İÇİNDEKİLER
İçindekiler
9. Baskıya Önsöz 7
10. Baskıya Önsöz 9
11. Baskıya Önsöz 11
Kısaltmalar 23
§ 1. KIYMETLİ EVRAK KAVRAMI
I. GENEL OLARAK SENET VE KIYMETLİ EVRAK KAVRAMI 25
II. KIYMETLİ EVRAKIN TANIMI VE UNSURLARI 29
A. Tanımı 29
B. Unsurları 30
1. Senet (Kıymetli Evrak Senettir) 30
2. Hak 33
3. Senet ile Hakkın Kaynaşması (Kıymetli Evrakta Hak ve Senet Birbirine Sıkı Sıkıya Bağlıdır) 33
C. Kıymetli Evrak ile Adi Senetler Arasındaki Farklar 34
III. KIYMETLİ EVRAKIN ÖZELLİKLERİ 37
A. Kıymetli Evrak Bir Borç Senedidir 37
B. Hak Hukuken Başkasına Devredilebilir Olmalıdır 39
C. Hak Nakden Değerlendirilebilen Bir Hak Olmalıdır 39
Ç. Hakla Senet Arasında Sıkı Bir Bağ Vardır 39
D. Soyutluk İlkesi Yürürlüktedir 39
E. Kıymetli Evrak Türleri Sınırlı Sayıda Düzenlenmiştir 40
F. Kıymetli Evrak Sıkı Şekil Şartlarına Bağlıdır 40
IV. KIYMETLİ EVRAK TEORİLERİ (Kıymetli Evrakta Hakkın Doğumu) 41
A. Kreasyon (Yaratma) Teorisi 42
B. Sözleşme (Akit) Teorisi 43
C. Görünüşe Güven İlkesi ile Birleştirilmiş Sözleşme Teorisi 43
V. KIYMETLİ EVRAKIN TASNİFİ 45
A. Temsil Ettikleri Hakkın Türü Bakımından (Konuları Yönünden) 45
1. Para Senetleri (Alacak Senetleri) 45
2. Pay Senetleri (Hisse Senetleri) 45
3. Emtia Senetleri 46
4. Diğer Eşya Hukuku Senetleri 46
B. Hakkın Senetten Önce Var Olup–Olmaması Bakımından (İşlevleri Yönünden) 47
1. Kurucu (İhdas Edici, Hak Doğurucu) Kıymetli Evrak 47
2. Hakkı Açıklayıcı (İzhari, İhbari) Kıymetli Evrak 47
C. Devir Şekilleri Bakımından (Hak Sahibinin Belirlenme Şekli Bakımından) 47
1. Nama Yazılı Kıymetli Evrak (Registered Negotiable Instruments) 48
a. Tanımı 48
b. Eksik Nama Yazılı Senetler 49
aa. Genel Kural 50
bb. İstisna – Nama Yazılı Pay Senetlerinin Devri 51
ç. Nama Düzenlenebilecek Kıymetli Evrak 52
2. Emre Yazılı Kıymetli Evrak (Negotiable Instruments Payable to Order) 52
a. Tanımı 52
b. Emre Yazılı Senetlerin Devri 53
3. Hâmile/Hâmiline Yazılı Kıymetli Evrak (Negotiable Instruments Payable to Bearer) 53
Ç. Düzenlenmelerine Sebep Olan Hukuki İşlemle İlişkileri Bakımından 55
1. Sebep Kavramı 55
2. Soyut (Sebepten Bağımsız–İlli Olmayan) Kıymetli Evrak 56
3. Somut (Sebebe Bağlı–İlli) Kıymetli Evrak 56
D. Kamu Güvenine Sahip Olup – Olmaması Bakımından Kıymetli Evrak 56
1. Genel Olarak 56
2. Kamu Güvenine Sahip Olan Senet 57
3. Kamu Güvenine Sahip olmayan Senet 57
E. Asli veya Tali (Fer’i, İkincil) Senet Nitelikleri Yönünden Kıymetli Evrak 58
VI. KIYMETLİ EVRAKIN TÜRÜNÜN DEĞİŞTİRİLMESİ (TAHVİLİ/DÖNÜŞTÜRÜLMESİ) 58
A. Kavram 58
B. Tür Değiştirme Çeşitleri 58
1. Kanun Gereği Tür Değişimi 59
2. İradi Tür Değişimi 60
§ 2. KIYMETLİ EVRAKTA SAVUNMA
(Def’i ve İtirazlar)
I. GENEL OLARAK SAVUNMA KAVRAMI 63
II. KIYMETLİ EVRAK’TA SAVUNMA (DEF’İ VE İTİRAZ) TÜRLERİ 64
A. Senet Metninden Doğan Def’i ve İtirazlar 64
1. Senet Metninden Doğan Def’iler 64
2. Senet Metninden Doğan İtirazlar 65
