İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Sunuş 7
Kısaltmalar 20
Birinci Kısım
TOPLU İŞ HUKUKU KAVRAMI
§1. TOPLU İŞ HUKUKU KAVRAMI VE BÖLÜMLERİ 25
I. Toplu İş Hukuku Kavramı 25
II. Toplu İş Hukukunun Bölümleri 25
A. Sendikalar Hukuku 25
B. Toplu Sözleşme Hukuku 26
C. İş Mücadelesi Hukuku 26
III. Toplu İş Hukukunda Son Gelişmeler 26
İkinci Kısım
SENDİKALAR HUKUKU
§2. SENDİKA KAVRAMI VE TARİHSEL GELİŞİMİ 29
I. Kavram 29
II. Tarihsel Gelişim 31
§3. SENDİKALAR HUKUKU VE KAYNAKLARI 34
I. Sendikalar Hukuku 34
II. Sendikalar Hukukunun Kaynakları 34
A. Ulusal Kaynaklar 34
B. Uluslararası Kaynaklar 36
§4. SENDİKA ÖZGÜRLÜĞÜ 37
I. Olumlu/Olumsuz Sendika Özgürlüğü 38
II. Bireysel/Kollektif Sendika Özgürlüğü 40
III. Sendika Özgürlüğünden Yararlananlar 43
A. İşçiler 43
B. İşçi Dışındaki Kamu Görevlileri 46
C. İşveren 46
D. Sendika ve Konfederasyonlar 50
IV. Sendika Özgürlüğünün Güvencesi 50
A. Genel Olarak Sendikal Faaliyet Güvencesi 51
1. Sendikal Faaliyetin Güvenceye Bağlandığı Aşamalar 52
a. İşe Alınırken Sendikal Faaliyet Güvencesi 53
b. İş İlişkisinin Devamı Esnasında Sendikal Faaliyet Güvencesi 54
c. İşe Son Vermede Sendikal Faaliyet Güvencesi 55
2. Sendikal Nedenli Ayırımcı Tutuma Karşı Yaptırımlar 56
a. Sendikal Tazminat 56
b. Başka Bir Tazminat da İstenebilip İstenemeyeceği 65
c. İş Güvencesinin İşletilebilmesi 68
d. İşçi İş Güvencesini İşletmezse 72
e. Cezai Yaptırım 73
aa. İdari Para Cezası 74
bb. Gerçek Ceza 75
§5. SENDİKA KAVRAMININ ANLAMI VE ÖĞELERİ 75
I. Ortak Amaç 76
II. Serbestçe ve İşkolu Bazında Kurulabilme 76
III. Bağımsızlık 80
IV. Demokratik Esaslara Uygunluk 82
V. Özel Hukuk Tüzel Kişiliği 82
§6. İŞÇİ–İŞVEREN SENDİKA VE KONFEDERASYONLARININ KURULUŞU 83
I. Sendikaların Kuruluşu 83
A. Belli Bir İşkolu Esas Alınmalıdır 84
B. Kuruculuk Koşullarını Taşıyan Belli Sayıda Kişi Bir Araya Gelmelidir 96
C. Kuruluş Belgesinin Hazırlanarak Yetkili Makama Verilmesi 101
D. Kuruluşun Gerçekleştiği An 101
II. Konfederasyonların Kuruluşu 102
A. Farklı İşkollarında Faaliyet Gösteren En Az 5 Sendika bir araya Gelmelidir 102
B. Bu Sendikalar Genel Kurul Kararlarına Sahip Olmalıdır 103
C. Kurucular Gerekli Belgeleri Hazırlayıp Yetkili Makama Vermelidir 103
III. Şubelerin Kuruluşu 103
§7. SENDİKANIN ORGANLARI VE İŞLEYİŞİ 104
I. Organ Kavramı 104
II. Zorunlu Organlar 105
III. Zorunlu Organ Üyeliğinin Koşulları 105
IV. Zorunlu Organların Çalışması/(varsa) Güvenceleri 108
A. Genel Kurul 108
B. Yönetim Kurulu 128
1. Oluşum/İşleyiş/Görev ve Yetkileri/Sorumluluk 128
2. Sendika Yöneticiliğinin Çeşitleri ve Güvencesi 135
a. Yöneticilik Çeşitleri 135
b. Mülga 2821 Sayılı Yasa’da Sendika Yöneticiliğinin Güvencesi 137
