İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Katkıda Bulunan Yazarlar Hakkında 7
Giriş 21
Bölüm 1
KURAMSAL SESBİLİM
1. SESLEM YAPISI VE TİTREŞİM(LİLİK) HİYERARŞİSİ 33
İpek Pınar UZUN
1. Giriş 33
2. Seslem Yapısı 33
2.1. Seslem Çekirdeği 34
2.2. Önses ve Sonses 35
2.3. Türkçenin Seslem Yapısının Tipik Görünümleri 38
3. Seslem Modelleri ve Kuramsal Yaklaşımlar 40
3.1. Çatısal Model 40
3.2. Bürünbirimcik Modeli 42
4. Titreşim(lilik) Hiyerarşisi ve Seslem Yapısındaki Rolü 44
5. Titreşim(lilik) Hiyerarşisinde Kuramsal Yaklaşımlar 49
5.1. Önceki Yaklaşımlar 49
5.2. Günümüz Yaklaşımları 51
6. Türkçede Titreşim(lilik) Hiyerarşisinin İşleyişi 61
7. Bitirirken 65
Kaynakça 67
Kısaltmalar 70
Bölümde Kullanılan Terimler Listesi 71
2. TÜRKÇEDE SÖZCÜK VURGUSU 73
Fatoş EREN ÖZDEMİR & Ahmet Bilal ÖZDEMİR
1. Giriş 73
2. Türkçede Sözcük Vurgusu Örüntüleri 74
3. Kuramsal Yaklaşımlar 75
3.1. Sezer (1981) 76
3.2. Inkelas (1999); Inkelas ve Orgun (1998, 2003) 78
3.3. Kabak ve Vogel (2001, 2005) 79
3.4. Özçelik (2014) 86
4. Tartışma 92
5. Sonuç 97
Kaynakça 98
Kısaltmalar 98
Bölümde Kullanılan Terimler Listesi 99
3. ARAKESİTLER 101
3.1. SESBİLİM–BİÇİMBİLİM ARAKESİTİ 103
Aysun KUNDURACI
1. Biçimses Değişkeleri: Biçim, Ses ve Biçimses 103
2. Biçimsel Biçimlenme, Sessel Değişme 104
3. Biçimsesi Türkçede Ne İlginç Kılar? 106
3.1. Dışsal Uyum Hep Etkin 107
3.2. Biçimses ve Ünsüz Uyumu 110
3.3. İkililikler: Yerleştirim mi Silim mi? 111
3.4. Diğer İkililikler 113
3.4.1. Ünlü Uzaması ve İkizleşme 113
3.4.2. Sözcük Sonunda Titreşme 115
3.4.3. /k/ Ötümlüleşmesi ve /ɣ/ Silinmesi 117
4. Biçimce 117
5. Bitirirken 122
Kaynakça 123
Bölümde Kullanılan Terimler Listesi 125
3.2. SESBİLİM–SÖZDİZİM ARAKESİTİ 127
Murat ÖZGEN
1. Giriş 127
2. Sesbilim–Sözdizim Arakesiti Yaklaşımları 127
2.1. Doğrudan Erişim/Gönderim Kuramı 127
2.1.1. Sınır Kuramı 128
2.1.1. Doğrudan Erişim Kuramı 129
2.2. Bürünsel Aşamalanma Kuramı 134
2.2.1. İlişki Temelli Yaklaşım 136
2.2.2. Uç Temelli Yaklaşım 138
2.3. Yetinmeci Dolaysız Gönderim 142
2.4. Bürünsel Evre Yaklaşımı 144
2.5. Birleştirmeden Önce Dağıt 146
2.6. Sesbilimsel Öbekleme ve Çoklu Dağıtım 150
3. Bitirirken 151
Kaynakça 153
Kısaltmalar 155
Bölümde Kullanılan Terimler Listesi 155
3.3. TÜRKÇEDE BÜRÜN VE SÖZDİZİM ARAKESİTİ 157
Güliz GÜNEŞ
1. Giriş 157
1.1. Bürün–Sözdizim Arakesiti Kuramlarına Kısa Bir Giriş 158
1.2. Dolaylı Gönderim Kuramı Çerçevesinde Bürünsel Aşamalanma 160
2. Türkçenin Bürün Yapısı: Genel Bir Görünüm 164
2.1. Öbek Dili olarak Türkçe: Tipolojik Bir Sınıflandırma 164
2.2. Türkçenin Ton ve Perde Vurgusu Dağarcığı 165
2.3. Türkçenin Bürünsel Kurucu Yapıları 166
2.3.1. Bürünsel Baş ve Baş Dışı Alan 166
2.3.2. Odaklama için Bürünsel Başlar aracılığıyla Bürünsel Belirginlik Oluşturma 169
2.3.2.1. Türkçede Bir Odak Konumu Var mı? 171
2.3.2.2. Çalkalama ve Bürünsel Odak Hizalaması 173
