İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Tablolar ve Şekiller Listesi 19
Giriş 23
Bölüm Notları 30
Birinci Bölüm
BİLİM VE BİLİMSEL ARAŞTIRMA
1. Bilgi ve Bilimsel Bilgi Kavramı 31
2. Bilgi Türleri 32
3. Bilim Nedir? 34
4. Bilimlerin Sınıflandırılması 38
5. Bilimin Amacı Nedir? 39
6. Bilimin İşlevleri Nelerdir? 42
Bölüm Notları 46
İkinci Bölüm
BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMİ
1. Araştırma Nedir? 47
2. Bilimsel Araştırma Nedir? 49
3. Bilimsel Araştırmanın Amacı Nedir? 51
4. Bilimsel Araştırma Türleri 55
4.1. Benimsediği Yaklaşıma Göre Araştırmalar 55
4.1.1. Kuramsal Araştırmalar 55
4.1.2. Temel Araştırmalar 55
4.1.3. Uygulamalı Araştırmalar 56
4.2. Amacı Bakımından Araştırmalar 57
4.2.1. Keşfedici Araştırma. 57
4.2.2. Tanımlayıcı Araştırmalar 58
4.2.3. Açıklayıcı Araştırmalar 59
4.2.4. Tahmin Edici Araştırmalar 60
4.3. Araştırma Yöntemine Göre Araştırmalar 60
4.3.1. Nicel Araştırma 60
4.3.2. Nitel Araştırma 61
4.3.3. Karma Yöntem Araştırmaları 61
4.4. Akıl Yürütme Biçimine Göre Araştırmalar 61
4.4.1. Tümdengelimsel Araştırma 62
4.4.2. Tümevarımsal Araştırma 62
4.5. Zaman İtibariyle Araştırmalar 62
4.5.1. Boylamsal Araştırmalar 62
4.5.2. Kesitsel Araştırmalar 63
4.5.3. Diğer Araştırma Türleri 63
5. Bilimsel Araştırma Süreci 65
6. Bilimsel Araştırma Yöntemi 70
7. Bilimsel Araştırmalarda Yöntem Belirleme Ölçütleri 73
8. Strateji, Tasarım, Yöntem ve Teknik Ayrımı 74
Bölüm Notları 78
Üçüncü Bölüm
BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN KURAMSAL TEMELLERİ
1. Bilimsel Kuram Nedir? 81
2. Bilimsel Kuramların Özellikleri 84
3. Bilimsel Araştırmaların Felsefi Temelleri 86
3.1. Nicel Araştırmaların Kuramsal Temeli Olarak Pozitivizm 88
3.2. Nitel Araştırmaların Kuramsal Temelleri 92
3.2.1. Nitel Araştırmaların Kuramsal Temeli Olarak Yorumsamacılık 93
3.2.2. Nitel Araştırmaların Kuramsal Temeli Olarak Yapılandırmacılık ve Dönüştürücülük 98
3.2.3. Nitel Araştırmaların Kuramsal Temeli Olarak Post–pozitivizm 99
3.2.4. Nitel Araştırmaların Kuramsal Temeli Olarak Eleştirel Kuram 101
3.2.5. Feminist Bilim Kuramı 105
3.2.6. Nitel Araştırmaların Felsefi Temeli Olarak Postmodernizm 107
3.3. Karma Yöntem Araştırmaların Felsefi Temeli Olarak Pragmatizm 115
4. Bilimsel Akıl Yürütme Biçimleri: Tümevarım ve Tümdengelim 117
4.1. Nicel Araştırmalar ve Tümdengelim İlkesi 118
4.2. Nitel Araştırmalar ve Tümevarım İlkesi 119
4.3. Hipotezli Tümdengelim 122
5. Araştırmaları Kurama Dayandırma Gerekliliği 122
Bölüm Notları 125
Dördüncü Bölüm
