İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Beşinci Baskıya Önsöz 5
Birinci Bölüm
ANA KAVRAMLAR VE
KURAMSAL ÇERÇEVE
1. YÖNETİM, KAMU YÖNETİMİ VE YERİNDEN YÖNETİM 19
1.1. Yönetim Kavramı ve Yönetimden Yönetişime Geçiş 19
1.2. Kamu Yönetimi ve Kamu Yönetiminin Anayasal İlkeleri 20
1.2.1. Türk Kamu Yönetimi ve Devlet Sisteminde Yeni Dönem: Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ve Kamu Yönetimi 22
1.2.2. Kamu Yönetiminin Anayasal ilkeleri 26
1.2.2.1. “Merkezden Yönetim” ve “Yetki Genişliği” İlkesi 26
1.2.2.2. “Yerinden Yönetim” İlkesi 28
1.2.2.3. “Kamu Tüzel Kişiliği” İlkesi 30
1.2.2.4. “İdarenin Bütünlüğü” ve “Yasallık” İlkesi 31
1.2.2.5. “Denetim” İlkesi ve “İdari Vesayet Denetimi” 32
1.2.3. Kamu Yönetiminde Öngörülen Yasal (Yeni) İlkeler 34
1.3. Kamu Yönetiminde Merkezden Yönetim ve Yerinden Yönetim Ayırımı 36
1.4. Bölge Yerel Yönetimi ve Bölgesel Kalkınma–Planlama İlişkisi 38
1.5. Yerel ve Bölgesel Kamu Hizmetleri 40
2. YERİNDEN YÖNETİMLERİN UYGULANMA BİÇİMLERİ, ÖZELLİKLERİ VE TARİHİ GELİŞİMİ 41
2.1. Yerinden Yönetimlerin Uygulanma Biçimleri (Türleri) ve Özellikleri 41
2.1.1. Yerinden Yönetimlerin Uygulanma Biçimleri 42
2.1.2. Yerinden Yönetimlerin Özellikleri 44
2.2. Yerel Yönetimlerin Tarihsel Gelişim Süreci 45
2.2.1. Kent Devletinden Ulus Devlete Yerel Yönetimler 46
2.2.2. Merkezi (Ulus) Devletler Dönemi ve Yerel Yönetimler 48
3. YERELLİK (SUBSIDIARITY), YEREL ÖZERKLİK, YEREL SİYASET VE YEREL YÖNETİM–DEMOKRASİ İLİŞKİSİ 51
3.1. Yerel Yönetim, Yerel Demokrasi ve Sivil Toplum 51
3.2. Yerelde Demokrasi ya da Demokratik Yerel Yönetim 55
3.3. Yerellik (Subsidiarity) İlkesi, Yerel Özerklik ve Yerel Yönetimler 56
3.3.1. Yerellik (Subsidiarity–Subsidiarite) İlkesi ve Ana İşlevleri 56
3.3.2. Yerel Özerklik Kavramı ve Yerel Yönetimler 58
4. AVRUPA YEREL YÖNETİMLER ÖZERLİK ŞARTI VE DİĞER ULUSLARARASI BELGELERDE YEREL YÖNETİMLER 64
4.1. Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı 64
4.2. Yerel Haklar ve Avrupa Kentsel Şartı 69
4.3. Yerel Yönetimlerle İlgili Diğer Uluslararası Belgeler 73
5. YEREL YÖNETİMLERE YÖNELİK YAKLAŞIM VE DEĞERLENDİRMELER 74
5.1. Yerel Yönetimler ve Geleneksel Yaklaşım 75
5.2. Yerel Yönetimler ve Marksist Yaklaşım 76
5.3. Yerel Yönetimler ve Liberal–Neoliberal Yaklaşım 78
5.4. Yerel Yönetimlerin Farklı Açılardan Değerlendirilmesi 82
6. YEREL YÖNETİM UYGULAMALARI VE BAZI ÜLKE ÖRNEKLERİ 87
6.1. Uygulanan Başlıca Yerel Yönetim Sistemleri 87
6.2. Seçilmiş Ülke Örneklerinde Yerel Yönetimler 90
6.2.1. Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD’de) Yerel Yönetimler 90
