İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 31
BÖLÜM 1
İMAR HUKUKUNA GİRİŞ VE İMAR PLANLARI
I. İMAR HUKUKUNA GİRİŞ 35
A. Şehircilik, Hukuk, İmar Hukuku İlişkileri ve İmar Planlarının Önemi 35
1. İmar Hukuku ve Şehircilik Bilimi 35
2. İmar Hukukunun Hukuk Dalları İçerisindeki Yeri 37
3. İmar Hukukunun Kaynakları ve Mevzuattan Örnekler 37
B. İmar Planlarına İlişkin Tanımlar ve İmar Planlarının Önemi 44
1. Mevzuattaki Tanımlar 44
a. Nazım imar Planı 44
b. Uygulama İmar Planı 49
c. Mekânsal Strateji Planı 57
d. İlave İmar Planı 58
e. Mevzi İmar Planı 58
f. Revizyon İmar Planı 60
g. Islah imar Planı 60
h. Diğer Plan Türleri 61
2. Öğretideki (Doktrindeki) Tanımlar 61
3. İmar Planlarının Önemi 63
C. Terminoloji, Yakın Kavramlarla İlişki ve İmara İlişkin İrtifaklar 63
1. Terminoloji 63
2. Yakın Kavramlarla İlişki 64
a. Bölge Planı 64
b. Çevre Düzeni Planı 67
c. Halihazır Harita 68
d. İmar Programları 70
e. Parselasyon Planı 77
3. Plan Notları 82
4. İmar İrtifakları 85
D. Tarihi Gelişim 87
1. Genel Olarak 87
2. Ülkemizdeki Tarihi Gelişim 88
a. Osmanlı İmparatorluğu'nun Kuruluşundan Tanzimat’a Kadar Olan Dönem 88
b. Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Kadar Olan Dönem 90
c. Cumhuriyet Dönemi 90
aa. 1923–1955 Dönemi 90
bb. 1955–1972 Dönemi 92
cc. 1972–1985 Dönemi 93
dd. 1985–2012 Dönemi 94
ee. 2012 Sonrası Dönem 96
II. İMAR PLANININ AMACI, HUKUKÎ NİTELİĞİ VE PLANLAR ARASI HİYERARŞİ 98
A. Amaç 98
1. Plan Koşulları ve Planlama İlkelerine Uygunluk 102
2. Fen Kurallarına Uygunluk 103
3. Sağlık Kurallarına Uygunluk 103
4. Estetik Kuralları 105
5. Trafik Kuralları 106
B. Hukukî Nitelik 107
C. Plan Hiyerarşisi 111
1. Plan Ölçeği Yönünden 111
2. Normlar Hiyerarşisi Yönünden 115
III. İMAR PLANLARINA EGEMEN OLAN BAŞLICA İLKELER 117
A. Hukuk Devleti İlkesi 117
B. Aleniyet İlkesi 118
C. Plan Hiyerarşisi/Üst Derecedeki Düzenlemeye Bağlılık İlkesi 119
D. Kamu Yararı İlkesi 121
E. Elastikiyet / Esneklik İlkesi 127
F. Bilimsellik İlkesi 128
G. Halk Katılımı İlkesi 130
H. Genellik İlkesi 132
I. Süreklilik İlkesi 133
J. Bağlayıcılık İlkesi 133
K. Bütüncüllük İlkesi 133
L. Kazanılmış Haklara Saygı İlkesi 133
BÖLÜM 2
BELEDİYELERİN İMAR PLANINI YAPMA VE
DEGİŞTİRME YETKİSİNİN HUKUKİ REJİMİ
I. İMAR PLANININ YAPILMASI, HAZIRLANMASI VE YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ 137
A. İmar Kanunu’nun Uygulama Kapsamı, Nüfus, Mücavir Alan ve 137
Kadastro Durumu 137
1. İmar Kanunu’nun Uygulama Kapsamı 137
2. İmar Planlaması ve Nüfus 137
3. İmar Planının Uygulanacağı Coğrafi Alan ve Mücavir Alanların Durumu 138
4. Kadastro–İmar Planı İlişkisi 140
B. Genel Olarak İmar Planlamasındaki Ön Çalışmalar, Planların Hazırlanması ve Yürürlüğe Girmesi 141
II. PLANLAMA İLKELERİ VE ESASLARI 149
A. Mekânsal Strateji Planlarındaki Durum 149
1. Mekânsal Strateji Planlarındaki Başlıca Planlama İlke ve Esasları 149
2. Mekânsal Strateji Planının Unsurları 150
3. Uygulama ve İzleme 150
4. Veri yapısı ve analizler 151
B. Yetkili Makam 152
1. Belediye Kanununa Tâbi Belediyelerde 152
