İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
§ 1 İDARENİN DENETİMİ
I. İDARENİN DENETİMİNİN ANLAMI 29
II. İDARENİN DENETİMİNİN ÇEŞİTLERİ 30
A. Yasama Organı Tarafından Gerçekleştirilen Denetim 30
1. TBMM Genel Kurulu 30
2. Sayıştay (Dış Denetim) 30
3. Kamu Denetçiliği Kurumu 32
4. TBMM Dilekçe Komisyonu 35
5. TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu 35
B. Yürütme Organı Tarafından Gerçekleştirilen Denetim 35
1. Genel İdari Denetim 35
a. Hiyerarşik Denetim 36
b. İç Denetim 36
c. İdari Vesayet Denetimi 37
2. Yürütme Organına Bağlı Denetim Kurumlarınca Yapılan İdari Denetim 38
a. Devlet Denetleme Kurulu 38
b. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu 39
§ 2 DEVLETİN HUKUKİ FONKSİYONU OLARAK YARGI
I. GENEL OLARAK 41
II. HUKUK DEVLETİ İLKESİ VE İDARENİN YARGISAL DENETİMİ 43
III. YARGI DÜZENİ KAVRAMI 44
IV. İDARİ YARGI DÜZENİNİN İŞLEVİ 46
§ 3 İDARİ YARGI YERLERİ
I. DANIŞTAY 49
A. Niteliği 49
B. Teşkilâtı 49
C. Görevleri 51
1. İdari Görevleri 52
a. Görüş / Düşünce / Mütalaa Bildirme 53
b. İtirazları Karara Bağlama 53
c. Diğer İdari Görevleri 54
2. Yargısal Görevleri 54
a. Temyiz Mercii Olarak Görevleri 55
b. İlk Derece Mahkemesi Olarak Görevleri 55
II. BÖLGE İDARE MAHKEMELERİ 58
A. Teşkilatı 58
B. Görevleri 60
III. İDARE MAHKEMELERİ 61
IV. VERGİ MAHKEMELERİ 62
V. TEK HAKİM 63
§ 4 İDARİ YARGILAMAYA HAKİM OLAN İLKELER
I. YARGILAMA İLKELERİ 67
II. İDARİ YARGILAMA USULÜ KANUNU’NDA YER ALAN YARGILAMA İLKELERİ 69
A. Yazılı Yargılama Usulü (Yazılılık İlkesi) 69
B. Evrak (Dosya) Üzerinden İnceleme İlkesi 71
C. Re’sen Araştırma İlkesi 73
Ç. Tasarruf İlkesi 77
§ 5 İDARİ YARGI DENETİMİNİN SINIRLARI VE KAPSAMI
I. İDARİ YARGI DENETİMİNİN SINIRLARI 81
A. Yasama Kısıntısı 81
1. Genel Olarak 81
2. 1924 Anayasası Dönemi 82
3. 1961 Anayasası Dönemi 83
4. 1982 Anayasası Dönemi 84
B. Yargı Kısıntısı (Hükümet Tasarrufları) 85
1. Genel Olarak 85
2. Türkiye’de Hükümet Tasarrufları 87
a. Genel Olarak 87
b. Hükümet Tasarrufu Halleri 87
aa. Mukabele–i Bilmisil Kararları 87
bb. Zorunlu İskâna / Göçe Tabi Tutulma Kararları 88
cc. Türk Vatandaşlığından Çıkarma Kararları 88
çç. Yabancıların Sınır Dışı Edilmesi Kararları 88
3. Hükümet Tasarrufları Devam Ediyor mu? 89
a. Mütekabiliyet (Karşılıklılık) İlkesi Çerçevesinde Alınan Kararlar 89
b. Yabancıların Türk Vatandaşlığına Alınma İsteklerinin Reddi Kararları 90
c. Yabancıların Sınır Dışı Edilmesi Kararları 90
ç. Yabancıların İkamet İzinlerine İlişkin Kararlar 90
d. Yabancılara Türkiye’ye Giriş Yasağı Konulması Kararları 91
e. Devlet Şeref Madalyası Verilmesi Kararları 91
f. Pasaport Talebinin Reddi Kararları 92
II. İDARİ YARGI DENETİMİNİN KAPSAMI 93
A. Hukuka Uygunluk Denetimi 93
B. Yerindelik Denetimi Yasağı 95
C. Yürütme Görevinin Kanunlarda ve Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinde Gösterilen Şekil ve Esaslara Uygun Olarak Yerine Getirilmesini Kısıtlayacak Biçimde Yargı Kararı Verilmesi Yasağı 98
Ç. İdari Eylem ve İşlem Niteliğinde Yargı Kararı Verilmesi Yasağı 98
D. İdarenin Takdir Yetkisini Kaldıracak Biçimde Yargı Kararı Verilmesi Yasağı 100
§ 6 İDARİ DAVA TÜRLERİ
I. İPTAL DAVASI 105
A. Tarihi Gelişimi 106
B. Özellikleri 108
1. İptal Davası Kamu Yararını Gerçekleştiren Genel Bir Davadır 108
2. İptal Davası Hukuk Devletini Koruyan Objektif Bir Davadır 108
3. İptal Davası Hukuk Devletinde Hak Olarak Kabul Edilmiş Bir Davadır 110
4. İptal Davası Kolay İşleyen, Karmaşık Olmayan ve Kamu Düzenine İlişkin Bir Davadır 110
5. İptal Davası Asıl (Ana) Davadır 111
6. İptal Davası Benzersiz / Eşsiz Bir Davadır 111
7. İptal Davasının Konusu İdarenin Tek Yanlı, İcrai Nitelikli İşlemleridir 112
8. İptal Davası, Kişisel Menfaatleri İhlâl Edilenler Tarafından Açılabilen Bir Davadır 113
C. İdarenin Sözleşmeleri ve İptal Davası 115
1. Genel Olarak 115
2. İdarenin Sözleşmelerinden Ayrılabilen İdari İşlemler 116
a. Sözleşme Öncesi İşlemler ve İptal Davası 116
aa. İdarenin Sözleşmelerinde İhale Süreci 116
bb. Sözleşme Öncesi İşlemlerin İptalinin Sözleşme Üzerindeki Etkisi 118
b. Sözleşmenin Uygulanmasına İlişkin İşlemler ve İptal Davası 122
c. Sözleşme Hükümlerine Aykırı İdari İşlemler ve İptal Davası 123
3. Sözleşme Akdedilmesi / Akdedilmesinin Reddi Kararları ve İptal Davası 124
4. Sözleşme Fesihleri ve İptal Davası 126