3. Bürünsel Kısıtlamalar ve Türkçenin Bürün Dilbilgisi 177
3.1. Bürünsel Sadıklık Kısıtları ve Eşleşme Kuramı 178
3.2. Sadıklık Kısıtları Dışı Kalan Sözdizimsel Unsurlar 180
3.3. Türkçe Bürün Dilbilgisinde Düzgünlük Kısıtları ve Neden oldukları Arakesit Uyuşmazlıkları 183
3.3.1. Kapsamlama Kısıtı 184
3.3.2. Yinelemesizlik Kısıtı 184
3.3.3. En Fazla İkicillik (EFİ) Kısıtı 187
4. Sonuç 190
Kaynakça 190
Kısaltmalar 195
Bölümde Kullanılan Terimler Listesi 195
3.4. SESBİLİMSEL ÇERÇEVEDE ÖZELLİK GÜDÜMLÜ ÇİZGİSELLEŞTİRME 197
Murat ÖZGEN & Selçuk İŞSEVER
1. Giriş 197
2. Özellik Güdümlü Çizgiselleştirme 201
2.1. Özellik Güdümlü Çizgiselleştirmenin İşleyişi 201
2.2. Özellik Güdümlü Çizgelleştirmenin Kavramsal Yönü 206
2.3. Örnek Türetim Senaryoları 209
3. Sonuç 216
Kaynakça 216
Kısaltmalar 218
Bölümde Kullanılan Terimler Listesi 218
3.5. SESBİLİM–ANLAMBİLİM ARAKESİTİ 221
Arif YILDIZLI
1. Giriş 221
2. Bilgi Yapısı 222
2.1. Bilgi Yapısının Unsurları 225
2.1.1. Bilgi Paketleme 225
2.1.2. Konu 227
2.1.3. Odak 230
3. Anlambilimsel Odak 232
4. Sonuç 240
Kaynakça 241
Kısaltmalar 243
Bölümde Kullanılan Terimler Listesi 243
3.6. SESBİLİM–TOPLUMDİLBİLİM ARAKESİTİ: DİL DEĞİŞİMİ 247
Emre YAĞLI
1. Giriş 247
2. Dil Değişimi ve Değişkeci Toplumdilbilim 249
2.1. Martha’s Vineyard Çalışması (1963) 249
2.2. Alışveriş Merkezi Çalışması (1966, 1972) 251
2.3. Değişkeci Toplumdilbilimin Üç Dalgası 252
3. Dil Değişimi: Sesbilim – Toplumdilbilim Arakesiti 254
4. Bugünün Çoğunluğu: Değişkeci Toplumdilbilim ve Sesbilgisi 260
5. Sonuç 263
Kaynakça 263
Kısaltmalar 265
Bölümde Kullanılan Terimler Listesi 265
Bölüm 2
UYGULAMALI SESBİLİM
4. SESBİLGİSİ, KONUŞMA ÜRETİMİ VE AKUSTİK KURAMLAR 269
Ekrem MALKOÇ
1. Sesbilgisi 269
1.1. Konuşma Organları 270
1.2. Konuşma Sesleri 272
1.3. Ses Dalgaları 274
2. Akustik Kuramlar 276
2.1. Konuşma Üretimi Akustik Kuramı: Bir Ünlü Üretim Modeli olarak Tüp Rezonansı 276
2.2. Ünlü Üretimi Kaynak–Süzgeç Kuramı 280
2.3. Daralma Kuramı 282
3. Konuşucu Özelliklerinin Akustik Karşılıkları 286
3.1. Cinsiyet ve Yaş 287
3.2. Kadınlarda Ses Üretimi 287
3.3. Çocuklarda Ses Üretimi 288
3.4. Yaşlanmanın Ses Üretimi üzerindeki Etkileri 288
3.5. Cinsiyet ve Vücut Yapısı 289
4. Sesbilgisi Uygulama Alanlarında Adli Konuşmacı Tanıma 289
5. Bitirirken 290
Kaynakça 291
Kısaltmalar 293
Bölümde Kullanılan Terimler Listesi 293
5. HESAPLAMALI SESBİLGİSİ 295
5.1. ÜNLÜ FORMANT NORMALİZASYONU: R PROGRAMLAMA DİLİNDE BİR UYGULAMA 297
Özgür AYDIN & İpek Pınar UZUN
1. Giriş 297
2. Formant Frekansları 297
2.1. Temel Frekans (F0) 297
2.2. Ünlü Formant Frekansları 298
2.3. Ünsüz Formant Frekansları 299
3. Ünlü Formant Normalizasyonu 300
3.1. Bilgi Türleri ve Ünlü Normalizasyonu 300
3.2. Ünlü Normalizasyonlarının Sınıflandırması 301
4. Ünlü Normalizasyonu İşlemleri ve R Uygulamaları 303
4.1. Ünlü–İçsel / Formant–İçsel Ölçekler 304