c. Mevcut Yasal Sistemde İşçi Kuruluşu Yöneticiliğinin Güvencesi 139
aa. Sendika Yöneticiliğine Getirilen Bir İşçi Bulunmalıdır 139
bb. Amatör Yöneticiliğin Güvencesi 149
aaa. Feshe Karşı Güvence 149
bbb. Nakle ve İş Koşullarında Olumsuz Değişikliğe Karşı Güvence 160
ccc. İş Mücadelesi Sırasında Çalışan Personel Olmama Güvencesi: 161
C. Denetleme Kurulu 163
D. Disiplin Kurulu 165
V. Seçimlik Organlara Üyelik 167
§8. SENDİKA/KONFEDERASYON ÜYELİĞİ 168
I. İşçi Sendikası Üyeliği 169
A. Yasa Anlamında Bir İşçi Bulunmalıdır 169
B. Bu İşçi Çalıştığı İşyerinin Girdiği İşkolundaki Bir Sendikaya Üye Olabilir 171
C. Başka Bir Sendikaya Üyelik Bulunmamalı ve Belli Bir Yaşa Ulaşılmalıdır 172
D. Sendika Tüzüğünde Aranan Diğer Koşullar Sağlanmalıdır 176
E. Üyeliğin Kazanımı Yollarından Birisi Gerçekleşmelidir 177
1. Kuruluşta Üyelik 177
2. Olağan Yol ile Üyelik 177
3. Yargı Yoluyla Kazanım 179
4. Sendikaların Birleşmesi/Katılması Yoluyla Üyeliğin Kazanımı 181
II. İşveren Sendikası Üyeliği 182
A. Yasa Anlamında İşveren Bulunmalıdır 182
B. Ehliyet Koşulu Sağlanmalıdır 183
C. İşyerinin Girdiği İşkolunda Bir Sendikaya Üye Olunabilir 184
D. Üyeliğin Kazanımı Yollarından Birisi Gerçekleşmelidir 186
1. Kuruluşta Üyelik Yolu 186
2. Olağan Yöntem ile Kazanım 187
3. Yargısal Yol ile Kazanım 189
4. Sendikaların Birleşmesi/Katılması Yoluyla Kazanım 189
III. Konfederasyon Üyeliği 190
A. STSK Anlamında Bir Sendika Bulunmalıdır 190
B. Bu Sendikanın Usulünce Üyelik Kararı Alması Gerekir 191
C. Konfederasyon Üyeliğinin Kazanımı Yollarından Birisi Gerçekleşmelidir 191
1. Kuruluşta Üyelik 191
2. Konfederasyon Kurulduktan Sonra Üyelik 191
3. Konfederasyonların Birleşmesi/Katılması Yoluyla Üyelik 192
IV. Üyelikte Teklik İlkesi 192
V. Uluslararası Kuruluşlara Üyelik 193
§9. ÜYELİKTEN DOĞAN HAKLAR VE BORÇLAR 195
I. Üyelik Hakları 196
A. Kuruluşun Faaliyet ve Yönetimine Katılma Hakkı 196
B. Örgütün Tesis ve Faaliyetlerinden Yararlanma Hakkı 197
C. Üyenin Korunma Hakkı 198
II. Üyelik Borçları 199
A. Aidat Ödeme Borcu 199
B. Örgüt/Kuruluşun Düzenine Uyma Borcu 210
§10. SENDİKA ÜYELİĞİNİN SONA ERMESİ – ASKI – DEVAM HALLERİ 211
I. Üyeliği Sona Erdiren Haller 211
A. Üyeliğin Kendiliğinden Son Bulması 211
B. Üyeliğin İradî Biçimde Sona Ermesi 214
1. Üyelikten Ayrılma/Çekilme (İstifa, Çıkma) 214
a. Sendika Üyeliğinden Çekilme 215
b. Üst Kuruluş (Konfederasyon) Üyeliğinden Çekilme 220
2. Üyelikten Çıkar(ıl)ma (İhraç) 220
C. Üyeliğin Başka Sendikada Devamı Yoluyla Üyeliğin Son Bulması 228
II. Üyeliği Sona Erdirmeyen Haller 230
A. Üyeliğin Askıda Kaldığı Hal 230
B. Üyeliği Etkilemeyen Haller 232
