuki Esası 759
c. Mahsup Hükümlerinin Uygulanış Şekli 760
d. Adli Kontrol ve Mahsup 761
e. Yurtdışında Geçen Sürenin Mahsubu 762
f. Şahsi Hürriyeti Sınırlama Sonucu Geçirilmiş Sürenin Hapsen Tazyik Yaptırımından Mahsup Edilebilip Edilemeyeceği Sorunu 762
3. Hapis Cezasının Ertelenmesi 762
a. Tanım–Kavram 762
b. Koşulları 764
aa. İşlenen Suçtan Dolayı Verilecek Ceza Hapis Cezası Olmalı ve Belli Ağırlıkta Bulunmalıdır 765
bb. Sanık Daha Önce Kasıtlı Bir Suçtan Dolayı Hapis Cezasına Mahkûm Edilmemiş Olmalıdır 767
cc. Suç İşlemeyeceği Konusunda Mahkemede Bir Kanaatin Oluşması Gerekir 768
c. Erteleme Kararı 770
d. Ertelemenin Koşula Bağlanması 770
e. Ertelemenin Denetime Tabi Tutulması: Denetimli Serbestlik 772
aa. Denetim Süresi 772
bb. Denetim Süresince Öngörülebilecek Yükümlülükler 773
cc. Uzman Kişinin Görevlendirilmesi ve Görevleri 774
f. Ertelemenin Sonucu 775
g. Ertelemenin Düşmesi 775
DÖRDÜNCÜ KİTAP
DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ DÜŞÜREN SEBEPLER
§1. GENEL OLARAK 779
§2. DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ DÜŞÜREN SEBEPLER 781
I. SANIĞIN VEYA HÜKÜMLÜNÜN ÖLÜMÜ 781
A. Genel Olarak 781
B. Sanığın Ölümü 781
C. Hükümlünün Ölümü 782
D. Mağdurun Ölümü 783
II. AF 783
A. Genel Olarak 783
B. Affın Çeşitleri 785
1. Genel Af 785
2. Özel Af 786
C. Cumhurbaşkanınca Af 787
D. Dolaylı Af 787
III. ZAMANAŞIMI 788
A. Genel Olarak 788
B. Dava Zamanaşımı 789
1. Dava Zamanaşımına Tabi Olmayan Suçlar 791
2. Çocuk Tarafından İşlenen Suçlarda Dava Zamanaşımı 792
3. Dava Zamanaşımı Süresinin Belirlenmesi 793
a. Genel Olarak 793
b. Yeniden Yargılamayı Gerektiren Hallerde Dava Zamanaşımı Süresinin Belirlenmesi 795
c. Lehe Hükmün Belirlenmesi ve Uygulanması Amacıyla Yapılan Yargılama Bakımından Dava Zamanaşımı 798
4. Dava Zamanaşımı Süresinin Başlaması 799
a. Genel Olarak 799
b. Bazı Suçlar Bakımından Dava Zamanaşımı Sürelerinin Başlamasına İlişkin Özel Düzenlemeler 801
aa. Birden Çok Evlilik ve Hileli Evlenme Suçu (TCK m.230/1, 2, 3) 801
bb. İftira Suçu (TCK m.267) 801
5. Dava Zamanaşımının Durması 801
a. İzin – Karar 802
aa. İzin 802
bb. Karar 803
b. Bekletici Mesele 803
c. Kaçaklık Kararı 804
d. TCK Dışındaki Bazı Kanunlarda Zamanaşımının Durmasına İlişkin Hükümler 805
aa. Uzlaştırma (CMK m.253 – 255) 805
bb. Kamu Davası Açılmasının Ertelenmesi (CMK m.171/2 vd.) 805
cc. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (CMK. m.231/5 vd.) 805
dd. Çocuk Koruma Kanunu Bakımından Çocuk Hakkında Açılacak Kamu Davasının Ertelenmesi (ÇKK m.19) 806
ee. Çocuk Koruma Kanunu Bakımından Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (ÇKK m.23) 806
ff. Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu Bakımından Geri Bırakma (m.20) 806
gg. Bankacılık Kanunu Bakımından Dosyanın Bilirkişiye Tevdii (m.165) 806
6. Dava Zamanaşımının Kesilmesi (TCK m.67/3) 807
a. Kesilme Halinde Dava Zamanaşımının Uzaması 809
b. Dava Zamanaşımının Kesilmesinin Şeriklere Etkisi 810
C. Ceza Zamanaşımı 810
1. Genel Olarak 810
2. Kısa Süreli Hapis Cezalarının Adli Para Cezasına Çevrilmesi Halinde Ceza Zamanaşımı Süresinin Tespiti 811
3. Farklı Türde Cezalar İçeren Hükümlerde Ceza Zamanaşımı Süresinin Değerlendirilmesi 812
4. Ceza Zamanaşımı Süresinin Kısalması 812
5. Ceza Zamanaşımı Süresinin Başlaması 813
a. Hükmün Kesinleşmesi 813
b. İnfazın Herhangi Bir Sebeple Kesilmesi 814
6. Ceza Zamanaşımına Tabi Olmayan Suçlar 815
7. Ceza Zamanaşımının Durması 816
8. Ceza Zamanaşımı ve Hak Yoksunlukları 816
9. Ceza Zamanaşımının Kesilmesi 817
10. Ceza Zamanaşımı Süresinin Kesilme Nedenleri 818
a. Genel Olarak 818
b. Hükmün İnfazı İçin Tebligat Yapılması 818
c. Hükmün İnfazı Amacıyla Yakalama Yapılması 819
d. Mahkumun Yeni Bir Suç İşlemesi 820
11. Kesilmenin Etkisi 820
12. Ceza Zamanaşımının Sonuçları 821
D. Müsadere Zamanaşımı 821
E. Zamanaşımının Hesabı ve Uygulanması 822
IV. ŞİKAYETTEN VAZGEÇME 822
V. ÖNÖDEME 823
A. Genel Olarak 823
B. Önödeme Usulünün Uygulanacağı Suçlar 825
VI. UZLAŞTIRMA 829
§3. DAVA VEYA CEZANIN DÜŞMESİNİN ETKİSİ 829
BEŞİNCİ KİTAP
KOŞULLU SALIVERİLME – ADLİ SİCİL VE
HÜKÜMLÜLÜK KAYDININ SİLİNMESİ
§1. KOŞULLU SALIVERİLME (ŞARTLA SALIVERME–MEŞRUTEN TAHLİYE) 831
I. TANIM–KAVRAM 831
II. KOŞULLARI 831
A. Hükmedilmiş Cezanın Bir Süre Çekilmiş Olması 831
B. İyi Hal 835
III. KOŞULLU SALIVERİLMEYE KARAR VERECEK MAKAM 837
IV. KOŞULLU SALIVERİLME YASAĞI 838
V. DENETİM SÜRESİ–DENETİMLİ SERBESTLİK 839
A. Uzman Kişi Görevlendirme 841
B. Denetim Süresince Öngörülebilecek Yükümlülükler 841
C. Koşullu Salıverilmenin Geri Alınması 845
1. Geri Alınmayı Gerektiren Haller 845
2. Geri Alınmanın Sonucu 847
3. Geri Almaya Karar Verecek Makam 847
D. Koşullu Salıverilmenin Sonucu 847
§2. ADLİ SİCİL VE HÜKÜMLÜLÜK KAYDININ SİLİNMESİ 848
Kaynakça 855
Kavramlar Dizini 887 |