İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Şekiller, Çizelgeler ve Tablolar Listesi 17
1. BÖLÜM:
SAC METALLER
1.1. Giriş 33
1.2. Yüksek fırın ürünleri 34
1.2.1. Yüksek fırın ürünleri 35
1.2.2. Sac metal levhalar 35
1.2.3.Sac metal kusurları 40
2. BÖLÜM:
KALIPLAR VE KESME KALIPLARI
2.1. Giriş 43
2.2. Kalıp çeşitleri 43
2.3. Kesme Kalıpları 44
2.3.1. Kesme 44
2.3.2. Kesme boşluğu 48
2.3.3. Aşırı kesme boşluğu 53
2.3.4. Yetersiz kesme boşluğu 54
2.4. Açısal Boşluk 55
2.5. Kesme Yüksekliği 57
2.6. Kesme Kuvveti 58
2.7. Kesme Enerjisi 61
2.8. Kesme İşlemleri 62
2.8.1. Doğrusal kesme işlemleri (Şerit kesme) 62
2.8.1.1. Düz bıçaklarla kesme 62
2.8.1.2. Dönel bıçaklarla kesme 62
2.8.2. Eğrisel kesme işlemleri 64
2.8.2.1. Çevresel kesme 64
2.8.2.2. Delik delme 64
2.8.2.3. Kısmi kesme 65
2.8.2.4. Birbirine çok yakın ardışık delik (Perfore) delme 65
2.8.2.5. Kenara çentik açma 65
2.8.2.6. Küçük adımlı ardışık kesme 66
2.8.2.7. Uç kesme 66
2.8.2.8. Keserek ayırma (Artık kesme) 67
2.8.2.9. Kesilmiş Parçayı Tıraşlama 67
2.8.2.10. Çekilmiş parçayı tıraşlama 68
2.8.2.11. Metal dışı malzemelere (Fiber, kauçuk vb.) delik açma 69
2.8.2.12. Kalıpta hassas kesme 70
2.8.2.13. Çubukların Kesilmesi 72
3. BÖLÜM:
BÜKME
3.1. Giriş 75
3.2. Sac haddeleme yönünün bükme üzerindeki etkisi 78
3.3. Düz parça boyunun hesaplanması (Tam boy–ilkel boy) 82
3.4. Bükme işlemleri 84
3.4.1. “V” bükme 84
3.4.2. “U” bükme 85
3.4.3. Tek taraflı bükme 87
3.4.4. Haddeleyerek biçimlendirme 89
3.4.5. Flanş yapma 90
3.4.6. Boru bükme 91
3.4.7. Diğer bükme işlemleri 92
3.5. Şişirme 94
3.6. Geri esneme 94
3.6.1. Geri esnemenin önlenmesi 95
3.7. Gererek şekillendirme 99
3.8. Kauçukla şekillendirme 99
3.9. Körüklerin imalatı 101
3.10. Sıvama 101
4. BÖLÜM:
KALIP ELEMANLARI
4.1. Giriş 103
4.2. Zımbalar 105
4.2.1. Kesme zımbasının yapılışı 111
4.2.2. Kalıbın (dişi) yapılışı 112
4.2.3. Zımbaların zımba plakasına bağlanması 113
4.3. Zımba plakaları 117
4.4. Kalıpların yapım safhaları 118
4.4.1. Tasarım safhası 118
4.4.2. Projelendirme 119
4.4.3. Yapım safhası 119
4.4.4. Kalıbın tezgâha bağlanması ve deneme üretiminin yapılması: 120
5. BÖLÜM:
KALIP ELEMANLARI İLE İLGİLİ HESAPLAMALAR
5.1. Sap Orta Noktasının Bulunması 123
5.2. Zımba flambaj boyu 127
6. BÖLÜM:
MALZEME ŞERİTLERİ
6.1. Malzeme Şeritleri 131
6.2. Tek Parça Olarak Kullanılan Malzemeler 131
6.3. İş parçasının Şeride Yerleştirilmesini Etkileyen Faktörler 131
6.4. Şerit Malzeme Yerleşim Planları 133
6.5. Malzeme şeritlerinde verim 140
6.6. Dayama etkisi 140
6.7. Malzeme Şeridi Yan İticileri 141
7. BÖLÜM:
PARMAK VE PİM DAYAMALI KALIPLARI
7.1. Şerit İlerletme Durumuna Göre Kalıpların Çalışma Sistemleri 143
7.2. Malzeme Şeridinin Elle İlerletildiği Parmak ve Pim Dayamalı Kalıpların Çalışma Sistemleri 143
8. BÖLÜM:
YAN ÇAKILI KALIPLAR
8.1. Yan Çakılar 159
8.2. Malzeme şeridinin elle ilerletildiği yan çakılı kalıpların çalışma sistemleri 160
8.3. Otomatik ilerletmeli kalıplar 164
8.3.1. Otomatik ilerletme mekanizmaları 164
9. BÖLÜM:
UÇ KESME PRENSİBİYLE ÇALIŞAN ARDIŞIK KALIPLAR
9.1. Uç Kesme Prensibiyle Çalışan Ardışık Kalıplar 169
9.2. Uç kesme biçimleri 169
9.3. Uç kesme prensibiyle çalışan ve bir vuruşta iki parça üreten ardışık kalıplar 171
