İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Altıncı Baskıya Önsöz 7
Birinci Bölüm
KAMU MALİYESİNE GİRİŞ: TEMEL KAVRAM VE ESASLAR
1.1. KAMU MALİYESİNİN TANIMI 19
1.2. KAMU MALİYESİNİN KONUSU 19
1.3. KAMU MALİYESİNİN KAPSAMI 21
1.4. KAMU KESİMİ VE ÖZEL KESİM 24
1.5. KAMU MALİYESİ VE EKONOMİK SİSTEMLER 27
1.5.1. Kapitalist Ekonomik Düzen 28
1.5.2. Sosyalist Ekonomik Düzen 28
1.5.3. Karma Ekonomik Düzen 29
1.6. KAMU MALİYESİNİN DİĞER DİSİPLİNLERLE İLİŞKİSİ 29
1.6.1. Kamu Maliyesi – Hukuk 30
1.6.2. Kamu Maliyesi – İktisat 30
1.6.3. Kamu Maliyesi – Siyaset 31
1.6.4. Kamu Maliyesi – Sosyoloji 32
1.7. KAMU MALİYESİ İLE İLGİLİ YAKLAŞIMLAR 32
1.7.1. Geleneksel Mali Yaklaşımlar 33
1.7.2. Modern Mali Yaklaşımlar 33
İkinci Bölüm
DEVLET KAVRAMI VE DEVLET FAALİYETLERİNİ AÇIKLAYAN YAKLAŞIMLAR
2.1. SOSYAL SÖZLEŞMECİ DEVLET ANLAYIŞI 37
2.2. İKTİSADİ AÇIDAN DEVLET KAVRAMI 40
2.3. DEVLETİN EKONOMİYE MÜDAHALESİNİ AÇIKLAYAN İKTİSADİ DÜŞÜNCE AKIMLARI 41
2.3.1. Merkantilistler 41
2.3.2. Fizyokratlar 43
2.3.3. Klasik Okul 45
2.3.4. Neoklasik İktisat 48
2.3.5. Keynesyen İktisat 52
2.3.6. Stagflasyon Krizi ve Yeni Makro Modeller 55
2.3.6.1. Monetarist Yaklaşım 55
2.3.6.2. Arz Yönlü İktisatçılar 57
2.3.6.3. Rasyonel Beklentiler Teorisi ve Yeni Klasik İktisat 59
2.3.6.4. Yeni Keynesyenler 60
2.3.6.5. Post Keynesyenler 61
2.3.6.6. Kamusal Seçiş Teorisi ve Anayasal İktisat 64
2.3.6.7. Yapısalcı Yaklaşım 66
2.3.7. Marksist Yaklaşım 67
2.4. FARKLI DEVLET ANLAYIŞLARI 68
2.4.1. Bireyci–Liberal Kapitalist Devlet Anlayışı 69
2.4.2. Müdahaleci – Organik Kapitalist Devlet Anlayışı 69
2.4.3. Marksist – Sosyalist Devlet Anlayışı 70
2.5. DEVLET TÜRLERİ 70
Üçüncü Bölüm
DEVLETİN EKONOMİYE MÜDAHALESİ VE
EKONOMİDEKİ FONKSİYONLARI
3.1. DEVLETİN KAYNAK TAHSİSİNİ DÜZENLEME FONKSİYONU 78
3.1.1. Piyasa Mekanizmasının Etkinliği 79
3.1.1.1. Refah Ekonomisinin Birinci Temel Teoremi 80
3.1.1.2. Refah Ekonomisinin İkinci Temel Teoremi 89
3.1.2. Piyasa Başarısızlıkları 93
3.1.2.1. Kamusal Mallar (Public Goods) 93
3.1.2.1.1. Farklı Mal Türleri ve Devlet Sunumu 95
A. Özel Mallar (Private Goods) 95
B. Ortak Mallar (Common Pool Goods) 98
C. Dışsallığı Olan Özel Mallar (Artificially Scarce Goods) 99
D. Tam Kamusal Mallar (Pure Public Goods) 100
E. Kulüp Malları (Club Goods) 103
3.1.2.1.2. Faydanın Yayılma Alanına Göre Kamusal Mallar 105