2. Büyükşehirler Belediyelerinde 156
a. Genel Olarak 156
b. İmar Hukuku Yönüyle 5216 s. Büyükşehir Belediyesi Kanunu 158
3. İstisnai Durumlar 163
a. 3194 İmar Kanunu md.9– Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 164
b. Kıyı Kanunu Bakımından Yetki 170
aa. Genel Açıklama 170
bb. Kıyı Kanununa Göre Yetki 177
cc. Kıyı Kullanımdaki Genel Esaslar, Başlıca İlkeler ve Yapılaşma 180
dd. Sahil Şeridinde Planlama ve Yapılaşma 188
c. 2634 S. Turizmi Teşvik Kanunu Bakımından Yetki 190
aa. Taşınmaz Malların Turizm Amaçlı Kullanımı 191
bb. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Planları ve Türleri 195
cc. Planların Hazırlanmasına Dair Esaslar 198
d. 2863 S. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu Bakımından Yetki 201
aa. Genel Açıklama 201
bb. Koruma Amaçlı İmar Planları 204
e. Boğaziçi Kanunu Bakımından Yetki ve Planlama 220
aa. Boğaziçi Kanunu–İmar Kanunu İlişkisi 220
bb. Boğaziçi Alanı, Boğaziçi Sahil Şeridi, Öngörünüm, Geri Görünüm, 223
Etkilenme Bölgesi Kavramları 223
cc. Boğaziçi İmar İdare Heyeti 224
dd. Boğaziçi İmar Müdürlüğü 225
ee. Boğaziçindeki İmar Planlarının Yapılması, Onayı ve Tadili 226
f. 388 s. Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Teşkilatının Kuruluş ve Görevleri Hakkında KHK Bakımından Yetki 229
g. Güvenlik Güçlerine Ait Harekât, Eğitim ve Savunma Amaçlı Yapıların Durumu 232
C. İmar Planı Yapma Yöntemi 232
1. İmar Planının Bizzat Belediyelerce Yapılması 232
2. İmar Planının Başkalarına Yaptırılması 242
a. İhale Suretiyle Yaptırma 242
b. İLBANK A.Ş.’ye Yetki Verilmek Suretiyle Yaptırma 243
D. İmar Planının Yapılmasının Hukuki Sonuçları 246
1. İlgili Belediye Bakımından 246
a. İmar Programını Yapma Yükümlülüğü 246
b. Parselasyon planını yapımı yükümlülüğü 247
c. Diğer yükümlülükler 247
2. Diğer Kişi ve Kurumlar Bakımından 248
a. Devlet ve Kamu Tüzel Kişileri Bakımından 248
b. Özel Hukuk Kişileri Bakımından 249
E. Belediyenin İmar Planını Değiştirmesi ve Bunun Hukuki Sonuçları 250
1. Ana Kural; Değiştirilmeme İlkesidir 250
2. Ana Kuralın İstisnası: İmar Planlarında Değişiklik Yapılabilmesi 251
a. Değişiklik Usulü 252
b. Plan Değişikliğine İlişkin Esaslar 253
F. İmar Planlarının Yapılması veya Değiştirilmesinde Ortaya Çıkabilen Bazı Hatalar 262
1. Yeterliliğe Sahip Plan Müellifinin Olmaması 262
2. Teknik Zorunluluklar 263
3. Eşdeğer Alan Ayrılmaması 263
4. Şehircilik İlkeleri, Planlama Esasları ve Kamu Yararına Aykırı Olması 264
5. İmar Planı Tadilatı ile Tek Bir Alanda Fonksiyonel Değişiklik Yapılarak Plan Bütünlüğünün Bozulması 265
6. İlk Kez Yapılan veya Değiştirilen İmar Planlarının Üst Ölçekteki Planlara Uymaması 265
7. İmar Planlarının Değiştirilmesine İlişkin Usul Kurallarına Uyulmaması 265
8. Resmi Kurum Alanlarında Yatırımcı Kuruluşun Görüşünün Alınmaması 266
G. Plan Değişikliğinin Hukukî Sonuçları 266
III. İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİNE DAİR DEĞER ARTIŞ PAYI DÜZENLEMESİ 268
A. Amaç ve Kapsamı 268
B. Temel Kavramlar 269