NİCEL ARAŞTIRMA YÖNTEMİ
1. Nicel Araştırma 129
1.1. Nicel Araştırmaların Temel Özellikleri 131
2. Nicel Araştırma Desenleri 132
2.1. Deneysel Desenler 132
2.2. Tek Denekli Desenler 134
2.3. Tarama Deseni 135
2.4. Deneysel Olmayan Desenler 138
3. Nicel Araştırma Modeli 139
3.1. Araştırma Modeli Türleri 139
4. Değişken ve Değişken Türleri 140
5. Nicel Araştırma Yönteminin Tercih Gerekçesi 142
6. Nicel Araştırmaların Zayıf Yanları 144
Bölüm Notları 146
Beşinci Bölüm
NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMİ
1. Nitel Araştırma ve Nitel Araştırma Yöntemi 149
1.1. Nitel Araştırmaların Özellikleri 155
1.2. Nitel Araştırma Süreci 158
1.3. Hangi Durumlarda Nitel Araştırma Yöntemi Tercih Edilir? 159
1.4. Nicel ve Nitel Araştırma Yöntemlerinin Karşılaştırılması 159
Bölüm Notları 168
Altıncı Bölüm
NİTEL ARAŞTIRMA DESENLERİ
1. Nitel Araştırma Desenleri 171
1.1. Örnek Olay Deseni 172
1.1.1. Örnek Olay Çalışmasında “Örnek/Durum” Nedir? 175
1.1.2. Örnek Olay Çalışması Türleri 178
1.1.3. Hangi Durumlarda Örnek Olay Çalışması Yapılır 183
1.2. Gömülü Kuram 185
1.2.1. Gömülü Kuramda Araştırma Süreci 188
1.2.2. Gömülü Kuramda Veri Analizinde Özel Durumlar 191
1.2.3. Gömülü Kuram Deseni Hangi Durumlarda Kullanılır? 193
1.3. Fenomenolojik Araştırma Deseni 194
1.3.1. Fenomenolojik Araştırma Hangi Durumlarda Yapılır? 199
1.4. Etnografik Araştırma Deseni 201
1.4.1. Etnografik Araştırmaların Temel Özellikleri 204
1.4.2. Etnografik Araştırma Hangi Durumlarda Yapılır? 205
1.5. Anlatı Araştırması 208
1.5.1. Biyografik Araştırmalar 210
1.5.2. Otobiyografik Araştırmalar 210
1.5.3. Otoetnografik Araştırmalar 211
1.5.4. Sözlü Tarih Araştırmaları 212
Bölüm Notları 217
Yedinci Bölüm
KARMA YÖNTEM ARAŞTIRMALARI
1. Karma Yöntem Araştırmaları 223
2. Karma Yöntemin Tercih Gerekçesi 226
3. Karma Araştırma Yönteminin Özellikleri 228
4. Karma Yöntem Araştırmalarının Sınıflandırılması 229
5. Karma Araştırma Yöntemi Hangi Durumlarda Yapılır? 232
6. Karma Araştırma Yöntemlerinde Örneklem ve Örnekleme 234
7. Karma Araştırmalarda Veri Toplama Teknikleri 235
8. Karma Yöntem Araştırmalarında Veri Analizi 236
Bölüm Notları 238
Sekizinci Bölüm
ÖRNEKLEME TEKNİKLERİ
1. Evren ve Sayım 241
2. Örnekleme Çerçevesi 243
3. Örnekleme 245
3.1. Örnekleme Süreci 245
3.2. Nicel Araştırmalarda Örnekleme Teknikleri 246
3.2.1. Tesadüfî Örnekleme Teknikleri 247
3.2.2. Tesadüfî Olmayan Örnekleme 252
3.3. Nitel Araştırmalarda Örnekleme Teknikleri 252
3.3.1. Amaçlı Örnekleme 253
3.3.2. Aykırı Durum Örneklemesi 255