A. Yerel Kamusal Mallar (Local Public Goods) 105
B. Ulusal Kamusal Mallar (National Public Goods) 106
C. Küresel Kamusal Mallar (Global Public Goods) 106
D. Dijital Kamusal Mallar (Digital Public Goods) 107
3.1.2.1.3. Kamusal Malların Optimal Üretim Seviyesi 109
3.1.2.2. Dışsallıklar (Externalities) 120
3.1.2.2.1. Pozitif Dışsallıklar (Positive Externalities) 120
3.1.2.2.2. Negatif Dışsallıklar (Negative Externalities) 122
3.1.2.2.3. Dışsallıklar ve Kamusal Çözümler 123
3.1.2.2.4. Dışsallıklar ve Piyasa Çözümü 129
3.1.2.2.5. Devlet Müdahalesini Gerektirmeyen Diğer Dışsallık Kavramları 130
3.1.2.3. Doğal Tekeller (Natural Monopoly) 133
3.1.2.3.1. Doğal Tekellerde Etkin Üretim Düzeyi 134
3.1.2.4. Eksik Piyasalar (Missing Markets) 137
3.1.2.5. Asimetrik (Eksik) Bilgi (Asymmetric Information) 137
3.2. DEVLETİN GELİR DAĞILIMINI DÜZENLEME FONKSİYONU 139
3.2.1. Gelir Dağılımı Tanımları 141
3.2.2. Gelir Dağılımını Düzenlemede Devletin Rolü 143
3.3. DEVLETİN EKONOMİK İSTİKRARI SAĞLAMA FONKSİYONU 145
3.4. DEVLETİN EKONOMİK BÜYÜME VE KALKINMAYI SAĞLAMA FONKSİYONU 149
Dördüncü Bölüm
KAMUSAL KARAR ALMA MEKANİZMASI
4.1. BİREYSEL TERCİHLERİN SOSYAL KARARLARA DÖNÜŞÜMÜ 151
4.1.1. Oylama Kuralları 152
4.1.1.1. Oybirliği Kuralı 153
4.1.1.2. Oy Çoğunluğu Kuralı 154
4.1.1.3. Çoğunluk Kuralının İşlediği ve İşlemediği Durumlar 155
4.1.1.4. Ortanca (Medyan) Seçmen 158
4.1.1.5. Oy Çokluğuna Alternatif Kurallar 159
4.1.2. Oylama Kuralları İçin Geliştirilmiş Olan Teori ve Modeller 161
4.1.2.1. Black Teoremi 161
4.1.2.2. Arrow’un İmkânsızlık Teoremi 162
4.1.2.3. Downs’un Politik Rekabet Teorisi 163
4.1.2.4. Coleman Yaklaşımı 164
4.1.2.5. Azınlık Hükümeti Modeli 165
4.1.2.6. Taraf Tutma Modeli 165
4.2. SİYASAL KARAR ALMADA ETKİNLİĞİ AZALTICI FAKTÖRLER 165
Beşinci Bölüm
KAMU KESİMİNİN İDARİ YAPISI
5.1. KAMU KESİMİNİN İDARİ YAPISI 169
5.2. TÜRKİYE’DE KAMU KESİMİNİN İDARİ YAPISI 170
5.3. KAMU HUKUKU TÜZEL KİŞİLİĞİ: MERKEZDEN YÖNETİM VE YERİNDEN YÖNETİM BİRİMLERİ 172
5.4. 5018 SAYILI KANUNA GÖRE TÜRKİYE’DEKİ KAMU İDARELERİ 174
5.4.1. Genel Yönetim 175
5.4.1.1. Merkezi Yönetim 175
5.4.1.2. Mahalli İdareler (Yerel Yönetimler) 178
5.4.1.3. Sosyal Güvenlik Kurumları 180
5.4.1.4. Döner Sermayeli işletmeler 182
5.4.1.5. Fonlar 183
5.4.2. Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) 185
Altıncı Bölüm