1. İşçi Sendikası Üyesi Bir İşçinin Bir Yılı Geçmemek Üzere İşsiz Kalması (Geçici İşsizlik) 232
2. İşçi veya İşveren Kuruluşunun Organlarında Görev Almak 233
a. İşçi Sendikası Yöneticiliğine Giden İşçinin İş Sözleşmesi Sona Ermeyip Askıya Alınmışsa 234
b. İş Sözleşmesini Sonlandırarak Yöneticiliğe Giden İşçinin Durumu 235
3. Çalışırken veya Yöneticilikteyken Yaşlılık/Malullük Aylığı vs Alıp Göreve Devam Halinde Durum 235
4. Yasal bazı Kurullarda Görev Almak/Mevsimlik Çalışanların Mevsim Dışı Sürelerde Sendika Üyeliğini Sonlanmaz 236
§11. SENDİKALARIN FAALİYETLERİ VE KAYIT VE DEFTERLERİ 237
I. Sendika (ve Konfederasyon)lara Serbest Faaliyetler 238
A. Çalışma Hayatına İlişkin Faaliyetler 240
1. Toplu Pazarlıkla İlgili Faaliyetleri 240
2. Sendikaların Yargısal Alandaki Faaliyetleri 240
B. Kuruluşların Sosyal ve Ekonomik Faaliyetleri 250
1. Çalışma Hayatıyla İlgili Kurullara Temsilci Göndermek 250
2. Bilgi Artırıcı Meslekî Eğitim, Kurs ve Seminer Düzenlemek 251
3. İş Mücadelesi Sırasında Yardım ve Eğitim Amaçlı Yardımda Bulunmak 251
4. Sanayi ve Ticaret Kuruluşlarına Yatırım Yapmak 257
5. Nakit Mevcudunun Belli Miktarında Belli Yardımlarda Bulunmak 258
6. Sendika İşyeri Temsilcisi Atamak 261
a. Atanma Düzeyi 262
b. Atamaya Yetkili Kuruluş 263
c. Atamanın Zamanı ve Biçimi 264
d. Temsilcilerin Sayısı 265
e. Temsilcilerin Görev ve Yetkileri 267
7. Sendika İşyeri Temsilcilerinin Güvencesi 267
a. Feshe Karşı Güvence 269
aa. Geçerli Bir Temsilci Sıfatı Bulunmalıdır 271
bb. Temsilcinin Sözleşmesi İşverence Feshedilmelidir 271
cc. Temsilci Konumu Fesih Anında da Mevcut Olmalıdır 274
dd. Güvence İşletilmelidir 275
aaa. Süresinde İtiraz Edilirse 277
aaaa. Karar Feshin Haklı ve Yasal Koşulları Taşıdığı Yönündeyse 277
bbbb. Karar Temsilcinin Haklılığı Yönündeyse 278
bbb. İtiraz Edilmezse 283
b. İşyeri ve İş Koşullarında Değişikliğe Karşı Güvence 285
c. İşçilerin Sigorta Primlerini Ödeme Amaçlı Yardım Fonu Oluşturmak 291
d. Faaliyetlerden Yararlanmanın Kuralları 295
II. Sendika (ve Konfederasyon)lara Yasak Faaliyetler 298
A. Cumhuriyetin Niteliklerine ve Demokrasi Esaslarına Aykırılık 299
B. Siyaset Yasağı 299
C. Diğer Sosyal Tarafa Karışma Yasağı 300
D. Ticaret Yasağı 301
E. Yardım ve Bağış Yasağı 302
F. Amaç Dışı Mal Edinme Yasağı 302
G. Amaç Dışı Faaliyet Yasağı 303
H. Yasaklara Aykırılığın Sonucu 303
III. Sendika ve Konfederasyonların Kayıt ve Defterleri 304
§12. KURULUŞLARIN GELİR VE GİDERLERİ/DENETİMİ İLE FAALİYETİNİN DURDURULMASI VE SONA ERMESİ 305
I. Kuruluşların Gelir ve Giderleri 305
II. Kuruluşların Denetimi 307
A. İç Denetim 308
B. Dış Denetim 310
III. Kuruluşların Faaliyetinin Durdurulması ve Sona Ermesi 314
A. Kuruluşların Faaliyetlerinin Durdurulması 314
