İÇİNDEKİLER
 İçindekiler 
Önsöz ve Teşekkür  5 
Resimler Listesi  17 
Şekiller Listesi  17 
Tablolar Listesi  17 
Anekdotlar Listesi  19 
BÖLÜM 1: 
TÜKETİCİ DAVRANIŞINA GİRİŞ 
Tüketici Davranışına Giriş  33 
Tüketici Davranışı Nedir?  35 
i. İşletmelerin Giderek Büyümesi ve Bu Büyümeyle İşletme İçerisindeki Hiyerarşik Yapıdaki Katmanların Artması  36 
ii. Tüketicilerin Hem Sayıca Artması Hem de Daha Bilinçli Tüketiciler Haline Gelmesi  36 
iii. Tüketimin Gittikçe Artan Bir Şekilde Rasyonel Bir Olgudan, Duygusal Bir Olguya Dönüşmesi  37 
iv. Ürünlerin Yaşam Eğrilerinin Kısalması ve Daha Fazla İnovasyon Gerekliliği  38 
Kimler Tüketici Davranışını Öğrenmeli?  42 
Tüketici Davranışının Diğer Disiplinler/Bilimler ile İlişkisi  46 
1. Ekonomi ve Tüketici Davranışı  46 
2. İşletme ve Tüketici Davranışı  47 
3. Sosyoloji ve Tüketici Davranışı  47 
4. Psikoloji ve Tüketici Davranışı  47 
5. Hukuk ve Tüketici Davranışı  48 
6. Antropoloji ve Tüketici Davranışı  48 
7. Biyoloji ve Tüketici Davranışı  49 
8. Felsefe ve Tüketici Davranışı  49 
9. Anatomi ve Tüketici Davranışı  50 
10. Mimarlık ve Tüketici Davranışı  50 
11. Coğrafya ve Tüketici Davranışı  52 
Tüketici Davranışını Anlamak  53 
Değerlendirme Soruları  57 
Pazarlama Başarısızlıkları  57 
BÖLÜM 2: 
PAZARLAMANIN TEMELLERİ 
Pazarlama: Ne Değildir?  62 
Pazarlama ve Tüketici Davranışı Hakkında Yanlış Bilinenler ve Mevcut Önyargılar  64 
Pazarlama Nedir?  67 
Pazarlamama Kavramı  69 
Niçin Pazarlamaya İhtiyaç Duyulmaktadır?  69 
Pazarlama ile İlgili Temel Kavramlar  70 
İhtiyaç (Need)  70 
İstek ve Talep (Want and Demand)  71 
Ürün (Product)  72 
Mübadele– Değişim (Exchange)  75 
Değer (Value)  76 
Pazar (Market)  76 
Tüketici ve Müşteri (Consumer and Customer)  77 
Pazarlama Anlayışının Gelişimi  78 
i. Üretim Anlayışı (Production Concept)  78 
ii. Ürün Anlayışı (Product Concept)  79 
iii. Satış Anlayışı (Sales Concept)  80 
iv. Pazarlamada Yeni Anlayışlar  81 
İlişkisel Pazarlama (Relationship Marketing)  84 
Viral Pazarlama (Viral Marketing)  86 
Pazarlama Bileşenleri (Marketing Mix Elements)  87 
Ürün (Product)  87 
Fiyat (Price)  88 
Dağıtım/Yer (Place)  89 
Tutundurma (Pazarlama İletişimi) (Promotion – Marketing Communications)  89 
Reklam (Advertising)  90 
Halkla İlişkiler (Public Relations)  90 
Satış Promosyonu (Sales Promotion)  91 
Kişisel Satış (Personal Selling)  92 
Değerlendirme Soruları  93 
Ek: Pazar Araştırmalarında Yararlanılabilecek İkincil Veri Kaynakları  93 
Pazarlama Başarısızlıkları  94 
BÖLÜM 3: 
ALGILAMA 
Algılamanın Temelleri  97 
Algılama Nedir?  105 
Duyumsama (Duyumlama) (5 Duyu) Sistemleri (Sensory Sytems)  111 
Görme Duyusu (Seeing)  112 
Koku Alma Duyusu (Smelling)  126 
Tat Alma Duyusu (Tasting)  130 
İşitme Duyusu (Hearing)  134 
Dokunma Duyusu(Touching)  137 
Hizmetlerve Beş Duyu  139 
Algılama ve Risk Kavramı  140 
Risk ve Kontrol  143 
Maruz Kalma (Exposure)  150 
Dikkat ve Algıda Seçicilik (Attention and Perceptual Selectivity)  151 
Bilinçdışı/ Bilinçaltı Algılama ve İkna (Subliminal Perception and Persuasion)– Bir Safsata mı?  162 
Dikkat (Attention)  168 
Yorumlama (Interpretation)  170 
Algılamayı Etkileyen Faktörler  171 
Algılayan Kişi ile İlgili Faktörler  171 
Algılanan (Nesne) ile İlgili Faktörler  175 