3.3.3. Maksimum Çeşitlilik Örneklemesi 255
3.3.4. Homojen Örnekleme 256
3.3.5. Tipik Durum Örneklemesi 256
3.3.6. Kritik Durum Örneklemesi 257
3.3.7. Doğrulayıcı veya Yanlışlayıcı Örnekleme 257
3.3.8. Ölçüt Örnekleme 258
3.3.9. Sistematik Örnekleme 259
3.3.10. Kolayda Örnekleme 260
3.3.11. Kartopu Örneklemesi 260
3.3.12. Kota Örnekleme 261
3.3.13. Yoğunluk Örneklemesi 261
3.3.14. Kuram Tabanlı Örnekleme. 262
3.3.15. Fırsatçı veya Beliren Durumlar Örneklemesi 263
3.3.16. Politik Durum Örneklemesi 263
3.3.17. Hibrit veya Karma Örnekleme 264
3.3.18. Elverişlilik Örnekleme 264
3.3.19. Uzman Örnekleme 264
3.4. Örnekleme Hataları 265
4. Örneklem 267
4.1. Nicel Araştırmalarda Örneklem Büyüklüğü 269
4.2. Nitel Araştırmalarda Örneklem Büyüklüğü 272
4.3. Nitel Araştırma Desenlerinde Örneklem Büyüklüğü 274
Bölüm Notları 277
Dokuzuncu Bölüm
ÖLÇME VE ÖLÇEK TÜRLERİ
1. Araştırmalarda Ölçme 283
2. Kavram ve Değişken 284
3. Ölçme Türleri 286
3.1. Doğrudan ve Dolaylı Ölçme 286
3.2. Olgusal ve Yargısal Ölçme 286
4. Ölçüm Düzeyleri 287
4.1. İsimsel Ölçüm 288
4.2. Sıralama Ölçümü 289
4.3. Aralıklı Ölçüm 290
4.4. Oranlı Ölçüm 290
5. Ölçekler ve Ölçek Türleri 291
5.1. Tekli Ölçekler 292
5.2. Çoklu Ölçekler. 293
5.2.1. Likert Tipi Ölçek 293
5.2.2. Semantik Farklılıklar Ölçeği 294
5.3. Thurstone Ölçeği 294
6. Ölçek ve Anket Farkı 295
7. Ölçeklerle İlgili Önemli Noktalar 298
8. Ölçme Hataları ve Hata Kaynakları 299
Bölüm Notları 301
Onuncu Bölüm
VERİ TOPLAMA TEKNİKLERİ
1. Bilimsel Araştırmalarda Veri 303
2. Veri Türleri 304
2.1. Olgusal ve Yargısal Veriler 305
2.2. Nicel ve Nitel Veriler 305
2.3. Birincil ve İkincil Veriler 306
3. Veri Toplama 306
4. Veri Toplama Teknikleri 307
4.1. Nicel Veri Toplama Teknikleri 308
4.2. Nitel Veri Toplama Teknikleri 311
4.2.1. Görüşme 312
4.2.2. Görüşme Sorularının Özellikleri 315
4.3. Görüşme Şekilleri 318
4.3.1. Derinlemesine Görüşme 318
4.3.2. Odak Grup Görüşmesi 318
4.3.3. Görüşmelerde Kayıt Tutma 320
4.4. Gözlem 321
4.4.1. Gözlem Formları 323
4.4.2. Gözlem Türleri 323
Bölüm Notları 327
Onbirinci Bölüm
GEÇERLİLİK VE GÜVENİRLİK
1. Araştırmalarda Geçerlik ve Güvenirlik 329
1.1. Nicel Araştırmalarda Güvenirlik 330
1.2. Nicel Araştırmalarda Geçerlilik 333
1.2.1. Nicel Araştırmalarda Geçerlilik Türleri 334
2. Nitel Araştırmalarda Geçerlilik ve Güvenirlik 336
2.1. Nitel Araştırmalarda Geçerlilik 338
2.2. Nitel Araştırmalarda Güvenirlik 339
2.3. Nitel Araştırmalarda Güvenirlik Türleri 339
2.3.1. İç Güvenirlik 340
2.3.2. Dış Güvenirlik 340