B. Senedin Hükümsüzlüğüne İlişkin Savunmalar 66
C. Kişisel (Şahsi) Savunmalar 68
§ 3. KIYMETLİ EVRAKIN ZIYAI VE İPTALİ
I. TÜRK TİCARET KANUNU’NDAKİ DÜZENLENİŞİ VE İPTALE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER 75
II. NAMA YAZILI KIYMETLİ EVRAKIN ZIYAI SEBEBİYLE İPTALİ 77
III. HAMİLE YAZILI KIYMETLİ EVRAKIN ZIYAI SEBEBİYLE İPTALİ 77
IV. EMRE YAZILI KIYMETLİ EVRAKIN ZIYAI SEBEBİYLE İPTALİ 79
V. İPTAL KARARININ HUKUKİ SONUÇLARI 80
§ 4. KAMBİYO SENETLERİ
(TİCARİ SENETLER– COMMERCIAL PAPERS)
I. KAMBİYO SENETLERİNİN HUKUKİ NİTELİKLERİ VE EKONOMİK FONKSİYONLARI 81
A. Genel Bilgi ve Yasal Düzenleme 81
B. Kambiyo Senetlerine İlişkin Temel Özellikler 82
1. Kambiyo Senetlerinin Kanunen Emre Yazılı Olması 82
2. Kambiyo Senetlerinin Hukuki Nitelikleri 82
3. Kambiyo Senetlerinde Ehliyet, İmza ve Temsil 82
a. Ehliyet ve İmza 82
b. Temsil 84
II. KAMBİYO SENETLERİNE İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR ve KAMBİYO SENETLERİNDE BEDELSİZLİK MESELESİ 88
A. Kambiyo Senetlerine İlişkin Temel Kavramlar 88
B. Kambiyo Senetlerinde Bedelsizlik Meselesi 89
III. POLİÇE (BILL OF EXCHANGE) 92
A. Poliçenin Tanımı ve Hukuki Niteliği 92
B. Poliçede Şekil Şartları (Poliçenin Unsurları) 93
1. Poliçenin Mutlak Zorunlu Unsurları 93
a. Poliçe Kelimesi 93
b. Kayıtsız, Şartsız Belirli Bir Bedelin Ödenmesi Emri 94
aa. Belirli Bir Bedelin Ödenmesi 94
bb. Kayıtsız ve Şartsız Havale Niteliği 99
aaa. Genel Olarak 99
bbb. Senedin Geçerliliğini Etkileme Yönünden Yazılmamış Sayılan Kayıt ve Şartlar 99
ccc. Senede Geçerli Olarak Konulabilecek Kayıtlar 100
c. Ödeyecek Kimsenin (Muhatabın) Ad ve Soyadı 101
ç. Lehtar (Kime veya Kimin Emrine Ödenecek ise Onun Adı) 102
d. Düzenlenme Tarihi 102
e. Düzenleyenin İmzası 103
2. Alternatif Zorunlu Unsurlar 104
a. Düzenleme Yeri 104
b. Ödeme Yeri ve Adresli Poliçe ile Yerleşim Yerli Poliçe Kavramları 105
3. İsteğe Bağlı Unsur– Vade 106
a. Genel Olarak 106
b. Vade Türleri 106
aa. Belli Bir Günde Ödenecek Poliçeler 107
bb. Düzenlenme Tarihinden Belirli Bir Süre Sonra Ödenecek Poliçeler 107
cc. Görüldüğünde Ödenecek Poliçeler 107
çç. Görüldükten Belli Bir Süre Sonra Ödenecek Poliçeler 108
c. Vade ve Faiz Kaydı İlişkisi 108
B. İmzaların İstiklâli (Bağımsızlığı) Prensibi 109
C. Beyaz (Açık) Poliçe– Açık Kambiyo Senedi 110
Ç. Poliçenin Cirosu 112
1. Cironun Hukuki Niteliği 112
2. Cironun Türleri 115
a. Biçim Yönünden 115
b. Amaç Yönünden Ciro Ayrımı 117
aa. Temlik Cirosu ve Fonksiyonları 118
aaa. Temlik Cirosu 118
bbb. Fonksiyonları 118
bb. Rehin Cirosu 120
cc. Tahsil Cirosu 122
3. Cironun Şartları ve Yapılabileceği Süre 124
a. Cironun Şartları 124
aa. Cironun Kayıt ve Şarta Bağlanmaması 124
bb. Cironun Çizilmemiş Olması 125
cc. Cironun Yasaklanmamış Olması 125
aaa. Genel Olarak 125
bbb. Cironun Düzenleyen Tarafından Yasaklanması 125
ccc. Cironun Lehtar ve Cirantalar Tarafından Yasaklanması 125