6.2.1.1. ABD Yerel Yönetimlerinin Hukuksal Altyapısı ve Gelişimi 90
6.2.1.2. ABD Yerel Yönetimlerinin Örgütsel Yapısı ve İşlevleri 91
6.2.1.3. ABD Yerel Yönetimlerinin Mali Yapısı ve Görev Alanları 98
6.2.2. İngiltere’de Yerel Yönetimler 100
6.2.2.1. İngiltere’de Yerel Yönetimlerin Hukuksal Altyapısı ve Gelişimi 100
6.2.2.2. İngiltere Yerel Yönetimlerinin Örgütsel Yapısı ve İşlevleri 101
6.2.2.3. İngiltere’de Yerel Yönetimlerin Mali Yapısı ve Gelirleri 104
6.2.3. Fransa’da Yerel Yönetimler 105
6.2.3.1. Fransa’da Yerel Yönetimlerin Hukuksal Altyapısı ve Gelişimi 105
6.2.3.2. Fransa’da Yerel Yönetimlerin Örgütsel Yapısı ve İşlevleri 106
6.2.3.3. Fransa’da Yerel Yönetimlerin Mali Yapısı ve Gelirleri 108
6.2.4. Almanya’da Yerel Yönetimler 109
6.2.4.1. Almanya’da Yerel Yönetimlerin Hukuksal Yapısı ve Gelişimi 109
6.2.4.2. Almanya’da Yerel Yönetimlerin Örgütsel Yapısı ve İşlevleri 110
6.2.4.3. Almanya’da Yerel Yönetimlerin Mali Yapısı ve Denetimi 115
6.2.5. Finlandiya’da Yerel Yönetimler 116
6.2.5.1. Finlandiya Yerel Yönetimlerinin Hukuksal Yapısı ve Gelişimi 116
6.2.5.2. Finlandiya’da Yerel Yönetimlerin Örgütsel Yapısı ve İşlevleri 116
6.2.5.3. Finlandiya’da Yerel Yönetimlerin Görev ve Yetkileri 119
6.2.5.4. Finlandiya’da Yerel Yönetimlerin Mali Yapısı ve Gelirleri 120
6.2.5.5. Finlandiya’da Yerel Yönetimlerin Personel Yapısı ve Denetimi 121
6.2.6. Brezilya’da Yerel Yönetimler 121
6.2.6.1. Brezilya Yerel Yönetimlerinin Örgütsel Yapısı ve İşlevleri 122
6.2.6.2. Brezilya Yerel Yönetimlerinin Mali Yapısı ve Denetimi 123
6.2.7. Bulgaristan’da Yerel Yönetimler 124
6.2.7.1. Bulgaristan Yerel Yönetimlerinin Hukuksal Altyapısı ve Gelişimi 124
6.2.7.2. Bulgaristan Yerel Yönetimlerinin Örgütsel Yapısı ve İşlevleri 125
6.2.7.3. Bulgaristan Yerel Yönetimlerinin Mali Kaynakları ve Denetimi 128
6.2.8. Japonya’da Yerel Yönetimler 129
6.2.8.1. Japonya Yerel Yönetimlerinin Hukuksal Altyapısı ve Gelişimi 130
6.2.8.2. Japonya Yerel Yönetimlerinin Türleri, Örgütsel Yapısı ve İşlevleri 130
6.2.8.3. Japonya Yerel Yönetimlerinin Mali Kaynakları ve Denetimi 134
İkinci Bölüm
TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİMLER
TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİMLER 139
7. CUMHURİYET ÖNCESİ DÖNEMDE YEREL YÖNETİMLER 139
7.1. Tanzimat Öncesi Dönemde Kentsel –Yerel Hizmetlerin Durumu 139
7.2. Tanzimat Sonrası Dönem ve Yönetimde İlk Modernleşme Girişimleri 144
7.3. Tanzimatla Başlatılan Yönetimde Reform Süreci ve Âdemimerkeziyet Tartışmaları 146
7.3.1. Âdemi Merkezci (Yerelci) Anlayış ve Önerileri 147