C. Değer Artış Payına Konu Olacak Plan Değişiklikleri ve Değer Artışının Konusu 270
D. Değer Artış Payına Konu Olmayan Alanlar ve İşlemler 271
E. Değerleme Raporu ve Kıymet Takdir Komisyonu 271
1. Değerleme Raporları 271
2. Kıymet Takdir Komisyonunun Teşekkülü ve Çalışma Esasları 272
F. Başvuru, Değer Artış Payının Tespiti, Kesinleşmesi, Ödenmesi ve 273
İdareler Arası Dağılım İşlemleri 273
1. Başvuru 273
2. Değer Artış Payının Tespiti 273
3. Değer Artış Payının Kesinleşmesi 274
4. Değer Artış Payının Ödenmesi 274
5. Değer Artış Payının Dağılımı 275
G. Tapu Müdürlüğüne Şerh Verilmesi ve Denetim 276
IV. İMAR AFLARI VE İMAR BARIŞI SORUNU 276
A. İmar Afları 276
B. İmar Barışı 280
BÖLÜM 3
BELEDİYE İMAR PLANLARININ YARGISAL DENETİMİ
I. İPTAL DAVASININ ÖN KOŞULLARI 295
A. Görev ve Yetki 295
1. Görev 295
2. Yetki 297
B. İdari Merci Tecavüzü 299
C. Ehliyet 299
D. İdari Davaya Konu Olacak Kesin ve Yürütülmesi Gereken 306
Bir İşlem Olup Olmadığı 306
E. Süre Aşımı 309
F. Husumet 313
G. İYUK md.3 ve md.5'e Uygunluk 314
II. ESAS YÖNÜNDEN İNCELEME 317
A. Yetki 317
B. Şekil 320
C. Sebep 324
D. Konu 326
E. Maksat 327
III. İMAR PLANINA İLİŞKİN DAVALARDA BİLİRKİŞİLİK 329
IV. İPTAL KARARININ SONUÇLARI 333
A. İşlem Yönünden 333
B. Kişiler Yönünden 335
1. Taraflar Bakımından 335
2. Üçüncü Kişiler Bakımından 336
V. KANUN YOLLARI 336
BÖLÜM 4
İFRAZ VE TEVHİD
I. İFRAZ 341
A. Kavram ve Pozitif Temelleri 341
B. Başlıca Türleri ve Hukuki Rejimi 345
1. Rızai İfraz 345
a. Koşulları 345
aa. Umumi Hizmetlere Ayrılan Yerler İfraz Olunamaz 345
bb. İfraz, Parselasyon Planına Uygun Olmalıdır 346
cc. İfraz, İmar Planında Belirtilen Ölçülere Uygun Olmalıdır 347
aaa. Planlı Alanlarda İfraz İşlemi 347
bbb. Plansız Alanlarda İfraz İşlemleri 351
b. Tapuya Tescil 352
2. Kazai İfraz 353
3. Cebri İfraz (Hamur Kaidesi) 357
a. İmar Plan Sınırları İçerisinde Olma Şartı 357
b. Saik Şartı 358
II. TEVHİD (BİRLEŞTİRME) 358
A. Kavram ve Amacı 358
B. İmar Planına Uygunluğun Sağlanması İçin Belediye veya Valilik Emlakını Birleştirme 362
1. Taşınmaz Müstakil İnşaata Elverişli Değilse 362
2. Taşınmaz Müstakil İnşaata Elverişliyse 363
C. Sair Binalı ve Binasız Taşınmazları İnşaata Elverişli Hale Getirmek İçin Birleştirme 364
1. Genel Olarak 364
2. İmar Parseli Sınırlarının Kadastro Parseli Sınırlarına İntibak Zorunluluğu 365
3. Kadastrosu Yapılmayan Yerlerde İmar Parsellerinin Tapuya Tescili 365
D. Tevhid Uygulamasında Yetkili Makam 365
E. Ortaklığın Giderilmesi (Şüyûun İzalesi) 366
F. Tevhid Uygulamalarına Karşı Yargısal Korunma 366
G. Plan ve Şüyu Cetvellerinin İptali 367
BÖLÜM 5
DÜZENLEME ORTAKLIK PAYI– İMAR KANUNU
MD.18 UYGULAMASI
I. GENEL OLARAK DÜZENLEME ORTAKLIK PAYI 369
A. Tanım ve Kavram 369
B. DOP Uygulamasının Faydaları ve Mülkiyet Hakkıyla İlişkisi 383
C. Kısa Tarihi Gelişimi 385
D. DOP’un Hukuki Niteliği ve Yakın Kavramlardan Ayırt Edilmesi 386
1. İdari İşlemin Unsurları ve DOP 386
2. Bedelsiz Terk ve DOP’un Ortak ve Farklı Yönleri 388
3. Hamur Kuralı ile Düzenleme Ortaklık Payı Arasındaki Nüans 388