Algılamada Durum ile İlgili Faktörler (Situational Factors in Perception)  180 
Algısal Yorumlamada/Değerlendirmede Sıkça Yapılan Temel Hatalar  182 
Değerlendirme Soruları  185 
Ek – Algılama ile İlgili Şekiller  187 
Ek – Algılama ile İlgili Egzersizler  187 
Pazarlama Başarısızlıkları  188 
BÖLÜM 4: 
ÖĞRENME VE HAFIZA 
Öğrenme Nedir?  191 
Öğrenme Teorileri  192 
Bilişsel Öğrenme (Cognitive Learning) ve Hafıza/Bellek (Memory)  192 
Klasik/Tepkisel (Reflekssel) Şartlandırma/Koşullanma Teorisi (Classical/Reflexive Conditioning Theory)  204 
Edimsel (Motivasyonel) Koşullanma (Instrumental/Operant Conditioning)  219 
Sosyal/Gözlemsel/Model Alarak Öğrenme (Social/Observational Learning/Learning from Models)  226 
Hatırlamayı Etkileyen Faktörler  228 
Fizyolojik Faktörler (Physiological Factors)  228 
Durumsal Faktörler (Situational Factors)  230 
Tekrar (Repetition)  231 
İlk Olma Son Olma (Primacy and Recency)  232 
Bildiklik – Tanıdıklık (Familiarity)  234 
Pazarlama İletişimindeki İddianın/Verilen Söz veya Vaadin Belirginliği (The Saliency of the ClaimPromise)  238 
Gizem (Mystery)  240 
Pazarlama İletişiminin Resimli veya Sözel Olması (Pictorial vs. Verbal Messages)  240 
Unutmayı Etkileyen Faktörler (Factors which Influence Forgetting)  242 
Değerlendirme Soruları  244 
Pazarlama Başarısızlıkları  244 
BÖLÜM 5: 
MOTİVASYON VE İLGİLENİM 
Motivasyon Nedir?  247 
Güdülerin Temel Özellikleri  251 
Güdü Çeşitleri  251 
Birincil ve İkincil Güdüler (Primary and Secondary Motives)  251 
Rasyonel ve Duygusal Güdüler (Rational and Emotional Motives)  253 
Bilinçli ve Bilinçli Olmayan/Atıl Güdüler (Conscious and Unconscious/Implicit Motives)  254 
İhtiyaçlar (Needs)  257 
Maslow’un İnsan İhtiyaçları Hiyerarşisi Modeli (Maslow’s Needs’ Hierarchy Model)  257 
1. Fizyolojik İhtiyaçlar (Phyisological Needs)  258 
2. Güvenlik İhtiyaçları (Safety Needs)  259 
3. Sosyal İhtiyaçlar (Social Needs)  259 
4. Saygı İhtiyaçları (Esteem Needs)  261 
5. Kendini Gerçekleştirme (Self–Actualisation)  264 
Güdü Çatışmaları (Motivational Conflict)  265 
Uyum–Uyum (Yaklaşma–Yaklaşma) Çatışması (Approach–Approach Conflict)  266 
Uyumsuzluk–Uyumsuzluk (Kaçınma–Kaçınma) Çatışması (Avoidance–Avoidance Conflict)  268 
Uyum–Uyumsuzluk Çatışması (Yaklaşma–Kaçınma) (Approach–Avoidance Conflict)  269 
İlgilenim (Involvement)  270 
İlgilenimin Etkileri/Sonuçları (Influences/Outcomes of Involvement)  277 
Bilgi Arayışı, Bilgi Toplama ve Bilgi İşleme Kapasitesi (Information Search, Information Collection and Information Processing Capacity)  277 
Duygusal Uyarılma Derecesi (The Extent of Emotional Stimulation)  279 
Bilgi Aktarımı (Information Transmission)  279 
Tüketici İlgilenimini Etkileyen Faktörler (Factors Influencing Involvement)  279 
Kişisel Faktörler (Personal Factors)  280 
Ürün ile İlgili Faktörler (Factors to do with the Product)  280 
Durumsal Faktörler (Situational Factors)  282 
İlgilenimi Arttırma Stratejileri  283 
İnsanlara Yanıldıklarını Göstermek  284 
İnsanların Hedonik İhtiyaçlarına Hitap Etmek  287 
Yeni/Farklı Uyaranlar Kullanmak/Belirgin Uyaranlar Kullanmak  288 
Pazarlama İletişimlerinde Ünlü Kişileri Kullanmak  289 
Ürün ile Tüketici Arasında Sürekli Bir İlişki Sağlamak  290 
İlgilenim ve Tüketici Davranışı Modelleri  291 
Düşük İlgilenimli Öğrenme Modeli (Low–Involvement Learning Model)  291 