7.3.2. Merkezi Devletçi–Seçkinci Anlayış ve Önerileri 148
7.3.3. Yerel Yönetimlerde Tanzimat’la Başlayan Yasal–Kurumsal Yapılar ve Cumhuriyet Dönemine Yansıyanlar 149
8. CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİMLERİN GENEL GÖRÜNÜMÜ, GELİŞİMİ VE MEVZUAT ALTYAPISI 152
8.1. Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Yerel Yönetimlerin Genel Görünümü, Gelişimi ve Temel Özellikleri 152
8.2. Türk Yerel Yönetimlerinin Mevzuat Alt Yapısı 155
8.2.1. Anayasalarımızda Yerel Yönetimler 156
8.2.1.1. 1876 Anayasası (Kanun–i Esasi) ve Yerel Yönetimler 156
8.2.1.2. 1921 Anayasası’nda Yerel Yönetimler 157
8.2.1.3. 1924 Anayasası ve Yerel Yönetimler 157
8.2.1.4. 1961 Anayasası ve Yerel Yönetimler 158
8.2.1.5. 1982 Anayasası ve Yerel Yönetimler 158
8.2.2. Yerel Yönetimlerle İlgili Yasalar 160
8.2.3. Yerel Yönetim Mevzuatının Diğer Kaynakları 161
9. TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM UYGULAMASI–I: İL ÖZEL İDARELERİ 162
9.1. İl Özel İdarelerinin Kuruluşu, Gelişimi ve Kurumsal Yapısı 162
9.1.1. İl Özel İdarelerinin Kuruluşu ve Hukuksal Çerçevesi 162
9.1.2. İl Özel İdarelerinin Tarihsel Gelişimi 163
9.2. Son Düzenleme (5302) Öncesi İl Özel İdarelerinin Durumu 166
9.3. Yeni Yasaya (5302) Göre İl Özel İdareleri 167
9.3.1. 5302’ye Göre İl Özel İdaresinin Görev ve Sorumlulukları 168
9.3.2. İl Özel İdaresinin Yetki, İmtiyaz ve Muafiyetleri 168
9.3.3. İl Özel İdaresinin Organları 169
9.3.4. İl Özel İdaresinin Personeli ve Yönetim Örgütü 173
9.3.5. İl Özel İdaresinin Denetimi ve Özerkliği 174
9.3.6. İl Özel İdaresinin Mali Kaynakları ve Bütçesi 176
10. TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM UYGULAMASI–II: BELEDİYELER 177
10.1. Belediyelerin Kuruluşu, Gelişimi ve Kurumsal Yapısı 177
10.1.1. Belediye Yönetiminin Kuruluşu ve Hukuksal Çerçevesi 178
10.1.2. Türkiye’de Belediyelerin Tarihsel Gelişimi 179
10.1.3. 1580 Sayılı Yasa Dönemi Belediyeciliği 181
10.1.4. Belediye Yönetimlerinin Genel Değerlendirmesi 184
10.2. Yeni Yasaya (5393’e) Göre Türkiye’de Belediyeler 185
10.2.1. 5393’e Göre Belediyelerin Kuruluşu ve Sınırları 185
10.2.2. 5393’e Göre Belediyelerin Görev ve Yükümlülükleri 186
10.2.3. 5393’e Göre Belediyelerin Yetki–İmtiyaz ve Muafiyetleri 187
10.3. 5393’e Göre Belediyelerin Organları ve Oluşumları 188
10.3.1. Belediye Meclisi 188
10.3.2. Belediye Encümeni, Oluşumu ve Görevleri 194
10.3.3. Belediye Başkanı ve Görevleri 195
10.3.4. Belediye Teşkilatı ve Personeli 200
10.4. Belediyelerin Denetimi ve İdari Vesayet 202
10.5. 5393’e Göre Belediyelerin Mali Yapısı ve Bütçesi 203
10.5.1. Belediyenin Gelirleri 203