5. İdari Sözleşmelere Karşı Üçüncü Kişiler Tarafından İptal Davası Açılabilir mi? 127
a. Sözleşmenin Düzenleyici Nitelikteki Hükümleri 128
b. Sözleşmenin Akdi (Mali) Nitelikteki Hükümleri 129
c. Sözleşmenin Tümünün İptali Talebi 129
II. TAM YARGI DAVASI 130
A. Kavram 130
B. Tarihi Gelişimi 132
C. Tanımı ve Anlamı 133
Ç. Özellikleri 134
1. Tam Yargı Davasının Konusu İdari İşlem, İdari Eylem ya da İdari Sözleşmelerdir 135
2. Tam Yargı Davası Açabilmek İçin “Hak İhlali” Şartı Aranır 135
3. Tam Yargı Davası Açabilmek İçin Hak İhlalinin “Kişisel” ve “Doğrudan” Olması Gerekir 135
4. Tam Yargı Davası Sonucunda Verilen Karar Kural Olarak Davanın Taraflarını İlgilendirir 136
5. Tam Yargı Davası Sübjektif (Öznel) Bir Davadır 136
6. Tam Yargı Davası Kişisel Yarar Yanında Kamu Yararına da Hizmet Eden Bir Davadır 136
7. Tam Yargı Davası İptal Davası ile Aynı Yargılama Usulüne Tabidir 137
D. Çeşitleri 138
III. İDARİ SÖZLEŞMELERDEN DOLAYI TARAFLAR ARASINDA ÇIKAN UYUŞMAZLIKLARA İLİŞKİN DAVALAR 142
§ 7 İDARİ DAVALARIN AÇILMASI
I. İDARİ DAVA DİLEKÇESİ 145
II. İDARİ DAVA DİLEKÇESİNİN VERİLECEĞİ YERLER 152
III. İDARİ DAVA DİLEKÇESİ ÜZERİNE YAPILACAK İŞLEMLER 153
IV. İDARİ YARGIDA TERDİTLİ İSTEM / DAVA VAR MIDIR? 155
V. AYNI DİLEKÇE İLE DAVA AÇILMASI 156
A. Genel Olarak 156
B. Bir Kişinin Birden Fazla İdari İşleme Karşı Aynı Dilekçe ile Dava Açması 157
1. Esasa İlişkin Şartlar 158
2. Usule İlişkin Şartlar 158
a. Başvurulacak Yargı Düzeni, Yargı Mercii ve Kanun Yolunun Aynı Olması 159
b. Dava Açma Süresinin Dolmamış Olması 160
c. Dava Açma Ehliyetinin Bulunması 160
ç. Davalının Aynı Olması 161
C. Birden Fazla Kişinin Aynı Dilekçe ile Dava Açması 161
1. Esasa İlişkin Şartlar 161
2. Usule İlişkin Şartlar 162
§ 8 İDARİ DAVALARDA İLK İNCELEME
I. GENEL OLARAK 163
II. İLK İNCELEME KONULARI 165
A. Görev 165
1. İdari Yargının Görev Alanı 167
2. İdari Yargının Görev Alanı Dışına Çıkarılan Uyuşmazlıklar 174
3. Görev Uyuşmazlıkları ve Giderilmesi 206
a. Adli ve İdari Yargı Düzenleri Arasındaki Görev Uyuşmazlıkları 206
aa. Uyuşmazlık Mahkemesi, Yapısı ve İşleyişi 206
bb. Olumlu Görev Uyuşmazlığı 207
aaa. Farklı Mahkemelerde Dava Açılması Suretiyle Oluşan Olumlu Görev Uyuşmazlığı 207
bbb. İlgili Yargı Düzeni Başsavcısı Tarafından Yapılan Başvuru ile Oluşan Olumlu Görev Uyuşmazlığı 211
cc. Olumsuz Görev Uyuşmazlığı 213
b. Hüküm Uyuşmazlıkları 218
aa. Hüküm Uyuşmazlığının Şartları 219
bb. Hüküm Uyuşmazlığına Başvuru Usulü ve Hüküm Uyuşmazlığının Giderilmesi 224
c. İdari Yargı Düzeni İçindeki Görev Uyuşmazlıkları 226
aa. İdari Yargı Düzeni İçinde Olumlu Görev Uyuşmazlığı 226
bb. İdari Yargı Düzeni İçinde Olumsuz Görev Uyuşmazlığı 228
B. Yetki 229
1. Genel Olarak 229
2. İdari Davalarda Genel Yetki Kuralı 230
3. İdari Davalarda Özel Yetki Kuralları 232
a. Kamu Görevlileri ile İlgili Davalarda Yetki 232
b. Taşınmaz Mallara İlişkin Davalarda Yetki 235
c. Taşınır Mallara İlişkin Davalarda Yetki 237
ç. Tam Yargı Davalarında Yetki 237
aa. İdari İşlemlerden Kaynaklanan Tam Yargı Davalarında Yetki 238
bb. İdari Eylemlerden Kaynaklanan Tam Yargı Davalarında Yetki 239
cc. Diğer Hallerden Kaynaklanan Tam Yargı Davalarında Yetki 241
d. Vergi Uyuşmazlıklarında Yetki 242
aa. Tarh, Tahakkuk ve Ceza Kesme İşlemlerinde Yetki 242
bb. Gümrük Kanunundan Kaynaklanan Vergilerle, Vergi Usul Kanunu Gereğince Şikâyet Yoluyla Vergi Düzeltme Taleplerinin Reddine İlişkin İşlemlerde Yetki 243
cc. Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun Uygulanmasına İlişkin Uyuşmazlıklarda Yetki 244
e. Diğer İşlemlerden Kaynaklanan Uyuşmazlıklarda Yetki 245
4. Yetki Uyuşmazlıkları ve Giderilmesi 246
a. Olumlu Yetki Uyuşmazlığı (Merci Tayini) 246
b. Diğer Merci Tayini Halleri 247
aa. Yetkili Mahkemenin Bir Davaya Bakmasına Fiili veya Hukuki Bir Engel Çıkması 247
bb. İki Mahkemenin Yargı Çevresi Sınırlarında Tereddüt Edilmesi 248
c. Olumsuz Yetki Uyuşmazlığı 249
5. Bağlantılı Davalar 251
a. Genel Olarak 251
b. Bağlantılı Dava İçin Gerekli Şartlar 253
aa. Davalar Aynı Maddi Sebepten Kaynaklanmalıdır 253
bb. Davalar Aynı Hukuki Sebepten Kaynaklanmalıdır 254
cc. Davalardan Birisi Hakkında Verilecek Hüküm Diğerini Etkileyecek Olmalıdır 254
çç. İdari Yargı Yerlerinde Görülmekte Olan Birden Fazla Dava Olmalıdır 255
dd. Davalar Aynı Yargılama Usulüne Tabi Olmalıdır 256