Öğren–Hisset–Yap Hiyerarşisi (LearnFeelDo Hierarchy)  292 
Ürün–Marka İlgilenim Modeli (Product Versus Brand Involvement Model)  293 
Değerlendirme Soruları  295 
Pazarlama Başarısızlıkları  296 
BÖLÜM 6: 
TUTUMLAR 
Tutum (Attitude) Nedir?  299 
Tutumların Fonksiyonları  303 
Fayda Fonksiyonu (Utilitarian/Adjustment/Instrumental Function)  303 
Ego Savunma Fonksiyonu (Ego–defensive Function)  304 
Değer İfade Etme Fonksiyonu (Value–expressive Function)  304 
Bilgi Fonksiyonu (Knowledge Function)  305 
Tutumların Unsurları (Components of Attitudes)  306 
Bilişsel Unsur (Cognitive Component)  308 
Duygusal Unsur (Affective Component)  311 
Hareketsel/Davranışsal Unsur (Conative Component)  316 
Tutumların Ölçülmesi (Measurement of Attitudes)  320 
Likert Skalaları (Likert Scales)  320 
Semantik Fark (Semantic Differential)  321 
Tutumlarda Beklenti–Değer Modeli (Expectancy–Value Model) (Ajzen, 2005)  321 
Tutumların Özellikleri  322 
Tutumun Güç Derecesi (The Strength of an Attitude)  322 
Tutumun Karmaşıklığı ve Diğer Tutum ve Değerlerle Olan İlişkisi (The Complexity of an Attitude and its Relationship with other Attitudes and Values)  323 
Tutumunun Unsurları Arasındaki Uyum (Consistency among the Components of an Attitude)  323 
Tutumlar Arasındaki Tutarlılık (Consistency among Attitudes)  324 
Tutum Değiştirme Stratejileri  324 
Yeni ve Belirgin Bir İnanç Oluşturmak (Adding a New Salient Belief)  324 
Mevcut Pozitif Bir İnancı Güçlendirmek (Increasing the Strength of an Existing Positive Belief)  325 
Güçlü bir İnancın Değerlendirmesinin Değiştirilmesi (Improving theuation of a Strongly Held Belief)  326 
Değerlendirme Soruları  327 
Pazarlama Başarısızlıkları  328 
BÖLÜM 7: 
BENLİK VE KİŞİLİK 
Benlik Nedir?  331 
Tüketicilerin Yaşları ve Benlik Değerlendirmelerinde Yaşanan Değişiklikler  342 
Kişilik  345 
Kişiliğin Temel Özellikleri  346 
Kişiliğin Oluşmasında Etkili Faktörler  347 
Kişilik Kuramları  347 
Treyt (Özellik) Kuramı – (Trait Theories)  347 
Krech, Crutchfield, and Ballachey (1962) – Bireylerin Rol, İfade ve Sosyometrik Eğilimleri  349 
Treyt (Özellikler) Teorisi ile İlgili Problemler  351 
Psikanalitik Teoriler  351 
İd (Es/It) – Alt Bilinç – Alt Benlik  352 
Süperego (Üstben, Süperego – Überich)  354 
Ego (Ich)  355 
Kişiliğin Oluşumu  355 
Kişilik Çatışmalarını Çözen Savunma Mekanizmaları  356 
Gerçeğin Reddedilmesi Kabullenmeme (Denial)  357 
Mantığa Bürünme (Rationalisation) (Sublimation)  358 
Yön Değiştirme (Displacement)  358 
Yansıtma (Projection)  359 
Bastırma (Repression)  361 
Güdü Araştırmaları (Motivational Research)  362 
Yeni Freudçu Kişilik Teorileri  364 
Marka Kişiliği ve Marka İmajı (Brand Personality and Brand Image)  366 
Marka Kişiliği ve Ürün Konumlandırma (Brand Personality and Positioning)  369 
Değerlendirme Soruları  374 
Pazarlama Başarısızlıkları  375 
BÖLÜM 8: 
DEĞERLER, YAŞAM BİÇİMLERİ VE KÜLTÜR 
Değerler  379 
Rokeach Değerler Sistemi  380 
Değer Nedir?  382 
Değerler, Tutumlar ve Yaşam Biçimleri (Values Attitudes and Life Styles)  385 
Değerler Listesi (List of Values – LOV)  389 
Yaşam Biçimleri (Life Styles)  390 
Psikografi (Psychographics)  394 
Psikografik Araştırmalardan Faydalanma Yolları  399 
Psikografik Segmentasyonun Uygulama Alanları  400 
Kültür  403 
Alt Kültür  415 