10.5.2. Belediyenin Giderleri 204
10.5.3. Belediyenin Bütçesi 205
10.5.4. Belediyelerin Borçlanmaları ve İktisadi Girişimleri 205
11. TÜRKİYE’DE ANAKENTLEŞME SÜRECİ VE BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ UYGULAMASI 206
11.1. Türkiye’de Kentleşme Süreci ve Kentsel Sorunlar 206
11.2. Anakentleşme Olgusu ve Türkiye’de Anakent Sorunları 210
11.3. Büyükşehir Yönetim Modelleri, Büyükşehir Uygulaması ve Türkiye’deki Gelişimi 213
11.3.1. Büyükşehir Yönetim Modelleri 213
11.3.2. Türkiye’de Büyükşehir Uygulamasına Geçiş Süreci 214
11.4. Türkiye’de İlk Büyükşehir Yasası (3030) ve Genel Özellikleri 215
11.5. Türkiye’de Yeni Büyükşehir (Bütünşehir) Belediyesi (5216 Sayılı Yasa ve 6360 Sayılı Yasanın Getirdiği Değişiklikler Kapsamında) 216
11.5.1. Büyükşehir Belediyesinin Kuruluşu ve Sınırları 217
11.5.2. Büyükşehir Belediyesi’nin Görev ve Yetkileri 218
11.5.3. Büyükşehir Belediyesinin Organları 223
11.5.3.1. Büyükşehir Belediye Meclisi 223
11.5.3.2. Büyükşehir Belediye Encümeni 225
11.5.3.3. Büyükşehir Belediye Başkanı 226
11.5.3.4. Büyükşehir Belediyesi Teşkilatı ve Personeli 227
11.6. Büyükşehir Belediyesinin Mali Yapısı ve Bütçesi 228
11.6.1. Büyükşehir Belediyesinin Gelirleri 228
11.6.2. Büyükşehir Belediyesinin Giderleri 230
11.6.3. Büyükşehir Belediyesinin Bütçesi 231
11.7. Büyükşehirlerde Belediyelerarası Hizmet İlişkileri ve Koordinasyon 232
12. “İL ÖLÇEKLİ” YENİ BÜYÜKŞEHİR (BÜTÜNŞEHİR) YÖNETİMİ UYGULAMASI VE YENİ YERELCİLİK ANLAYIŞI 233
12.1. Yeni Büyükşehir (Bütünşehir) Belediyesi Modelinin Genel Özellikleri 234
12.2. Yeni (6360) Büyükşehir (Bütünşehir) Belediyesinin Kuruluşu ve Sınırları 236
12.3. Yeni Büyükşehir (Bütünşehir) Belediyesinin Görev, Yetki ve İmtiyazları 238
12.4. Yeni Büyükşehirlerde (Bütünşehirlerde) Kurulması Öngörülen Yeni Hizmet Birimleri ve Görevleri 241
12.5. Yeni Büyükşehir (Bütünşehir) Belediyesinin Organları 244
12.6. Yeni Büyükşehir (Bütünşehir) Belediyesinin Mali Yapısı ve Personeli 244
12.7. Yeni Büyükşehir (Bütünşehir) Uygulamasına Yöneltilen Eleştiriler 249
13. BİR YEREL YÖNETİM BİRİMİ OLARAK KÖY TÜZEL KİŞİLİĞİ VE MAHALLE YÖNETİMİ 252
13.1. Köy Kavramı ve Köylere İlişkin Hukuki Çerçeve 252
13.2. Köy Yönetimlerinin Kuruluş ve Gelişim Süreci 254
13.3. Köy Tüzel Kişiliğinin Kuruluş, Organları ve İşlevleri 256
13.3.1. Köyün Kurulması, Sınırlarının Belirlenmesi ve Tüzel Kişiliğinin Sona Ermesi 256
13.3.2. Köyün Görev ve Yetkileri 257
13.4. Köyün Organları ve Personeli 258
13.4.1. Köy Derneği 258
13.4.2. Köy İhtiyar Meclisi 258
13.4.3. Köy Muhtarı 259