ee. Yargılama Süreci Bakımından Davalar Aynı Aşamada Olmalıdır 256
ff. Davaların Kanun Yolu Mercileri Aynı Olmalıdır 256
c. Bağlantı Kararının Alınması Usulü 257
aa. Bağlantı Talebi 257
bb. Bağlantı Talebinin Mahkemelerce Kabul Edilmemesi 258
cc. Bağlantının Talep Üzerine ya da Re’sen Mahkemece Kabulünün Davalara Etkisi 259
çç. Bağlantı Kararının Verilmesi 260
dd. Bağlantılı Davalarda Yetkili Mahkeme 262
ee. Bağlantı Kararının Niteliği 262
C. İdari Merci Tecavüzü 263
1. Genel Olarak 263
2. İhtiyari – Zorunlu İdari Başvuru Ayırımı 264
3. Zorunlu İdari Başvurunun Tespiti 266
a. Kanunun Emredici Lafzı Gereği Yapılan Müracaatlar 266
b. Kanunda Özel Olarak Düzenlenen Müracaatlar 268
c. İdari İşlemin Kesinleşmesi Amacıyla Yapılan Müracaatlar 268
4. Zorunlu İdari Başvuru Süresinin Niteliği 269
5. Zorunlu İdari Başvuruda Hata 270
a. İlgililerden Kaynaklanan Hata 270
b. İdareden Kaynaklanan Hata 271
6. İhtiyari İdari Başvuru ile İlgili Birkaç Husus 272
Ç. Ehliyet 273
1. Objektif Ehliyet 273
a. Taraf Ehliyeti 274
aa. Gerçek Kişiler 274
bb. Özel Hukuk Tüzel Kişileri 274
cc. Tüzel Kişiliği Bulunmayan Özel Hukuk Toplulukları / Grupları / Hareketleri 274
çç. Kamu Tüzel Kişileri 275
dd. Kamu Tüzel Kişiliği Bulunmayan İdareler 276
b. Dava Ehliyeti 278
aa. Gerçek Kişiler 279
bb. Özel Hukuk Tüzel Kişileri 281
aaa. Dernekler 281
bbb. Vakıflar 281
ccc. Sendikalar 282
ççç. Şirketler 282
ddd. Siyasi Partiler 283
cc. Kamu Tüzel Kişileri 283
2. Sübjektif Ehliyet 284
a. Menfaat İhlali 284
aa. Kişisel Menfaat 287
aaa. Genel Olarak 287
bbb. Kısmi Kişisel Menfaat 288
ccc. Kişisel Menfaati Belirlemede Yararlanılan Kriterler 289
aaaa. Malik Olmak 289
bbbb. Kiracı Olmak 290
cccc. Çalışan Olmak 291
çççç. Müteahhit Olmak 292
dddd. Vergi Mükellefi Olmak 293
eeee. Salt Vatandaş Olmak 293
ffff. Milletvekili Olmak 295
gggg. Tüketici Olmak / Kamu Hizmetinden Yararlanan Olmak 296
ğğğğ. İktisadi Rakip Olmak 296
hhhh. İhaleyle Bağı Olmak 297
ıııı. Aile Ferdi Olmak 298
iiii. Köy Sakini Olmak 299
jjjj. Belde Sakini / Hemşehri Olmak 299
kkkk. Mahalli İdare Üyesi/Organı Olmak 301
llll. Üniversitede Bölüm Başkanı / Anabilim Dalı Başkanı Olmak 302
ççç. Kişisel Menfaat ve Özel Hukuk Tüzel Kişileri 302
aaaa. Dernekler 303
bbbb. Vakıflar 307
cccc. Sendikalar 309
ddd. Kişisel Menfaat ve Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları 313
aaaa. Barolar ve Türkiye Barolar Birliği (TBB) 313
bbbb. Odalar ve Üst Kuruluşları Birlikler 314
bb. Meşru Menfaat 315
cc. Aktüel (Güncel) Menfaat 316
aaa. Doğmamış Menfaatler İçin İptal Davası Açılması 317
bbb. Doğmuş Menfaatler İçin İptal Davası Açılması 317
b. Hak İhlali 320
c. İdarelerin Birbirlerine Karşı Açtıkları Davalarda Ehliyet 321
aa. Genel Olarak 321
bb. İdareler Arasında Ortaya Çıkan Özel Hukuk Uyuşmazlıkları 322
cc. İdareler Arasında Ortaya Çıkan Kamu Hukuku Uyuşmazlıkları 322
aaa. Kamu Hukuku Uyuşmazlıklarının İdari Yollarla Çözümü 322
bbb. Kamu Hukuku Uyuşmazlıklarının İptal Davası Yoluyla Çözümü 322
aaaa. Vesayet Makamlarının İşlemlerine Karşı Vesayete Tabi Tutulan İdarelerin İptal Davası Açması 323
bbbb. Vesayete Tabi Tutulan İdarelerin İşlemlerine Karşı Vesayet Makamlarının İptal Davası Açması 323
cccc. Bakanlıkların Birbirlerinin İşlemlerine Karşı İptal Davası Açması 324
çççç. Aynı Hiyerarşi İçinde Yer Alan İdarelerin Birbirlerinin İşlemlerine Karşı İptal Davası Açması 324
dddd. Aynı Hiyerarşi İçinde Yer Almayan İdarelerin Birbirlerinin İşlemlerine Karşı İptal Davası Açması 326
eeee. İdarelerin, Birlikte Oluşturdukları ya da Kendi Başvuru veya İtirazları Sonucu Oluşan İşlemlere Karşı İptal Davası Açması 326
ccc. Kamu Hukuku Uyuşmazlıklarının Tam Yargı Davası Yoluyla Çözümü 326
3. Ehliyetli Olan Şahsın Avukat Olmayan Vekili Tarafından Dava Açılması 327
D. İdari Davaya Konu Olacak Kesin ve Yürütülmesi Gereken İşlem 328
1. İcrailik Kavramı 328
a. İcrailik ve İdari İşlemin İcrası 333
b. İcrailik ve Olumsuz İdari İşlemler 334
c. İdarenin İcrai Olmayan İşlemleri 335
aa. Hazırlık İşlemleri (Ön – Öneri – Yardımcı İşlemler) 335
aaa. Danışma İşlemleri 336
bbb. Mükellefiyet Tesis Eden İşlemler 336
ccc. Raporlar 337
ççç. Tutanaklar 337
ddd. Teklifler 337
bb. Görüş (Düşünce – Mütalaa) Belirten İşlemler 338
cc. Bildirici İşlemler 338
aaa. Bildirimler 338
bbb. Hatırlatmalar / Tekrarlar 339