4. Kamu Ortaklık Payı (KOP) ile Düzenleme Ortaklık Payı (DOP) Farkı 389
5. Değerlenme Resmi (Şerefiye) ve Düzenleme Ortaklık Payı 390
6. Kamulaştırma ve Düzenleme Ortaklık Payı 391
II. DOP SÜRECİ VE İŞLEYİŞİ 392
A. 2020 Yönetmeliği ile Getirilen Başlıca Düzenlemeler 393
1. DOP Tanımı 393
2. Umumi Hizmetlere ve Kamu Hizmetlerine Ayrılan Alanlarda Özel Tesis Yapılması 399
3. Düzenleme Ortaklık Payına Ait Esaslar 400
4. Düzenleme Ortaklık Payını Aşan Umumi ve Kamu Hizmet Alanlarının Elde Edilmesi 407
5. Düzenleme Ortaklık Payının Alınmadığı Durumlar 408
6. Korunması Gereken Yapılar ve Alanlar 410
7. Kat Mülkiyetine Konu Alanlar 410
B. Parselasyon Planları 411
1. Parselasyon Planlarının Yapımı ve Dağıtım Esasları 411
2. Parselasyon Planı Açıklama Raporu 414
3. Parselasyon Planlarının Kontrolü 414
4. Parselasyon Planlarının Onayı 415
5. Parselasyon Planlarının Tebliği 416
6. Uygulama Masrafı 416
7. Düzenleme Sahasına Giren Parsellerin Yüzölçümü Kontrolü ve Hisse Hesabı 416
8. Geri Dönüşüm İşlemleri 417
a. Mahkeme Kararıyla İptal Edilen Parselasyon Planları 417
b. Hatalı Parselasyon Planları 418
C. Düzenleme Ortaklık Payı Kesintisi Yaparken Uyulması Gereken Usule İlişkin Şartlar 419
1. DOP Kesintisinin İmar Planına Uygun Olması 419
2. Arazi ve Arsa Düzenlemesinin Yapılmış Olması 420
3. Mevzuatta Belirtilen Umumi Hizmetler İçin Alınabilmesi Kuralı 421
4. Tüm Parsellerden Eşit Olarak Kesinti Yapılması 421
5. Azami Orana Dikkat Edilmesi 423
6. Taşınmazların Gerçek Yüzölçümü Değerinin Doğru Bilinmesi 423
7. Giderlere İştirakin İstenmemesi 424
8. DOP Kesintisi Yapılan Parsellerden Değerleme Resminin Alınmaması 425
9. Taşınmaz Malikinin Rızasının Aranmaması 425
10. Diğer Hususlar 425
III. İMAR UYGULAMALARI (PARSELASYON) SIRASINDA AYNI YERDEN İMAR PARSELİ VERİLMESİNİ ENGELLEYEN ZORUNLULUK HALLERİ 429
A. Hukuki Zorunluluk 429
B. Teknik Zorunluluk 430
C. Fiili Zorunluluk 430
IV. DÜZENLEMEYE TABİ TUTULAN ARAZİ VE ARSALAR ÜZERİNDEKİ YAPILARIN DURUMU 431
A. Kişilerinin Taşınmazları Üzerindeki Yapılar 431
B. Hazine veya Belediye Taşınmazları Üzerindeki Yapılar 432
C. Ağaçların Durumu 433
V. YENİ PARSELASYON PLANI HAZIRLANIRKEN KAZANILMIŞ HAKLARIN KORUNMASI 433
BÖLÜM 6
YAPI İŞLERİ VE RUHSAT
I. KAVRAMLAR 437
A. Yapı Kavramı 437
B. Yapı İşlerinin İzne Bağlılığı Prensibi ve Yapı Ruhsatı 443
II. GENEL OLARAK YAPI İŞLERİ VE RUHSAT 445
A. Yapı Ruhsatının Hukuki Niteliği 445
1. İnşaat Ruhsatı Hükümlerinin Uygulanması 448
2. Yapının Niteliği Yönünden Ruhsat Hükümlerinin Uygulanması ve İstisnalar 449
3. İnşaat Ruhsatının Kişi Bakımından Uygulanması 451
4. İnşaat Ruhsatının Tâbi Olduğu Mevzuat 451
5. Şekil Unsuru 451
B. Yapı Ruhsatı Vermeye Yetkili Makam 455
C. Yapı Ruhsatına Tâbi Yapılar ve Onarımı 457
D. İdarenin Başvuru Sonucu Verebileceği Kararlar 461
E. Yapı Ruhsatını Yapıda Bulundurma Zorunluluğu 462
F. Ruhsatın Geçerli Olacağı Süre 462
G. Kamuya Ait Yapılarda ve Sanayi Tesislerinde Ruhsat 463
H. Yapı Ruhsatı Aranmayacak Yapılar 467
I. Gelişme Alanlarında Yapı Ruhsatı 469
J. Ruhsat İptali 471