KAMU BÜTÇESİ VE KAMU KESİMİNİN BÜYÜKLÜĞÜ
6.1. KAMU BÜTÇESİ 189
6.2. BÜTÇE İLKELERİ 192
6.3. BÜTÇE SİSTEMLERİ 194
6.4. TÜRKİYE’DE KAMU BÜTÇESİ VE TARİHSEL SÜREÇ 196
6.5. TÜRKİYE'DE BÜTÇELEME SÜRECİ 201
6.5.1. Merkezî Yönetim Bütçesinin Hazırlanma Süreci 201
6.5.2. Merkezî Yönetim Bütçe Kanun Teklifinin Onaylanması 202
6.5.3. Bütçenin Uygulanması 204
6.5.3.1. Harcamaların Yapılması (Ödenekler) 204
6.5.3.2. Gelirlerin Toplanması 208
6.5.4. Bütçenin Denetimi 209
6.6. BÜTÇE AÇIKLARI VE TEMEL KAVRAMLAR 212
6.7. KAMU KESİMİ BÜYÜKLÜĞÜ 215
Yedinci Bölüm
KAMU HARCAMALARI
7.1. KAMU HARCAMALARI KAVRAMI 217
7.2. DAR VE GENİŞ ANLAMDA KAMU HARCAMALARI 218
7.3. KAMU HARCAMALARININ ARTIŞI 219
7.4. KAMU HARCAMALARININ ARTIŞ NEDENLERİ 224
7.4.1. Kamu Harcamalarının Görünüşteki Artış Nedenleri 224
7.4.2. Kamu Harcamalarının Gerçek Artış Nedenleri 225
7.4.3. Kamu Harcamalarının Sınırı 227
7.5. KAMU HARCAMALARININ SINIFLANDIRILMASI 228
7.5.1. Kurumsal (İdari – Organik) Sınıflandırma 228
7.5.2. Fonksiyonel (İşlevsel) Sınıflandırma 229
7.5.3. Ekonomik Sınıflandırma 229
7.5.3.1. Reel (Gerçek) Harcamalar 230
7.5.3.2. Transfer Harcamaları 232
7.6. SAĞLADIĞI FAYDAYA GÖRE KAMU HARCAMALARI 233
7.7. VERİMLİ VE VERİMSİZ KAMU HARCAMALARI 234
7.8. OLAĞAN (ADİ) VE OLAĞANÜSTÜ KAMU HARCAMALARI 235
7.9. KAMU HARCAMALARININ EKONOMİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ 235
7.10. KAMU HARCAMALARININ DİĞER MAKROEKONOMİK ETKİLERİ 236
Sekizinci Bölüm
KAMU GELİRLERİ
8.1. GENİŞ VE DAR ANLAMDA KAMU GELİRLERİ 245
8.2. KAMU GELİRLERİNİN ÇEŞİTLERİ 245
8.2.1. Devletin Egemenlik Gücüne Dayanarak (Cebri) Elde Ettiği Gelirler 246
8.2.2. Devletin Egemenlik Gücüne Dayanmaksızın (Cebri Olmayan) Elde Ettiği Gelirler 254
Dokuzuncu Bölüm
VERGİNİN TANIMI VE VERGİNİN TEORİK TEMELLERİ
9.1. VERGİNİN TANIMI 259
9.2. VERGİNİN TANIMINDAN ORTAYA ÇIKAN ÖZELLİKLERİ 261
9.3. VERGİNİN TEORİK GELİŞİMİ: VERGİNİN MAHİYETİNİ VE ESASINI AÇIKLAYAN TEORİLER 262
9.3.1. Faydalanma (İstifade) Teorisi 262
9.3.2. Ödeme Gücü (İktidar) Teorisi 264
9.4. VERGİNİN SINIFLANDIRILMASI 265
9.4.1. Konularına Göre Vergilerin Sınıflandırılması 265
9.4.2. Dolaylı ve Dolaysız Vergilerin Sınıflandırılması 266
9.4.3. Etkilerine Göre Vergilerin Sınıflandırılması 267
9.4.4. Diğer Vergi Sınıflandırmaları 268
9.5. VERGİ SİSTEMLERİ 269
Onuncu Bölüm
VERGİNİN MALİ VE MALİ OLMAYAN AMAÇLARI