ccc. Uyarılar / İkazlar 339
çç. İç–Düzen İşlemler / Hizmet İçi İşlemler / İç Yazışmalar 340
dd. Uygulamaya İlişkin İşlemler 341
2. Kesinlik Kavramı 342
E. Dava Açma Süresi (Süre Aşımı) 344
1. Dava Açma Süresi ve Özellikleri 344
2. Genel ve Özel Dava Açma Süreleri 346
3. Dava Açma Süresinin Başlangıcı 350
a. Yazılı Bildirim Üzerine Dava Açma 350
aa. Genel Olarak 350
bb. Yazılı Bildirimin Amacı 350
cc. Yazılı Bildirimin Gereklilikleri 350
çç. Yazılı Bildirimin İspatı 353
dd. Yazılı Bildirimden İmtina Etme 353
ee. Adresin Bilinmemesi Nedeniyle Yazılı Bildirim Yapılamama 354
b. Sözlü Bildirim Üzerine Dava Açma 354
c. Öğrenme / Ittıla Üzerine Dava Açma 356
ç. İlan Üzerine Dava Açma 359
d. Elektronik Ortamda Tebliğ veya Erişim Üzerine Dava Açma 361
4. Düzenleyici İşlemlere Karşı Dava Açma Süresi 363
a. İlanı Gereken Düzenleyici İşlemler Bakımından 363
b. İlanı Gerekmeyen Düzenleyici İşlemler Bakımından 366
5. Görevsiz Yargı Yerine Başvurma Halinde Tanınan Ek Süre (İYUK Madde 9) 366
a. Genel Olarak 366
b. Ek Süreden Yararlanma Şartları 367
6. İdari İşlem veya Eylem Yapılması İçin İdareye Başvuru Halinde Süre (İYUK Madde 10) 370
a. Genel Olarak 370
b. İlgililerin İdari Makamlara Başvurması 371
c. İdari Makamların Başvuruyu Değerlendirmesi 373
aa. Başvuruyu Açıkça Reddetme 373
bb. Başvuruyu Zımnen Reddetme 373
cc. Başvuruya Kesin Olmayan (Belirsiz/Muğlak) Cevap Verme 374
ç. Çeşitli Durumlar 376
aa. Zımni Ret Süresi Dolduktan Sonra İdarenin Açık Cevap Vermesi 376
bb. Dava Açma Süresi Dolduktan Sonra Aynı Konuda İdareye Yapılan Mükerrer Başvuruların Dava Açma Süresine Etkisi 377
cc. Düzenleyici İşlemin İdari Yargı Organı Tarafından İptal Edilmesi Üzerine Üçüncü Kişilerin İYUK’un 10. Maddesi Uyarınca İdareye Müracaat Etmesi 379
çç. Kanun veya Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi Hükmünün Anayasa Mahkemesi Tarafından İptal Edilmesi Üzerine İlgililerin İYUK’un 10. Maddesi Uyarınca İdareye Müracaat Etmesi 379
dd. Kanun veya Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi Hükmünün Değiştirilmesi Üzerine İlgililerin İYUK’un 10. Maddesi Uyarınca İdareye Müracaat Etmesi 380
ee. Yeni Bir Hukuki Durumun Ortaya Çıkması Üzerine İlgililerin İYUK’un 10. Maddesi Uyarınca İdareye Müracaat Etmesi 380
7. İdari İşlemin Kaldırılması, Geri Alınması, Değiştirilmesi veya Yeni Bir İşlem Yapılması İçin Üst Makama Üst Makam Yoksa İşlemi Yapan Makama Başvuru Halinde Süre (İYUK Madde 11) 380
a. Genel Olarak 380
b. Dava Açma Süresinin Durmasının Şartları 381
c. İdarenin Cevabı Gelmeden Dava Açılabilir mi? 383
ç. Dava Açma Süresinin Yeniden İşlemeye Başlaması 383
aa. İdarenin Açıkça veya Zımnen Talebi Reddetmesi 383
bb. İdarenin Başvuruya Kesin Olmayan (Belirsiz/Muğlak) Cevap Vermesi 383
d. Çeşitli Durumlar 384
aa. Zımni Ret Süresi Dolduktan Sonra İdarenin Açık Ret Cevabı Vermesi İhtimali 384
bb. İdarenin Yeni Bir İşlem Tesis Etme İhtimali 385
cc. Dava Açma Süresi Dolduktan Sonra İdareye Yapılan Mükerrer Başvuruların Dava Açma Süresine Etkisi 385
çç. İdareye Başvuru Üzerine Dava Konusu Yapılacak İşlem 385
dd. İYUK’un 10. Maddesi Uyarınca İdareye Yapılan Müracaat Üzerine Tesis Edilen İşlemler Bakımından İYUK’un 11. Maddesi Kapsamında Müracaat Mümkün müdür? 385
ee. Düzenleyici İşlemler Bakımından İYUK’un 11. Maddesi Kapsamında Müracaat Mümkün müdür? 386
e. Özel İtiraz Süresi Öngören Hükümler Bakımından 387
aa. 3194 Sayılı İmar Kanunu 387
bb. 4458 sayılı Gümrük Kanunu 388
cc. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu 388
çç. Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik 389
dd. 6328 Sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu Uyarınca Yapılan Başvurular Bakımından 389
ee. 4982 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu Bakımından 390
8. İdari İşlemden Doğan Zararın Tazmini İçin Açılacak Davalarda Süre (İYUK Madde 12) 390
a. Genel Olarak 390
b. İlgililere Tanınan Seçimlik Haklar 392
aa. Doğrudan Tam Yargı Davası Açma Seçeneği 392
bb. İptal ve Tam Yargı Davasını Birlikte Açma Seçeneği 392
cc. Önce İptal Davası Açma, Ardından Tam Yargı Davası Açma Seçeneği 392
çç. Bir İdari İşlemin İcrası Sebebiyle Doğan Zararlardan Dolayı İcra Tarihinden İtibaren Tam Yargı Davası Açma Seçeneği 395
9. İdari Eylemden Doğan Zararın Tazmini İçin Açılacak Davalarda Süre (İYUK Madde 13) 395