2.3.3. Aktarılabilirlik 340
2.3.4. İnandırıcılık 341
2.3.5. Tutarlık 341
2.3.6. Teyit Edilebilirlik 341
2.3.7. Onaylanabilirlik 342
2.3.8. Doğrulanabilirlik 342
2.3.9. Çeşitleme 343
2.4. Araştırmayı Geçersiz Kılan Faktörler 343
2.5. Nitel Araştırmalarda Genelleme Sorunu 345
Bölüm Notları 347
Onikinci Bölüm
NİCEL VERİ ANALİZİ TEKNİKLERİ
1. Veri Hazırlama 349
2. Veri Analizi 350
2.1. Tanımlayıcı (Betimleyici) İstatistikler 352
3. Farklılıkları Belirlemek İçin Yapılan Analizler 354
3.1. Parametrik analiz teknikleri 355
3.1.1. t– Testi 355
3.1.2. Varyans Analizi. 356
3.1.3. MANOVA Analizi 358
3.2. Parametrik Olmayan Analiz Teknikleri 359
4. İlişkileri Belirlemek İçin Yapılan Analiz Teknikleri 360
4.1. Korelasyon Analizi 361
4.2. Regresyon Analizi 362
4.3. Faktör Analizi 364
5. Uygun İstatistiksel Tekniğin Seçimi 366
5.1. Betimsel Tarama Modeli 367
5.2. İlişkisel Model 368
5.3. Nedensel Karşılaştırma Modeli 369
5.4. Karşılaştırmalı İlişkisel Model 369
Bölüm Notları 371
Onüçüncü Bölüm
NİTEL VERİ ANALİZİ TEKNİKLERİ
1. Nitel Veriler Nasıl Analiz Edilir? 373
2. Nitel Verilerin Analizi 375
3. Nitel Veri Analizi Türleri 381
3.1. Doküman/Metin Analizi 381
3.1.1. Doküman Analizinin Aşamaları 383
3.2. Betimsel Analiz 386
3.2.1. Betimsel Analizin Aşamaları 388
3.3. Nitel İçerik Analizi 390
3.3.1. Nitel İçerik Analizinin Aşamaları 393
3.3.2. Nitel İçerik Analizi Türleri 397
4. Söylem ve Söylemin Analizi 399
4.1. Söylem Analizi 401
4.2. Söylem Analizi Türleri 404
Bölüm Notları 405
Ondördüncü Bölüm
BİLİMSEL MAKALE TÜRLERİ
1. Bilimsel Makale 409
2. Bilimsel Makale Türleri 409
2.1. Yöntemi Açısından Makaleler 409
2.1.1. Nicel Yöntem Makaleleri 410
2.1.2. Nitel Yöntem Makaleleri 411
2.1.3. Karma Yöntem Makaleleri 412
2.2. Konuları Açısından Makaleler 413
2.2.1. Özgün/Araştırma Makaleleri 413
2.2.2. Sistematik İnceleme Makaleleri 414
2.2.3. Derleme (Review) Makaleleri 415
2.2.4. Kuramsal Makaleler 416
2.2.5. Hipotez ve Teori Geliştirme Makaleleri 417
2.2.6. Perspektif Makaleleri 417
2.2.7. Klinik Çalışmaları Makaleleri 418
2.2.8. Olgu Sunumu Makaleleri 419
2.2.9. Topluluk Vaka İncelemesi Makaleleri 420
2.2.10. Kavramsal Analiz Makaleleri 420
2.2.11. Müfredat, Öğretim ve Pedagoji Makaleleri 420
2.2.12. Kitap İncelemesi Makaleleri 421
2.2.13. Editöre Mektup Makaleleri 421
2.2.14. Davetli Özel Makaleler 422
Bölüm Notları 424
Onbeşinci Bölüm
BİLİMSEL MAKALE VE TEZ YAZIM TEKNİKLERİ
1. Bilimsel Makale Yazmanın Evrensel Standardı Olarak IMRAD 425
2. Başlık Nasıl Yazılır? 425
3. Özet Nasıl Yazılır? 427