1. Kapatma Davası İçinde Faaliyetin Durdurumu 315
2. Tüzük ve Belgelerde Kanuna Aykırılık 315
B. Faaliyeti Durdurmanın Sonuçları 316
C. Kuruluşların Sona Ermesi 317
1. Kuruluşların Sona Erme Nedenleri 317
a. Kendiliğinden Sona Erme: 318
b. Kuruluşun Kendi Kararıyla Sona Ermesi (Fesih) 321
c. Mahkeme Kararıyla Sona Erme (Kapatılma) 324
2. Sona Ermenin Sonuçları 326
Üçüncü Kısım
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ HUKUKU
§13. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ 329
I. Toplu İş Sözleşmesi Kavramı 329
II. TİS’in Tarihçesi 331
III. Tanım 332
IV. TİS’in Kısımları 333
A. Zorunlu Kısım (Normatif Kısım) 333
1. İş Sözleşmesinin Yapılmasına İlişkin Hükümler 334
2. İş Sözleşmesinin İçeriğine İlişkin Hükümler 337
3. İş Sözleşmesinin Sona Ermesine İlişkin Hükümler 341
B. İsteğe Bağlı Kısım 346
V. TİS’in Özellikleri 348
A. Kollektif Bir Norm (Kural) Sözleşmesidir 348
B. Kendine Özgü Bir Özel Hukuk Sözleşmesidir 351
C. Yorumu Özelliklidir 351
D. Barış, Dirlik ve Düzen İşlevi Vardır 352
E. TİS ile Düzenleme Yetkisi Sınırsız Değildir 353
VI. TİS’in Tarafları 355
A. TİS’de Taraf Kavramı 355
B. TİS’de Tarafların Belirlenmesi 358
1. TİS Ehliyeti 358
2. TİS Yetkisi 361
a. İşkolu Barajı 362
b. Ünite Barajı 367
c. Yetki Tespiti 376
d. Yetki Tespitine İtiraz 381
3. Tarafların Durumunda Değişiklik ve Kesin Yetkiye Etkisi 391
a. Devralan İşverenin Aynı İşkolundaki İşyerinde veya İşyerlerinde Uygulanan Bir TİS Yoksa 393
b. Devralanın Aynı İşkolundaki İşyer(ler)inde Zaten TİS Varsa 394
c. TİS’siz Bir İşyerinin TİS Olan Bir İşverence Devralınması 395
VII. TİS’in Düzeyi ve Türleri 397
A. İşyeri Düzeyinde (İşyeri TİS) 398
1. Asıl Üretimin (İşin) Yapıldığı Yer (Asıl İşyeri) 399
2. Nitelik ve Yönetim Bakımından Bağlı Yerler 399
3. Eklentiler 401
4. Araçlar 402
5. İşyerinin Devri/Başkasına Geçmesi 403
6. İşyerinin TİS Ünitesi Olmasının Anlamı ve Sonuçları 407
B. İşletme Düzeyinde TİS (İşletme TİS) 409
C. Grup Düzeyinde (Grup TİS) 412
D. Çerçeve Sözleşme 415
VIII. TİS’in Şekli 419
IX. TİS’in Süresi 422
A. Genel Kural: TİS’in Belirli Süreliliği 422
B. Belirsiz Süreli TİS’e Dönüşmenin Mümkün Olup Olmadığı 425
X. TİS’in Yapılması 428
A. Toplu Görüşmeye Çağrı Yapılmalıdır 428
B. Toplu Görüşme Başlamış ve Anlaşılmış Olabilir 432
C. Toplu Görüşmede Aksaklık Halinde Uyuşmazlık Saptanıp Barışçı Yollar Denenmelidir 434
D. TİS’e Ulaşılmış Olabilir 436
E. TİS’in Taraf İradeleri Dışında Oluşumu Yaşanabilir 437
§14. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN UYGULANMA ALANI 438
I. Zaman Bakımından Uygulanması 438
A. Genel Prensip 438
B. Önceye/Geriye Etkili Yürürlük 439