10. BÖLÜM:
KESEREK AYIRMA (ARTIK KESME)
PRENSİBİYLE ÇALIŞAN ARDIŞIK KALIPLAR
10.1. Keserek ayırma prensibiyle çalışan ardışık kalıplar 177
11. BÖLÜM:
ÇOK ADIMLI (PROGRESSIVE) KALIPLAR
11.1. Çok adımlı / ilerlemeli (progressive) kalıplar 183
11.2. Kalıp çeşidi seçiminde çok adımlı kalıpların diğer basit (Tek operasyonlu) ve bileşik kalıplarla karşılaştırılması 186
11.3. Sac Metal Konstrüksiyonlu Parçaların Üretilmesinde Kullanılan Özel Yöntemler 188
12. BÖLÜM:
KALIP ÖLÇÜLERİ VE TOLERANSLARI
12.1. Kalıp ölçülerinin belirlenmesi 191
12.1.1. Şerit malzeme kanalı genişliği 191
12.1.2. Kılavuz plakası kalınlığı 194
12.1.3. Zımba plakası kalınlığı 194
12.1.4.Zımba/kalıp destek plakası 194
12.2. Kalıp elemanlarının toleransları 197
13. BÖLÜM:
SAC METAL KALIPÇILIĞINDA KULLANILAN PRESLER
13.1. Giriş 199
13.2. Preslerin sınıflandırılması 200
14. BÖLÜM:
KALIPLARIN ISIL İŞLEMLERİ
14.1. Giriş 205
14.2. Kalıp çelikleri 208
14.2.1. Takım çeliklerinin seçimi 212
14.3. Çeliklerin ısıl işlemleri 212
14.3.1. Austenite dönüştürme 213
14.3.2. Sertleştirme 214
14.3.2.1. Sertleştirme işlemi 216
14.3.2.2. Direk sertleştirme 217
14.3.2.3. Zamana bağlı sertleştirme 217
14.3.3. Temperleme 217
14.4. Takım çeliklerinin ısıl işlem kademeleri 218
14.5. Çeliklerin optimum talaş kaldırma yapıları 220
15. BÖLÜM:
SAC METALLERİN ŞEKİLLENDİRİLEBİLİRLİĞİ
15.1. Giriş 221
15.2. Çekme Testleri 222
15.2.1. Süneklik Ölçümleri 226
15.2.2. Toplam Uzama 226
15.2.3. Deformasyon Sertleşmesi Üssü 227
15.2.4. Deformasyon Sertleşmesi 229
15.2.5. Plastik Şekil Değiştirme Oranı 230
15.2.6. Çekme Oranı Limiti (LDR) 234
15.2.7. Şekil Değiştirme Hızı Duyarlılığı 234
15.2.8. Sertlik Ölçümleri 235
15.2.9. Metalin Özellikleri İle Soğuk İşleme Arasındaki İlişkiler 236
15.2.10. Şekillendirme Limit Diyagramları 238
15.3. Çekme Deneyi İçin Test Numunelerinin Hazırlanması 243
15.3.1. Markalama İşlemleri 250
16. BÖLÜM:
DERİN ÇEKME
16.1. Giriş 251
16.2. Derin çekme işlemi ile ilgili terminoloji ve kalıp elemanları 254
16.3. Derin çekme kalıpları 263
16.4. Derin çekme işleminin yapılışı 264
16.5. Derin çekme işleminin analizi 267
16.6. Derin çekmede metal akışını kontrol etme yöntemleri 271
16.6.1. Baskı plakası kuvveti yöntemi 271
16.6.2. Baskı Plakası Boşluğu Yöntemi 274
16.6.3. Fren çubukları/yatakları yöntemi 276
16.6.3.1. Fren yatağının tasarımı 279
16.7. Taslak Malzemeler 283
16.8. Çekme oranı 292
16.8.1. Maksimum Çekme oranı (limiti) 293
16.8.2. Çoklu/kademeli çekme ve oranları 293
16.9. Çekme kuvveti 297
16.10. Çekme enerjisi 301
16.11. Çekme boşluğu 302
16.12. Çekilmiş Parçaların İncelenmesi 303
16.13. Derin çekilmiş parçaların diğer işlemleri 304
16.14. Derin çekme yöntemleri 305
16.14.1. Düz çekme (Çekme) 305
16.14.2. Ters çekme 305
16.14.3. Ardışık çekme 307
16.15. Bazı derin çekme uygulamaları 308
16.15.1. İki defa çekme 308
16.15.2. Küresel Parçaların Çekilmesi 308
16.15.3. Kola Kutusunun İmalatı 308
16.15.4 Kesit daraltma 311
17. BÖLÜM:
DERİN ÇEKME İÇİN TASLAK MALZEMELERİN HAZIRLANMASI
17.1. Giriş 317
17.2. Dairesel Test Numunelerinin Hazırlanması 317
17.3. Optimum Taslak Malzeme Biçimleri 320
17.3.1. Optimum Taslak Malzeme Tasarımı İçin Kullanılan Metotlar 321