b. Cironun Yapılabileceği Süre 126
D. Poliçede Kabul 127
1. Kavram 127
2. Şekli 128
3. Kabule Arz 129
a. İsteğe Bağlılık Kuralı 129
b. Kabul İçin Arzın Mümkün Olmadığı Hâller 129
aa. Kanunen Kabul İçin Arzın Mümkün Olmaması 129
bb. Düzenleyenin Poliçenin Kabul İçin Arzını Yasaklaması 129
aaa. Genel Olarak 129
bbb. Düzenleyenin Kabul İçin Arzı Süresiz Yasaklaması 130
ccc. Düzenleyenin Kabul İçin Arzı Belirli Bir Süre İçin Yasaklaması 130
c. Kabul İçin Arzın Mecburi Olduğu Haller 130
aa. Genel Olarak 130
bb. Kanundan Doğan Zorunlu Haller 130
aaa. Görüldüğünden Belirli Süreli Vadeli Poliçeler 130
bbb. Yerleşim Yerli (İkametgâhlı) ve Adresli Poliçeler 131
cc. İradeden Doğan Zorunlu Haller 131
aaa. Kabul İçin İbrazın Keşideci Tarafından Zorunlu Tutulması 131
bbb. Kabul İçin İbrazın Cirantalar Tarafından Zorunlu Tutulması 131
ç. Düzenleyenin ve Cirantaların Poliçenin Kabul Edilmemesinden Sorumlu Olmayacakları Koşulunun Hukuki Durumu 132
E. Poliçede Aval 133
1. Tanımı, Hukuki Niteliği ve Avalde Eşin Rızası Sorunu 133
a. Tanımı ve Hukuki Niteliği 133
b. Avalde Eşin Rızası Sorunu 134
2. Aval, Kefalet ve Garanti Sözleşmesi İlişkisi 135
3. Avalde Şekil 136
4. Avalde Kişiler 137
F. Poliçede Ödeme 138
1. Ödeme İçin İbraz 138
2. Ödeme 139
a. Vadeden Önce Ödeme 139
b. Vadede Ödeme 140
3. Kısmi Ödeme ve Poliçe Bedelinin Tevdii 140
a. Kısmi Ödeme 140
b. Poliçe Bedelinin Tevdii 141
G. Poliçede Kabul Etmeme veya Ödememe Hâllerinde Müracaat (Başvuru) Hakları 141
1. Hâmile Karşı Sorumlu Olan Kişiler 141
2. Müracaat Hakkının Doğduğu Haller 142
a. Vadenin Gelmesi 142
b. Vadenin Gelmesinden Önce Müracaat Hakkının Doğduğu Haller 142
3. Müracaat Hakkının Kullanım Koşulları 143
a. Genel Olarak 143
b. Kabul Etmeme Protestosu Çekilmesi 143
aa. Genel Olarak 143
bb. Kabul Etmeme Protestosunun Şekli 144
cc. Kabul Etmeme Protestosunun İçeriği 144
c. Ödememe Protestosu Çekilmesi 145
ç. Sakat Protesto Çekilmesi Durumu 146
d. Protestodan Muafiyet Halleri 146
aa. Kanuni Muafiyet Halleri 147
aaa. Poliçe Borçlusunun İflası 147
bbb. Mücbir Sebep (30 Günü Aşan) 147
bb. İradi Muafiyet Halleri 148
aaa. Kabul Etmeme Protestosuna Özgü Haller 148
bbb. Kabul Etmeme ve Ödememe Protestosuna İlişkin Ortak Haller 148
e. İhbar Yükümlülüğü 149
f. Müracaat Hakkının Düşmesi 150
4. Müracaat (Başvuru) Hakkının Kapsamı 150
a. Hâmilin Müracaat Hakkının Kapsamı 150
b. Ödeyen Kişinin Müracaat Hakkının Kapsamı 151
H. Retret 151
I. Poliçede Araya Girme 152
İ. Poliçeden Doğan Talep Haklarında Zamanaşımı ve Zamanaşımını Kesen ve Durduran Haller 153
1. Poliçeden Doğan Talep Haklarında Zamanaşımı 153
2. Zamanaşımını Kesen ve Durduran Haller 154
a. Zamanaşımını Kesen Haller 154
b. Zamanaşımını Durduran Haller 154
J. Poliçede Sebepsiz Zenginleşme ve Karşılığın Devri 155
1. Poliçede Sebepsiz Zenginleşme Davası 155
2. Poliçede Karşılığın Devri 157