a. Genel Olarak 395
b. Özel Bir Durum: 5233 sayılı Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanun 399
10. İdari İşlemden veya Eylemden Doğan Zararların Sulh Yoluyla Hallinde Süre 399
11. Sürelerin Hesaplanması 400
a. Gün, Hafta, Ay ve Yıl Olarak Belirlenen Sürelerin Hesaplanması 400
b. Resmî Tatil Günlerinin Sürenin Hesabına Etkisi 402
c. Çalışmaya Ara Vermenin Sürenin Hesabına Etkisi 403
ç. Mali Tatilin Sürenin Hesabına Etkisi 403
d. İdari İznin Sürenin Hesabına Etkisi 404
12. Mücbir Sebebin Dava Açma Süresine Etkisi 404
F. Husumet 406
1. Genel Olarak 406
2. İdari Davalarda Husumete İlişkin Tespitler 407
a. İdari Davalar Doğru Hasımla Görülmelidir 407
b. İdari Davalarda Husumet Dava Şartıdır ve Kamu Düzenindendir 407
c. İdari Davalarda Davalı Kural Olarak İdaredir 409
ç. İdari Davalarda Davalı İdarenin Kamu Tüzel Kişiliği Bulunması Gerekmez 409
3. İdari Davalarda Hasımda Değişme Hali 410
4. İdari Davalarda Devlet Organlarının Hasım Konumu 411
a. Yürütme Organı 411
aa. Merkez Teşkilatı 411
aaa. Cumhurbaşkanlığı 411
bbb. Cumhurbaşkanlığına Bağlı Kurum ve Kuruluşlar 411
ccc. Bakanlıklar 412
aaaa. Doğrudan Bakanlıklar 412
bbbb. Bakanlıkların Merkez Teşkilatı Birimleri 412
cccc. Bakanlık Bağlı Kuruluşları 412
bb. Taşra Teşkilatı 414
cc. Yer Bakımından Yerinden Yönetimler (Mahalli İdareler) 414
çç. Hizmet Bakımından Yerinden Yönetimler 415
dd. Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar 415
ee. Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları ve Üst Kuruluşları 416
b. Yasama Organı 416
c. Yargı Organı 417
aa. Yüksek Mahkemeler 418
bb. Yargıyla İlgili Diğer Kuruluşlar 418
5. Husumet Konusunda Özellik Arzeden Durumlar 419
a. Vesayet Makamlarının Kararları 419
b. Komutanlıklar 419
c. Oluşumları ve İmtiyazları Nedeniyle Hukuki Nitelikleri Tereddüt Doğuran Özel Hukuk Tüzel Kişileri 420
ç. Özel Hukuk Kişileri 420
d. Diğer Hususlar 422
G. Dilekçelerin 3’üncü Maddeye Uygunluğu 423
Ğ. Dilekçelerin 5’inci Maddeye Uygunluğu 423
H. İlk İnceleme Üzerine Verilecek Kararlar 424
§ 9 DOSYANIN TEKEMMÜLÜ
I. GENEL OLARAK 431
II. TEBLİGAT VE CEVAP VERME 431
III. BİLGİ VE BELGE TOPLAMA 434
IV. İDDİA VE SAVUNMANIN GENİŞLETİLMESİ VEYA DEĞİŞTİRİLMESİ YASAĞI VE SINIRLI ISLAH 436
§ 10 YÜRÜTMENİN DURDURULMASI
I. GENEL OLARAK 443
II. GENEL KURAL: DAVA AÇILMASI İŞLEMİN YÜRÜTÜLMESİNİ DURDURMAZ 444
III. YÜRÜTMENİN DURDURULMASININ ŞARTLARI 446
IV. YÜRÜTMENİN DURDURULMASI USULÜ 448
V. YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARLARININ ETKİLERİ, SONUÇLARI VE UYGULANMASI 452
VI. YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARLARINA İTİRAZ 454
VII. YÜRÜTMENİN DURDURULMASININ SINIRLANDIRILMASI 456
A. 1961 Anayasası Döneminde 456
B. 1982 Anayasası Döneminde 457
VIII. YÜRÜTMENİN DURDURULMASINA İLİŞKİN ÖZEL KANUN HÜKÜMLERİ 457
§ 11 DURUŞMA
I. GENEL OLARAK 459
II. DURUŞMALARA İLİŞKİN USUL 460
III. DURUŞMALARA İLİŞKİN ESASLAR 462
§ 12 DOSYALARIN ESASTAN İNCELENMESİ
I. GENEL OLARAK 465
II. İPTAL DAVALARINDA HUKUKA UYGUNLUK DENETİMİ 466
A. Yetki Unsuru Bakımından Denetim 468
1. Genel Olarak 468
2. Yetkinin Değişik Görünümleri 470
a. Yer Bakımından Yetki 471
b. Zaman Bakımından Yetki 472
c. Kişi Bakımından Yetki 475
ç. Konu Bakımından Yetki 476
3. Yetkide Paralellik İlkesi 477
4. Yetki Konusunda Özel Bir Durum: Fiili Ajan 478
5. Yetki Sakatlıkları 479
a. Yetki Gaspı 479
b. Yetki Tecavüzü 480
c. Fonksiyon Gaspı (Görev Gaspı / İşlev Gaspı) 482
ç. Ağır ve Bariz Yetki Tecavüzü 483
d. Özel Hukuka Ait Yetkinin Gaspı 484
6. Yetki Sakatlıklarının Derecelendirilmesi 484
7. Yetki Sakatlıklarının Sonradan Düzeltilmesi 485
B. Şekil Unsuru Bakımından Denetim 486
1. Genel Olarak 486
2. Yazılı ve Yazılı Olmayan Şekil 487
a. Yazılı Şekil 487
b. Yazılı Olmayan Şekil 489
3. Şekilde Paralellik İlkesi 492
4. Şekil Sakatlıkları 494
5. Şekil Sakatlıklarının Derecelendirilmesi 500
6. Şekil Sakatlıklarının Sonradan Düzeltilmesi 503
C. Sebep (Neden) Unsuru Bakımından Denetim 505
1. Genel Olarak 505
2. Mevzuatta Sebep Unsuru Yönünden İdari İşlemler 506
a. Sebebi Mevzuatta Açıkça Gösterilen İşlemler 507
b. Sebebi Mevzuatta Belirsiz Kavramlarla Gösterilen İşlemler 507
c. Sebebi Mevzuatta Gösterilmeyen İşlemler 508
3. Sebep Sakatlıkları 509
a. Dayanılan Sebebin Mevcut Olmaması 509
b. Dayanılan Sebebin Hukuka Aykırı Olması 510