III. RUHSAT ALMANIN İSTİSNASI OLARAK KÖYLERDE YAPILACAK YAPILAR 472
A. Yerleşik Alan, Yerleşme Alanı ve Köylerde Tespiti 472
B. Köylerde Yapılaşma (Entegre Tesis, Konut ve Diğer Yapılaşmalar) 473
IV. GEÇİCİ (MUVAKKAT) YAPILAR VE GEÇİCİ RUHSAT 475
A. Kavram ve Başlıca Esaslar 475
B. Geçici Yapı İzninin Verildiği Durumlar 479
C. Geçici Ruhsat Verilebilmesinin Koşulları 479
D. Geçici Yapının Hükümleri 480
V. İNŞAAT RUHSATINDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI, RUHSATIN İPTALİ VE GERİ ALINMASI 481
VI. YAPI RUHSATI İŞLEMLERİNİN YARGISAL DENETİMİ 482
VII. YAPININ BİTİRİLMESİ VE YAPI KULLANMA İZNİ 484
VIII. İMAR DÜZENİNE AYKIRI İNŞAAT 486
BÖLÜM 7
İMAR YAPTIRIMLARI
I. İMAR YAPTIRIMLARI KAVRAMI VE AMACI 491
A. Genel Olarak 491
B. İmar Yaptırımlarında Dikkate Alınması Gereken Başlıca İlke ve Hususlar 491
1. Şahsilik İlkesi 491
2. Kanunilik İlkesi 493
3. Mükerrer Yaptırım Yasağı 493
4. İdari İstikrar ve İdareye Güven İlkesi 494
5. Etkin Denetim İlkesi 494
6. Ölçülülük İlkesi 494
7. Kazanılmış Haklara Saygı İlkesi 495
8. Gerekçe İlkesi 503
9. Tekerrür ve Ağırlatıcı Nedenler 504
10. Geçmişe Uygulama Yasağı 505
II. İMAR YAPTIRIMLARININ İDARİ İŞLEM VE EYLEM NİTELİĞİ 505
III. İMAR MEVZUATINA AYKIRI YAPILARA UYGULANAN İŞLEMLER VE YAPTIRIMLAR 507
A. İmar Mevzuatına Aykırı Yapı Kavramı 507
B. Yapı İzni Alınmaksızın Yapılmış Yapılar Hakkında Yürütülecek İşlemler 512
1. İzinsiz Ancak İmar Mevzuatına Uygun Yapılmış Yapılar 513
2. İzinsiz ve İmar Mevzuatına Uygun Olmayan Yapılar 514
3. Taşkın Yapılar 514
IV. İMAR YAPTIRIMLARI 515
A. Yapı Ruhsatının Verilmemesi 515
B. Verilmiş Yapı Ruhsatının İptal Edilmesi 516
C. Yapı Kullanma İzninin Verilmemesi 517
D. Yapı Kullanma İzninin İptal Edilmesi 519
E. Yapının Mühürlenmesi 519
F. Kamu Hizmet ve Tesislerinden Faydalandırılmaması 524
G. Faaliyetten Men 525
H. Yıkım 527
1. Kamuya veya Kişilere Ait Taşınmaz Üzerinde Bulunan Yapının Yıktırılması 533
2. Ruhsatsız Olması Nedeniyle Yapının Yıktırılması 536
3. Ruhsat veya Ruhsat Eklerine Aykırı Olması Nedeniyle Yıktırılması 538
4. Yıkılacak Derecedeki Tehlikeli (Mâil–i İnhidam) Yapıların Yıktırılması 539
I. İmar Para Cezaları (Yaptırımları) 542
1. İmar Para Cezasının Başlıca Nedenleri 544
a. Ruhsat Alınmadan veya Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapı Yapılması 545
b. Muvakkat Yapıların Süresi Geldiği Halde Kaldırılmaması 546
c. Yıkılacak Derecede Tehlikeli Yapıların Yıktırılmaması veya Tamir Ettirilmemesi 547
d. Umumun Selameti İçin Alınması Gereken Tedbirlerin Alınmaması 547
e. İnşaat ve Tamirat Yapılırken Uyulması Gereken Kurallara Uyulmaması 547
f. İmar Kanunu md.18’deki Kısıtlamalara Aykırı Davranılması 548
g. İmar Kanunu md.32’deki Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi veya Hükme Aykırı Davranılması 548
h. İmar Kanunu md.28’deki Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi veya Bu Maddeye Aykırı Davranılması 549
i. İmar Kanunu md.35’e Aykırı Davranılması 550
j. Kapıcı Dairesi ve Sığınaklara İlişkin Mükellefiyetlerin Yerine Getirilmemesi 550
