İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Sekizinci Baskıya Önsöz 5
Sunuş 7
Birinci Bölüm
1982 ANAYASASI’NA GÖRE SİYASİ PARTİLER
I. ANAYASAL KONUM 17
II. SİYASİ PARTİ KAVRAMI, PARTİ SİSTEMLERİ VE SINIFLANDIRMA SORUNU 21
A. Siyasi Parti Kavramı ve Gelişimi 21
1. Kavram 21
2. Siyasi Parti Faaliyetlerinin Çerçevesi ve Temel İşlevleri 26
B. Siyasi Partilerin Sınıflandırılması 31
1. Yapılarına Göre Kadro/Kitle partileri 32
2. Serbest (Disiplinsiz) Parti–Disiplinli Parti 33
3. Bütünleşme Partisi–Toplayıcı (hepsini yakala) Parti 33
3. Diğer Bazı Kıstaslara Göre 34
4.Geçici Partiler (Hülle Partisi ve Yedek Parti) 38
C. Siyasi Parti Sistemleri 43
D. "Partisiz Demokrasi" Tezleri 46
III. SİYASİ PARTİLER HUKUKU 50
A. Siyasi Partilerin Hukuki Niteliği 53
B. Siyasi Parti Kuruluşu ve Üyelik 58
C. Siyasi Partilerin Teşkilatlanması ve Organları 65
1. Siyasi Partilerin Merkez Teşkilatı 65
a. Büyük Kongre 66
b. Genel Başkan 69
c. Merkez Karar ve Yönetim Kurulu 70
d. Merkez Disiplin Kurulu 70
2. Siyasi Partilerin Taşra Teşkilatı 71
a. Belde ve Köy/Mahalle 73
b. İlçe Teşkilatı 73
c. İl Teşkilatı 74
3. Siyasi Parti Grupları 74
4. Yan Kuruluşlar 78
5. Seçim İttifakları 79
D. Siyasi Partiler Bakımından Yasaklar ve Sınırlar 81
1. Amaçlar ve Faaliyetlerle İlgili Yasaklar 81
2. Parti Teşkilatlanmasına İlişkin Yasaklar 82
3. Siyasi Partilerin Finansmanı ve Mali Denetimi 84
4. ‘Parti İçi Demokrasi’ ve Aday Belirleme Yöntemleri 89
a. Önseçim 94
b. Merkez Yoklaması 97
c. Teşkilat Yoklaması 97
d. Kontenjan Adaylığı 98
5. Siyasi Partilere Uygulanacak Yaptırımlar 99
a. Parti Kapatma Davası 99
b. İhtar ve Devlet Yardımından Yoksun Bırakma 105
E. Siyasi Partilerin Finansmanı ve Mali Denetimi 107
F. Propaganda (Siyasi Partilerin Kitle İletişim Araçlarından Yararlanması) 115
G. Türkiye’de Siyasi Partilerin Kronik/Güncel Sorunları 117
İkinci Bölüm
SEÇİM HUKUKU
I. SEÇİM HUKUKU KAVRAMI VE GELİŞİMİ 121
A. Kısa Tarihçe ve Kavramsal Çerçeve 121
B. Seçim Hukuku ve İlkeler 128
1. Genel Oy İlkesi 133
2. Bireysel Oy İlkesi 134
3. Eşit Oy (bir seçmen, bir oy) İlkesi 135
4. Zorunlu Oy /Serbest Oy İlkesi 136
5. Oyun Gizliliği (gizli oy) İlkesi 137
6. Dürüst Oy İlkesi (Açık Sayım ve Döküm) 138
7. Zorunlu Oy/ Serbest Oy İlkesi 138
8. Hukuki Güvence (Seçimlere Yargı Yönetimi ve Denetimi) İlkesi 138
a. Seçimlerin Yönetimi Modelleri 139
b. Seçimlerin Denetimi veya Uyuşmazlıkların Çözümü Modelleri 141
c. Seçme Hakkı (Seçmen Olma) Şartları 143
d. Seçim Hukukunun Kaynakları 145
e. Yüksek Seçim Kurulu ve Diğer Kurullar 148
aa. Yüksek Seçim Kurulu 149
bb. İl Seçim Kurulu 152
cc. İlçe Seçim Kurulu 153
dd. Sandık Kurulu 153
ee. Yurt dışı İlçe Seçim Kurulu 155
II. SEÇİM SİSTEMLERİ 155
A. Çoğunluk Sistemleri 159
1. Basit Çoğunluk (Tek Adlı Tek Turlu Çoğunluk) Sistemleri 160
2. İki Turlu Tek Adlı Çoğunluk Sistemleri 160
3. Listeli Çoğunluk (Blok Oy/ Parti Blok Oy) Sistemleri 161
4. Tercihli Oy (Tek Turlu Çoğunluk (Alternatif Oy) Sistemi 161
5. Borda Sayım Sistemi 163
B. Nispi (Orantılı) Temsil Sistemi 163
1. Tam Orantılı (Ülke Esası) Temsil Sistemleri 167
2. Yaklaştırmalı (Seçim Çevresi Esası) Orantılı Temsil Sistemleri 168
3. D’Hondt Sistemi 169
C. Karma Sistemler 170
D. Seçim Barajı (%7) 170
E. Türkiye’de Uygulanan Seçim Sistemleri ve Etkileri 175
1. Seçim Sisteminin Siyasi Partiler Üzerindeki Etkisi ve Parti İttifakları 177
2. Türkiye (Ülke Seçim Çevresi) Milletvekilliği Önerileri 179
F. Seçim Türlerine İlişkin Kavramlaştırmalar 181
1. Seçimin Başlangıcı (zamanlama) Bakımından 181
a. Normal Genel Seçim (Zamanında) 181
b. Seçimlerin Yenilenmesi (Erken Genel Seçim) 182
c. Ara Seçimi 188
d. Seçimlerin Ertelenmesi 191
2. Seçim Sonuçları Bakımından 191
a. Kurucu Seçim 191
b. Kritik seçim 192
III. SEÇİM BİLİMİ VE ‘GERRYMANDERİNG’ 192
A. Diğer Seçim Hileleri 195
B. Özel Oy Kullanma Şekilleri 197
C. Öteleme Mekanizması 199
D. Seçim Yasakları Rejimi 199
IV. PARLAMENTO SEÇİMLERİ 202
A. İllere ve Seçim Çevrelerine Göre Milletvekili Sayılarının Hesaplanması 202
B. Milletvekili Seçilme Yeterliliği 203
C. ‘İktidar Paradoksu’ ve ‘Oynaklık Katsayısı’ 206
D. Seçim Hukuku Bağlamında Doğrudan Demokrasi Araçları 207
1. Halk Vetosu 207
2. Halkın Girişimi 208
3. Halkın Geri Çağırması (Temsilcinin Azli) 210
4. Referandum (Halkoylaması) 210
E. Cumhurbaşkanı Seçimi 212
V. TÜRKİYEDE SEÇİM HUKUKUNUN KRONİK / GÜNCEL SORUNLARI 213
GENEL DEĞERLENDİRME 225
İLGİLİ MEVZUAT
SİYASİ PARTİLER KANUNU 229
MİLLETVEKİLİ SEÇİMİ KANUNU 229
CUMHURBAŞKANI SEÇİMİ KANUNU 229
Kaynakça 231
Kavramlar Dizini 237 |