a. Genel Olarak 157
b. Karşılığın Kanun Gereği Devri (Düzenleyenin İflası) 159
b. Karşılığın Düzenleyen Tarafından İradi Devri 159
ç. Her İki Durum İçin Ortak Hüküm 159
IV. BONO (EMRE YAZILI SENET – PROMISSORY NOTE) 160
A. Genel Olarak 160
B. Bono ve Tanımı 162
C. Bononun Şekli Şartları 162
1. Genel Olarak 162
2. Bononun Zorunlu Şekli Şartları 163
a. Türkçe Olarak veya Senedin Yazılı Olduğu Dildeki Karşılığı Olarak Kullanılan “Bono” veya “Emre Yazılı Senet” Kelimesi 163
b. Kayıtsız ve Şartsız Belirli Bir Bedelin Ödenmesi Vaadi 163
c. Lehtar (Adı ve Soyadı veya Ticaret Unvanı) 164
ç. Düzenleme (Keşide) Tarihi 165
d. Düzenleyenin (Keşidecinin) İmzası 165
3. Bononun Alternatifli Zorunlu Şekli Şatları 166
a. Düzenleme Yeri 166
b. Ödeme yeri 167
4. Bononun İhtiyari Şekli Şartları 167
a. Vade ve Özelliği 167
b. Diğer İhtiyari Şekli Şartlar 169
aa. Yetki kaydı 169
bb. Muacceliyet kaydı 169
cc. Faiz kaydı 170
C. Bedeli Nakden veya Malen Alınmıştır Kaydı 170
Ç. Bononun Düzenlemesi ve Tedavül Şekli 171
D. Bonoda Ehliyet ve Temsil ile Beyaz Bono ve Hatır Bonosu 172
1. Ehliyet 172
2. Temsil 172
3. Beyaz Bono, Hatır Bonosu ve Teminat Bonosu 172
D. Bononun Devri 173
1. Ciro 173
2. Bonoda Cironun Süresi 174
3. Cironun Şekli 174
a. Tam Ciro 174
b. Beyaz Ciro 175
F. Bono Bedelinin Yetkili Hâmil Tarafından Tahsil Edilmesi 175
G. Bono Bedelinin Ödenmesi 176
1.Genel Olarak 176
2. Nama Yazılı Bonolarda Bono Bedelinin Ödenmesi 177
3. Emre Yazılı Bonolarda Bono Bedelinin Ödenmesi 178
H. Bonoda Aval 178
I. Müracaat (Başvurma) Hakkı 179
1. Genel Olarak 179
2. Vadeden Önce Müracaat Hakkının Kullanılması 180
3. Müracaat Hakkının Kullanılması Halinde Yetkili Hâmilin Senet Borçlularından Talep Edebilecekleri 181
4. Hâmile Ödeme Yapan Kimsenin Müracaat Hakkının Kapsamı 181
5. Araya Girerek Ödeme 182
İ. Müracaat Hakkının Kullanılmasına İlişkin Zamanaşımı Süreleri ve Sebepsiz Zenginleşme Davası 182
1. Bonoda Zamanaşımı 182
2. Bonoda Sebepsiz Zenginleşme Davası 182
J. Bonoya da Uygulanacak Poliçe Hükümlerine Bakış 183
V. ÇEK (CHECK) 184
A. Çek Kavramı, Özellikleri ve Hukukumuzda Düzenlenişi 184
1. Çek Kavramı 184
2. Çekin Özellikleri 185
a. Çekin Kambiyo Senedi Niteliği 185
b. Çekin Kanunen Emre Yazılı Senet Niteliği 186
c. Çekin İfa Uğruna Edim Niteliğinde Olması 186
ç. Çekin Havale Niteliği 187
d. Çekin Ödeme Aracı Niteliği 188
3. Hukukumuzda Çekin Güncel Düzenlenişi 189
B. Muhatap Banka ile Çek Düzenleyen Arasındaki Hukuki İlişki 190
1. Genel olarak 190
2. Çek Sözleşmesi ve Şekli 190
C. Çek Düzenleme Koşulları Çeklerin Ayrımı 192
1. Çek Düzenleme Koşulları 192
2. Renklerine Göre Çeklerin Ayrımı 193
a. Genel Olarak 193
b. Tacir Çekleri 194
c. Tacir Olmayan Kişi Çekleri 194
ç. Hâmiline Çeklere İlişkin Renkler 194
aa. Tacir Hâmiline Çeklerin Renkleri 194
bb. Tacir Olmayan Kişi Hâmiline Çeklerin Renkleri 194
Ç. Çekte Şekil Şartları 194