k. Otoparklarla İlgili Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi 551
l. Yol Üzerinde Mahzurlu Binaların veya Binasız Arsaların Yola Bakan Yüzlerini Belirtilen Şekilde Kapatmama 551
m. Yapı İnşaat Alanı Üzerinden Mevzuata Aykırılığın Hesaplanması Mümkün Olan ve Olmayan Yapıların Durumu 551
n. Para Cezalarının Faizsiz İadesi 553
o. Para Cezalarını Verecek Merciler 553
p. Para Cezalarının Verileceği Kişiler 554
r. İmar Para Cezalarının Tahsili 555
s. Ruhsatsız Yapılarda Ruhsat İsteminde Bulunulmasının İmar Cezalarına Etkisi 555
t. İmar Para Cezaların Karşı İtiraz Yolu 556
V. İMAR KİRLİLİĞİNE NEDEN OLMA SUÇU 556
A. Yasal Tanım, Gerekçesi, Suçla Korunan Hukuki Yarar 556
B. Zaman Bakımından Uygulanma Alanı 558
C. Yer Bakımından Uygulanma Alanı 560
D. FAİL 564
E. Suçun Konusu 567
F. Mağdur 568
G. Nedensellik Bağı 569
BÖLÜM 8
AFET DÖNÜŞÜM – KENTSEL DÖNÜŞÜM
I. GENEL BİLGİLER VE TARİHSEL GELİŞİM 571
II. AFET RİSKİ ALTINDAKİ ALANLARIN DÖNÜŞTÜRÜLMESİ 574
A. Genel Gerekçe 574
B. Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesindeki Amaç ve Temel Kavramlar 576
C. Afet Dönüşüm Uygulaması 580
1. Riskli Alan ve Riskli Tespiti, Tespitin Engellenmesi ve İlgili Başlıca Hususlar 580
a. Rezerv Yapı Alanının Tespiti 582
b. Planlama 583
c. Planlama Standartlarının Belirlenmesi 584
d. Riskli Yapı Tespiti ve Hukuki Rejimi 584
e. Riskli Yapıların Tespitinde Görev Alacak Kurum ve Kuruluşlar 588
f. Lisanslandırılan Kurumların Denetimi, Lisans İptali ve Uygulanacak İdari Yaptırımlar 590
g. Tespitin Engellenmesi 592
h. İdari İtiraz 592
ı. Tapu kütüğü 592
i. Hazinenin Özel Mallarının Durumu 592
j. Tescil Dışı Alanların Durumu 593
k. Tahsis ve Devir Amacına Uygun Kullanılmayan Taşınmazlar 593
l. Mer’a Kanunu Kapsamındaki Yerlerin Durumu 594
m. Kişilerin Taşınmazlarını Rezerv Alanı Olarak Belirlenmesini İstemesi 594
2. Tasarrufların Kısıtlanması 594
3. Uygulama İşlemleri 595
a. Riskli Yapıların Bulunduğu Parsellerde, Riskli Alanlarda ve Rezerv Yapı Alanlarında Yapılacak Uygulamalar 595
b. Arsa Payı Satış İşlemi Sürecinde Tebligat 600
c. Acele Kamulaştırma 601
d. Mirasçının Belli Olmaması, Kayyum, İhtilaflı veya Üzerinde Sınırlı Ayni Hak Bulunan Taşınmazların Durumu 601
e. Konut Sertifikası 602
f. Taşınmazların Değerinin Tespiti 603
g. Kentsel Dönüşüm Başkanlığının Yetkileri ve Devredilen Hazine Taşınmazları 603
h. Uygulamaların Re’sen Kentsel Dönüşüm Başkanlığı’nca Yapılması 604
ı. Satın Alma ve Trampa Durumu 607
i. Köhne Yapılar ve Muhdesatın Durumu 607
j. Güçlendirme Kredisi 607
k. İdari Yargıda Dava Açma Süresi 607
l. Kat İrtifakı Kurulması 608
m. Müteahhitlerin Payına Düşen Bağımsız Birimlerin Satışı 608
n. Müteahhittten Kaynaklanan Sebeplerle İnşaata Devam Edilememesi 608
o. Arsa Haline Gelen Taşınmazlarda Ortaklığın Giderilmesi 609
4. Uygulama Alanında Hak Sahipliği ve Diğer Uygulamalar 609
a. Kira Yardımı, Yapım Yardımı, Geçici Konut Tahsisi, İşyeri Tahsisi 616
b. Kiracı veya Sınırlı Ayni Hak Sahibi Olanlara Konut ve İşyeri Verilmesi 620
5. Riskli Yapıların Yıktırılması 620