c. Dayanılan Sebebin Yanlış Nitelendirilmesi / Yeterli Olmaması 510
ç. Mevzuatta Belirtilen Sebepler Dışında Sebeplere Dayanılması 511
4. Sebep İkâmesi 511
5. İşlemin Birden Fazla Sebebe Dayanması 515
Ç. Konu Unsuru Bakımından Denetim 516
1. Genel Olarak 516
2. Konu Sakatlıkları 516
a. Mümkün ve Meşru Olmayan Konu 516
b. Mevzuatta Düzenlenmeyen Konu 517
c. Mevzuata Uygun Olmayan Konu 517
ç. Mahkeme Kararının Gereklerine Uygun Olmayan Konu 519
d. Geriye Yürümezlik İlkesine Aykırı Konu 519
e. Ölçülülük İlkesine Uygun Olmayan Konu 520
f. Kazanılmış Hakları İhlal Eden Konu 520
g. Eksik Kapsamlı Düzenleme 521
D. Amaç (Maksat) Unsuru Bakımından Denetim 522
1. Amaç Kavramı 522
2. Amaç Sakatlıkları 525
a. Genel Amaç Bakımından Hukuka Aykırılık 525
aa. Kişisel / Şahsi / Duygusal / Hissi Amaç Güdülmesi 527
bb. Siyasi Amaç Güdülmesi 527
b. Özel Amaç Bakımından Hukuka Aykırılık 528
c. Usul (Yöntem) Saptırması 531
III. TAM YARGI DAVALARINDA YARGISAL DENETİM: İDARENİN SORUMLULUĞU 533
A. Devletin Sorumluluğunun Ortaya Çıkışı ve Dayanağı 533
B. İdarenin Kusur Sorumluluğu 538
1. İdari Kusur Kavramı 538
2. İdari Kusurun Anlamı 540
C. Hizmet Kusuru 542
1. Hizmet Kusurunun Özellikleri 543
2. Hizmet Kusuru Sayılan Haller 546
a. Klasik Ayırım 546
aa. Hizmetin Kötü İşlemesi 546
bb. Hizmetin Geç İşlemesi 548
cc. Hizmetin Hiç İşlememesi 549
b. Yargı Kararlarında Hizmet Kusuru 551
Ç. Kişisel Kusur 560
1. Kişisel Kusur Kavramı 560
2. Kişisel Kusur Halleri 562
a. Kişisel Kusur, Kamu Görevinin İfasında Ortaya Çıkabilir 562
b. Kişisel Kusur, Görevin İfası Dışında, Ancak Görev Sebebiyle Ortaya Çıkabilir 563
3. Kişisel Kusurun Özellikleri 564
4. Kişisel Kusur Olarak Görev Kusuru 565
D. Kamu Görevlilerinin Üçüncü Kişilere Verdikleri Zararlardan Doğan Sorumluluk 569
1. Yasal Düzenleme 569
2. Anayasa 40/3 ve 129/5 Hükümlerinde Düzenlenen Sorumluluğun Unsurları 573
3. Kamu Görevlisine Rücu 576
E. İdarenin Kusursuz Sorumluluğu 579
1. Risk (Tehlike) İlkesi 580
a. İdarenin Tehlikeli Faaliyetleri, Tesisleri ve Araç–Gereçlerinin Neden Olduğu Zararlarda Risk İlkesi 584
b. Mesleki Risk İlkesi 587
2. Kamu Külfetleri Karşısında Eşitlik (Fedakârlığın Denkleştirilmesi) İlkesi 588
3. Sosyal Risk İlkesi 592
a. İlkenin Uygulanması 594
b. İlkenin Özellikleri 596
c. Terör Eylemlerinde Sosyal Risk Uygulaması 597
F. Sorumluluğun Unsurları 600
1. Tazmini Gereken Zarar Olmalıdır 600
2. Zarar Kamu Hizmetinden Kaynaklanmalıdır 602
3. Zarar İdareye Bağlanabilir Olmalıdır 603
a. Uygun İlliyet Bağı 603
b. İlliyet Bağını Ortadan Kaldıran Durumlar 605
aa. Mücbir Sebep 605
bb. Zarar Görenin Ağır Kusuru 609
cc. Üçüncü Kişinin Ağır Kusuru 610
c. İlliyet Bağını Ortadan Kaldırmayan Durumlar 611
aa. Doğal (Tabii) Afetler 611
bb. Beklenmeyen Hâller 612
cc. Zarar Görenin ya da Üçüncü Kişinin Kusuru 614
G. Tazminat ve Tazminatın Hesaplanması 615
1. Tazmin Yükümlülüğü 615
2. Tazminat Çeşitleri 617
a. Maddi Tazminat 618
b. Manevi Tazminat 619
3. Tazminatın Kapsamı 620
4. Tazminatın Hesaplanması 622
a. Maddi Tazminatın Hesaplanması 623
aa. Ölüm Nedeniyle Maddi Tazminat 624
bb. Beden Bütünlüğüne Yönelik Zararlarda Maddi Tazminat 626
cc. Mala Yönelik Zararlarda Maddi Tazminat 626
çç. Maddi Tazminatın Hesaplanmasında Önemli Hususlar 627
b. Manevi Tazminatın Hesaplanması 630
aa. Ölüm Nedeniyle Manevi Tazminat 631
bb. Beden Bütünlüğüne Yönelik Zararlarda Manevi Tazminat 632
cc. Kişilik Haklarına Yönelik Zararlarda Manevi Tazminat 634
çç. Mala Yönelik Zararlarda Manevi Tazminat 634
dd. Manevi Tazminatla İlgili Hususlar 635
§ 13 İPTAL VE TAM YARGI DAVALARININ SONUÇLANMASI
I. İPTAL DAVASININ SONUÇLANMASI 637
A. İptal Davasının (Esastan) Reddi 637
1. Ret Kararının Davanın Tarafları Üzerindeki Etkisi 637
2. Ret Kararının Üçüncü Kişiler Üzerindeki Etkisi 638
3. Ret Kararının Diğer Mahkemeler Üzerindeki Etkisi 638
4. Ret Kararının Dava Konusu (Düzenleyici ve Birel) İşlem Üzerindeki Etki ve Sonuçları 638
B. İptal Davasının Kabulü / İşlemin İptali 639
1. İptal Kararının Davanın Tarafları Üzerindeki Etkisi 639
2. İptal Kararının Üçüncü Kişiler Üzerindeki Etkisi 639
3. İptal Kararının Benzer Olaylarda İdare Üzerindeki Etkisi 639
4. İptal Kararının Dava Konusu (Düzenleyici ve Birel) İşlem Üzerindeki Etki ve Sonuçları 640
a. İptal Kararının Genel Etki ve Sonuçları 640