13.5. Köy Yönetiminin Mali Yapısı, Gelirleri ve Bütçesi 260
13.6. Köy Yönetimiyle İlgili Genel Değerlendirme 260
13.7. Mahalle Yönetimi ve İşlevleri 261
13.7.1. Mahalle Kavramı, Özellikleri ve Gelişimi 261
13.7.2. Mahallenin Kuruluşu ve Mahalle Yönetiminin Organları 263
13.7.3. Mahalle Yönetiminin Görevleri ve Mali Durumu 264
14. YEREL YÖNETİM BİRLİKLERİ VE İLLER BANKASI 266
14.1. Yerel Yönetim Birlikleri ve İşlevleri 266
14.1.1. Yerel Yönetim Birliği Kavramının Tanımı 266
14.1.2. Yerel Yönetim Birliklerinin Hukuksal Çerçevesi ve Kapsamı 267
14.1.3. Yerel Yönetim Birliklerinin Kuruluşu ve Organları 268
14.1.4. Yerel Yönetim Birliklerinin Gelirleri ve Giderleri 270
14.1.5. Yerel Yönetim Birliklerinin Teşkilatı Yapısı ve Personeli 271
14.2. İller Bankası ve Yerel Yönetimlerle İlişkileri 271
14.2.1. İller Bankasının Amacı, Görevleri ve Faaliyet Konuları 272
14.2.2. İller Bankası’nın Organları 273
14.2.3. İller Bankası’nın Yerel Yönetimlerle İlişkisi 274
14.2.4. İller Bankası ile İlgili Genel Değerlendirme 275
14.3. Türk Yerel Yönetimlerinin Hizmet Sunma Yöntemleri ve Ekonomik Girişimleri 276
14.3.1. Yerel Yönetimler ve Hizmet Sunum Modelleri 276
14.3.2. Yerel Yönetimlerde Özelleştirme Çabaları ve Belediye İktisadi Teşebbüsleri (BİT’ler) 279
Üçüncü Bölüm
ÇAĞDAŞ YEREL YÖNETİM
YEREL YÖNETİŞİM KAVRAMI VE
YEREL YÖNETİMLERDE YENİ ARAYIŞLAR
ÇAĞDAŞ YEREL YÖNETİM–YEREL YÖNETİŞİM KAVRAMI VE YEREL YÖNETİMLERDE YENİ ARAYIŞLAR 285
15. YÖNETİM ANLAYIŞINDA DEĞİŞİM VE KAMU YÖNETİMİ 285
15.1. Küreselleşmenin Etkileri ve Yönetimde Değişim Tartışmaları 285
15.1.1. Küreselleşme Süreci ve Ulus Devlette Değişim 286
15.1.2. Çoğulcu ve Yerelleşmeci Bir Demokrasiye Doğru 288
15.2. Küreselleşme–Yerelleşme Etkileşimi ve Kamu Yönetimi 290
15.3. Yeni Kamu Yönetimi ve Kamuda İşletmecilik Uygulamaları 293
15.4. Yönetişim Kavramı, Önerileri ve Özellikleri 295
15.5. Yönetişim Uygulamasının Farklı Düzeyleri 297
15.6. Yönetişim Uygulamaları ve Türkiye 298
15.7. Yerel Yönetişim Kavramı ve Özellikleri 301
16. TÜRK YEREL YÖNETİM SİSTEMİNDE YAŞANAN SORUNLAR VE ÇÖZÜME YÖNELİK TARTIŞMALAR 302
16.1. Türk Yönetim Sisteminin Sorunları ve Çözüm Arayışları 302
16.1.1. Türk Kamu Yönetiminin Temel Sorunları ve Yeniden Yapılanmayı Zorunlu Kılan Nedenler 303
16.1.2. Türk Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma Girişimleri ve Yeni Arayışlar 306
16.2. Kamu Yönetimi–Yerel Yönetim İlişkilerinin Yeniden Kurgulanmasına Yönelik Adımlar 307
16.2.1. Türk Kamu Yönetimi Sisteminde Merkez–Yerel İlişkilerini Yeniden Düzenleme Çalışmaları 308