6. Tahliye 622
7. Diğer Bazı Hususlar 622
a. Dönüşüm Gelirleri, Dönüşüm Projeleri Özel Hesabı, Harç Durumları 622
b. Kamu İhale Kanununa Tâbi Olmama 626
c. Yapım Müteahhitlerinin Asgari İş Tecrübesi 626
d. Dönüşüm ve İyileştirme Uygulaması Başlatılmayan Taşınmazların Tahsislerinin Re’sen Kaldırılması 626
D. KANUNUN İRDELENMESI (ELEŞTIRILER, GÖRÜŞLER) 626
1. Genel Eleştiriler 626
2. TMMOB Şehir Plancıları Odası’nın “Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun Tasarısı” Değerlendirme Raporu 629
III. YAPI DENETİM KURULUŞLARININ İŞLEVİ 638
A. Yapı Denetimin Niteliği, Önemi ve Başlıca Kavramlar 638
B. Yapı Denetim Kuruluşunun Başlıca Görevleri 640
C. Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmeleri 641
1. Yapı Denetim Kuruluşunun Proje Denetimi Safhasındaki Görevleri 642
2. Yapı Denetim Kuruluşunun Yapı Ruhsatı Alınması Safhasındaki Görevleri 643
3. Yapı Denetim Kuruluşunun Yapım Safhasındaki Görevleri 643
D. Yapı Denetimden Kaynaklanan Sorumluluk 645
1. İlgili İdarenin Görev ve Sorumlulukları 645
2. Yapı Denetim Kuruluşunun Sorumlulukları ve Müeyyideler 646
E. KARAR ÖRNEKLERİ 647
IV. TAŞKIN SULARA KARŞI İDARENİN ÖNLEM ALMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 650
V. DEPREM SONRASI BAZI MÂLİ KOLAYLIKLAR 654
VI. DOĞAL AFET NEDENİYLE MÜLKİYET DÖNÜŞTÜRMESİNİN İDARENİN MÂLİ SORUMLULUĞU BAKIMINDAN ÖNEMİ 655
VII. ANAYASA MAHKEMESİ, DANIŞTAY, YARGITAY VE AİHM KARARLARINDA DEPREMDEN DOĞAN SORUMLULUK KONUSUNDAKİ ÖRNEKLER 657
A. Anayasa Mahkemesi Karar Örneği 657
B. Danıştay Kararlarından Örnekler 662
C. Yargıtay Kararlarından Örnekler 664
VIII. BAZI TESPİT VE DEĞERLENDİRMELER 667
BÖLÜM 9
İMAR HUKUKUNA İLİŞKİN BAZI SPESİFİK (ÖZELLİKLİ) KONULARA GENEL BAKIŞ
I. HUKUKİ VEYA FİİLİ KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMALAR 673
II. YÜKSEK YAPILAR VE İMAR HUKUKU 682
A. İmar Hukukunda Yüksek Yapı Kavramı ve Sebepleri 682
B. Yüksek Yapı, Gökdelen, Anıtsal Yapı Ayırımı 684
C. Yüksek Yapılara İlişkin Görüşler 686
1. Gökdelenleri Reddeden Görüşler ve Gerekçeleri 686
a. Sömürgecilik ve Yabancı Tahakkümünü Simgelediği Görüşü 686
b. Yüksek Yapıların Parsel Bazında Rant ve Spekülatif İlişki Doğurduğu Görüşü 686
c. Yüksek Yapıların Risklere Karşı Koyamayacağı Görüşü 686
d. Diğer Sebepler 687
2. Yüksek Yapıları Kabul Eden Görüş 687
3. Karma Görüş 688
D. Yüksek Yapılar ve Planlama 688
II. İMAR HUKUKU YÖNÜYLE YÜKSEK YAPILAR ve YIKIMI 691
A. Yüksek Yapılardaki Yıkım Gerekçeleri ve Teknik Raporun Önemi 692
B. Yüksek Yapıya İlişkin Yıkım Kararının İmar Hukuku Yönüyle İrdelenmesi 694
1. Şehircilik ilkelerine Uygunluk Bakımından Değerlendirmeler 694
a. Yol Cepheleri Bakımından 694
b. Otopark Bakımından 694
c. Yayalar Bakımından 695
d. Sosyal Alt Yapı, Teknik Alt Yapı ve Yeşil Alan Bakımından 695
e. Trafik Bakımından 696
f. Kent Silueti Bakımından 696
2. Planlama Esasları Bakımından Değerlendirme 697
C. Yüksek Yapı Niteliğindeki Ticari İşletmelerin Yıkımı ve Kamu Yararının Belirlenmesi İlişkin Değerlendirmeler 698
1. Kamu Yararı Kavramı 698