17.4. Taslak Malzeme Şeklinin Ve Büyüklüğünün Derin Çekme İşlemi Üzerindeki Etkileri 322
17.5. İzotropi ve Anizotropinin Optimum Taslak Malzeme Üzerindeki Etkileri 322
17.5.1. Silindirik Derin Çekmede Optimum Taslak Malzeme Şekli 322
17.5.2. Kare veya dikdörtgen derin çekmede optimum taslak malzeme şekli 326
17.5.3. Karmaşık şekilli derin çekmede optimum taslak malzeme şekli 335
17.5.4. Kademeli Derin Çekmede Optimum Taslak Malzeme Şekli 336
18. BÖLÜM:
DERİN ÇEKMEDE ÖZEL YÖNTEMLER
18.1. Giriş 339
18.2. Bilyeli baskı plakası kullanılarak derin çekme 339
18.3. Hava etkili baskı plakası kullanılarak derin çekme 341
18.4. Spiral yaylı baskı plakası kullanılarak derin çekme 343
18.5. ABS sistemi ile derin çekme 344
18.6. Suda çekme tekniği (Acquadrawing) 345
19. BÖLÜM:
DERİN ÇEKME KUSURLARI
19.1. Giriş 349
19.2. Buruşma 349
19.2.1. Buruşmayı etkileyen faktörler 350
19.2.2. Buruşma Başlangıcında Gerilme Analizi 351
19.2.3. Buruşma kriterleri 354
19.2.4. Buruşmanın önlenmesi 354
19.3. Kopma / Yırtılma 357
19.4. Kulaklanma 360
19.5. Aşınma 361
19.5.1. Kalıp Aşınmasını Etkileyen Faktörler 361
19.5.2. Yüzey kalitesi 362
19.5.3. Dairesel profilli kalıp ağızlarında aşınma 363
19.5.4. Kalıp ağzı profilinin optimizasyonu 365
19.5.5. Yağlama etkisi 366
19.6. Diğer derin çekme kusurları 367
20. BÖLÜM:
İŞ KALIPLARI TASARIMI
20.1. Giriş 369
20.2. Bağlama kalıpları ve tasarımı 370
20.2.1. Bağlama Kalıpları İçin Tasarım Kriterleri 370
20.2.2. Tasarım Safhaları 373
20.2.3. İş Parçasını Yerleştirme Prensipleri 373
20.3. Sabit ve Hareketli Bağlama Elemanlarının Tasarım Prensipleri 374
21. BÖLÜM:
İŞ PARÇALARI VE KESİCİ TAKIMLARIN BAĞLANMASI
21.1. İş parçalarının bağlanması 377
21.2. Kesici takımların bağlanması 381
22. BÖLÜM:
BAĞLAMA KALIPLARI
22.1. Konvansiyonel Bağlama Kalıpları 383
22.2. Modüler Bağlama Kalıpları 390
22.3. Grup Delme ve Bağlama Kalıpları 394
22.4. Montaj Kalıpları 394
22.5. Manyetik İş Parçası Bağlayıcıları 394
23. BÖLÜM:
EKLER
Ek–1. Takım ve Kalıp Çelikleri 397
Ek–2. Takım Çeliklerinin Sınıflandırılması 398
Ek–3. Pres Kalıpları ve Takımları İçin Tavsiye Edilen Çelikler 399
Ek–3. Pres kalıpları ve takımları için tavsiye edilen çelikler (Devam) 400
Ek–4. Bazı Malzemelerin Oda Sıcaklığındaki Ortalama Mekanik Özellikleri 401
Ek–5. Tavlanmış çeliklerde sıcaklık derecelerine göre renkler. 402
Ek–6. Metallerin İşlenebilirlik Dereceleri 403
Ek–7. Malzemelerin Sertlik ve Çekme Dayanımı–Sertlik İlişkileri Çizelgesi 404
Ek–8. Alüminyumun İşleme Özellikleri 405
Ek–9. Nikelin Mekanik Özellikleri 406
Ek–10. Bakır alaşımlarının fiziksel özellikleri 407
Ek–11. Metallerin ergime dereceleri 408
Ek–12. Takım ve Kalıp Çeliklerinin Isıl İşlem Özellikleri 409
Ek–13. Çeliklerin ısıl işlem özellikleri 411
Ek–14. Bazı Çeliklerin Mekanik Özellikleri 414
Ek–15. Alüminyum Alaşımlarının Mekanik Özellikleri 415
Ek–16. Metallerin kristal yapıları ve atom yarıçapları 419
Ek–17. Çeşitli malzemelerin değişik dünya standartlarındaki karşılıkları 420
Ek–18. Sertlik Ölçme Metotlarının Özellikleri ve İşaretleri 436
Ek–19. Erdemir 6112 (DC01) Sac Malzemenin Özellikleri 437
Ek–20. Takım Çeliklerinin Uygulama Alanları ve Seçimi 438
Kaynaklar 439 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