4.2. Ünlü–İçsel / Formant–Dışsal Ölçek 306
4.3. Ünlü–Dışsal/ Formant–İçsel Ölçekler 307
4.4. Ünlü–Dışsal/ Formant–Dışsal Ölçek 311
5. Uygulama: Türkçede Formant Normalizasyonu 312
5.1. Yöntem 312
5.2. Bulgular 313
6. Sonuç 318
Kaynakça 319
Kısaltmalar 321
Bölümde Kullanılan Terimler Listesi 321
5.2. HESAPLAMALI SESBİLGİSİNDE EZGİ SENTEZLEME 323
İpek Pınar UZUN
1. Hesaplamalı Sesbilgisi Alanına Genel Bakış 323
2. Ezgi ve Temel Akustik Bileşenleri 324
2.1. Temel Sıklık (F0) ve Perde Vurguları (Hz) 325
2.2. F1 ve F2 Formant Değerleri (Hz) 325
2.3. Enerji Yoğunluğu (dB) 326
2.4. Spektral Eğim (dB/oktav) 327
3. Ezgi Kuramları ve Günümüz Modelleri 327
3.1. Öncü Yaklaşımlar 327
3.1.1. İngiliz Ezgi Okulu 327
3.1.2. Hollanda Ezgi Okulu 328
3.2. Perde Değerine Dayalı Ezgi Sentezleme 329
3.2.1. Özerkparçalı–Ölçülü Sesbilim ve ToBI Modeli 329
3.2.2. INTSINT Ezgi Modeli 332
3.2.3. MOMEL Ezgi Modeli 333
3.2.4. Fujisaki Üstdüşümsel Modeli 335
3.2.5. Eğim (TILT) Modeli 337
3.2.6. PAintE Ezgi Modeli 339
4. Metinden Konuşma Sentezleme (MKS): Türkçede Ezgi ve Bileşenleri Modellemesi 340
5. Bitirirken 343
Kaynakça 345
Kısaltmalar 348
Bölümde Kullanılan Terimler Listesi 348
6. İŞARET DİLLERİNDE SESBİLİMSEL GÖRÜNÜMLER 351
Bahtiyar MAKAROĞLU
1. Giriş 351
2. İşaret Dilleri ve Sesbilim 351
2.1. Sözcük Biçimi 354
2.2. Ses–Anlam İlişkisi 359
2.3. En Küçük Çiftler 362
2.4. Ötümlülük Hiyerarşisi 367
2.5. Bürünsel Yapı 368
2.5.1. Seslem 368
2.3.2. Öbek Yapı 373
2.3.3. Bürünsel Sözcük 374
2.3.4. Sesbilimsel Öbek 375
2.3.4. Ezgi Öbeği 376
3. Sonuç ve Tartışma 377
Kaynakça 378
Kısaltmalar 381
Bölümde Kullanılan Terimler Listesi 382
7. BİRİNCİ VE İKİNCİ DİLDE SESBİLİM 383
7.1. ANADİLİ ÖĞRETİMİ SÜRECİNDE SESBİLGİSİ VE SESBİLİM FARKINDALIĞI: 2019 TÜRKÇE ÖĞRETİM PROGRAMI 385
Dilek FİDAN
1. Giriş 385
2. Türkçe Öğretim Programı 387
2.1. Türkçe Öğretim Programının Ses Öğretimine Yaklaşımı 387
2.2. Türkçe Öğretim Programında Ses ve Bürün Dizgesine Yönelik Kazanımlar 389
3. Sonuç ve Tartışma 399
Kaynakça 403
Kısaltmalar 403
Bölümde Kullanılan Terimler Listesi 404
7.2. İKİNCİ DİLDE SESLETİM VE ANLAŞILABİLİRLİK 405
Tarık UZUN
1. Giriş 405
2. İkinci Dilde Anlaşılabilirlik 406
2.1. Anlaşılabilirliğin Tanımlanması 406
2.2. Anlaşılabilirlik, Anlama Çabası ve Aksanlılık 407
2.3. Aksan Üzerine 409
2.4. Sesletim, Anlaşılabilirlik, Konuşucular ve Bağlam 411
2.5. Anlaşılabilirlik, Anlama Çabası ve Aksanın Araştırılması 413
3. İkinci Dilde Sesletimin Öncelikleri 415
3.1. Sesletimde Anadili Düzeyi ve Anlaşılabilirlik Hedefleri 415
3.2. Anlaşılabilirlik ve Sesbirimler 416
3.3. Sesletim Öğretiminin Önceliklerine Yönelik Modeller 418
3.3.1. İşlevsel Yük İlkesi 418
3.3.2. Ortak Dil Çekirdeği 420
4. Sonuç 423
Kaynakça 424
Kısaltmalar 428
Bölümde Kullanılan Terimler Listesi 428
Kavramlar Dizini 429 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