aa. Geçmişe Yürümesi 640
bb. Dava Konusu İşlem Bakımından Hüküm İfade Etmesi 641
cc. İdari İşlem Yerine Geçememesi 641
b. İptal Kararının Özel Etki ve Sonuçları 642
aa. Düzenleyici İşlemler Bakamından 642
aaa. Düzenleyici İşlemin İptali (Varsa) Öncekine Yürürlük Kazandırır (mı?) 642
bbb. Düzenleyici İşlemin İptali Genel Etki Gösterir 642
ccc. Düzenleyici İşlemin İptali Derdest Davaları Etkiler 642
ççç. Düzenleyici İşlemin İptali İdarenin Yeni Bir İşlem Yapmasını Gerektirir (mi?) 642
ddd. Düzenleyici İşlemin İptali (Varsa) Bu İşleme Dayalı Olarak Tesis Edilen Birel İşlemlerin Geçerliliğini Etkiler (mi?) 643
bb. Birel İşlemler Bakımından 644
aaa. Birel İşlemin İptali İdarenin Yeni Bir İşlem Yapmasını Gerektirir (mi?) 644
bbb. Birel İşlemin İptali Kural Olarak Dava Açanları Etkiler 646
ccc. Birel İşlemin İptali Bu İşleme Dayalı Olarak Tesis Edilen Birel İşlemlerin Geçerliliğini Etkiler (mi?) 646
5. İptal Kararının Mali ve Diğer Haklar Üzerindeki Etkisi 647
II. TAM YARGI DAVASININ SONUÇLANMASI 648
§ 14 ÖZEL YARGILAMA USULLERİ
I. İVEDİ YARGILAMA USULÜ 651
A. Genel Olarak 651
B. İvedi Yargılama Usulüne Tabi Uyuşmazlıklar 653
1. İhaleden Yasaklama Kararları Hariç İhale İşlemleri 654
2. Acele Kamulaştırma İşlemleri 655
3. Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararları 656
4. Turizmi Teşvik Kanunu Uyarınca Yapılan Satış, Tahsis ve Kiralama İşlemleri 656
5. Çevre Kanunu Uyarınca İdari Yaptırım Kararları Hariç Çevresel Etki Değerlendirmesi Sonucu Alınan Kararlar 656
6. Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun Uyarınca Alınan Cumhurbaşkanı Kararları 657
C. İvedi Yargılama Usulünde Özel Usul Kuralları 657
1. Süreye İlişkin Özel Usul Kuralları 657
2. İdareye Başvuruya İlişkin Özel Usul Kuralı 660
3. Yürütmenin Durdurulması Taleplerine İlişkin Kararlara İtiraz Bakımından Özel Usul Kuralı 660
4. Davaların Karara Bağlanmasına İlişkin Özel Usul Kuralı 661
5. Kanun Yollarına İlişkin Özel Usul Kuralları 662
II. MERKEZÎ VE ORTAK SINAVLARA İLİŞKİN YARGILAMA USULÜ 663
A. Genel Olarak 663
B. Merkezi ve Ortak Sınavlara İlişkin Yargılama Usulüne Tabi Uyuşmazlıklar 663
C. Merkezi ve Ortak Sınavlara İlişkin Yargılama Usulünde Özel Usul Kuralları 664
1. Süreye İlişkin Özel Usul Kuralları 664
2. İdareye Başvuruya İlişkin Özel Usul Kuralı 665
3. Yürütmenin Durdurulması Taleplerine İlişkin Kararlara İtiraz Bakımından Özel Usul Kuralı 665
4. Davaların Karara Bağlanmasına İlişkin Özel Usul Kuralı 665
5. Kanun Yollarına İlişkin Özel Usul Kuralları 665
6. Mahkeme Kararının Sonuçları Bakımından Özel Usul Kuralı 666
§ 15 DAVANIN TARAFLARINDA DEĞİŞME
I. GENEL OLARAK 669
II. DAVANIN TARAFLARINDA DEĞİŞMEYE YOL AÇAN HALLER 670
A. Gerçek Kişinin Ölümü 670
1. Yalnız Öleni İlgilendiren Davalar Bakımından 670
2. Yalnız Öleni İlgilendirmeyen Davalar Bakımından 671
B. Tüzel Kişiliğin Sona Ermesi 675
1. Özel Hukuk Tüzel Kişileri Bakımından 675
2. Kamu Tüzel Kişileri Bakımından 677
C. Kanuni Temsilci Atanması 677
Ç. Dava Konusunun Devredilmesi (Müddeabihin Temliki) 678
III. DAVACI VE DAVALI SIFATININ BİRLEŞMESİ 678
IV. BİLDİRİLEN ADRESE TEBLİGAT YAPILAMAMASI 679
§ 16 İDARİ YARGILAMA USULÜNDE
HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU (HMK) İLE
VERGİ USUL KANUNU’NUN (VUK) UYGULANDIĞI HALLER
I. HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNUNA (HMK) ATIF YAPILAN USUL HÜKÜMLERİ 681
A. İYUK’ta Müstakil Madde Halinde Düzenlenmiş Olmakla Birlikte HMK’ye Atıf Yapılan Konular 683
1. Hâkimin Davaya Bakmaktan Memnuiyeti (Yasaklılığı) ve Reddi 683
a. Hâkimin Davaya Bakmaktan Memnuiyeti (Yasaklılığı) 684
b. Hâkimin Reddi 685
c. Hâkimin Çekinmesi ve Reddi Usulü 686
2. Delil Tespiti 690
a. Delil Kavramı 690
b. Delil Tespitinin Anlamı 692
c. Delil Tespit Talebinde Usul 695
B. İYUK’ta Düzenlenmeksizin HMK’ye Atıf Yapılan Konular 696
1. (Objektif) Ehliyet 696
a. Taraf Ehliyeti 696
b. Dava Ehliyeti 697
2. Üçüncü Şahısların Davaya Katılması / Müdahalesi 697
a. Asli Müdahale 698
b. Fer’i Müdahale 699
aa. Fer’i Müdahale Usulü 700
bb. Fer’i Müdahilin Yetkileri 703
3. Davanın İhbarı 705
a. Davanın İhbarının Anlam ve Önemi 705
b. Davanın İhbarı Usulü 707
4. Taraf Vekilleri 708
5. Dosyanın Taraflar ve İlgililerce İncelenmesi 710
6. Davadan Feragat 710
a. Feragat Ehliyeti 711
b. Feragat Usulü 713
c. Kısmi Feragat Olur mu? 713