10.1. VERGİNİN MALİ AMACI 271
10.2. VERGİNİN MALİ OLMAYAN AMAÇLARI 271
10.2.1. Vergilerin Adil Gelir Dağılımını Sağlama Amacı 272
10.2.2. Vergilerin Ekonomik İstikrarı Sağlama Amacı 273
10.2.3. Vergilerin Ekonomik Büyüme ve Gelişmeyi Sağlama Amacı 273
10.3. DİĞER VERGİSEL AMAÇLAR 274
On Birinci Bölüm
VERGİLEME İLKELERİ
11.1. ADAM SMİTH’İN KLASİK VERGİLEME İLKELERİ 275
11.2. ADOLPH WAGNER’İN VERGİLEME İLKELERİ 276
11.3. GÜNÜMÜZDE GEÇERLİ VERGİLEME İLKELERİ 277
11.3.1. Vergilemede Adalet İlkesi 278
11.3.1.1. Faydalanma (Yararlanma) İlkesi 278
11.3.1.2. Ödeme Gücü İlkesi 279
11.3.1.2.1. Ödeme Gücünün Göstergeleri 279
11.3.1.2.2. Ödeme Gücüne Yaklaşmada Kullanılan Araçlar (Teknikler) 280
11.3.1.2.3. Ödeme Gücü ile Geliştirilen Fedakârlık Yaklaşımı 282
11.3.2. Vergilemede Etkinlik İlkesi 283
11.4. TÜRK VERGİ SİSTEMİNDE VERGİLENDİRMENİN ANAYASAL İLKELERİ 285
On İkinci Bölüm
VERGİNİN UNSURLARI VE VERGİLEME SÜRECİ
12.1. VERGİNİN UNSURLARI 287
12.1.1. Verginin Kaynağı 287
12.1.2. Verginin Konusu 287
12.1.3. Verginin Matrahı 288
12.1.4. Vergi Mükellefi (Yükümlüsü) 289
12.1.5. Vergiyi Doğuran Olay 291
12.1.6. Vergi İstisnası ve Vergi Muafiyeti 291
12.1.7. Vergi Tarifesi ve Vergi Oranı 292
12.1.7.1. Ortalama Vergi Oranı ve Marjinal Vergi Oranı 292
12.1.7.2. Tarife Tipleri 293
12.1.7.2.1. Düz (Tek, Sabit, Eşit) Oranlı Vergi Tarifesi 294
12.1.7.2.2. Artan Oranlı Vergi Tarifesi (Müterakki Tarife) 294
12.1.7.2.3. Tersine Artan Oranlı Vergi Tarifesi (Ric’i) 296
12.1.7.2.4. Azalan Oranlı Vergi Tarifesi 296
12.1.7.3. Tarifelerde Kullanılan Yükseklik ve Uzunluk Farkı Kavramları 297
12.2. VERGİLEME SÜRECİ 297
12.2.1. Verginin Tarhı 297
12.2.2. Verginin Tebliği 299
12.2.3. Verginin Tahakkuku 300
12.2.4. Verginin Tahsili 301
On Üçüncü Bölüm
VERGİLERİN YÜKÜMLÜLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
13.1. VERGİDEN KAÇINMA 303
13.2. VERGİLERİ YANSITMA 305
13.2.1. Vergi Yansımasının Türleri 305
13.2.2. Vergi Yansımasını Etkileyen Mikro Ekonomik Faktörler 307
13.2.3. Vergi Yansımasını Etkileyen Makro Ekonomik Faktörler 308
13.2.4. Yansımayı Belirleyen Koşullar 308
13.2.4.1. Tam Rekabet Koşullarında Mallar Üzerinde Konulan Vergilerin Yansıması 308
13.2.4.2. Tekelci Piyasalarda Yansıma 312
13.2.5. Yansımanın İstisnaları 313
13.3. VERGİ KAÇAKÇILIĞI 313
On Dördüncü Bölüm
VERGİ YÜKÜ, VERGİ KAPASİTESİ, VERGİ GAYRETİ,