C. İmza Tarihinden Sonraki Bir Tarihten Yürürlük 444
II. Yer Bakımından Uygulanması 446
III. Kişi Bakımından Uygulanması 446
A. İşçilere Uygulanması 447
1. Üyelik Yoluyla Yararlanma 451
2. Dayanışma Aidatı Ödeyerek Yararlanma 458
3. TİS Tarafı İşçi Sendikasının Yazılı Onayıyla Yararlanma 474
4. Teşmil Sonucu Yararlanma 476
5. TİS’den Yararlanmanın Sona Ermesi 485
6. İşverenin TİS Hükümlerini Kendiliğinden Uygulaması 487
7. İşçi Benzeri Kişilerin TİS’den Yararlanmasının Mümkün Olup Olmadığı 490
B. Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanamayan İşçiler 493
1. İşveren Vekili ile TİS Görüşmelerine İşvereni Temsilen Katılanlar 493
2. Greve Katılmayıp ta İşyerinde Çalışan İşçiler 494
3. Taraflarca Kapsam Dışına Çıkarma (Kapsam Dışı Personel) 497
4. İşçinin TİS ile Getirilen Haklardan Vazgeçmesi 499
C. İşverene Uygulanması 501
§15. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ UYGULANIRKEN YAŞANANLARIN TİS’E ETKİSİ 504
I. TİS’de Değişiklik Yapılması 504
A. TİS Taraflarınca Değişiklik 504
B. Yargı Kararıyla Değişiklik 508
II. TİS’in Yorumu 510
A. Yorum Davası 510
B. Eda Davası 515
§16. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ 518
I. Toplu İş Sözleşmesini Sona Erdiren Haller 519
A. TİS’in Süresinin Bitimi 519
B. TİS’in Geçersiz Kılınması 520
C. TİS’in Teşmil Edildiği Hallerde Sona Erme 523
1. Teşmil Edilen TİS’in Sona Ermesi 523
2. Cumhurbaşkanının Teşmil Kararını Yürürlükten Kaldırması 524
3. Teşmil Kararının Yargı Yerince İptal Edilmesi 524
4. TİS’in Teşmil Edildiği Ünitede Yeni Bir TİS Yapılması 525
D. İşletme Niteliğinin Kaybı ve İşletme TİS’in Durumu 526
II. Sona Ermenin Sonuçları 527
III. TİS’i Sona Erdirmeyen Haller 536
Dördüncü Kısım
İŞ UYUŞMAZLIKLARI VE ÇÖZÜM YOLLARI
§17. İŞ UYUŞMAZLIĞI KAVRAMI VE ÇEŞİTLERİ 539
I. Bireysel/Toplu İş Uyuşmazlığı 539
II. Hak/Menfaat Uyuşmazlığı 539
§18. İŞ UYUŞMAZLIKLARININ ÇÖZÜMÜ YOLLARI 540
I. Barışçı Çözüm Yolları 541
A. Arabuluculuk 542
1. Olağan Arabuluculuk 549
2. Olağanüstü Arabuluculuk 552
B. Tahkim (Hakeme Götürme) 555
1. Özel (İsteğe Bağlı) Hakem 555
2. Kanuni/Zorunlu Hakem (Yüksek Hakem Kurulu) 561
II. Kavgacı Çözüm Yolları (İş Mücadelesi) 565
§19. İŞ MÜCADELESİ KAVRAMI VE ARAÇLARI 565
§20. GREV 569
I. Genel Olarak Grev Kavramı 569
A. İşin Bırakılması 570
B. İşçilerin Aralarında Anlaşması veya Bir Kuruluşun Kararına Uyma 571
II. Hukuka Uygun (Yasal) Grev 572
A. Ortada Bir Toplu İş Uyuşmazlığı Bulunmalı 572
B. Denenen Barışçı Yollar Uyuşmazlığı Giderememeli 572
C. Grev Yasağı/Engeli Bulunmamalı 573
D. Grev Kararı Meslekî Amaçlı Olmalı 588
E. Grev Kararı Alınmalı ve Yürürlüğe Konulmalı 588
1. Grevin (lokavtın) Uygulanmasını Engelleyen Bir Olgu Bulunmamalıdır 593