Sosyal Sınıflar  416 
Kültür Analizleri ve Karşılaştırmalı Kültür Çalışmaları  423 
Edward T. Hall  424 
Geert Hofstede  426 
Ek 1 – Karşılaştırmalı Kültür Özellikleri  431 
Ek 2 – Kültür ve Uluslararası Pazarlama Hataları  431 
Değerlendirme Soruları  440 
Pazarlama Başarısızlıkları  440 
BÖLÜM 9: 
REFERANS GRUPLARI, AİLE VE CİNSİYET 
Referans Grupları ve Uyum (Reference Group and Conformity)  443 
Kanaat/Görüş Önderlerinin Özellikleri  447 
Ailenin Tüketici Davranışına Etkisi  456 
Ortak Karar Alma (Joint Decision Making)  460 
Ortak Karar Almada Çatışma ve Aile Bireylerinin Rollerini Etkileyen Faktörler  462 
Ürünün Cinsi  463 
Karar Alma Aşamasının Safhaları  463 
Satın Alma Türü  463 
Ailenin Nitelikleri  463 
Cinsiyetin Tüketici Davranışı Üzerindeki Etkisi  468 
Satın Alma Kararlarının Verilmesinde Kullanılan Bazı Kestirme Yöntemler  474 
Değerlendirme Soruları  478 
Pazarlama Başarısızlıkları  478 
BÖLÜM 10: 
SATIN ALMA KARAR SÜRECİ 
Davranış  481 
Tüketiciler Nasıl Karar Verirler?  481 
Yoğun Çaba ile Satın Alma  481 
Sınırlı Çaba ile Satın Alma  482 
Rutin Satın Alma  482 
Tepkisel Satın Alma  482 
Satın Almada Araştırma, Deneyim ve Güven  485 
Derinlemesine Düşünme Olasılığı Modeli  485 
Satın Alma Karar Süreci  488 
İhtiyacın Fark Edilmesi  489 
Bilgi Toplama  489 
Alternatiflerin Değerlendirilmesi  490 
Birleştirici Karar Kuralı (Conjunctive Decision Rule)  493 
Ayırıcı/Seçici Karar Kuralı (Disconjunctive Decision Rule)  493 
Leksikografik Karar Kuralı (Lexicograpfic Decision Rule)  493 
Satın Alma Kararı ve Uygulanması  494 
Satın Alma Sonrası Değerlendirme  495 
Çok(lu) Değişkenli Modeller  495 
Howard–Ostlund Modeli  496 
Engell–Kollat–Blackwell Modeli  496 
Nicosia Modeli  497 
Andreasan Modeli  498 
Değerlendirme Soruları  499 
Pazarlama Başarısızlıkları  500 
BÖLÜM 11: 
PAZARLAMA İLETİŞİMİ VE İKNA TEKNİKLERİ 
Pazarlama İletişimi  503 
İletişim Süreci  504 
Pazarlama İletişimi ve Ürünün/Hizmetin Benimsenmesi  506 
Pazarlama İletişiminin Başarısını Etkileyen Faktörler  508 
Kaynak ile İlgili Değişkenler  508 
Mesaj ile İlgili Değişkenler  509 
Alıcı ile İlgili Değişkenler  510 
Mecra ile İlgili Değişkenler  510 
Kurumsal İmaj  510 
Pazarlama İletişimi ve İkna’da Kestirme Yöntemler  511 
İknada Otomatiklik Prensibi  511 
“Çünkü” Kestirme Yöntemi (The “Because” Heuristic)  512 
Fiyat–Kalite Kestirme Yöntemi (The Price – Quality Heuristic)  512 
Sözünü Tutma ve Tutarlılık Prensibi (The Commitment and Consistency Principle)  512 
Kapıya Ayak Koyma Tekniği (The Foot–in–the–Door Technique)  513 
Aşağı Top Tekniği (The Low–Ball Technique)  513 
Karşılıklılık Prensibi (The Reciprocity Principle)  514 
Yüzüne Kapıyı Çarpma Tekniği (The Door–in–the Face Technique)  515 
Hepsi Bu Değil Tekniği (The “that’s–not–all” Technique)  515 
Çoklu Azalan İstek Tekniği (The Multiple–Deescalating–Request Technique)  515 
Bir Kuruş Tekniği (The “Even–a–Penny” Technique)  515 
Kıtlık Prensibi (Scarcity Principle)  516 
Sosyal Kabul Prensibi (The Social Validation Principle)  516 
Hoşlanma Prensibi (The Liking Principle)  516 
Otorite Prensibi (The Authority Principle)  516 
Kafasını Karıştırma Prensibi (The Confusion Principle)  517 
Değerlendirme Soruları  517 
Pazarlama Başarısızlıkları  518 
Kaynakça  519 
Dizin  547 
Yazar Hakkında  551  |