16.2.2. Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı ve Son Düzenlemelerin Yerele Etkileri 309
16.3. Türk Yönetim Sistemiyle İlgili Değerlendirmeler 312
17. YEREL YÖNETİMLERDE MODERN YÖNETİM UYGULAMALARI 314
17.1. Toplam Kalite Yönetimi (TKY) ve Yerel Yönetimler 314
17.1.1. TKY Kavramı ve Ana Özellikleri 314
17.1.2. Kamu Yönetimi Alanlarında TKY Uygulaması 316
17.1.3. Yerel Yönetimlerde TKY Uygulaması 318
17.2. Stratejik Yönetim ve Yerel Yönetimler 319
17.2.1. Strateji Kavramı ve Nitelikleri 319
17.2.2. Stratejik Yönetim Süreci ve Stratejik Planlama 321
17.2.3. Stratejik Yönetimin Türk Kamu Yönetiminde Uygulanabilirliği 322
17.2.4. Yerel Yönetimlerde Stratejik Yönetim Uygulaması ve Türkiye 323
17.3. Performans Yönetimi ve Yerel Yönetimler 325
17.3.1. Performans Kavramı ve Gelişimi 326
17.3.2. Performans Yönetimi ve Kamuda Performans Ölçümü 328
17.3.3. Kamuda Performans Yönetimi Uygulamaları ve Yararları 329
17.3.4. Yerel Yönetimlerde Performans Uygulaması ve Türkiye 332
17.4. Kriz Yönetimi ve Yerel Yönetimler 334
17.5. Diğer Yeni Yönetim Teknikleri ve Yerel Yönetimler 336
17.5.1. Proje Yönetimi ve Yerel Yönetimler 336
17.5.2. İnsan Kaynakları Yönetimi ve Yerel Yönetimler 338
Dördüncü Bölüm
BÖLGE YEREL YÖNETİMLERİ
BÖLGESEL YÖNETİŞİM UYGULAMALARI VE TÜRKİYE
BÖLGE YEREL YÖNETİMLERİ, BÖLGESEL YÖNETİŞİM UYGULAMALARI VE TÜRKİYE 343
18. YÖNETİŞİM TEMELLİ YENİ BÖLGE YEREL YÖNETİMİ UYGULAMALARI VE TÜRKİYE 343
18.1. Bölge Kavramı ve Gelişimi 344
18.2. Bölge Türleri ve Bölgelerin Belirgin Özellikleri 346
18.3. Bölgesel Kalkınma Kavramı ve Gelişimi 348
18.4. Bölgesel Planlama ve Gelişimi 350
18.5. Bölgeselleşme Kavramı ve Yeni Bölgecilik Anlayışı 352
18.6. AB’nin Yeni Yerelleşme–Bölgeselleşme Politikası 354
18.7. AB Bölgeselleşme Politikasının Türkiye’ye Yansıması 357
18.8. Türkiye’de Bölge Kavramı ve Bölge Yerel Yönetimi 361
18.8.1. Türkiye’nin Bölge Kavramına Bakışı ve Bölge Yerel Yönetimi Uygulamaları 361
18.8.2. Türkiye’de Bölge Yönetişimine Geçiş Sürecinde Yaşananlar 365
19. BÖLGESEL YÖNETİŞİM MODELİ OLARAK BÖLGE KALKINMA AJANSLARI (BKA) UYGULAMASI VE TÜRKİYE 367
19.1. BKA’ların Ortaya Çıkışı ve Gelişimi 368
19.2. Genel Olarak BKA’ların Amacı, Yapısı ve İşlevleri 371
19.3. Genel Olarak BKA’ların Mali Olanakları ve Denetimi 373
19.4. Türkiye’de Yönetişim Uygulamaları ve BKA’ların Kuruluşu 373
19.4.1. Türkiye’de Kurulan BKA’ların Amacı, Yapısı ve İşlevleri 375
19.4.2. Türkiye’de Kurulan Bölgesel Kalkınma Ajansları 376
19.4.3. Türkiye’de BKA’ların Mali Yapısı ve Denetimi 378
Sonsöz 381
Kaynakça 383 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