a. Grev Oylaması 594
b. Cumhurbaşkanınca Grevin (Lokavtın) Ertelenmesi 605
F. Uygulama Gerekleri Yerine Getirilmeli 612
1. Grev Kararının Alınması, Tebliği ve Uygulanma Tarihi 612
a. Grev Oylaması ve Geçici Grev Yasağı Yoksa 613
b. Grev Oylamasına Gidildiği Hallerde İse 613
c. Geçici Grev Yasaklarında 614
III. Grevin Uygulanması 614
IV. Grevin Mahkeme Kararıyla Durdurulması 622
A. Tespit Davasında 622
B. Grev Hakkının Kötüye Kullanımında 623
V. Yasal Grevin Sonuçları 624
A. Greve Katılmayanların Çalıştırılmaması 624
B. İş Sözleşmesinin Askıda Kalması 625
C. İşyerinden Ayrılma Zorunluluğu 628
D. Başka İşçi Alma ve İşi Başkasına Yaptırma Yasağı 628
E. Başka İşveren Yanında Çalışma Yasağı 629
F. Satışa ve Hammadde Girişine Engel Olamama 631
G. Grevin İşçi Konutlarına Etkisi 632
H. Grev Gözcüleri ve Yetkileri 632
I. Grev Sırasında Verilen Zarardan Sorumluluk 635
VI. Yasal Grevin Sona Ermesi ve Sona Ermenin Sonuçları 636
A. Yasal Grevin Sona Ermesi 636
1. Uyuşmazlık Taraflarının Anlaşıp TİS İmzalamasıyla 636
2. Tarafların Uyuşmazlığı Özel Hakeme Götürmeye Yönelik Yazılı Anlaşmalarıyla 637
3. Grevci Sendikanın Kararıyla 637
4. Grevci Sendikanın Sona Ermesiyle 637
5. Grevci Sendikanın Üye Kaybı Sonucu Mahkeme Kararıyla 638
B. Tartışmalı Haller 649
C. Yasal Grevin Sona Ermesinin Sonuçları 651
VII. Yasadışı Grev ve Sonuçları 652
A. Yasadışı Grev 652
B. Grevin Yasadışılığının Tespiti 657
C. Yasadışı Grevin Sonuçları 658
1. Grevcilerin İşine Son Verilebilir 658
2. Grevcilerden Tazminat İstenebilir 660
3. Grevcilerin Konutta Oturmaları Sıkıntıya Girebilir 661
4. İşyerini Terk Durumu 662
5. Cezai Yaptırım Gündeme Gelebilir 662
6. Greve Katılmayanların İş Sözleşmeleri Devam Eder 662
§21. LOKAVT 663
I. Genel/Sosyolojik Olarak Lokavt Kavramı 663
A. İşçiler Topluca İşten Uzaklaştırılmalı 664
B. Uzaklaştırma İşverence Yapılmalı 664
C. İşyerindeki Faaliyet Tamamen Durmalı 664
II. Hukuka Uygun (Yasal) Lokavt 664
A. Usulünce Alınmış ve İşveren Tarafına Bildirilmiş Grev Kararı Bulunmalı 665
B. Usulünce Lokavt Kararı Alınmalı ve Bildirilmeli 666
C. Lokavt Yasağı/Engeli Bulunmamalı 667
D. İşçiler Topluca İşten Uzaklaştırılmalı 668
III. Lokavt Kararının Uygulanması 670
IV. Yasal Lokavtın Sonuçları 670
V. Yasal Lokavtın Sona Ermesi 671
VI. Yasadışı Lokavt ve Sonuçları 673
A. Yasadışı Lokavt 673
B. Yasadışı Lokavtın Sonuçları 674
1. İşçilik Haklarının Kesintisiz Ödenmesi 674
2. Sözleşmenin Derhal Feshi İmkanı 675
3. Yasadışı Lokavtın Geçici Bir Önlem Olarak Durdurumu 675
VII. Grev ve Lokavtta Mülki Amirin Yetkisi 676
Kaynakça 677
Kavramlar Dizini 697 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