a. Genel Olarak Kamu Yararı Kavramı ve Ölçülülük İlkesi Bakımından Değerlendirmeler 698
b. Yüksek Yapı Niteliğindeki Ticari İşletmelerin Yıkılmaması İçin İleri Sürülebilen Bazı Gerekçeler 699
2. Yüksek Yapının Kamuya Yararlı İhtiyaçları Gidermesi Durumu 700
a. Yüksek Yapının Kentsel Hedeflerin Gerçekleştirilmesine Katkısı 700
b. Sosyal Alt Yapı İhtiyacını Karşılama Yönü 700
c. Yıkıma Konu Yüksek Yapının Ülke ve Bölge Turizmine Katkısı 701
d. Yoğunluk Artırıcı Nitelik Taşımama, Sosyal ve Teknik Donatı Alanlarını Etkilememe 701
e. Bölgenin Yapılaşma ve/veya Demografik Konumunda Sonradan Ortaya Çıkan Durumlar 701
f. Eşitlik İlkesi ve Kazanılmış Haklar Bakımından Değerlendirme 702
3. Görüntü Kirliliği Bakımından Değerlendirme 704
II. KENT ESTETİĞİ VE İMAR HUKUKU 709
A. Tanım ve Pozitif Temelleri 709
1. Tanım 709
2. Pozitif Temelleri 710
a. Anayasa 710
b. Yasal Düzenlemeler 710
aa. 3194 s. İmar Kanunu 710
bb. 5393 s. Belediye Kanunu 713
cc. 5216 s. Büyükşehir Belediyesi Kanunu 714
dd. Diğer Bazı Kanunlar 715
B. Kent Estetiğine Olumlu Katkı Sağlanması Amacıyla “Kent Estetiği Kurulu” Oluşturulması 715
C. UYGULAMA ve YARGI KARARLARINDAN ÖRNEKLER 718
1. Uygulamadan Örnekler 718
2. Yargı Kararlarından Örnekler 718
a. Balkonlar 719
b. Tabela – Reklam Panosu 720
c. Pencere 720
d. Klima 721
e. Panjur 721
f. Baz İstasyonu 721
D. Bazı Tespitler ve Değerlendirme 722
III. OTOPARKLAR 724
A. Tanım 724
B. İlgili Mevzuat 725
C. Otoparklara İlişkin Genel Esaslar 725
D. Otopark Türleri 729
E. Park Et–Devam Et Otoparklarının Düzenlenme Esasları 732
F. Otopark Bedeli 732
G. Karar Örnekleri 733
IV. TARIM ALANLARININ KORUNMASI 735
V. KALDIRIMLAR VE HUKUKİ REJİMİ 741
BÖLÜM 10
İMAR UYUŞMAZLIKLARI KONUSUNDAKİ
AİHM YAKLAŞIMI VE KARAR ÖRNEKLERİ
I. MÜLKİYET HAKKININ KAPSAMI 745
A. Uyuşmazlıklara Uygulanan Üç Ana İlke 749
1. Mal ve Mülkün Dokunulmazlığı İlkesi 751
2. Mülkten Mahrum Bırakma 753
3. Kullanımın Kontrol Edilmesi 755
B. Mülkiyet Hakkına Müdahalenin Haklılığı 757
1. Meşru Amaç 757
2. Müdahalenin Yasallığı 758
3. Müdahalede Orantılılık 759
II. İMAR KONUSUNDAKİ AİHM KARARLARINDAN BAZI ÖRNEKLER 762
A. Öneryıldız – Türkiye Kararı 762
B. Kıyı Kenar Çizgisi–Mülkiyet Hakkı Bağlamında Doğrusöz ve Aslan/Türkiye Kararı 773
C. Yordanova ve Diğerleri–Bulgaristan Kararı (24 Nisan 2012) 776
D. Lopez Ostra C. / Espagne Kararı 777
E. Zander C. Suede Kararı 778
F. Moreno Gomez / İspanya Kararı 778
G. Giacomelli / İtalya Kararı 778
H. Balmer–Schafroth ve Diğerleri / İsviçre Kararı 778
I. Rustam Makhmudov / Rusya Kararı 779
J. Karaman / Türkiye Kararı 779
K. Göksel Tütün Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi / Türkiye Kararı 780
L. N.A. ve Diğerleri / Türkiye Kararı 780
M. Bölükbaş ve Diğerleri / Türkiye Davası 781
N. Hakan Arı / Türkiye Kararı 781
O. Hafize Çalışkan ve Diğerleri/Türkiye 782
Ö. İmar Uygulama Konuları ile İlgili Diğer Bazı Örnekler 782
Çalışma Soruları 787
Danıştay Karar Okumaları 789
Kavram Dizini 879 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