1. Çek Kelimesi 195
2. Belirli Bir Bedelin Ödenmesi İçin Kayıtsız ve Şartsız Havale 195
3. Ödeyecek Kimsenin Ticaret Unvanı 195
4. Ödeme Yeri 196
5. Düzenlenme Tarihi 196
6. Düzenlenme Yeri 196
7. Düzenleyenin İmzası 197
8. Banka Tarafından Verilen Seri Numarası 197
9. Karekodu 197
D. Çekte Şekil Şartlarının Özellikleri 199
1. Lehtarın Çekin Geçerlilik Şekil Şartı Olmaması 199
2. Yabancı Banka Tarafından Bastırılan Çeklerde Seri Numara ve Karekodu Unsurlarının Yokluğunun Çeki Geçersiz Kılmaması 200
3. Çekte Vade ve İbraz Süreleri 200
a. Çekte Vade Sorunu 200
b. İleri Düzenlenme Tarihli (Post Date) Çek 200
c. İbraz Süreleri 203
E. Çekin Devri 204
F. Çekte Ödeme ve Ödemenin Engellenmesi 205
1. Çekte Ödeme 205
2. Çekin Ödenmesi ile İlgili Bazı Özel Durumlar 205
a. Çizgili Çek ve Ödenmesi 205
aa. Genel Olarak 205
bb. Genel Çizgili Çek – Özel Çizgili Çek 206
b. Mahsup Çeki ve Ödenmesi 206
c. Teyitli Çek ve Ödenmesi 207
ç. Vizeli Çek ve Ödenmesi 207
d. Adresli ve Yerleşim Yerli Çek ve Ödenmesi 208
e. Garantili Çek ve Ödenmesi 208
3. Çekten Cayma ile Ödemenin Engellenmesi 209
4. Ödemeden Kaçınma Hâlinde Hâmilin Hukuki Müracaat Hakları 210
a. Ödenmeme Keyfiyetinin Tespiti 210
b. Hukuki Sorumluluk ve Çekte Zamanaşımı 211
aa. Hukuki Sorumluluk 211
bb. Çekte Zamanaşımı 212
G. Poliçe Hükümlerine Yapılan Yollamalar 212
H. 5941 Sayılı Çek Kanunu’nun İrdelenmesi 213
1. ÇK.’nın Amacı 214
2. Bankanın Araştırma Yükümlülüğü, Çek Hesapları ve Çek Defterleri 214
3. İbraz, Ödeme, Çekin Karşılıksız Olduğunun Tespiti, Bankanın Sorumluluğu ve Gecikme Cezası 219
4. Bankaların Bildirim Yükümlülüğü 221
5. Karşıksız Çeklerde Ceza Sorumluluğu (Karşılıksız Çek Düzenleme Suçu) 222
a. Genel Olarak 222
b. Karşılıksız Çek Düzenleme Suçunun Unsurları 222
c. Karşılıksız Çek Düzenleme Suçunda Görevli ve Yetkili Mahkeme 223
ç. Karşılıksız Çek Düzenleme Suçunda Fail 223
d. Karşılıksız Çek Düzenleme Suçunda Cezai Yaptırımlar ve Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağı 224
e. Karşılıksız Çek Düzenleme Suçunda Yaptırımları Kaldıran Haller (Etkin Pişmanlık ve Çek düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağının Kaldırılması) 226
6. Diğer Hükümler 227
§ 5. EMTİA SENETLERİ
(COMMODITY INSTRUMENTS)
I. KAVRAM 229
II. UMUMİ MAĞAZA 229
III. MAKBUZ SENEDİ (WARE RECEIPT) VE VARANT (WARRANT) 229
A. Makbuz Senedinin Geçerlilik Şekil Şartları 230
B. Varantın Şekil Şartları 230
C. Defter 230
Ç. Kısmi Senet 231
D. Ciro 231
1. Şekli 231
2. Hükümleri 231
E. Mallar Üzerinde Tasarruflar 231
1. Yapılamayacak İşlemler 231
2. Malın Geri Alınması 232
3. Sattırma Hakkı 232
a. Sattırma Şartları 232
b. Satış Bedeli 232
4. Müracaat Hakkı 232
5. Sigorta 232
F. Zamanaşımı 233
G. Makbuz Senedi ve Varantın Zıyaı ve İptali 233
Yararlanılan Kaynaklar 235
Kavramlar Dizini 239 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