VERGİ ESNEKLİĞİ
14.1. VERGİ YÜKÜ KAVRAMI 317
14.1.1. Alternatif Vergi Yükü Hesaplamaları 319
14.2. VERGİ KAPASİTESİ 321
14.2.1. Vergilendirilebilir Kapasitenin Sınırları 322
14.3. VERGİ GAYRETİ 325
14.4. VERGİNİN KONJONKTÜREL ESNEKLİĞİ (ELASTİKİYETİ) 325
On Beşinci Bölüm
VERGİ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
15.1. VERGİ HARCAMASI 327
15.2. VERGİ EROZYONU 327
15.3. VERGİ MALİYETİ 328
15.4. MALİ ANESTEZİ 328
15.5. VERGİ GREVİ (REDDİ) 328
15.6. NEGATİF VERGİ 329
15.7. VERGİ BİLİNCİ 330
15.8. VERGİ AHLAKI 330
15.9. VERGİDEN KAÇINMA 330
15.10. VERGİ REKABETİ 331
15.11. VERGİ CENNETLERİ 332
15.12. VERGİ DAMPİNGİ 333
15.13. VERGİ TATİLİ 333
15.14. VERGİ ARBİTRAJI 333
15.15. ÇİFTE VERGİLENDİRME 333
15.16. VERGİNİN AMORTİSMANI VE VERGİNİN KAPİTALİZASYONU 334
15.17. VERGİ UYUMLAŞTIRMASI 334
15.18. PEÇELEME 334
15.19. VERGİNİN GELİR VE İKAME ETKİSİ 335
15.20. MALİ RANT VE MALİ SÖMÜRÜ 335
15.21. VERGİ FİYATI 335
15.22. VERGİ PLANLAMASI 335
15.23. VERGİ KALKANI 336
15.24. RAMSEY VERGİSİ 336
15.25. TOBİN VERGİSİ 336
15.26. OLİVERA – TANZİ ETKİSİ 337
15.27. MALİ SÜRÜKLENME (VERGİ ÇENGELİ) 337
15.28. VERGİ TAKOZU (KAMASI/MAKASI) 338
15.29. VERGİ UYUMU 338
15.30. MALİ ALAN 339
15.31. KİLİTLENME ETKİSİ 339
15.32. MALİ ALDANMA 339
On Altıncı Bölüm
GELİR, SERVET VE HARCAMA VERGİLERİ
16.1. GELİR ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER 341
16.1.1. Gelir Vergisi 341
16.1.1.1. Gelirin Vergilenme Yöntemleri 342
16.1.1.2. Türk Vergi Mevzuatında Gelirin Tanımı ve Unsurları 342
16.1.1.3. Vergiye Tabi Gelirin Özellikleri 344
16.1.2. Kurumlar Vergisi 345
16.1.3. Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Mükellefiyet Türleri ve Çifte Vergilendirme 345
16.2. SERVET ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER 346
16.3. HARCAMALAR ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER 348
16.3.1. Genel Tüketim (Muamale) Vergileri 348
16.3.1.1. Yayılı Muamele Vergisi 349
16.3.1.2. Toplu Muamele Vergisi 349
16.3.1.3. Katma Değer Vergisi 350
16.3.1.3.1. Katma Değer Vergisinin Hesaplama Yöntemleri 350
16.3.1.3.2. Katma Değer Vergisinin Tipleri 351
16.3.2. Özel Tüketim Vergileri 352
16.3.3. Dış Ticaret Üzerinden Alınan Vergiler (Gümrük Vergileri) 352
16.3.4. Harcama Vergisi 352
Kaynakça 355
Kavram Dizini 369 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