4. Giriş Nasıl Yazılır? 429
4.1. Araştırmanın Amacı Nasıl Yazılır? 431
4.1.1. Nitel Amaç Cümlesi 432
4.1.2. Nicel Amaç Cümlesi 433
4.1.3. Karma Yöntem Amaç Cümlesi 433
4.2. Araştırmanın Önemi ve Olası Katkısı Nasıl Yazılır? 435
4.3. Araştırmanın Kapsamı ve Sınırlılıkları Nasıl Yazılır? 436
4.4. Araştırmanın Problemi Nasıl Yazılır? 437
4.5. Araştırmanın Problemi Nasıl Yazılır? 438
4.6. Araştırmanın Temel Sorusu ve Alt Soruları Nasıl Yazılır? 441
4.7. Araştırmanın Varsayımları Nasıl Yazılır? 443
4.8. Literatür Taraması Nasıl Yapılır? 444
4.9. Araştırmanın Hipotezleri Nasıl Yazılır? 447
5. Araştırma Yöntemi Nasıl Yazılır? 453
5.1. Araştırmanın Modeli Nasıl Yazılır? 454
5.2. Araştırmanın Evren ve Örneklemi Nasıl Yazılır? 456
5.3. Örnekleme ve Örneklem Nasıl Yazılır? 457
5.4. Veri Toplama Araçları ve Tanıtımı Nasıl Yazılır? 457
5.5. Prosedür/İşlem Nasıl Yazılır? 458
5.6. Veri Analizi Bulgular Nasıl Yazılır? 459
6. Tartışma, Sonuç ve Öneriler Nasıl Yazılır? 460
Bölüm Notları 466
Onaltıncı Bölüm
SPSS PROGRAMI İLE VERİ ANALİZİ
1. SPSS’de Veri Dosyalarının Açılması 469
1.1. Yeni SPSS Dosyası Oluşturmak 471
2. Temel Veri Yapıları İstatistiki Ölçüleri ve Nicel Analize Giriş 475
2.1. SPSS Programında Veri Tanımlanması 475
2.1.1. Frekans ve Yüzde Analizi 476
2.1.2. Betimsel İstatistik (Desciptives Komutu) 479
2.1.3. Alt Grup İstatistiği (Explore Komutu) 480
2.1.4. Çapraz Tablo (Crosstabs Komutu) 486
3. Güvenirlik Analizi 488
4. Geçerlilik Analizi 491
5. Faktör Analizi 491
5.1. Açıklayıcı Faktör Analizi 492
6. Parametrik Analiz Teknikleri 499
6.1. Tek Örneklem t–Testi (One Sample t Test) 499
6.2. Bağımsız Örneklemler t–Testi (Independent Samples t Test) 502
6.3. Tek Yönlü Vansyans Analizi 508
6.4. Korelasyon ve Regresyon Analizleri 513
6.4.1. Korelasyon Analizi 514
6.4.2. Regresyon Analizi 517
7. Parametrik Olmayan Analiz Teknikleri 524
7.1. Ki Kare Bağımsızlık Testi 524
7.2. Mann–Whitney U Testi 527
7.3. Wilcoxon Testi 529
7.4. Kruskal Walis Tek Yönlü Varyans Analizi 530
7.5. Kendall ve Spearman Testleri 532
7.6. Kolmogorov–Simirnov Testleri 534
Bölüm Notları 537
EKLER
EK–1. Sözlü Tarih Araştırması Tanıtıcı Bilgi Formu 543
EK–2. Nicel Makale Örneği 543
EK–3. Nitel Makale Örneği 543
EK–4. Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu 544
EK–5. Nicel Makale Taslağı 545
EK–6. Nicel Makale Tasarımı 549
EK–7. Nitel makale Tasarımı 550
EK–8. Nitel Makale Taslağı 553
EK–9. Tez Tasarımı 554
Kaynakça 557
Araştırma Yöntemleri Sözlüğü 579
Kavramlar Dizini 603 |