ç. Şartlı Feragat Olur mu? 714
d. Feragat Ne Zamana Kadar Yapılabilir? 714
e. Feragat Kabule Bağlı mıdır? 715
aa. İptal Davalarında 717
bb. Tam Yargı Davalarında 719
f. Feragatin Sonuçları 720
g. Feragat Halinde Yargılama Giderleri 721
ğ. Diğer Hususlar 721
7. Davayı Kabul 723
8. Teminat 727
9. Mukabil (Karşı) Dava 730
10. Bilirkişi 732
11. Keşif 736
12. Yargılama Giderleri 738
a. Yargılama Giderlerinin Kapsamı 738
b. Yargılama Giderlerinden Sorumluluk 741
13. Adli Yardım 744
14. Duruşmaların Sükunu ve İnzibatı 749
15. Elektronik İşlemler 749
16. Ses ve Görüntü Nakledilmesi Yoluyla Duruşma İcrası 750
II. VERGİ USUL KANUNUNA (VUK) ATIF YAPILAN USUL HÜKÜMLERİ 750
§ 17 DOSYALARIN KARARA BAĞLANMASI
I. KARAR VERME USULÜ 753
II. KARARLARIN YAZIMI 754
III. KARARLARDA BULUNACAK HUSUSLAR 754
IV. KARARLARIN TEBLİĞİ 755
V. DOSYANIN KAYBOLMASI 755
§ 18 AÇIKLAMA VE YANLIŞLIKLARIN
DÜZELTİLMESİ
I. AÇIKLAMA 757
A. Genel Olarak 757
B. Açıklama Nedenleri 758
C. Açıklama Mercii 759
Ç. Açıklama Süresi 759
D. Açıklama Usulü 759
E. Diğer Önemli Hususlar 759
II. YANLIŞLIKLARIN DÜZELTİLMESİ 760
A. Genel Olarak 760
B. Yanlışlıkların Düzeltilmesi Nedenleri 761
C. Yanlışlıkların Düzeltilmesi Mercii 762
Ç. Yanlışlıkların Düzeltilmesi Süresi 762
D. Yanlışlıkların Düzeltilmesi Usulü 762
E. Diğer Önemli Hususlar 762
§ 19 İDARİ YARGI KARARLARININ
UYGULANMASI
I. İDARİ YARGI KARARLARININ UYGULANMASI GEREĞİ 763
II. UYGULANMASI GEREKEN İDARİ YARGI KARARLARI 764
III. İDARİ YARGI KARARLARI UYGULANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 765
IV. İDARİ YARGI KARARLARINI UYGULAMA SÜRESİ 766
V. İDARİ YARGI KARARLARININ UYGULANMIŞ SAYILMAYACAĞI HALLER 769
VI. İDARİ YARGI KARARLARINI UYGULAMAMANIN MAZUR GÖRÜLECEĞİ HALLER 770
A. Hukuki ve/veya Fiili (Maddi) İmkânsızlık 770
B. Davacının Feragat Etmesi 771
VII. İDARİ YARGI KARARLARINI UYGULAMAMANIN MAZUR GÖRÜLMEYECEĞİ HALLER 771
A. İdarenin Kanun Yollarına Başvurması 771
B. İdareye Karşı Tazminat Davası Açılması / İdarenin Tazminat Ödemesi 772
C. Kamu Görevlisinin Mahkûm Olması 772
Ç. Otuz Günlük Sürenin Dolması 772
D. İdarenin Yeniden Yapılandırılması 773
E. Kamu Düzeninin Bozulması Tehlikesi 773
F. Mahkeme Kararını Uygulamama Yönünde Prensip (İlke) Kararı Alınması 773
G. Diğer Nedenler 774
VIII. İDARİ YARGI KARARLARININ UYGULANMAMASININ SONUÇLARI 775
A. İdari Yargı Kararlarının Uygulanmaması Nedeniyle Doğan Sorumluluk 775
1. Mali Sorumluluk 775
a. Mali Sorumluluk Esasları 775
b. Açılacak Maddi ve Manevi Tazminat Davası 775
c. Kamu Görevlisine Rücu 781
2. Cezai Sorumluluk 783
3. İdari Sorumluluk 783
4. Siyasi Sorumluluk 783
B. İdari Yargı Kararlarının Uygulanmaması Konusunda Özellik Arzeden Durumlar 784
1. Salt Uygulamama Haline Karşı İptal Davası Açılması 784
2. Uygulamama Nedeniyle İdareye Yapılan Başvuru Üzerine İptal Davası Açılması 784
C. Gecikme Faizi ve Oranı 785
§ 20 KANUN YOLLARI
I. KANUN YOLU KAVRAMI 787
II. KANUN YOLU TÜRLERİ 790
A. Kesin Hüküm (Muhkem Kaziye) 791
B. Kanun Yolunun Özellikleri 795
1. Olağan Kanun Yolunun Özellikleri 795
2. Olağanüstü Kanun Yolunun Özellikleri 796
C. Olağan Kanun Yolları 796
1. İstinaf 796
a. İstinafa Tabi Mahkeme Kararları 797
b. İstinaf Usulü 799
c. İstinaf İncelemesinin Kapsamı ve Sonuçları 801
2. Temyiz 806
a. Temyize Tabi Mahkeme Kararları 806
b. Temyiz Usulü 810
c. Temyiz İncelemesinin Kapsamı ve Sonuçları 813
3. İstinaf ve Temyiz Kanun Yollarına İlişkin Değerlendirme 820
4. İstinaf ve Temyizde Yürütmenin Durdurulması 828
Ç. Olağanüstü Kanun Yolları 831
1. Yargılamanın Yenilenmesi (Muhakemenin İadesi) 832
a. Yargılamanın Yenilenmesi Sebepleri 832
b. Yargılamanın Yenilenmesi Usulü 833
2. Kanun Yararına Temyiz 836
§ 21– ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU
I. BİREYSEL BAŞVURUNUN KONUSU 840
A. İhlal Edilen Hakkın Niteliği 841
B. Denetim Dışı İşlem ve Kararlar 842
II. BİREYSEL BAŞVURUYA İLİŞKİN TEMEL ŞARTLAR 845
A. Başvuru Yollarının Tüketilmesi Şartı 845
B. Kanun Yollarında Gözetilecek Hususlardan Olmama Şartı 848
III. BİREYSEL BAŞVURU ESASLARI 849
A. Başvuru Ehliyeti 849
B. Başvuru Süresi 852
C. Başvuru Usulü 853
1. Başvuru Dilekçesi 853
2. Dilekçenin Verileceği Yerler 855
3. İdari İnceleme 855
Ç. Esas Bakımından İnceleme ve Karar 856
Kaynaklar 863 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
